Δέκιμος Ιούνιος Βρούτος Αλβίνος

Ο Δέκιμος Ιούνιος Βρούτος Αλβίνος, λατιν.: Decimus Junius Brutus Albinus (27 Απριλίου 81 π.Χ. - Σεπτεμβρίου 43 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος στρατηγός και πολιτικός της ύστερης δημοκρατικής περιόδου, και ένας από τους κύριους προωθητές της δολοφονίας του Ιουλίου Καίσαρα. Ήταν προηγουμένως ένας σημαντικός υποστηρικτής του Καίσαρα στους Γαλατικούς Πολέμους και στον εμφύλιο πόλεμο εναντίον του Πομπήιου. Ο Δέκιμος Βρούτος συχνά συγχέεται με τον μακρινό του εξάδελφο και συνωμότη, τον Μάρκο Ιούνιο Βρούτο.

Decimus Junius Brutus Albinus
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Decimus Iunius Albinus (Λατινικά)
Γέννηση85 π.Χ.[1]
Αρχαία Ρώμη
Θάνατος43 π.Χ.[1][2]
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία και θανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΡωμαίος πολιτικός
Ρωμαίος στρατιωτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςPaulla Valeria
ΓονείςΔέκιμος Ιούνιος Βρούτος (ύπατος το 77 π.Χ.)[3][4] και Postumia
Θετοί γονείςΣεμπρονία (σύζυγος του Δέκιμου Βρούτου)[5][6]
ΣυγγενείςAulus Postumius Albinus (θείος από την πλευρά της μητέρας και adoptive father)[3][7], Postumia (θεία από την πλευρά της μητέρας) και Μάρκος Ιούνιος Βρούτος
ΟικογένειαΙούνιοι Βρούτοι
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΡωμαίος έπαρχος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Νεανική ζωή

Επεξεργασία
 
Αργυρό δηνάριο του Δέκιμου Βρούτου, που κόπηκε το 48 π.Χ. Στην εμπρός όψη η επιγραφή λέει "A[ULUS] POSTUMIUS CO[N]S[UL]", αλλά δεν είναι γνωστό ποιος απεικονίζεται εδώ (υπήρχαν έξι ύπατοι με αυτό το όνομα). Η πίσω όψη έχει ένα στεφάνι από στάχυα και μπορεί να αναφέρεται σε μια προμήθεια σιταριού που είχε παραγγείλει αυτός.[8] Επιγρ.: ALBINU[S] BRUTI F. 17χλστ., 3.92 γραμ.

Ο Δέκιμος ήταν πιθανότατα γιος του Ρωμαίου συγκλητικού Δέκιμου Ιούνιου Βρούτου και της διάσημης συζύγου του Σεμπρονίας, μίας από τους συμμετέχοντες στη συνωμοσία του Κατιλίνα το 63 π.Χ. Το γενέθλιά του φαίνεται να ήταν στις 27 Απριλίου, και πιθανότατα γεννήθηκε το έτος 81 π.Χ., ίσως λίγο νωρίτερα. Ο Δέκιμος είχε διακεκριμένη καταγωγή: ο πατέρας του, ο πάππος του (Δ. Ι. Β. Καλλαϊκός)και ο προπάππος του ήταν όλοι ύπατοι, και η μητέρα του πιθανότατα απόγονος του Γάιου Γράκχου, του κακότυχου λαϊκού μεταρρυθμιστή. [9][10] Επίσης υιοθετήθηκε από έναν πατρίκιο, που ονομάζεται Ποστούμιος Αλβίνος, ένα από τα τελευταία μέλη του αρχαίου ευγενικού γένους που φέρει αυτό το όνομα. [10] Αν και ορισμένες αρχαίες πηγές αναφέρουν στον Δέκιμο ως "Αλβίνο", και το όνομα εμφανίζεται επίσης σε ορισμένα νομίσματα που αυτός ίδιος έφτιαξε, ο Δέκιμος δεν φαίνεται να άλλαξε το όνομά του για να αντικατοπτρίσει την υιοθεσία, όπως γινόταν συνήθως, και οι σύγχρονοί του συνέχισαν να τον αποκαλούν με το όνομα της γέννησής του, ακόμη και σε επίσημα πλαίσια. [11]

Σε αρκετές περιπτώσεις ο Ιούλιος Καίσαρας εξέφρασε πόσο αγαπούσε τον Δέκιμο Βρούτο σαν γιο. Ο Σάυμ ισχυρίστηκε ότι αν ένας Βρούτος ήταν φυσικός γιος του Καίσαρα, ο Δέκιμος ήταν πιο πιθανό από τον Μάρκο Βρούτο.[12] Ο Δέκιμος ονομάστηκε κληρονόμος δεύτερου βαθμού στη διαθήκη του Καίσαρα, και ορίστηκε να γίνει ο φύλακας κάθε παιδιού που θα είχε ο Καίσαρας. Ο Ρωμαίος ιστορικός Απππιανός το ερμηνεύει ως υιοθέτηση του Δέκιμου από τον Καίσαρα.[13]

Ο Δέκιμος Βρούτος πέρασε τη νεότητά του κυρίως στην παρέα του Πόμπλιου Κλόδιου Πούλχερ, του Γάιου Σκριβόνιου Κούριο και του Μάρκου Αντωνίου.

Κατά τη διάρκεια των πολέμων

Επεξεργασία
 
Αυτό το αργυρό δηνάριο που κόπηκε από τον Δέκιμο Βρούτοs το 48 π.Χ., θυμίζει την στρατιωτική του υπηρεσία στη Γαλατία, καθώς η εμπρός όψη παρουσιάζει το κεφάλι του Μars (του Ρωμαίου θεού του Πολέμου), και η οπίσθια όψη δείχνει δύο Γαλατικές κάρνυκες (σάλπιγγες) και δύο ασπίδες.[8]. Επιγρ.: BRVTI F. ALBINVS. 18χλστ., 3.85 γραμ.

Υπηρέτησε στον στρατό του Καίσαρα κατά τη διάρκεια των Γαλατικών πολέμων, και του δόθηκε η διοίκηση του στόλου στον πόλεμο κατά των Βενετών το 56 π.Χ. [14] Στη αποφασιστική Μάχη του Μορμπιχάν, ο Δέκιμος Βρούτος κατάφερε να καταστρέψει τον στόλο των Βενετών. Χρησιμοποιώντας δρεπανοειδείς γάντζους που ήταν προσαρτημένοι σε μακρά ραβδιά, ο Δέκιμος Βρούτος επιτέθηκε στα ιστία του εχθρού, αφήνοντάς τους ακινητοποιημένους και εύκολη θήρα για τους Ρωμαίους αποβατικούς. Υπηρέτησε επίσης κατά του Βερκιγγετόριγος το 52 π.Χ. [15]

Όταν ξεκίνησε ο Δημοκρατικός Εμφύλιος Πόλεμος, ο Δέκιμος Βρούτος ανέλαβε το μέρος του διοικητή του, του Καίσαρα, και του ανατέθηκαν για άλλη μια φορά οι επιχειρήσεις του στόλου. Ο Ρίτσαρντ Μπίλοους υποστήριξε ότι ο Καίσαρος αγαπούσε τον Δέκιμο Βρούτο σχεδόν σαν γιο.[16] Το 50 π.Χ. ο Δέκιμος νυμφεύτηκε την Παύλα Βαλερία, αδελφή του Γάιου Βαλέριου Τριάριου, φίλου του Κικέρωνα, ο οποίος αργότερα πολέμησε δίπλα στον Πομπήιο στη Φάρσαλο.[17][18][19]

Η ελληνική πόλη της Μασσαλίας (σήμερα η Μαρσέιγ) πήγε στον πλευρό του Πομπήιου του Μεγάλου, και ο Καίσαρας, επιταχύνοντας να φτάσει στην Ισπανία και να αποκόψει τον Πομπήιο από τις λεγεώνες του, άφησε τον Δέκιμο Βρούτο υπεύθυνο για τον ναυτικό αποκλεισμό της Μασσαλίας. Μέσα σε τριάντα ημέρες, ο Δέκιμος Βρούτος έφτιαξε έναν στόλο από το μηδέν, νίκησε τον στόλο της Μασσαλίας δύο φορές, και μαζί με τον Γάιο Τρεβόνιο (ο οποίος διοικούσε την πολιορκία) εξασφάλισε την κατάληψη της Μασσαλίας.[20]

Οι ιδές του Μαρτίου και τα μετέπειτα γεγονότα

Επεξεργασία

Όταν ο Καίσαρος επέστρεψε στη Ρώμη ως δικτάτορας μετά την τελική ήττα της συντηρητικής μερίδας στη Μάχη της Μούνδας (45 π.Χ.), ο Μάρκος Βρούτος εντάχθηκε στη συνωμοσία εναντίον του Καίσαρα, αφού πείστηκε από τον Κάσσιο και τον Δέκιμο.   Το 44 π.Χ., ο Δέκιμος έγινε πραίτωρ περεγρίνος με προσωπικό διορισμό από τον Καίσαρα, και ορίστηκε κυβερνήτης της Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατίας το επόμενο έτος.

Στις Ιδές του Μαρτίου (15 Μαρτίου), ο Καίσαρος αρχικά είχε αποφασίσει να μην παρακολουθήσει τη συνάντηση της Συγκλήτου στην Κουρία στο θέατρο του Πομπήιου λόγω των ανησυχιών της συζύγου του. Τον έπεισε όμως να παραστεί ο Δέκιμος Βρούτος, ο οποίος τον συνόδευσε στο κτίριο της Συγκλήτου και με επιμέλεια απέφυγε τον Μάρκο Αντώνιο, ο οποίος ίσως θα έλεγε στον Καίσαρα για την δολοφονική συνωμοσία. Αφού στον Καίσαρα επιτέθηκε ο πρώτος δολοφόνος, ο Σερβίλιος Κάσκα, ο Δέκιμος και οι υπόλοιποι συνωμότες του επιτέθηκαν και τον σκότωσαν. Συνολικά, ο Καίσαρας υπέστη περίπου 23 από μαχαίρι τραύματα. Σύμφωνα με τον Νικόλαο της Δαμασκού, ο Δέκιμος τον χτύπησε στον μηρό.

Οι δολοφόνοι έλαβαν αμνηστία την επόμενη ημέρα, που εκδόθηκε από τη Σύγκλητο με πρόκληση του Μάρκο Αντώνιο, συνυπάτου του Καίσαρα. Αλλά η κατάσταση δεν ήταν ειρηνική· ο πληθυσμός της Ρώμης και οι λεγεωνάριοι του Καίσαρα ήθελαν να δουν τους συνωμότες τιμωρημένους. Η ομάδα συνομοτών αποφάσισε να μείνει κρυφή, και ο Δέκιμος χρησιμοποίησε το αξίωμα του του πραίτορα περεγρίνου για να μείνει μακριά από τη Ρώμη. Ο Δέκιμος ορίστηκε κληρονόμος σε δεύτερο βαθμό από την διαθήκη του Καίσαρα.

 
Αργυρό δηνάριο του Δέκιμου Βρούτου, που κόπηκε το 48 π.Χ. Η εμπρός όψη απεικονίζει την Ευσέβεια, με επιγρ.: PIETAS. Η αντίστροφη όψη δείχνει χειραψία γύρω από ένα κηρύκειο, εικόνα αναφερόμενη στην πολιτική συμφιλίωσης του Ιουλίου Καίσαρα κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου (Ο Δέκιμος υποστηρίζει ακόμη τον Καίσαρα ως αυτή τη στιγμή).[8] Επιγρ.: ALBINUS BRUTI F. 18χλστ., 3.95 γραμ.

Η επιχειρήσεις στην Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατία

Επεξεργασία

Το κλίμα της συμφιλίωσης σύντομα πέρασε, και σταδιακά οι συνωμότες άρχισαν να αισθάνονται την ένταση της δολοφονίας. Ήδη τον Μάρτιο του 44 π.Χ., ο Δέκιμος Βρούτος βρήκε την επαρχία της Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατίας που του είχε διανεμηθεί να τη ζητά ο Αντώνιος.[21] Παρ' όλα αυτά το φθινόπωρο, ο Δέκιμος Βρούτος έκανε εκστρατεία εναντίον των τοπικών φυλών στην επαρχία που του είχε ανατεθεί από τον Καίσαρα ως προπραίτωρ, με τα δικά του στρατεύματα. [22] Ο Η Σύγκλητος τον διέταξε να παραδώσει την επαρχία του στον Αντώνιο, αλλά ο Δέκιμος αρνήθηκε, μια πράξη πρόκλησης, στην οποία ο Αντώνιος ήταν πολύ πρόθυμος να απαντήσει. Αν νικούσε τον Δέκιμο Βρούτο, αυτό θα ήταν ένας τρόπος για τον Αντώνιο να ανακτήσει την προηγούμενη θέση του και να πάρει τον έλεγχο της στρατηγικά σημαντικής Ιταλικής Γαλατίας, ενώ αντιστρόφως ο Κικέρων ενθάρρυνε τον Δέκιμο να συντρίψει τον Αντώνιο και με αυτόν τον τρόπο να αποκαταστήσει την Κοινοπολιτεία. [23]

Το 43 π.Χ. ο Δέκιμος Βρούτος κατέλαβε τη Μουτίνα, θέτοντας προμήθειες για μια παρατεταμένη πολιορκία. Ο Αντώνιος αντέδρασε, και απέκλεισε τις δυνάμεις του Δέκιμου, με σκοπό να τους κάνει να λιμοκτονήσουν.

Παρ' όλα αυτά, οι δύο ύπατοι του έτους, ο Αύλος Χίρτιος και ο Γάιος Πάνσα, πορευόνταν βόρεια για να λύσουν την πολιορκία. Με την καθοδήγηση του Κικέρωνα (του οποίου οι Φιλιππικοί λόγοι ανήκουν στην εποχή αυτή), η Σύγκλητος ήταν πρόθυμη να θεωρήσει τον Μάρκο Αντώνιο εχθρό. Ο Καίσαρας Οκταβιανός, ο δεκαεννιάχρονος κληρονόμος του Καίσαρα, που ήδη είχε ανέβη στον βαθμό του προπραίτωρα, συνόδευσε τον Γάιο Πάνσα βόρεια. Η πρώτη αντιπαράθεση συνέβη στις 14 Απριλίου στη Μάχη της Γαλατικής Αγοράς (Forum Gallorum), όπου ο Αντώνιος ήλπιζε να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του τμηματικά. Πράγματι ο Αντώνιος νίκησε τις δυνάμεις του Γ. Πάνσα και του Κ. Οκταβιανού, μάλιστα ο Πάνσα πληγώθηκε θανάσιμα· ωστόσο, ο Αντώνιος νικήθηκε από μια ξαφνική επίθεση από τον Χίρτιο. Μια δεύτερη μάχη στις 21 Απριλίου στη Μουτίνα οδήγησε σε περαιτέρω ήττα τον Αντώνιο, αλλά και το τέλος του Χίρτιου. Ο Αντώνιος αποσύρθηκε, αρνούμενος να γίνει αντικείμενο διπλού αποκλεισμού, όπως ο Βερκινγκετόριξ είχε κάνει στον Καίσαρα στην Αλέσια.

Με την άρση της πολιορκίας, ο Δέκιμος Βρούτος ευχαρίστησε προσεκτικά τον Οκταβιανό, τώρα διοικητή των λεγεώνων που τον είχαν σώσει, από την άλλη πλευρά του ποταμού. Ο Οκταβιανός έδειξε ψυχρά ότι είχε έρθει να εναντιωθεί στον Αντώνιο, όχι να βοηθήσει τους δολοφόνους του Καίσαρα. Ο Δέκιμος Βρούτος είχε δώσει η εντολή να επιτεθούν εναντίον του Αντώνιου, αλλά πολλοί από τους στρατιώτες του αυτομόλησαν προς τον Οκταβιανό.

Η φυγή και το τέλος

Επεξεργασία

Με την υποστήριξη του Κικέρωνα, ωστόσο, ο Δέκιμος Βρούτος διέσχισε τις Άλπεις για να ενωθεί με τον Λ. Μ. Πλάνκο στον πόλεμο εναντίον του Μ. Αντώνιου. Αλλά όταν ο Πλάνκος άλλαξε πλευρά, η θέση του έγινε ακατάλληλη, και αναγκάστηκε να φύγει.[24] Προσπάθησε να φτάσει στη Μακεδονία, όπου ο Μάρκος Ιούνιος Βρούτος και ο Κάσσιος είχαν σταθμεύσει, αλλά εκτελέστηκε στη μέση του Σεπτεμβρίου από έναν Γαλάτη αρχηγό, πιστό στον Μάρκο Αντώνιο.[25]

Πολλά γράμματα που έγραψε ο Δέκιμος Βρούτος κατά τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής του διατηρούνται μεταξύ της συλλεγμένης αλληλογραφίας του Κικέρωνα.

Στη λογοτεχνία

Επεξεργασία

Η υστεροφημία του Δέκιμου Βρούτου δεν είναι τόσο αξιοσημείωτη, όσο αυτή του άλλου Βρούτου που ήταν μεταξύ των συνωμοτών, του Μάρκου Βρούτου, με τον οποίο συχνά συγχέεται ή συγχωνεύεται στις απεικονίσεις. [26]

Στο έργο του Σαίξπηρ Ιούλιος Καίσαρας, ο Δέκιμος Βρούτος ονομάζεται εσφαλμένα "Δέκιος". Παρουσιάζεται επίσης στο έργο Κάτων, μία τραγωδία του Γιόζεφ Άντισον επίσης εδώ με το όνομα "Δέκιος".[27] Παρουσιάζεται με το πραγματικό του όνομα στο έργο Η Τραγωδία του Κικέρωνα.[28]

Στο βιβλίο του 1993 με τίτλο Καίσαρας, ο Δέκιμος Ιούνιος Βρούτος Αλβίνος αφηγείται την ιστορία του και τον λόγο για τον οποίο συμμετείχε στην δολοφονία του Καίσαρα, ενώ κρατατιόταν αιχμάλωτος από τον Γαλάτη αρχηγό.

Στα μυθιστορήματα της Κόλεν ΜακΚούλλοου Καίσαρος και Το Οκτωβριανό Άλογο (της σειράς Κύριοι της Ρώμης) ο Δέκιμος Βρούτος είναι ένας σημαντικός χαρακτήρας. Σε αυτά τα μυθιστορήματα, αυτός και ο Γάιος Τρεβόνιος απεικονίζονται ως οι πραγματικοί ηγέτες της δολοφονικής συνωμοσίας.

Στην σειρά βιβλίων του Κον Ίγκουλντεν Αυτοκράτωρ, οι ιστορικές φιγούρες του Δέκιμου Βρούτου και του Mάρκου Βρούτου αναμιγνύονται μαζί σε έναν χαρακτήρα, που ονομάζεται Mάρκος Βρούτος.

Στα βιβλία του Μπεν Κέιν Η Ξεχασμένη Λεγεώνα, Ο Ασημένιος Αετός και Ο δρόμος προς τη Ρώμη, ο Δέκιμος Βρούτος εμφανίζεται ως ένας αρκετά σημαντικός χαρακτήρας στην πλοκή, και στο υπόλοιπο του βιβλίου ως ο εραστής της Φαβιόλας.[29]

Στο μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Χάρις, Ο Δικτάτορος, είναι ο Δέκιμιος, όχι ο Μάρκος, ο οποίος είναι ο Βρούτος που στοχεύουν -κατά τη διάρκεια της δολοφονίας του Ιούλιου- τα υποτιθέμενα κατηγορητικά λόγια του Καίσαρα "Και εσύ τέκνον Βρούτε". Η φράση έμεινε αθάνατη από το έργο του Σαίξπηρ Ιούλιας Καίσαρας.[30]

Στην σειρά μυθιστορημάτων του Σ.Τ.Α. Τέρνεϊ με τίτλο Τα μουλάρια του Μάριου, ο Δέκιμος Βρούτος παρουσιάζεται ως λαμπρός ναυτικός διοικητής, και ένας από τους πιο πιστούς αξιωματικούς του Καίσαρα.

Συγγενικές σχέσεις

Επεξεργασία
Μάρκος Ιούνιος Βρούτος (ύπατος) το 178 π.Χ.
ΙΟΥΝΙΟΙ ΒΡΟΥΤΟΙ
Δέκιμος Ιούνιος Βρούτος ΚαλλαϊκόςΚλοδία (Πούλχρα ή Μαρκέλλα)Πόπλιος Λικίνιος Κράσσος Ντίβες Μουκιανός
Δέκιμος Ιούνιος Βρούτος (ύπατος το 77 π.Χ.)
∞ 1.Ποστουμία
2.Σεμπρονία
ΙουνίαΓάιος Κλαύδιος Μάρκελλος
Δέκιμος Ιούνιος Βρούτος ΑλβίνοςΓάιος Κλαύδιος Μάρκελλος ο ΝεότεροςΟκταβία η ΝεότερηΟκταβιανός Αύγουστος

Σημειώσεις

Επεξεργασία

Συμπεράσματα

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 www.britannica.com/biography/Decimus-Junius-Brutus-Albinus.
  2. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2489. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2489. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  4. 4,0 4,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2023. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  5. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2489. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  6. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 4269. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  7. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1728. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  8. 8,0 8,1 8,2 Crawford, Roman Republican Coinage, p. 466.
  9. Bondurant, σελ. 20.
  10. Liubimova.
  11. Shackleton Bailey 1976, σελ. 118.
  12. Syme, "Bastards in the Roman Aristocracy," pp. 323–327. Thomas Africa thought Syme had recanted this view; see "The Mask of an Assassin: A Psychohistorical Study of M. Junius Brutus," Journal of Interdisciplinary History 8 (1978), p. 615, note 28, referring to Syme's book Sallust (Berkeley, 1964), p. 134. This would appear to be a misreading, given Syme's fuller argument twenty years later in "No Son for Caesar?" Historia 29 (1980) 422–437, pp. 426–430 regarding the greater likelihood that Decimus would be the Brutus who was Caesar's son.
  13. Syme, Ronald; "No Son for Caesar?" p. 7
  14. Caesar (1961). Gallic Wars. Boston, Houghton Mifflin. 
  15. Caesar (1961). Gallic Wars. Boston, Houghton Mifflin. 
  16. Richard A. Billows, "Julius Caesar: The Colossus of Rome," pp. 249 (Google Books Online Preview).
  17. Cicero, Epistulae ad Familiares, viii. 7.
  18. Broughton, vol. II, pp. 271, 284.
  19. Shackleton-Bailey, Cicero's Letters to Atticus, vol. III, p. 236.
  20. Caesar, The Civil War, book II, sections 8 and 9.
  21. D R Shackleton Bailey trans., Cicero’s Letters to his Friends (Atlanta 1988) pp. 488–489
  22. D R Shackleton Bailey trans., Cicero’s Letters to his Friends (Atlanta 1988) p. 512
  23. D R Shackleton Bailey trans., Cicero’s Letters to his Friends (Atlanta 1988) p. 528
  24. D R Shackleton Bailey trans., Cicero’s Letters to his Friends (Atlanta 1988) p. 812
  25. Bondurant, σελ. 13.
  26. Vinci), Leonardo (da (1999). An Overview of Leonardo's Career and Projects Until C.1500. Taylor & Francis. ISBN 9780815329343. 
  27. 1837. The Works of Joseph Addison: The Tatler. The Guardian. The Freeholder. The Whig-examiner. The lover. Dialogues upon the usefulness of ancient medals. Remarks on several parts of Italy, etc. The present state of the war. The late trial and conviction of Count Tariff. The evidences of the Christian religion. Essay on Virgil's Georgics. Poems on several occasions. Translations from Ovid's Metamorphoses. Notes on some of the foregoing stories in Ovid's Metamorphoses. Poemata. Rosamond. Cato. The drummer – 479
  28. Clare, Janet· Shirley, James (2002). Drama of the English Republic, 1649–60. Manchester University Press. ISBN 9780719044823. 
  29. "The Forgotten Legion (The Legion Chronicles)", Ben Kane, Published by Preface 2008, Version 1.0.
  30. Harris, Robert, Dictator, Alfred A. Knopf, NYC, NY, 2015; chapter XIII.

Αναφορές

Επεξεργασία

Αρχαίες πηγές

Επεξεργασία

Σύγχρονες πηγές

Επεξεργασία