Βικιπαίδεια:Η Βικιπαίδεια δεν είναι λεξικό

(Ανακατεύθυνση από Βικιπαίδεια:ΛΕΞΙΚΟ)
Η Βικιπαίδεια δεν είναι λεξικό. Ο στόχος της Βικπαίδειας είναι να δημιουργηθεί μια εγκυκλοπαίδεια (Στη φωτογραφία είναι η έκδοση της εγκυκλοπαίδειας Britannica, 2002).

Η Βικιπαίδεια δεν είναι λεξικό, ή οδηγός αργκό και ορολογίας, διαλόγων και χρήσιμων φράσεων. Αντ' αυτού, ο στόχος αυτού του εγχειρήματος είναι να δημιουργηθεί μια εγκυκλοπαίδεια. Το αδελφικό μας εγχείρημα Βικιλεξικό έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός λεξικού. Είναι ο «λεξιλογικός σύντροφος της Βικιπαίδεια» και τα δύο συχνά συνδέονται μεταξύ τους. Το Βικιλεξικό καλωσορίζει όλους τους συντάκτες που επιθυμούν να γράψουν ένα λεξικό.

Τόσο τα λήμματα λεξικού στο Βικιλεξικό όσο και τα εγκυκλοπαιδικά λήμματα στη Βικιπαίδεια μπορεί να ξεκινούν ως stubs, αλλά είναι έργα σε εξέλιξη, για επέκταση. Τα λήμματα της Βικιπαίδειας θα πρέπει να ξεκινούν με ένα καλό ορισμό, αλλά θα πρέπει επίσης να παρέχουν άλλους τύπους πληροφοριών σχετικά με το θέμα. Τα πλήρη λήμματα στα οποία εξελίσσονται τα stubs της Βικιπαίδειας είναι πολύ διαφορετικά από λήμματα λεξικού.

Κάθε λήμμα σε μια εγκυκλοπαίδεια είναι για ένα άτομο, ένα λαός, μια ιδέα, ένα τόπο, ένα γεγονός, ένα πράγμα κλπ., ενώ μια καταχώρηση σε λεξικό είναι κατά κύριο λόγο για μια λέξη, ένα ιδίωμα, ή ένα όρου και το νόημα ή νοήματά του, τη χρήση και την ιστορία τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια λέξη ή φράση η ίδια μπορεί να είναι ένα εγκυκλοπαιδική θέμα, όπως η Μακεδονία (ορολογία).

Μια διαρκής πηγή σύγχυσης είναι ότι ένα εγκυκλοπαιδικό λήμμα stub μοιάζει πολύ με μια stub καταχώρηση λεξικού, και τα stub είναι συχνά κακoγραμμένα. Μια άλλη διαρκής πηγή σύγχυσης είναι ότι ορισμένα έντυπα λεξικά, όπως λεξικά «τσέπης», οδηγούν τους συντάκτες στην εσφαλμένη πεποίθηση ότι οι καταχωρήσεις λεξικού είναι σύντομες, και ότι τα σύντομα λήμματα και οι καταχωρήσεις λεξικού είναι επομένως ισοδύναμα.

Επισκόπηση: εγκυκλοπαίδεια vs λεξικό

Επεξεργασία

Σε αυτή την ενότητα συγκρίνουμε τη Βικιπαίδεια και το Βικιλεξικό (ως απτό παράδειγμα ενός λεξικού), αλλά η αρχή είναι ότι η Βικιπαίδεια δεν είναι ένα λεξικό, όχι απλά ότι δεν είναι Βικιλεξικό.


Κύριες διαφορές

Επεξεργασία
Κριτήρια Βικιπαίδεια Βικιλεξικό
Θέματα λημμάτων ένα πρόσωπο, ή ένας λαός, μια ιδέα, ένα μέρος, ένα γεγονός, ένα πράγμα κλπ που ο τίτλος τους μπορεί να υποδηλώσει. Το λήμμα χταπόδι είναι για το ζώο: τη φυσιολογία του, τη χρήση του ως τροφή, την επιστημονική ταξινόμηση, και ούτω καθεξής. τις πραγματικές λέξεις ή ιδιωματισμούς στον τίτλο τους και όλα τα πράγματα που μπορεί να υποδηλώνουν. Το λήμμα χταπόδι είναι για τη λέξη «χταπόδι»: το μέρος του λόγου, τους πληθυντικούς της, τη χρήση της, την ετυμολογία, τις μεταφράσεις της σε άλλες γλώσσες,, και ούτω καθεξής.
Λήμματα των οποίων οι τίτλοι είναι διαφορετικές λέξεις για το ίδιο πράγμα (συνώνυμα) είναι διπλά λήμματα που θα πρέπει να συγχωνευθούν. (π.χ. αχλάδι και απίδι). δικαιολογούν διαφορετικές εγγραφές (π.χ. αχλάδι και απίδι).
Λήμματα των οποίων οι τίτλοι είναι διαφορετική ορθογραφία της ίδιας λέξης ή ρίζας είναι διπλά λήμματα που θα πρέπει να συγχωνευθούν. δικαιολογούν διαφορετικές εγγραφές
Ο ίδιος τίτλος για διαφορετικά πράγματα (ομόγραφα) βρίσκονται σε διαφορετικά λήμματα. Για παράδειγμα: άλως (μετεωρολογία), άλως (ηθμοειδής), Άλως (Τριπτόλεμου). βρίσκονται στο ίδιο λήμμα. (π.χ. άλως).

Μια δοκιμή είναι ότι το όνομα ενός εγκυκλοπαιδικού λήμματος μπορεί συνήθως εύκολα να πάρει πολλές διαφορετικές ισοδύναμες μορφές, ενώ ένα λεξικό ως γλωσσικό έργο είναι για τις λέξεις στον τίτλο, και συνήθως δεν μπορεί να μεταφραστεί εύκολα.[1]

Η παγίδα του ορισμού λεξικού

Επεξεργασία

Καλοί ορισμοί

Επεξεργασία

Και τα δύο, λεξικά και εγκυκλοπαίδειες, περιέχουν ορισμούς:

Πρώτον, όσοι συνεργάζονται σε αυτό το έργο πρέπει να υποχρεώνονται οι ίδιοι να ορίζουν τα πάντα, χωρίς εξαίρεση

Τα εγκυκλοπαιδικά λήμματα θα πρέπει να αρχίζουν με ένα καλό ορισμό και την περιγραφή ενός θέματος (ή μερικά σε μεγάλο βαθμό ή πλήρως συνώνυμα ή άλλως θέματα που σχετίζονται ιδιαίτερα με αυτό[3]), αλλά το λήμμα θα πρέπει να παρέχουν και άλλα είδη πληροφοριών σχετικά με αυτό το θέμα. Ένας εγκυκλοπαιδικός ορισμός ενδιαφέρεται περισσότερο για εγκυκλοπαιδικές γνώσεις (γεγονότα) παρά για γλωσσικές ανησυχίες.[4]

Ένας καλός ορισμός δεν είναι κυκλικός, ένα συνώνυμο ή ένα σχεδόν συνώνυμο, υπερβολικά ευρύς ή στενός, διφορούμενος, απεικονιστικός, ή σκοτεινός. Όταν ένας περιγραφικός τίτλος είναι αυτονόητος, όπως η ιστορία της Μάλτας, ένας ορισμός μπορεί να μη χρειάζεται.

Ένας ορισμός έχει ως στόχο να περιγράψει ή να οριοθετήσει την έννοια κάποιου όρου (μιας λέξης ή φράσης), δίνοντας μια δήλωση των βασικών ιδιοτήτων ή διακριτών χαρακτηριστικών της έννοιας, οντότητας, ή το είδος της οντότητας, που προσδιορίζεται με αυτόν τον όρο.

Η Βικιπαίδεια δεν είναι οδηγός χρήσης

Επεξεργασία

Η Βικιπαίδεια δεν είναι στο πεδίο που να λέει πώς οι λέξεις, φράσεις, εκφράσεις κλπ., θα πρέπει να χρησιμοποιούνται (αλλά μπορεί να είναι σημαντικό στο πλαίσιο ενός εγκυκλοπαιδικού λήμματος να αναλύεται το πώς μια λέξη χρησιμοποιείται).

Η Βικιπαίδεια δεν είναι γενεαλογικό λεξικό

Επεξεργασία

Υπάρχουν έργα αναφοράς γνωστά ως γενεαλογικά λεξικά.[5] Αυτά τείνουν να επικεντρώνονται κυρίως στις άμεσες οικογενειακές συνδέσεις (γονείς, σύζυγοι, τα παιδιά και τους συζύγους τους) του θέμα του λήμματος. Η Βικιπαίδεια είναι μια εγκυκλοπαίδεια, και ως τέτοια επικεντρώνεται περισσότερο στις ενέργειες και τις δραστηριότητες του θέματος του λήμματος. Αυτό σημαίνει ότι πολλές γενεαλογικές λεπτομέρειες μπορούν να παραλειφθούν, για μια καλύτερη ροή, πιο στρογγυλεμένο λήμμα.

Βιογραφικά λήμματα θα πρέπει να δημιουργούνται μόνο για τα άτομα με κάποιου είδους επαληθεύσιμη εγκυκλοπαιδικότητα. Ένα καλό μέτρο της εγκυκλοπαιδικότητας είναι αν κάποιος έχει παρουσιαστεί σε πολλές, ανεξάρτητες, αξιόπιστες πηγές. Ωστόσο, ελάσσονα πρόσωπα ενδέχεται να αναφέρονται εντός άλλων λημμάτων (για παράδειγμα, ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος στο Ταραχές του Δεκεμβρίου 2008 στην Ελλάδα).

Δείτε επίσης Βικιπαίδεια:Εγκυκλοπαιδικότητα (άνθρωποι).

Νεολογισμοί

Επεξεργασία

Λήμματα σχετικά με νεολογισμούς που έχουν μικρή ή καμία χρήση σε αξιόπιστες πηγές συνήθως διαγράφονται, καθώς τα λήμματα αυτά είναι συχνά δημιουργούνται σε μια προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί η Βικιπαίδεια για να αυξήσει την χρήση του όρου. Θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα κατά τη μετάφραση κειμένου στα ελληνικά, ότι ένας όρος κοινός στην αρχική γλώσσα δεν δημιουργεί ένα ασυνήθιστο νεολογισμό στα ελληνικά. Καθώς τα κριτήρια ένταξης στο Βικιλεξικό διαφέρουν από αυτή της Βικιπαίδειας, εκείνο το εγχείρημα μπορεί να καλύπτει νεολογισμούς που η Βικιπαίδεια δεν μπορεί να δεχθεί. Μπορεί εναλλακτικά να θέλετε να συνεισφέρετε μια καταχώρηση για το νεολογισμό στο Βικιλεξικό.

Κάποιοι νεολογισμοί μπορεί να είναι σε συχνή χρήση, και μπορεί να είναι δυνατό να συνδυάσουμε πολλά στοιχεία για ένα συγκεκριμένο όρο και να δείξουμε στοιχεία από τη χρήση της στο Διαδίκτυο ή στην ευρύτερη κοινωνία. Για να υποστηριχθεί ένα λήμμα σχετικά με ένα συγκεκριμένο όρο ή έννοια, πρέπει να παραπέμπουμε σε αξιόπιστες δευτερογενείς πηγές, όπως βιβλία και έγγραφα, που μιλούν για τον όρο ή έννοια, όχι βιβλία και έγγραφα που χρησιμοποιούν τον όρο. Οι προσωπικές παρατηρήσεις και η έρευνα ενός συντάκτη (π. χ. εύρεση blogs, βιβλίων και άρθρων που χρησιμοποιούν τον όρο, αντί να έχουν ως θέμα τον όρο) είναι ανεπαρκείς για να υποστηρίξουν λήμματα σχετικά με νεολογισμούς, επειδή αυτό μπορεί να απαιτήσει ανάλυση και σύνθεση των πρωτογενών πηγών για την προώθηση μιας θέσης, η οποία απαγορεύεται ρητά από την πολιτική για την πρωτότυπη έρευνα.

Νεολογισμοί που είναι σε ευρεία χρήση αλλά για τους οποίους δεν υπάρχει ενασχόληση από δευτερογενείς πηγές δεν είναι ακόμη έτοιμοι για χρήση και κάλυψη στη Βικιπαίδεια. Ο όρος δεν χρειάζεται να είναι στη Βικιπαίδεια, προκειμένου να είναι "αληθινός" όρος, και όταν δευτερογενείς πηγές είναι διαθέσιμες, θα μπορείτε να δημιουργήσετε ένα λήμμα σχετικά με το θέμα, ή να χρησιμοποιήσετε τον όρο και σε άλλα λήμματα.

Σε μερικές περιπτώσεις, θα υπάρχουν αξιόλογα θέματα τα οποία είναι καλά τεκμηριωμένα με αξιόπιστες πηγές, αλλά για τα οποία δεν υπάρχει συνοπτικός όρος υπάρχει. Μπορεί να είναι δελεαστικό να χρησιμοποιηθεί ένα νεολογισμός σε μια τέτοια περίπτωση. Αντ ' αυτού, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε ένα τίτλο που είναι μια περιγραφική φράση σε απλά ελληνικά αν είναι δυνατόν, ακόμη και αν αυτό γίνει ένας κάπως μακρύς ή περίεργος τίτλος.

Όταν μια λέξη ή φράση από μόνη της μπορεί να είναι ένα εγκυκλοπαιδικό θέμα

Επεξεργασία

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια λέξη ή μια φράση από μόνη της μπορεί να είναι εγκυκλοπαιδικό θέμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η λέξη ή φράση από μόνη της περνάει κριτήρια εγκυκλοπαιδικότητας της Βικιπαίδειας ως θέμα με επαληθεύσιμη κάλυψη από αξιόπιστες πηγές. Όπως και με κάθε θέμα, τα λήμματα για λέξεις πρέπει να περιέχουν εγκυκλοπαιδικές πληροφορίες. Δηλαδή, τέτοια λήμματα πρέπει να προχωρούν πέρα από ό, τι θα μπορούσε να βρεθεί σε ένα λήμμα λεξικού (ορισμός, προφορά, ετυμολογία, πληροφοριες χρήσης, κ. λπ.), και περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με την κοινωνική ή ιστορική σημασία του όρου. Ενώ δημοσιευμένα λεξικά μπορεί να είναι χρήσιμες πηγές για λεξιλογικές πληροφορίες για τον όρο, η παρουσία ενός όρου σε ένα λεξικό δεν δημιουργεί από μόνη της εγκυκλοπαιδικότητα. Παραδείγματα από λήμματα της Βικιπαίδεια για λέξεις και φράσεις περιλαμβάνουν Μακεδονία (ορολογία), και Χριστός Ανέστη.

Σε άλλες περιπτώσεις, μια λέξη ή φράση εξακολουθεί να είναι prima facie (εκ πρώτης όψεως) σχετικά με ένα θέμα εκτός από τη λέξη ή τη φράση από μόνη της. Συχνά η λέξη ή φράση είναι το "πρίσμα" ή η έννοια μέσω της οποίας το θέμα ή στενά συνδεόμενα σύνολα θεμάτων ομαδοποιούνται ή να φαίνονται. Όταν συμβεί αυτό, το λήμμα εστιάζει συχνά στο "πρίσμα" και μπορεί να μην είναι η κύρια κάλυψη των θεμάτων που προβάλλονται μέσα από αυτό.

Χειρισμός προβλημάτων

Επεξεργασία

Διόρθωση κακών λημμάτων/stubs

Επεξεργασία

Ένα καλό εγκυκλοπαιδικό λήμμα μπορεί και πρέπει να αρχίζει με μια σχετικά μικρή αλλά διακριτική εξήγηση του τι είναι το θέμα του λήμματος — το πρόσωπο, ο τόπος, η έννοια, το συμβάν, ή αυτό που ο τίτλος του δηλώνει.

Ωστόσο, μερικές φορές, ένα λήμμα της Βικιπαίδεια (ιδιαίτερα stubs) θα είναι κακογραμμένο. Η εισαγωγή θα γράφει κάτι όπως "Σκύλος είναι ένας όρος για ένα ζώο με το διωνυμικό όνομα Canis lupus." ή "Σκύλος είναι μια λέξη που αναφέρεται σε ένα εξημερωμένο κυνοειδές." Τέτοια λήμματα δεν είναι λήμματα λεξικού. Είναι κακογραμμένα εγκυκλοπαιδικά λήμματα, που θα πρέπει να καθαρίζονται σύμφωνα με τον Οδηγό για καλύτερα λήμματα. Απλά αντικαταστήστε το δυσκίνητη φρασεολογία όπως "είναι ένας όρος για" "είναι μια λέξη που σημαίνει", "ονομάζεται", "αναφέρεται σε" με το πολύ απλό "είναι": "Ένας σκυλος είναι ένα ζώο με το διωνυμικό όνομα Canis lupus." "Ένας σκύλος είναι ένα εξημερωμένο κυνοειδές".

Μερικές φορές, επίσης, ένα λήμμα της Βικιπαίδειας μπορεί να έχει λανθασμένο τίτλο: ο τίτλος του μπορεί να είναι ένα επίθετο ή ένα επίρρημα ή μια κλίση σε ένα ρήμα που δεν είναι ουσιαστικό. Τέτοια λήμματα είναι μόνο λήμματα λεξικού αν μπορούν να αναλύουν μόνο τη λέξη ή τη φράση, αντί για αυτό που η λέξη ή φράση προσδιορίζει. Αν μιλούν για αυτό που η λέξη ή φράση προσδιορίζει, τότε θα πρέπει να μετονομάζονται ή συγχωνεύονται στον τίτλο που ακολουθεί τις συμβάσεις ονομασίας. Για παράδειγμα: "καινοφανής" είναι ένα επίθετο, και δεν από μόνο του δεν υποδηλώνει ένα πραγματικό θέμα. "Καινοφανής αστέρας" είναι ένα πραγματικό θέμα.

Κακοτοποθετημένα λήμματα λεξικού

Επεξεργασία

Μερικές φορές ένα λήμμα είναι πραγματικά ένα λανθασμένα τοποθετημένο λήμμα λεξικού, που ασχολείται με την ετυμολογία, τις μεταφράσεις, τη χρήση, πολλαπλές διακριτές σημασίες, συνώνυμα, αντώνυμα, ομόφωνα, ορθογραφία, προφορά, και ούτω καθεξής για μια λέξη ή μια ιδιωματική φράση.

Αν το Βικιλεξικό δεν έχει ήδη ένα λήμμα για τη λέξη ή ιδίωμα, μπορεί να αντιγραφεί στο Βικιλεξικό, με σήμανση του λήμματος με το πρότυπο {{προς Βικιλεξικό}}.

Ωστόσο, μετά την αντιγραφή, η τελική αφαίρεση του λήμματος γίνεται εδώ στη Βικιπαίδεια. Αν το λήμμα δεν μπορεί να μετονομαστεί, συγχωνευθεί, ή ξαναγραφεί ως εγκυκλοπαιδικό λήμμα σχετικά με ένα θέμα, που προσδιορίζεται από τον τίτλο, τότε θα πρέπει να διαγραφεί.

Δείκτες προς το Βικιλεξικό

Επεξεργασία

Ένα πρότυπο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δείχνει προς ένα λήμμα Βικιλεξικού από ένα λήμμα της Βικιπαίδειας το οποίο έχει εγκυκλοπαιδικό περιεχόμενο, για παράδειγμα, ο κώδικας {{βικιλεξικό|λεξικό}} παράγει ένα δείκτη για το ορισμό του λεξικού στο Βικιλεξικό, όπως φαίνεται εδώ.

Υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Modern lexicography By Henri Béjoint pg 30
  2. Diderot, Denis, "Encyclopedia", Philip Stewart, trans., in The Encyclopedia of Diderot & d'Alembert Collaborative Translation Project. Ann Arbor: Scholarly Publishing Office of the University of Michigan Library, 2002.
  3. Note: they must not be largely or completely related only by the titular term
  4. Dictionary of lexicography By R. R. K. Hartmann, Gregory James
  5. Ancestry Magazine, Nov-Dec 1999, p 43