Αστρολογία και αστρονομία
Η αστρολογία και η αστρονομία στα αρχαία χρόνια μελετώνταν από κοινού (λατινικά: astrologia), αλλά σταδιακά διαχωρίστηκαν κατά τον Ύστερο Μεσαίωνα[1] . Οι εξελίξεις στην Φιλοσοφία του 17ου αιώνα είχαν ως αποτέλεσμα η αστρολογία και την αστρονομία να αντιμετωπίζονται ως ανεξάρτητες πρακτικές από τον 18ο αιώνα και έπειτα.
Επισκόπηση
Επεξεργασία
Πριν τη σύγχρονη εποχή, οι περισσότεροι πολιτισμοί δεν έκαναν σαφή διάκριση μεταξύ των δύο κλάδων, αντιμετωπίζοντάς τους ως ένα. Στην αρχαία Βαβυλώνα, γνωστή για την αστρολογία της, οι ρόλοι του αστρονόμου ως μελετητή των ουράνιων φαινομένων και του αστρολόγου ως ερμηνευτή τους, δεν ήταν διακριτοί, καθώς αναλαμβάνονταν από το ίδιο άτομο. Αυτή η αλληλοεπικάλυψη δεν σημαίνει ότι η αστρολογία και η αστρονομία θεωρούνταν πάντα ταυτόσημες. Στην αρχαία Ελλάδα, προσωκρατικοί φιλόσοφοι όπως ο Ξενοφάνης και ο Ηρακλείδης στοχάζονταν για τη φύση και την σύσταση των άστρων και των πλανητών. Αστρονόμοι όπως ο Εύδοξος (σύγχρονος του Πλάτωνα) παρατηρούσαν τις κινήσεις και τους περιοδικούς κύκλους των πλανητών και δημιούργησαν ένα γεωκεντρικό κοσμολογικό μοντέλο, το οποίο έγινε τελικά αποδεκτό από τον Αριστοτέλη. Αυτό το μοντέλο επικράτησε μέχρι τον Πτολεμαίο, ο οποίος πρόσθεσε επίκυκλους για να εξηγήσει την ανάδρομη κίνηση του Άρη και άλλων πλανητών. (Περί το 250 π.Χ., ο Αρίσταρχος ο Σάμιος υποθέτει ένα πρωτό-ηλιοκεντρικό μοντέλο, το οποίο μένει στο περιθώριο για σχεδόν δύο χιλιετίες (μέχρι τον Κοπέρνικο), καθώς το γεωκεντρικό μοντέλο του Αριστοτέλη συνέχισε να είναι ευρέως αποδεκτό.) Η Πλατωνική Ακαδημία προώθησε τη μελέτη της αστρονομίας ως μέρος της φιλοσοφίας, επειδή οι κινήσεις των ουράνιων σωμάτων παραπέμπουν σε ένα οργανωμένο και αρμονικό σύμπαν. Τον τρίτο αιώνα π.Χ., η Βαβυλωνική αστρολογία άρχισε γίνεται γνωστή και στην Ελλάδα, ενώ επικρίθηκε από φιλόσοφους της Ελληνιστικής Εποχής όπως ο Ακαδημεικός Σκεπτικός Καρνεάδης ο Κυρηναίος.
Στον Ελληνιστικό κόσμο, οι λέξεις "αστρολογία" και "αστρονομία" χρησιμοποιήθηκαν συχνά ως εναλλάξιμες, όμως εννοιολογικά δεν ήταν ταυτόσημες. Ο Πλάτωνας δίδαξε για την "αστρονομία" και θεώρησε ότι τα ουράνια φαινόμενα πρέπει να περιγράφονται μέσω γεωμετρικού μοντέλου. Ο Αριστοτέλης προτίμησε τη φυσική προσέγγιση και υιοθέτησε τη λέξη "αστρολογία". Για ένα ευρύτερο κοινό, η διάκριση δεν ήταν προφανής και οι δύο λέξεις ήταν αποδεκτές.
Η αστρολογία ήταν ευρέως αποδεκτή στην Μεσαιωνική Ευρώπη καθώς τα κείμενα των Ελλήνων και Αράβων αστρολόγων μεταφράστηκαν στα Λατινικά. Στα τέλη του Μεσαίωνα, η αποδοχή ή η απόρριψη της εξαρτώνταν συχνά από την αντιμετώπισή της από τους άρχοντες στις βασιλικές αυλές της Ευρώπης. Η οριστική διάκριση μεταξύ αστρολογίας και αστρονομίας στη Δύση έγινε σταδιακά κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, καθώς, όλο και περισσότερο, η αστρολογία θεωρήθηκε μυστικιστική πρακτική και δεισιδαιμονία. Λόγω της μακράς κοινής ιστορίας τους, ακόμα και σήμερα η αστρονομία και η αστρολογία τείνουν να συγχέονται μεταξύ τους. Πολλοί σύγχρονοι αστρολόγοι, ωστόσο, δεν ισχυρίζονται ότι η αστρολογία είναι επιστήμη, αλλά την θεωρούν μια μορφή μαντικής όπως το Ι-Τσιγκ, μια τέχνη ή απλώς πνευματικές πεποιθήσεις, με επιρροή από τάσεις και θρησκείες όπως ο Νεοπλατωνισμός, ο Νεοπαγανισμός, η Θεοσοφία και ο Ινδουισμός.
Διακριτικά χαρακτηριστικά
Επεξεργασία
Ο κύριος στόχος της αστρονομίας είναι να κατανοήσει την φυσική του σύμπαντος. Οι αστρολόγοι χρησιμοποιούν τους αστρονομικούς υπολογισμούς για τις θέσεις των ουράνιων σωμάτων και προσπαθούν να συσχετίσουν τα διάφορα αστρονομικά φαινόμενα με τα επίγεια γεγονότα και τις ανθρώπινες υποθέσεις. Οι αστρονόμοι κάνουν χρήση της επιστημονικής μεθόδου και των μαθηματικών ώστε να ερευνήσουν ή να εξηγήσουν τα φαινόμενα στο σύμπαν. Οι αστρολόγοι, αντίθετα, χρησιμοποιούν μυστικιστικές ή θρησκευτικές μεθόδους, καθώς και την παραδοσιακή λαογραφία και τους συμβολισμούς, σε συνδιασμό με μαθηματικές προβλέψεις για να εξηγήσουν τα φαινόμενα στο σύμπαν. Η επιστημονική μέθοδος δεν χρησιμοποιείται με συνέπεια από τους αστρολόγους.
Οι αστρολόγοι ασκούν το αντικείμενό τους γεωκεντρικά[2][3] και θεωρούν το σύμπαν αρμονικό, αμετάβλητο και στατικό, ενώ οι αστρονόμοι, χρησιμοποιώντας την επιστημονική μέθοδο, έχουν συμπεράνει ότι το σύμπαν είναι χωρίς κέντρο και μεταβλητό, αφού επεκτείνεται, σύμφωνα με την Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης.[4]
Οι αστρολόγοι πιστεύουν ότι η θέση των άστρων και των πλανητών καθορίζει την προσωπικότητα και το μέλλον ενός ατόμου. Οι αστρονόμοι, που μελετούν τα σώματα αυτά, δεν έχουν βρει καμία απόδειξη που να υποστηρίζει τις αστρολογικές θεωρίες. Οι ψυχολόγοι μελετούν την ανθρώπινη προσωπικότητα, και ενώ υπάρχουν πολλές θεωρίες που την ερμηνεύουν και την εξηγούν, καμία από αυτές δεν βασίζεται στην αστρολογία.
Τόσο οι αστρολόγοι όσο και οι αστρονόμοι βλέπουν τη Γη ως αναπόσπαστο μέρος του σύμπαντος, τη Γη και το σύμπαν να συνδέονται μεταξύ τους ως ένας κόσμος. Ωστόσο, οι αστρολόγοι φιλοσοφικά και μυστικιστικά αποδίδουν στο σύμπαν υπερφυσικές και μεταφυσικές ιδιότητες, που επηρεάζουν ενεργά τα παγκόσμια γεγονότα και την προσωπική ζωή των ανθρώπων. [5] Οι αστρονόμοι, ως μέλη της επιστημονικής κοινότητας, δεν χρησιμοποιούν στα επιστημονικά τους άρθρα εξηγήσεις που δεν προέρχονται από πειράματα με ακρίβεια και επαναληψιμότητα, ανεξάρτητα από τις προσωπικές τους πεποιθήσεις.
Ιστορική Διάκριση
Επεξεργασία
Για μεγάλο χρονικό διάστημα η χρηματοδότηση που λάμβανε η αστρολογία υποστήριζε την αστρονομική έρευνα, η οποία με τη σειρά της χρησιμοποιήθηκε για την δημιουργία πιο λεπτομερών Εφημερίδων για αστρολογική χρήση. Οι βασιλείς και άλλοι άρχοντες απασχολούσαν αστρολόγους στις αυλές τους, για να τους βοηθήσουν στην λήψη αποφάσεων, χρηματοδοτώντας έτσι, παράλληλα, την αστρονομική έρευνα. Οι φοιτητές ιατρικής διδάσκονταν αστρολογία, όπως χρησιμοποιούνταν γενικά στην ιατρική πρακτική.
Η αστρονομία και η αστρολογία διαφοροποιήθηκαν μεταξύ του 17ου και του 19ου αιώνα. Ο Κοπέρνικος δεν ασχολήθηκε με την αστρολογία (ούτε την εμπειρική αστρονομία, το έργο του ήταν θεωρητικό[6]), αλλά οι σημαντικότεροι αστρονόμοι πριν από τον Ισαάκ Νεύτωνα ήταν και επαγγελματίες αστρολόγοι - ο Τύχο Μπράχε, ο Γιοχάνες Κέπλερ και ο Γαλιλαίος.
Η ανάπτυξη καλύτερων οργάνων μέτρησης του χρόνου, αρχικά για χρήση στη ναυσιπλοΐα, συνέβαλε επίσης στην διάκριση αστρολογίας/αστρονομίας. Οι βελτιωμένες αυτές πρακτικές επέτρεψαν να γίνονται πιο ακριβείς αστρολογικές προβλέψεις - προβλέψεις που μπορούσαν να δοκιμαστούν, και οι οποίες διαρκώς αποδεικνύονταν ψευδείς.[7] Μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα, η αστρονομία ήταν μία από τις κύριες επιστήμες του Διαφωτισμού, χρησιμοποιούσε την επιστημονική μέθοδο, και ήταν εντελώς ξεχωριστή από την αστρολογία.
Αστρολογία και Ζώδια στην Σημερινή Εποχή
ΕπεξεργασίαΗ αστρολογία θεωρείται από πολλούς φιλόσοφους και αστρονόμους ως ψευδής αναπαράσταση του σύμπαντος, η οποία χρησιμοποιείται ώστε να συνδεθεί η κίνηση των ουράνιων σωμάτων με την πορεία της ανθρώπινης ζωής και την πνευματικότητα. Παρότι η αστρολογία θεωρείται ψευδοεπιστήμη από την επιστημονική κοινότητα, εκείνοι που πιστεύουν στα ζώδια και στις ερμηνείες τους υποστηρίζουν το αντίθετο, και δικαιολογούν τους ισχυρισμούς τους εξηγώντας πώς και γιατί το σύμπαν συνδέεται με την ανθρώπινη τύχη. Η πιο δημοφιλής και διαδεδομένη μορφή αστρολογίας παρατηρείται στα ωροσκόπια, στα οποία οι άνθρωποι εκτίθενται μέσω των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης, της τηλεόρασης και των ψηφιακών μέσων. Τα ωροσκόπια επιτρέπουν στους ανθρώπους που ενδιαφέρονται για την αστρολογία και τα ζώδια να συνδέουν πλανήτες, όπως ο Άρης, με ανθρώπινα συναισθήματα όπως το κίνητρο και το θάρρος, ενισχύοντας έτι περισσότερο την ιδέα ότι αυτοί οι πλανήτες και οι κινήσεις τους έχουν επίδραση στη καθημερινή τους ζωή. Η έννοια των ζωδίων προέρχεται από τους αστερισμούς, και χρησιμοποιείται για να τη συσχέτιση των ανθρωπίνων συναισθημάτων με τα άστρα και τα ουράνια σώματα, ενώ τα ζώδια αποδίδονται στο κάθε άτομο με βάση την ημερομηνία γέννησης του. Παρότι πολλοί πιστεύουν πραγματικά στην αστρολογία, αρκετοί αναγνωρίζουν ότι ανήκει στις ψευδοεπιστήμες και απλά συμμετέχουν σε αυτήν για προσωπική τους ευχαρίστηση. [8]
Τέλος, τα ζώδια και η αστρολογία στη σύγχρονη εποχή είναι πολύ διαφορετικά από την αστρολογία του αρχαίου κόσμου. Η ελλειπής και συχνά ανακριβής τεχνολογία, γνώση και εμπειρία στο παρελθόν επέτρεψε στον συνδυασμό της αστρολογίας και της αστρονομίας να γίνει η γενικά αποδεκτή εξήγηση για το σύμπαν και την επίδραση του στη ανθρώπινη ζωή. Αντίθετα, στη σημερινή εποχή, η αστρολογία και η αστρονομία είναι εξαιρετικά διαφορετικές. [9] Τα ζώδια και τα ωροσκόπια είναι προϊόντα πολιτιστικών εξελίξεων (όπως το διαδίκτυο) που επιτρέπουν εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με αυτά μέσα από τα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης και την τηλεόραση, που επωφελούνται από την προώθηση της αστρολογίας. Πολλοί άνθρωποι που ενδιαφέρονται για την αστρολογία δεν γνωρίζουν ότι τα ζώδια και οι αντίστοιχες ημερομηνίες τους είναι ανακριβείς, και δεν έχουν καμία επιστημονική βάση.
| Αστερισμός/ Ζώδιο | Σύμβολο | Ιστορική ημερομηνία έναρξης | Ιστορική ημερομηνία λήξης[10] | Ημερομηνία έναρξης ορατότητας αστερισμού (2002) [11] | Ημερομηνία λήξης ορατότητας αστερισμού (2002) [11] |
|---|---|---|---|---|---|
| Κριός | .svg){kind=small}
|
21 Μαρτίου | 20 Απριλίου | 19 Απριλίου | 14 Μαΐου |
| Ταύρος | .svg){kind=small}
|
21 Απριλίου | 21 Μαΐου | 15 Μαΐου | 20 Ιουνίου |
| Δίδυμοι | .svg){kind=small}
|
22 Μαΐου | 21 Ιουνίου | 21 Ιουνίου | 20 Ιουλίου |
| Καρκίνος | .svg){kind=small} .svg){kind=small}
|
22 Ιουνίου | 23 Ιουλίου | 21 Ιουλίου | 10 Αυγούστου |
| Λέων | .svg){kind=small}
|
24 Ιουλίου | 23 Αυγούστου | 11 Αυγούστου | 16 Σεπτεμβρίου |
| Παρθένος | .svg){kind=small}
|
24 Αυγούστου | 23 Σεπτεμβρίου | 17 Σεπτεμβρίου | 31 Οκτωβρίου |
| Ζυγός | .svg){kind=small}
|
24 Σεπτεμβρίου | 23 Οκτωβρίου | 1η Νοεμβρίου | 24 Νοεμβρίου |
| Σκορπιός | .svg){kind=small}
|
24 Οκτωβρίου | 22 Νοεμβρίου | 25 Νοεμβρίου | 29 Νοεμβρίου |
| Οφιούχος* | .svg){kind=small}
|
Ε/Α | Ε/Α | 30 Νοεμβρίου | 17 Δεκεμβρίου |
| Τοξότης | .svg){kind=small}
|
23 Νοεμβρίου | 21 Δεκεμβρίου | 18 Δεκεμβρίου | 19 Ιανουαρίου |
| Αιγόκερως | .svg){kind=small} .svg){kind=small}
|
22 Δεκεμβρίου | 20 Ιανουαρίου | 20 Ιανουαρίου | 16 Φεβρουαρίου |
| Υδροχόος | .svg){kind=small}
|
21 Ιανουαρίου | 19 Φεβρουαρίου | 17 Φεβρουαρίου | 11 Μαρτίου |
| Ιχθύες | .svg){kind=small}
|
20 Φεβρουαρίου | 20 Μαρτίου | 12 Μαρτίου | 18 Απριλίου |
* Ο Σκορπιός δεν είναι ορατός σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα. Αντ' αυτού, ο αστερισμός Οφιούχος παρατηρείται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και έτσι είναι και το προτεινόμενο 13ο ζώδιο. [8]
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠηγές
Επεξεργασία- ↑ Pedersen, Olaf (1993). «Chapter Eighteen: Medieval Astronomy». Early physics and astronomy : a historical introduction (Rev. έκδοση). Cambridge [England]: Cambridge University Press. σελ. 214. ISBN 978-0521403405.
- ↑ «Astrology Terminology Dictionary». Skyviewzone.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ Filbey, John; Filbey, Peter (1984). «Astronomy For Astrologers». San Bernardino. Bibcode: 1984asas.book.....F. http://astrologyclub.org/guide/astronomy/. Ανακτήθηκε στις 16 November 2016.
- ↑ «The Big Bang and the Expansion of the Universe». Atlasoftheuniverse.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ «Realities in Astrology». Wisdomsgoldenrod.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ Westman argued that his interest was indeed astrological and points that it would be an historical exception if he did not practice astrology; however there is just an indirect mention on record, see Westman R. (2011), The Copernican Question, University of California Press
- ↑ «In our time: Astrology». BBC. 14 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ 8,0 8,1 Kaler, James B. (24 Ιανουαρίου 2020). «Why your zodiac sign is probably wrong». The Conversation (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ Thagard, Paul R. (1978). «Why Astrology is a Pseudoscience». PSA: Proceedings of the Biennial Meeting of the Philosophy of Science Association 1978 (1): 223–234. doi:. ISSN 0270-8647. https://www.jstor.org/stable/192639.
- ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο
<ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομαTatum. - ↑ 11,0 11,1 Kaler, James B. (14 Μαρτίου 2002). The Ever-Changing Sky: A Guide to the Celestial Sphere (στα Αγγλικά). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-49918-7.
Διαβάστε επίσης
Επεξεργασία- Eade, J. C. (1984). The Forgotten Sky: A Guide to Astrology in English Literature. Oxford: Clarendon Press; New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-812813-7.
- Losev, A. (2012). «'Astronomy' or 'astrology': a brief history of an apparent confusion». Journal of Astronomical History and Heritage 15 (1): 42–46. Bibcode: 2012JAHH...15...42L.
- North, John David (1988). Chaucer's Universe. Oxford: Clarendon Press.
- «What's the difference between astronomy and astrology?». American Astronomical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2014.