Αγναντερό Καρδίτσας
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 39°29′3″N 21°50′47″E / 39.48417°N 21.84639°E
Το Αγναντερό (παλιά ονομασία Μεσδάνι και Μεϊντάνι[1]) είναι μεγάλος οικισμός και ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του νομού Καρδίτσας. Αποτελεί την έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας και του Δήμου Παμίσου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 αριθμεί 1.764 κατοίκους. Η τοπική κοινότητα Αγναντερού είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 18,827 χμ² (2011).[2]
| Αγναντερό | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφέρεια | Θεσσαλίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Καρδίτσας |
| Δήμος | Μουζακίου |
| Δημοτική Ενότητα | Παμίσου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Θεσσαλία |
| Νομός | Καρδίτσας |
| Υψόμετρο | 100 μέτρα |
| Έκταση | 18,827 km² |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 1.548 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Μεσδάνι Μεϊντάνι |
| Ταχ. κώδικας | 43061 |
| Τηλ. κωδικός | 2441 |
Γεωγραφική θέση
ΕπεξεργασίαΒρίσκεται στην πεδιάδα της Καρδίτσας και πάνω στην εθνική οδό Καρδίτσας - Τρικάλων. Απέχει από την πόλη της Καρδίτσας 18 χλμ. και από την πόλη των Τρικάλων 8. Από τον ποταμό Πηνειό απέχει 2,5 χλμ. Οι κάτοικοί του κατά κύριο λόγο ασχολούνται με την καλλιέργεια βαμβακιού και δευτερευόντως με την κτηνοτροφία και άλλα ιδιωτικά επαγγέλματα.
Το χωριό συνορεύει ΒΑ με το χωριό Προάστιο, ΝΑ με το χωριό Καλογριανά, ΝΔ με το χωριό Παλαιοχώρι, Δ με το χωριό Μεγάλα Καλύβια, Β με το χωριό Γλύνος.
Πληθυσμός
Επεξεργασία| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 2.060 |
| 2001 | 1.920 |
| 2011 | 1.764 |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 2.746 |
| 1971 | 2.263 |
| 1981 | 2.206 |
| 1991 | 2.129 |
| 2001 | 1.932 |
| 2011 | 1.773 |
Υποδομή
ΕπεξεργασίαΟ κυρίως ναός είναι των Αποστόλων Πέτρου & Παύλου ο οποίος πανηγυρίζει την 29η Ιουνίου. Υπάρχει και ναός παλαιοημερολογιτών.
Στο χωριό βρίσκεται το Δημαρχείο του Δήμου Παμίσου, αγροτικό ιατρείο, Γυμνάσιο, εξαθέσιο Δημοτικό σχολείο, το οποίο χτίστηκε με χρήματα των μαθητών της Δανίας, καθώς επίσης παιδικός σταθμός, νηπιαγωγείο, ΚΕΠ, ταχυδρομείο, φαρμακεία, πρατήρια βενζίνης, φωτιζόμενα γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ και διάφορα άλλα καταστήματα.
Ιστορικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΗ παλαιότερη ονομασία του είναι Μεσδάνι ή Μεϊντάνι. Μεϊντάνι στα τουρκικά σημαίνει πλατεία, άπλωμα ή ανοικτός χώρος. Παλαιότερα το χωριό ήταν απλωμένο σε μικρούς συνοικισμούς, πέριξ της παρούσας θέσης του. Το χωριό είναι αυτό που λέγεται καμποχώρι. Οι άνθρωποί του ανήκουν στους Καραγκούνηδες και ασχολούνται με τη γεωργία και παράλληλα την κτηνοτροφία. Τα παλιά σπίτια ήταν κτισμένα με πλίνθους.
Αρχαία-Βυζαντινά χρόνια
ΕπεξεργασίαΑρχαιολογικά ευρήματα έχουν ανακαλυφθεί σε αγροτικές τοποθεσίες του χωριού κατόπιν τυχαίων γεωργικών εργασιών. Εκτιμάται ότι το Αγναντερό υπήρξε ως οικισμός κατά τον 7ο-11ο αιώνα. Η πρώτη γραπτή αναφορά στο χωριό εντοπίζεται στα τέλη του 14ου αιώνα.
Τουρκοκρατία
ΕπεξεργασίαΚατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας το χωριό, όπως και όλη η Θεσσαλία, υπαγόταν στον πασά των Ιωαννίνων. Το Αγναντερό ήταν από τα μεγαλύτερα χωριά της περιοχής με 1.200 περίπου κατοίκους.
Στα χρόνια του Αλή Πασά χτίστηκε το πέτρινο γεφύρι στην είσοδο του χωριού πάνω στον ποταμό Βουβουλίνα (Μπουμπουλίνα), παραπόταμο του ποταμού Μέγα. Επίσης τότε χτίστηκε και το Κονάκι το οποίο αποτελούσε την οικία του τοπικού Τούρκου διοικητή και κατόπιν χρησιμοποιήθηκε ως δημοτικό σχολείο.
Σύγχρονη εποχή
ΕπεξεργασίαΚατά τη δεκαετία του 1960 η μετανάστευση έγινε μάστιγα για το χωριό με την πλειοψηφία των ανθρώπων του να φεύγουν για τη Γερμανία και άλλες χώρες. Αργότερα πολλοί κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και άλλες πόλεις, για βιοποριστικούς λόγους. Πάντα όμως διατήρησαν άρρηκτους τους δεσμούς τους με το χωριό. Για αρκετά χρόνια η προσοδοφόρος καλλιέργεια του βαμβακιού επέφερε σημαντική οικονομική ανάπτυξη. Μετά την ύφεση της αγροτικής οικονομίας, την παρούσα περίοδο σημειώνεται σημαντική αναπτυξιακή δραστηριότητα, καθόσον παραρτήματα μεγάλων επιχειρήσεων λειτουργούν στην ευρύτερη περιοχή του χωριού. Το σημερινό Αγναντερό εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με την καλαίσθητη εικόνα του και οι σύγχρονες κατοικίες του προσφέρουν στους κατοίκους του μια άνετη διαβίωση, απαλλαγμένη από το άγχος και τους καταπιεστικούς ρυθμούς των μεγάλων αστικών περιοχών.
Πολιτισμός
ΕπεξεργασίαΤο πιο χαρακτηριστικό έθιμο του Αγναντερού λαμβάνει χώρα την Αποκριά με τη μεταμφίεση των κουδουνάδων. Πρόκειται για άντρες ντυμένους με προβιές και ζωσμένους με μεγάλα κουδούνια που χοροπηδούν για να κάνουν φασαρία. Είναι οργανωμένοι σε ομάδες, πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι για κεράσματα και πειράζουν τους διερχόμενους. Η άγρια εμφάνιση και η επιθετικότητα των μεταμφιεσμένων προκαλεί την εντύπωση και τον φόβο των μη μεταμφιεσμένων. Πρόκειται για ένα καθαρά Διονυσιακό έθιμο με καταβολές οι οποίες χάνονται στα βάθη των αιώνων. Πρέπει να τονισθεί ότι αυτό το έθιμο στο Αγναντερό αναβιώνει με τρόπο παραδοσιακό, πρωτόγονο, αναλλοίωτο και ανεπηρέαστο από το μοντέρνο ξενόφερτο καρναβάλι με τα σύγχρονα κουστούμια και τις παρελάσεις των αρμάτων. Ένα άλλο σημαντικό έθιμο τις Απόκριες είναι η αναπαράσταση του παραδοσιακού καραγκούνικου γάμου με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια.
Την Καθαρά Δευτέρα γίνεται αναπαράσταση της κλοπής της αρκούδας. Πρόκειται για μία πραγματική ιστορία που διαδραματίστηκε στις αρχές του 1900, όταν κάτοικοι του Αγναντερού έκλεψαν μια εκπαιδευμένη αρκούδα με την οποία κάποιοι γύφτοι έκαναν «ιατρικά θαύματα» στους γηραιότερους που έπασχαν από αρθριτικά αν τους πάταγε στην πλάτη η αρκούδα!!!
Την 28 και 29 Ιουνίου εορτάζει ο τοπικός ναός και γίνεται μεγάλο πανηγύρι στην πλατεία του χωριού.
Την 26 Ιουλίου, ανήμερα της εορτής της Αγίας Παρασκευής, γίνεται θρησκευτική γιορτή στον ομώνυμο ιερό ναό στην περιοχή Πετρίτσα.
Αξιοθέατα
Επεξεργασία- Το κονάκι, κτίσμα από την εποχή της Τουρκοκρατίας.
- Η παλαιά εκκλησία της Αγίας Παρασκευής.
- Το παλαιό πέτρινο γεφύρι
Προσωπικότητες
Επεξεργασία- Γεώργιος Παπαευθυμίου (Βουλευτής ΕΡΕ,ΝΔ)
- Αθανάσιος Μαγουλιώτης (Φιλόλογος, συγγραφέας)
- Λάμπρος Παπακώστας
- Μητροπολίτης Καστορίας Σεραφείμ Παπακώστας
- Οικονόμου Στέφανος πρεσβύτερος στο Αγναντερό έως το 1972 με τεράστια κοινωνική προσφορά σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες παλαιοτέρων κατοίκων που σώζονται έως και σήμερα 2013.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Αγναντερό». mouzaki.gr. Δήμος Μουζακίου. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ 2,0 2,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
- ↑ ΠΛ 1:226
- ↑ ΠΛΜ 2:60
Πηγές
Επεξεργασία- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)