Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου
To βραβείο Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου (Academy Award for Best Original Screenplay) είναι το Όσκαρ που απονέμεται από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών για το καλύτερο σενάριο που δεν βασίζεται σε προηγουμένως δημοσιευμένο υλικό. Δημιουργήθηκε το 1940 ως ξεχωριστό βραβείο συγγραφής, διαχωριζόμενο από το προϋπάρχον "Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Ιστορίας". Το 1957 οι δύο κατηγορίες ενώθηκαν σε μία, τιμώντας μόνο το σενάριο. Το 2002 το όνομα του βραβείου άλλαξε από "Όσκαρ Καλύτερου Σεναρίου Γραμμένου Κατευθείαν για τον Κινηματογράφο" σε "Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου".
| Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου | |
|---|---|
  Οι βραβευμένοι του 2023, Ζυστίν Τριέτ και Άρθουρ Χαράρι | |
| Χώρα |  ΗΠΑ |
| Απονέμεται από | Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών |
| Ιστοσελίδα | oscars.org |
Νικητές
Επεξεργασία| Χρονιά | Ταινία | Σεναριογράφοι |
|---|---|---|
| 1940 13η απονομή |
Εκλογικά σκάνδαλα (The Great McGinty) | Πρέστον Στέρτζες |
| 1941 14η |
Πολίτης Κέιν (Citizen Kane) | Χέρμαν Τζ. Μάνκιεβιτς Όρσον Γουέλς |
| 1942 15η |
Η γυναίκα της χρονιάς (Woman of the Year) | Μάικλ Κάνιν Ρινγκ Λάρντνερ Τζούνιορ |
| 1943 16η |
Πριγκιπικό ρομάντζο (Princess O'Rourke) | Νόρμαν Κράσνα |
| 1944 17η |
Πρόεδρος Γουίλσον (Wilson) | Λαμάρ Τρότι |
| 1945 18η |
Μαρία-Λουίζα (Marie-Louise) | Ρίχαρντ Σβάιτσερ |
| 1946 19η |
Ο έβδομος πέπλος (The Seventh Veil) | Μάριελ και Σίντνεϊ Μποξ |
| 1947 20η |
Ο εργένης και το αγριοκόριτσο (The Bachelor and the Bobby-Soxer) | Σίντνεϊ Σέλντον |
| 1948 21η[1] |
Δεν απονεμήθηκε βραβείο | Δεν απονεμήθηκε βραβείο |
| 1949 22η[2] |
Μολών λαβέ!... (Battleground) | Ρόμπερτ Πίρος |
| 1950 23η |
Η λεωφόρος της Δύσης (Sunset Boulevard) | Τσαρλς Μπράκετ Ντ. Μ. Μάρσμαν Τζούνιορ Μπίλι Γουάιλντερ |
| 1951 24η |
Ένας Αμερικανός στο Παρίσι (An American in Paris) | Άλαν Τζέι Λέρνερ |
| 1952 25η |
Η συμμορία των εντιμότατων (The Lavender Hill Mob) | Τ. Ε. Μπ. Κλαρκ |
| 1953 26η |
Τιτανικός (Titanic) | Τσαρλς Μπράκετ Ρίτσαρντ Μπριν Γουόλτερ Ράις |
| 1954 27η |
Το λιμάνι της αγωνίας (On the Waterfront) | Μπαντ Σούλμπεργκ |
| 1955 28η |
Τα φώτα της όπερας (Interrupted Melody) | Σόνια Λέβιεν Γουίλιαμ Λούντβιγκ |
| 1956 29η |
Το κόκκινο μπαλόνι (Le Ballon Rouge) | Αλμπέρ Λαμορίς |
| 1957 30η |
Η γυναίκα μου, εγώ κι ο πειρασμός (Designing Woman) | Τζορτζ Γουελς |
| 1958 31η |
Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες (The Defiant Ones) | Νέντρικ Γιανγκ (Νέιθαν Ε. Ντάγκλας)[3] Χάρολντ Τζέικομπ Σμιθ |
| 1959 32η |
Τα απόρρητα της κρεβατοκάμαρας (Pillow Talk) | Στάνλεϊ Σαπίρο και Μόρις Ρίτσλιν (σενάριο) Ράσελ Ράουζ και Κλάρενς Γκριν (ιστορία) |
| 1960 33η |
Η γκαρσονιέρα (The Apartment) | Ι. Α. Λ. Ντάιαμοντ Μπίλι Γουάιλντερ |
| 1961 34η |
Πυρετός στο αίμα (Splendor in the Grass) | Γουίλιαμ Ινγκ |
| 1962 35η |
Διαζύγιο αλά ιταλικά (Divorzio all'Italiana) | Ένιο ντε Κοντσίνι Πιέτρο Τζέρμι Αλφρέντο Τζανέτι |
| 1963 36η |
Η κατάκτηση της Δύσης (How the West Was Won) | Τζέιμς Ρ. Γουέμπ |
| 1964 37η |
Ο γερόλυκος φωνάζει (Father Goose) | Πίτερ Στόουν Φρανκ Ταρλόφ |
| 1965 38η |
Ντάρλινγκ (Darling) | Φρέντερικ Ράφαελ |
| 1966 39η |
Ένας άντρας και μια γυναίκα (Un Homme et une Femme) | Κλοντ Λελούς (ιστορία/σενάριο) Πιέρ Υτερχόεβεν (σωστή γαλλική προφορά: Υτεροβέν) (σενάριο) |
| 1967 40η |
Μάντεψε ποιος θα 'ρθει το βράδυ (Guess Who's Coming to Dinner) | Γουίλιαμ Ρόουζ |
| 1968 41η |
Αυτοί οι τρελοί τρελοί παραγωγοί (The Producers) | Μελ Μπρουκς |
| 1969 42η[4] |
Οι δύο ληστές (Butch Cassidy and the Sundance Kid) | Γουίλιαμ Γκόλντμαν |
| 1970 43η |
Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας (Patton) | Φράνσις Φορντ Κόπολα Έντμουντ Χ. Νορθ |
| 1971 44η |
Ένα τρελό... τρελό νοσοκομείο (The Hospital) | Πάντι Τσαγιέφσκι |
| 1972 45η |
Ο υποψήφιος (The Candidate) | Τζέρεμι Λάρνερ |
| 1973 46η |
Το κεντρί (The Sting) | Ντέιβιντ Σ. Γουόρντ |
| 1974 47η |
Τσάιναταουν (Chinatown) | Ρόμπερτ Τάουν |
| 1975 48η |
Σκυλίσια μέρα (Dog Day Afternoon) | Φρανκ Πίρσον |
| 1976 49η[5] |
Το δίκτυο (Network) | Πάντι Τσαγιέφσκι |
| 1977 50η |
Ο νευρικός εραστής (Annie Hall) | Γούντι Άλεν Μάρσαλ Μπρίκμαν |
| 1978 51η[6] |
Ο γυρισμός (Coming Home) | Ρόμπερτ Κ. Τζόουνς (σενάριο) Γουόλντο Σολτ (σενάριο) Νάνσι Ντάουντ (ιστορία) |
| 1979 52η |
Άγρια συντροφιά (Breaking Away) | Στιβ Τέσιτς |
| 1980 53η |
Μέλβιν και Χάουαρντ (Melvin and Howard) | Μπο Γκόλντμαν |
| 1981 54η |
Οι δρόμοι της φωτιάς (Chariots of Fire) | Κόλιν Γουέλαντ |
| 1982 55η |
Γκάντι (Gandhi) | Τζον Μπράιλι |
| 1983 56η |
Τρυφερές σχέσεις (Tender Mercies) | Χόρτον Φουτ |
| 1984 57η |
Μια θέση στην καρδιά (Places in the Heart) | Ρόμπερτ Μπέντον |
| 1985 58η |
Μάρτυρας εγκλήματος (Witness) | Γουίλιαμ Κέλι (ιστορία/σενάριο) Ερλ Γουάλας (ιστορία/σενάριο) Πάμελα Γουάλας (ιστορία) |
| 1986 59η |
Η Χάνα και οι αδελφές της (Hannah and Her Sisters) | Γούντι Άλεν |
| 1987 60η |
Κάτω από τη λάμψη του φεγγαριού (Moonstruck) | Τζον Πάτρικ Σάνλι |
| 1988 61η |
Ο άνθρωπος της βροχής (Rain Man) | Ρόναλντ Μπας (σενάριο) Μπάρι Μόροου (ιστορία/σενάριο) |
| 1989 62η |
Ο κύκλος των χαμένων ποιητών (Dead Poets Society) | Τομ Σούλμαν |
| 1990 63η |
Αόρατος εραστής (Ghost) | Μπρους Τζόελ Ρούμπιν |
| 1991 64η |
Θέλμα & Λουίζ (Thelma & Louise) | Κάλι Κούρι |
| 1992 65η |
Το παιχνίδι των λυγμών (The Crying Game) | Νιλ Τζόρνταν |
| 1993 66η |
Μαθήματα πιάνου (The Piano) | Τζέιν Κάμπιον |
| 1994 67η |
Pulp Fiction | Κουέντιν Ταραντίνο (ιστορία/σενάριο) Ρότζερ Έιβαρι (ιστορία) |
| 1995 68η |
Συνήθεις ύποπτοι (The Usual Suspects) | Κρίστοφερ Μακουάρι |
| 1996 69η |
Fargo | Τζόελ & Ίθαν Κοέν |
| 1997 70η |
Ο ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ (Good Will Hunting) | Μπεν Άφλεκ Ματ Ντέιμον |
| 1998 71η |
Ερωτευμένος Σαίξπηρ (Shakespeare in Love) | Μαρκ Νόρμαν Τομ Στόπαρντ |
| 1999 72η |
American Beauty | Άλαν Μπολ |
| 2000 73η |
Σχεδόν διάσημοι | Κάμερον Κρόου |
| 2001 74η |
Έγκλημα στο Γκόσφορντ Παρκ (Gosford Park) | Τζούλιαν Φέλοους |
| 2002 75η |
Μίλα της (Hable con Ella) | Πέδρο Αλμοδόβαρ |
| 2003 76η |
Χαμένοι στη μετάφραση (Lost in Translation) | Σοφία Κόπολα |
| 2004 77η |
Η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού (Eternal Sunshine of the Spotless Mind) | Τσάρλι Κάουφμαν (ιστορία/σενάριο) Μισέλ Γκοντρί (ιστορία) Πιέρ Μπισμούτ (ιστορία) |
| 2005 78η |
Crash | Πολ Χάγκις (ιστορία/σενάριο) Ρόμπερτ Μορέσκο (σενάριο) |
| 2006 79η |
Little Miss Sunshine | Μάικλ Αρντ |
| 2007 80η |
Juno | Ντιάμπλο Κόντι |
| 2008 81η |
Milk | Ντάστιν Λανς Μπλακ |
| 2009 82η |
The Hurt Locker | Μαρκ Μπόουλ |
| 2010 83η |
Ο λόγος του βασιλιά (The King's Speech) | Ντέιβιντ Σάιντλερ |
| 2011 84η |
Μεσάνυχτα στο Παρίσι (Midnight in Paris) | Γούντι Άλεν |
| 2012 85η |
Django: Ο τιμωρός (Django Unchained) | Κουέντιν Ταραντίνο |
| 2013 86η |
Δικός της (Her) | Σπάικ Τζόουνς |
| 2014 87η |
Birdman ή Η απρόσμενη αρετή της αφέλειας (Birdman) | Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιάριτου, Νικολά Τζιακομπόνε, Αλεξάντερ Ντινελάρις Τζούνιορ & Αρμάντο Μπο |
| 2015 88η |
Spotlight: Όλα στο φως (Spotlight) | Τομ ΜακΚάρθι, Τζος Σίνγκερ |
| 2016 89η |
Μια πόλη δίπλα στη θάλασσα (Manchester by the Sea) | Κένεθ Λόνεργκαν |
| 2017 | Τρέξε! (Get out) | Τζόρνταν Πιλ |
| 2018 | Το πράσινο βιβλίο (Green Book) | Μπράιαν Χέιζ Κάρι Πίτερ Φάρελι Νικ Βαλελόνγκα |
| 2019 | Παράσιτα (Gisaengchung) | Μπράιαν Χέιζ Κάρι Πονγκ Τσουν-χο Χαν Χιν-γουόν |
| 2020 | Υποσχόμενη Νέα Γυναίκα (Promising Young Woman) | Έμεραλντ Φένελ |
| 2021 | Μπέλφαστ (Belfast) | Κένεθ Μπράνα |
| 2022 | Τα πάντα όλα (Everything Everywhere All at Once) | Ντάνιελ Κουάν και Ντάνιελ Σάινερτ |
| 2023 | Ανατομία μιας Πτώσης (Anatomie d'une chute) | Ζυστίν Τριέτ και Άρθουρ Χαράρι |
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Οι κατηγορίες "Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου" και "Καλύτερου Σεναρίου" συγχωνεύτηκαν σε μία κατηγορία, του βραβείου "Καλύτερου Σεναρίου". Το βραβείο απονεμήθηκε στην ταινία Ο Θησαυρός της Σιέρα Μάντρε, που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από το ομώνυμο μυθιστόρημα.
- ↑ Το 1949 η κατηγορία μετονομάστηκε ξανά σε "Story and Screenplay"
- ↑ Έπειτα από παράκληση της χήρας του και με την πρόταση της επιτροπής (Writers Branch Executive Committee), το Board of Governors αποφάσισε το 1993 να αποκαταστήσει το όνομα του Νέντρικ Γιανγκ στην υποψηφιότητα και το βραβείο, αφού την εποχή της βράβευσης ο Γιάνγκ ήταν στην περιβόητη "μαύρη λίστα", ώστε υπέγραψε το σενάριο με το ψευδώνυμο "Νέιθαν Ε. Ντάγκλας".
- ↑ Το 1969 η κατηγορία μετονομάστηκε σε "Ιστορίας και σεναρίου- βασισμένων σε υλικό που δε δημοσιεύτηκε ή παράχθηκε προηγουμένως
- ↑ Το 1976 η κατηγορία μετονομάστηκε σε: "Σεναρίου γραμμένου κατευθείαν για τον κινηματογράφο- Βασισμένου σε πραγματικά γεγονότα ή ιστορίας που δεν έχει προηγουμένως δημοσιευτεί ή παραχθεί"
- ↑ Το 1978 η κατηγορία μετονομάστηκε σε "Screenplay written directly for the screen" (σεναρίου γραμμένου κατευθείαν για τον κινηματογράφο)