Αρκουδόρεμα Αρκαδίας

εγκαταλειμμένος οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 37°34′15″N 22°11′25″E / 37.57083°N 22.19028°E / 37.57083; 22.19028

Το Αρκουδόρεμα είναι εγκαταλελειμμένο παλαιοϊστορικό χωριό της Αρκαδίας, που βρίσκεται στη χαράδρα των Μαιναλικών Ορέων. Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Φαλάνθου, του Δήμου Τρίπολης[1] και παραμένει ακατοίκητο από την αρχή του αιώνα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.125 μέτρων και απέχει 4 χιλιόμετρα από το Χρυσοβίτσι, 27 χιλιόμετρα από την Τρίπολη και 27 χιλιόμετρα από την Μεγαλόπολη.

Αρκουδόρεμα Αρκαδίας
Τοποθεσία στον χάρτη
Τοποθεσία στον χάρτη
Αρκουδόρεμα Αρκαδίας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΠελοποννήσου - Δυτικής Ελλάδας - Ιονίου
ΠεριφέρειαΠελοποννήσου
Περιφερειακή ΕνότηταΑρκαδίας
ΔήμοςΔήμος Τρίπολης
Δημοτική ΕνότηταΦαλάνθου
ΚοινότηταΠιάνας
Γεωγραφία και στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΑρκαδίας
Υψόμετρο1.125 μέτρα
Πληθυσμός0 (2011)

ΙστορίαΕπεξεργασία

Επί Τουρκοκρατίας άκμαζε λόγω του απρόσιτου της τοποθεσίας και είχε καταστεί σημαντικό κέντρο της κλεφτουριάς. Ιστορείται πως από το 1530 είχαν εγκατασταθεί σ' αυτό, καθώς και στο πλησίον αυτού Λιμποβίσι,[2] οι Κολοκοτρωναίοι[3] και ότι και τα δύο αυτά χωριά αντιστάθηκαν έντονα, κατά την ανάκτηση της Πελοποννήσου από τους Τούρκους, το 1715. Το Αρκουδόρεμα κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, έδωσε στον αγώνα εκλεκτό σώμα πολεμιστών, υπό την αρχηγία του αγωνιστή Αδάμ Κορέλλα.

Στην απογραφή που διενήργησε ο Ιωάννης Καποδίστριας το 1829, το χωριό αριθμούσε 814 κατοίκους. Το 1851 επί Βασιλέως Όθωνα, ήταν 454 και το 1897 επί Βασιλέως Γεωργίου Α΄, μόλις 33. Αυτό δικαιολογείται από το γεγονός, ότι δεν ήταν πλέον απαραίτητη η διαμονή σε τέτοια απρόσιτη περιοχή. Έτσι στις αρχές του αιώνα, βρέθηκε ήδη ερειπωμένο, οπότε οι κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν κυρίως στα πεδινά της Μεσσηνίας.

Σήμερα έχουν διασωθεί μονάχα ερείπια, ενώ το μόνο κτίσμα είναι το παλιό εκκλησάκι που κτίσθηκε το 1719,[4] η Παναγία Αρκουδορέματος Αρκαδίας[5] (Κοίμηση της Θεοτόκου), που εορτάζει στις 23 Αυγούστου, στα Εννιάμερα της Παναγίας.

ΕκφράσειςΕπεξεργασία

Παλαιότερη έκφραση ήταν και η «Σαν να ρθες απ' τ' Αρκουδόρεμα!», που λεγόταν σε χαρακτηρισμό ατόμου αγροίκου μεν, χωρικού, αλλά αγνού προς τη διαφθορά των πόλεων.

ΛαογραφίαΕπεξεργασία

 
Επιγραφή στο Λιμποβίσι Αρκαδίας.

Χαρακτηριστικό έμεινε το δημοτικό τραγούδι[6][7] που λέγεται ως «επιτραπέζιο» (της τάβλας) σε πολλά χωριά της Μεσσηνίας και Αρκαδίας:

Λάμπει ο Ήλιος στα βουνά

λάμπει και στα λαγκάδια
λάμπουν και στ΄ Αρκουδόρεμα
οι Κολοκοτρωναίοι ....

Χάρτης περιοχήςΕπεξεργασία

Διοικητικές μεταβολέςΕπεξεργασία

Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές οικισμού - Αρκουδόρεμα Αρκαδίας (εξωτερικός σύνδεσμος)
Αρκουδόρεμα Αρκαδίας
Ημερομηνία, Φ.Ε.Κ. Μεταβολή
24-05-1835

ΦΕΚ 16Α - 24/05/1835 (σελ. 5 από 12)

Στις 24-05-1835,[8] ο οικισμός Αρκουδόρεμα[9] ορίζεται έδρα του Δήμου Φαλάνθου.[10]

Στο Δήμο Φαλάνθου, υπάγονται και οι οικισμοί Λιμποβίσι,[11] Πιάνα[12] και Χρυσοβίτσι.[13]

08-03-1841

ΦΕΚ 5Α - 08/03/1841 (σελ. 12 από 34)

Στις 08-03-1841,[14] η έδρα του Δήμου Φαλάνθου μεταφέρεται από τον οικισμό Αρκουδόρεμα, στον οικισμό Πιάνα.
24-08-1912

ΦΕΚ 252Α - 24/08/1912 (σελ. 3 από 4)

Στις 24-08-1912,[15] ο οικισμός Αρκουδόρεμα προσαρτάται στην Κοινότητα Τσελεπάκου.[16]
05-07-1924

ΦΕΚ 150Α - 05/07/1924 (σελ. 2 από 4)

Στις 05-07-1924,[17] ο οικισμός Αρκουδόρεμα προσαρτάται στην Κοινότητα Πιάνας.[18]
16-05-1928

ΦΕΚ 269Α 20/12/1928

Στις 16-05-1928,[19] ο οικισμός Αρκουδόρεμα της Κοινότητας Πιάνας, καταργείται.

ΠληθυσμόςΕπεξεργασία

Πληθυσμιακή εξέλιξη[20]
Αρκουδόρεμα Αρκαδίας
Έτος 1700 1829 1834 1844 1848 1861 1879 1889 1896 1907
Κάτοικοι 525 814 749 499 454 18 45 52 35 34

Δείτε επίσηςΕπεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία

ΠηγέςΕπεξεργασία

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

  1. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΔΗΜΟΣ ΤΡΙΠΟΛΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 
  2. «ΠΙΑΝΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ - ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ». 
  3. «ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ - ΙΣΤΟΡΙΑ - ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ ΚΑΙ ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑ». 
  4. «TRAVEL TRIPOLIS - ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΤΟ ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2020. 
  5. «EXPLORING GREECE - ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑ». 
  6. «ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (Α - ΛΥΚΕΙΟΥ) - ΤΩΝ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ». 
  7. «ΤΟ ΓΝΗΣΙΟ ΓΟΡΤΥΝΙΑΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ - ΤΩΝ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ». 
  8. «ΦΕΚ 16Α - 24/05/1835 (σελ. 5 από 12)» (PDF). 
  9. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ - ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 
  10. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΔΗΜΟΣ ΦΑΛΑΝΘΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 
  11. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 
  12. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΠΙΑΝΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 
  13. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ - ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΙ». 
  14. «ΦΕΚ 5Α - 08/03/1841 (σελ. 12 από 34)» (PDF). 
  15. «ΦΕΚ 252Α - 24/08/1912 (σελ. 3 από 4)» (PDF). 
  16. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΣΕΛΕΠΑΚΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 
  17. «ΦΕΚ 150Α - 05/07/1924 (σελ. 2 από 4)» (PDF). 
  18. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΙΑΝΑΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». 
  19. «ΦΕΚ 269Α 20/12/1928» (PDF). 
  20. «Γαρζενίκος - Περιοδική έκδοση για την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της Ελάτης Αρκαδίας (σελ. 601 από 606)» (PDF).