Βικιπαίδεια

Βραβείο Σάχαροφ

(Ανακατεύθυνση από Βραβείο Ζαχάροφ)

Το Βραβείο Σάχαροφ για την Ελευθερία της Σκέψης είναι ένα διεθνές βραβείο το οποίο καθιερώθηκε στη μνήμη του Σοβιετικού πυρηνικού φυσικού και αντιφρονούντα Αντρέι Σάχαροφ. Θεσμοθετήθηκε το 1988 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και απονέμεται κάθε χρόνο σε αναγνώριση προσώπων ή οργανισμών για τη διά βίου αφοσίωσή τους στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών.

Απονομή Βραβείου Σάχαροφ στον Αούνγκ Σαν Σου Κίι, το 2013

Η απονομή του βραβείου γίνεται κοντά στις 10 Δεκεμβρίου, την ημέρα που η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ κύρωσε την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα το 1948. Η ημέρα αυτή τιμάται επίσης ως η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Βραβευθέντες Επεξεργασία

Έτος Βραβευθείς/είσα Εθνικότητα Σημειώσεις Παραπομπή
1988 Νέλσον Μαντέλα
(1918-2013) 		  Νότια Αφρική Ακτιβιστής κατά του απαρτχάιντ και μετέπειτα πρόεδρος της Νότιας Αφρικής [1]
Ανατόλι Μαρτσένκο (μετά θάνατο)
(1938-1986) 		  Σοβιετική Ένωση Σοβιετικός αντικαθεστωτικός, συγγραφέας και ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα [1]
1989 Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ
(1921-1992) 		  Τσεχοσλοβακία Σλοβάκος πολιτικός και πρωταγωνιστής της Άνοιξης της Πράγας [1]
1990 Αούνγκ Σαν Σου Κι
(1945-) 		  Βιρμανία Πολιτικός της αντιπολίτευσης και πρώην Γενική Γραμματέας του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία
1991 Αντέμ Ντεμάτσι
(1936-2018) 		  Κοσσυφοπέδιο Κοσοβάρος Αλβανός πολιτικός[2] [1]
1992 Μητέρες της Πλατείας του Μαΐου   Αργεντινή Ένωση των Αργεντινών μητερών, τα παιδιά των οποίων εξαφανίστηκαν κατά τον Βρώμικο Πόλεμο [3]
1993 Oslobođenje   Βοσνία και Ερζεγοβίνη Εφημερίδα που υπερασπίστηκε τη Βοσνία Ερζεγοβίνη ως πολυεθνοτικό κράτος [3]
1994 Τασλίμα Νασρίν
(1962-) 		  Μπανγκλαντές Πρώην γιατρός, φεμινίστρια συγγραφέας [3]
1995 Λεϊλά Ζάνα
(1961-) 		  Τουρκία Πολιτικός με κουρδικές ρίζες από την ανατολική Τουρκία, ο οποίος φυλακίστηκε επί 15 χρόνια επειδή ήταν μέλος του PKK. [1]
1996 Γουέι Τζινσένγκ
(1950-) 		  Κίνα Ακτιβιστής του κινεζικού δημοκρατικού κινήματος [3]
1997 Σαλιμά Γκεζαλί
(1958-) 		  Αλγερία Δημοσιογράφος, συγγραφέας και ακτιβίστρια στην Αλγερία [3]
1998 Ιμπραήμ Ρουγκόβα
(1944-2016) 		  Κοσσυφοπέδιο Αλβανο-Κοσοβάρος πολιτικός, πρώτος πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου [1]
1999 Σανάνα Γκουσμάο
(1946-) 		  Ανατολικό Τιμόρ Πρώην αντάρτης, πρώτος πρόεδρος του Ανατολικού Τιμόρ [4]
2000 Μπάστα Για!   Ισπανία Οργάνωση κατά της τρομοκρατίας και της πολιτικής βίας στη Χώρα των Βάσκων [5]
2001 Νουρίτ Πελέντ-Ελχανάν
(1949-) 		  Ισραήλ Ακτιβίστρια για την ειρήνη [1]
Ιζάτ Γκαζάουι
(1951-2003) 		  Κράτος της Παλαιστίνης Συγγραφέας, καθηγητής
Ντομ Ζακάριας Καμουένιου
(1934-) 		  Ανγκόλα Αρχιεπίσκοπος και ακτιβιστής για την ειρήνη
2002 Οσβάλδο Παγιά
(1952-2003) 		  Κούβα Πολιτικός ακτιβιστής και αντικαθεστωτικός [6]
2003 Κόφι Ανάν
(1938-2018) 		  Γκάνα Τιμημένος με Νόμπελ Ειρήνης και 7ος Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών [1]
Ηνωμένα Έθνη Μη διαθέσιμο (διεθνής)
2004 Ένωση των Δημοσιογράφων της Λευκορωσίας   Λευκορωσία Μη κυβερνητικός οργανισμός για την προστασία των δημοσιογράφων που εργάζονται υπό ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες και συχνά αποτελούν θύματα εκφοβισμού, παρενόχλησης, ποινικής δίωξης και εξορίας [7]
2005 Κυρίες με τα Λευκά   Κούβα Αντιπολιτευόμενο κίνημα, συγγενείς φυλακισμένων αντικαθεστωτικών [8]
Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα Μη διαθέσιμο (Διεθνής) Μη κυβερνητικός οργανισμός για την ελευθερία του Τύπου με έδρα τη Γαλλία [8]
Χάουα Ιμπραχίμ
(1968-) 		  Νιγηρία Δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα [8]
2006 Αλιακσάνταρ Μιλίνκιεβιτς
(1947-) 		  Λευκορωσία Πολιτικός της αντιπολίτευσης και υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2006 [9]
2007 Σαλίχ Μαχμούντ Οσμάν
(1957-) 		  Σουδάν Δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα [3]
2008 Χου Τζιά}
(1973-) 		  Κίνα ακτιβιστής και αντικαθεστωτικός [10]
2009 Memorial   Ρωσία Οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα [11]
2010 Γκιγιέρμο Φαρίνιας
(1962-) 		  Κούβα Γιατρός, δημοσιογράφος και πολιτικός αντικαθεστωτικός [12]
2011 Ασμαά Μαχφούζ
(1985-) 		  Αίγυπτος Πέντε εκπρόσωποι του αραβικού λαού, σε αναγνώριση και υποστήριξη του αγώνα τους γιατην ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. [13]
Άχμεντ αλ-Σενούσι
(1934-) 		  Λιβύη
Ραζάν Ζεϊτουνέχ
(1977-2013) 		  Συρία
Αλί Φερζάτ
(1951-)
Μοχάμεντ Μπουαζίζι
(1984-2011) (μετά θάνατο) 		  Τυνησία
2012 Τζαφάρ Παναχί
(1960-) 		  Ιράν Η Σοτουντέ είναι ακτιβίστρια και ο Παναχί σκηνοθέτης του κινηματογράφου. [14][15]
Νασρίν Σοτουντέ
(1963-)
2013 Μαλάλα Γιουσαφζάι
(1997-) 		  Πακιστάν Υπέρμαχος και επικεφαλής εκστρατείας για τα δικαιώματα των γυναικών [16]
2014 Ντένις Μακουέγκε
(1955-) 		  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό Γυναικολόγος γνωστός για την προσφορά του στα θύματα ομαδικών βιασμών [17]
2015 Ραΐφ Μπαντάουι
(1984-) 		  Σαουδική Αραβία Σαουδάραβας συγγραφέας και ακτιβιστής, δημιουργός της ιστοσελίδαςFree Saudi Liberals [18]
2016 Νάντια Μουράντ Μπασέε
(1993-) 		  Ιράκ Ακτιβίστριες και θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης από το Ισλαμικό Κράτος [19]
Λαμίγια Χατζί Μπασάρ
(1998-)
2017 Δημοκρατική αντιπολίτευση στη Βενεζουέλα   Βενεζουέλα Εθνοσυνέλευση της Βενεζουέλας και Χούλιο Μπόρχες και όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι όπως αναφέρονται με τη σειρά από το Foro Penal Venezolano εκπροσωπούμενοι από τους Λεοπόλδο Λόπες, Αντόνιο Λεντέσμα, Ντανιέλ Σεμπάγιος, Γιον Γκοϊκοετσέα, Λορέντ Σαλέχ, Αλφρέδο Ράμος και Αντρέα Γκονσάλες.[20] [21]
2018 Όλεγκ Σεντσόφ
(1976-) 		  Ουκρανία Σκηνοθέτης και σύμβολο του αγώνα για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων στη Ρωσία και ανά τον κόσμο [22]
2019 Ιλχάμ Τόχτι
(1969-) 		  Ανατολικό Τουρκεστάν Ουιγούρος οικονομολόγος, λόγιος και ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα [23]
2020 Δημοκρατική αντιπολίτευση στη Λευκορωσία   Λευκορωσία Συντονιστικό Συμβούλιο, πρωτοβουλία τολμηρών γυναικών και προσωπικότητες της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. [24]
2021 Ναβάλνι, ΑλεξέιΑλεξέι Ναβάλνι
(1976-2024) 		  Ρωσία Πολιτικός της αντιπολίτευσης και ακτιβιστής κατά της διαφθοράς [25]
2022 Ο λαός της Ουκρανίας   Ουκρανία Απονεμήθηκε στους Ουκρανούς που "προστατεύουν τη δημοκρατία,την ελευθερία και το καθεστώς του δικαίου" έπειτα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία του 2022.[26] [27]
2023 Μάχσα Αμίνι
(1999-2022)
βραβείο μετά θάνατο 		  Ιράν Ο θάνατος της Αμίνι υπό ύποπτες συνθήκες είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν διάσπαρτες διαδηλώσεις, συχνά υπό το σύνθημα Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία.[28] [28]
Γυναίκα, Ζωή, Κίνημα Ελευθερίας

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «20 years of the Sakharov Prize: Human rights and reconciliation». European Parliament. 28 Οκτωβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2010. 
  2. ↑ Το Κόσοβο αναγνωρίζεται από 98 χώρες επί συνόλου 193.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «Sakharov Network calls for immediate release of Aung San Suu Kyi, Sakharov Prize laureate 1990». Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα. 15 Μαΐου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2010. 
  4. ↑ «Gusmão receives EU Sakharov prize». BBC News. 1999-12-15. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/566530.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  5. ↑ «Basque group wins peace prize». BBC News. 2000-10-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-04-01. https://web.archive.org/web/20070401185948/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/993409.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  6. ↑ «Cuban dissident collects EU prize». BBC News. 2002-12-17. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2004-05-07. https://web.archive.org/web/20040507192716/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/2583201.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  7. ↑ «The Belarusian Association of Journalists - 2004, Belarus». European Parliament. 9 Νοεμβρίου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2015. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Gibbs, Stephen (2005-12-14). «Cuba 'bars women from prize trip'». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2006-11-17. https://web.archive.org/web/20061117095402/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/4527018.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  9. ↑ «Belarussian takes EU rights award». BBC News. 2006-10-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-01-06. https://web.archive.org/web/20190106061042/http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/europe/6087198.stm%20/default.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  10. ↑ «China dissident wins rights prize». BBC News. 2008-12-17. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-12-30. https://web.archive.org/web/20081230215026/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/7788536.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  11. ↑ «Russia rights group wins EU prize». BBC News. 2009-10-22. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-12-25. https://web.archive.org/web/20181225152621/http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/europe/8320851.stm%20/default.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  12. ↑ «Cuba dissident Farinas awarded Sakharov Prize by EU». BBC News. 2010-10-21. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-10-22. https://web.archive.org/web/20101022044548/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-11594804. Ανακτήθηκε στις 2010-10-21. 
  13. ↑ «Sakharov Prize for Freedom of Thought 2011». European Parliament. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2011. 
  14. ↑ Dehghan, Saeed Kamali (26 Οκτωβρίου 2012). «Nasrin Sotoudeh and director Jafar Panahi share top human rights prize». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2012. 
  15. ↑ «Nasrin Sotoudeh and Jafar Panahi – winners of the 2012 Sakharov Prize» (PDF). European Parliament. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2012. 
  16. ↑ Jordan, Carol (2013-10-10). «Malala wins Sakharov Prize for freedom of thought». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-15. https://web.archive.org/web/20131015025846/http://edition.cnn.com/2013/10/10/world/malala-wins-sakharov-prize/index.html?hpt=hp_t2. Ανακτήθηκε στις 2013-10-10. 
  17. ↑ «DR Congo doctor Denis Mukwege wins Sakharov prize». BBC News. 21 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2014. 
  18. ↑ «Raif Badawi wins Sakharov human rights prize». The Guardian. Associated Press in (Brussels). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-10-29. https://web.archive.org/web/20151029175211/http://www.theguardian.com/world/2015/oct/29/raif-badawi-sakharov-human-rights-prize-saudi-blogger. Ανακτήθηκε στις 2015-10-29. 
  19. ↑ «Sakharov prize: Yazidi women win EU freedom prize». BBC News. 27 Οκτωβρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2016. 
  20. ↑ «Venezuela's opposition awarded Sakharov Prize for championing human rights». The Independent. 26 Οκτωβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2017. 
  21. ↑ «Parliament awards Sakharov Prize 2017 to Democratic Opposition in Venezuela». European Parliament. 26 Οκτωβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2017. 
  22. ↑ «Sakharov Prize 2018 goes to Oleg Sentsov». European Parliament. http://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/eu-affairs/20181018STO16585/sakharov-prize-2018-goes-to-oleg-sentsov. Ανακτήθηκε στις 2018-10-25. 
  23. ↑ «Ilham Tohti awarded the 2019 Sakharov Prize». European Parliament. 2019-10-24. https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20191018IPR64639/ilham-tohti-awarded-the-2019-sakharov-prize. Ανακτήθηκε στις 2019-10-24. 
  24. ↑ «The 2020 Sakharov Prize awarded to the democratic opposition in Belarus». europarl.europa.eu. 22 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020. 
  25. ↑ «Alexei Navalny awarded the European Parliament's 2021 Sakharov Prize». europarl.europa.eu. 20 Οκτωβρίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2021. 
  26. ↑ «Ukrainian people win European parliament's Sakharov prize». The Guardian. 19 Οκτωβρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2022. 
  27. ↑ «The Ukrainian people awarded the European Parliament's 2022 Sakharov Prize». europarl.europa.eu. 19 Οκτωβρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2022. 
  28. ↑ 28,0 28,1 «Jina Mahsa Amini and Iranian women protest movement win the 2023 Sakharov Prize». europarl.europa.eu (στα Αγγλικά). 19 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ιστοσελίδα: Βραβείο Σάχαροφ Αρχειοθετήθηκε 2014-12-29 στο Wayback Machine.

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βραβείο_Σάχαροφ&oldid=10445325"