Βικιπαίδεια

Μακεδονία (ρωμαϊκή επαρχία)

επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

Η ρωμαϊκή επαρχία με το όνομα Μακεδονία (λατινικά: Provincia Macedoniae) ιδρύθηκε επίσημα το 146 π.Χ., μετά τη νίκη του Ρωμαίου στρατηγού Κουίντου Καικίλιου Μέτελλου επί του Ανδρίσκου, τελευταίου αυτοαποκαλούμενου Βασιλιά του αρχαίου βασιλείου της Μακεδονίας το 148 π.Χ. και τη διάλυση των τεσσάρων υποτελών δημοκρατιών (η «τετραρχίας») που ιδρύθηκε από τη Ρώμη στην περιοχή. Η επαρχία ενσωμάτωσε την αρχαία Μακεδονία, με την προσθήκη της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και τμημάτων της Ιλλυρίας, της Παιονίας και της Θράκης. Αυτό δημιούργησε μια πολύ μεγαλύτερη διοικητική περιοχή, στην οποία εξακολουθούσε να αποδίδεται το όνομα της «Μακεδονίας». Οι Δαρδανοί, στα βόρεια των Παιώνων, δεν συμπεριλήφθηκαν, επειδή υποστήριξαν τους Ρωμαίους στην κατάκτηση της Μακεδονίας.

Επαρχία Μακεδονίας
Ρωμαϊκή επαρχία
Provincia Macedoniae
Η επαρχία της Μακεδονίας στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία το 117 μ.Χ.
Θεσσαλονίκη
Στην Ύστερη Αρχαιότητα:
Θεσσαλονίκη (Πρώτη Μακεδονία)
και Στόβοι (Δεύτερη Μακεδονία)
Ιστορική εποχή:
Ίδρυση μετά τον Τέταρτο Μακεδονικό Πόλεμο:
Βαλκανική εσωτερική επιδρομή από τους Σλάβους:
Σήμερα μέρος της:		Αρχαιότητα


146 π.Χ.



7ος αιώνας
Ελλάδα
Αλβανία
Βουλγαρία
Βόρεια Μακεδονία
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία την εποχή του Καίσαρα Αυγούστου (31 π.Χ - 6 μ.Χ.)

ΠεριγραφήΕπεξεργασία

ΟργάνωσηΕπεξεργασία

Μετά τις μεταρρυθμίσεις του Διοκλητιανού στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. η Παλαιᾶ Ἤπειρος (Epirus Vetus) αποκόπηκε και τον 4ο αιώνα η ίδια η επαρχία της Μακεδονίας χωρίστηκε στη Μακεδονία Πρίμα στο νότο και στη Μακεδονία Σεκούντα ή Σαλουτάρις στο βορρά. Όλες αυτές οι επαρχίες υπήχθησαν στη Διοίκηση της Μακεδονίας, μία από τις τρεις διοικήσεις που απάρτιζαν την πραιτωριανή υπαρχία του Ιλλυρικού. Όταν η Υπαρχία χωρίστηκε μεταξύ της Δυτικής και της Ανατολικής Αυτοκρατορίας το 379, οι Μακεδονικές επαρχίες συμπεριλήφθηκαν στο Ανατολικό Ιλλυρικό. Με τη μόνιμη διαίρεση της αυτοκρατορίας το 395 η Μακεδονία περιήλθε στην Ανατολή, που έμελλε να εξελιχθεί στη Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Παλαιᾶ ἬπειροςΕπεξεργασία

 
Οι Ρωμαϊκές επαρχίες Παλαιά Ήπειρος και Νέα Ήπειρος σε σχέση με τα σημερινά σύνορα.

Η Ήπειρος, αργότερα Παλαιά Ήπειρος (Epirus Vetus), ήταν επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που αντιστοιχούσε στην περιοχή της Ηπείρου. Μεταξύ 146 π.Χ. και 27 π.Χ. ανήκε στην επαρχία της Μακεδονίας και στη συνέχεια στην Αχαΐα, πριν γίνει ξεχωριστή επαρχία επί του Αυτοκράτορα Τραϊανού.

Νέα ΉπειροςΕπεξεργασία

Η Νέα Ήπειρος (Epirus Nova) ή Ελληνική Ιλλυρία (Illyria Graeca)[1][2][3] ή κυρίως Ιλλυρία (Illyris proper) ήταν επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ιδρύθηκε από τον Διοκλητιανό κατά την αναδιάρθρωση των μεθοριακών επαρχιών. Μέχρι τότε η επαρχία ανήκε στην επαρχία της Μακεδονίας.[4][5] Το Δυρράχιο (ή Επίδαμνος) καθιερώθηκε ως πρωτεύουσα της Νέας Ηπείρου.[6] Η περιοχή της Νέας Ηπείρου αντιστοιχούσε[7] σε ένα τμήμα της Ιλλυρίας που ήταν τότε «εν μέρει Ελληνικό και εν μέρει εξελληνισμένο».[8]

Μακεδονία ΠρίμαΕπεξεργασία

 
Ρωμαϊκές επαρχίες το 400

Η Μακεδονία Πρίμα ("Πρώτη Μακεδονία") ήταν επαρχία που περιλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος του βασιλείου της Μακεδονίας,που συμπίπτει με το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Ελληνικής Μακεδονίας και είχε πρωτεύουσά της τη Θεσσαλονίκη.

 
Τετράδραχμο του Κοινού των Μακεδόνων της ρωμαϊκής "Πρώτης Μακεδονίας". Αμφίπολη, μέσα 2ου αι. π.Χ.

Μακεδονία Σεκούντα ή ΣαλουτάριςΕπεξεργασία

Η Μακεδονία Σαλουτάρις («Σωτήρια Μακεδονία»), επίσης γνωστή ως Μακεδονία Σεκούντα («Δεύτερη Μακεδονία») ήταν επαρχία που περιλάμβανε εν μέρει τη Δαρδανία και το σύνολο της Παιονίας, που είναι το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας. Η πόλη Στόβοι, που βρίσκεται στη συμβολή των ποταμών Εριγώνα και Αξιού και ήταν η πρώην πρωτεύουσα της Παιονίας, έγινε αργότερα πρωτεύουσα της Μακεδονίας Σαλουτάρις.

ΟικονομίαΕπεξεργασία

 
Τετράδραχμο από τη Ρωμαϊκή Μακεδονία. Κόπηκε μεταξύ 148 and 80 π.Χ. Η μπροστινή όψη δείχνει το Διόνυσο και η πίσω τον Ηρακλή.

Η βασιλεία του Αυγούστου εγκαινίασε μια μακρά περίοδο ειρήνης, ευημερίας και πλούτου για τη Μακεδονία, αν και η σημασία της για την οικονομική κατάσταση του Ρωμαϊκού κόσμου μειώνεται συγκρινόμενη με τη γειτονική της Μικρά Ασία.

Η οικονομία τονώθηκε σε μεγάλο βαθμό από την κατασκευή της Εγνατίας Οδού, την εγκατάσταση Ρωμαίων εμπόρων στις πόλεις, και την ίδρυση Ρωμαϊκών αποικιών. Η Αυτοκρατορική κυβέρνηση έφερε, μαζί με τους δρόμους και το διοικητικό της σύστημα, την οικονομική άνθηση, που ωφέλησε τόσο τη ρωμαϊκή άρχουσα τάξη όσο και τα λαϊκά στρώματα. Με τεράστιες καλλιεργήσιμες εκτάσεις και πλούσια βοσκοτόπια, οι μεγάλες ηγετικές οικογένειες συσσώρευσαν τεράστιες περιουσίες, που βασίζονταν στην εργασία δούλων.

 
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία επί Αδριανού (βασίλεψε 117-38), που δείχνει τη συγκλητική επαρχία της Μακεδονίας' στη νοτιοανατολική Ευρώπη

Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των παραγωγικών τάξεων επέφερε αύξηση του αριθμού των τεχνιτών και βιοτεχνών στην περιοχή. Πετράδες, ανθρακωρύχοι, σιδεράδες, κ.ά. απασχολούνταν σε κάθε είδους εμπορική δραστηριότητα και τέχνη. Έλληνες επίσης απασχολούνταν ευρέως ως καθηγητές, δάσκαλοι και γιατροί σε όλο το Ρωμαϊκό κόσμο.

Η οικονομία εξαγωγών βασιζόταν ουσιαστικά στη γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ εξάγονταν επίσης σίδηρος, χαλκός και χρυσός, μαζί με προϊόντα, όπως ξυλεία, ρητίνη, πίσσα, κάνναβη, λινάρι και ψάρια. Μια άλλη πηγή πλούτου ήταν τα λιμάνια της επαρχίας, όπως το Δίον, η Πέλλα, η Θεσσαλονίκη και η Κασσάνδρεια.

ΠροσωπικότητεςΕπεξεργασία

Άγιοι και κληρικοίΕπεξεργασία

ΣυγγραφείςΕπεξεργασία

ΙατροίΕπεξεργασία

  • Αθρυίλατος ο Θάσιος
  • Αλέξανδρος εκ Πέλλας
  • Δαμιανός ο Θεσσαλονικεύς
  • Ανθέμιος ο Εδεσσεύς
  • Παύλος εκ Φιλίππων
  • Ιούλιος Νικήτας εκ Λυκής Πέλλας
  • Αυρήλιος Ισίδωρος ο Θεσσαλονικεύς
  • Σέξτος Ιούλιος Χαρίτων εξ Αμφίπολης
  • Σερβία εκ Θεσσαλονίκης
  • Πουμπίσιος Λάιος και Πουμπίσιος Ερμίας εκ Βεροίας
  • Aίλιος Νικόλαος
  • Απτος εκ Δίου

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

  1. ↑ The Loeb Editor's Notes, 28 Nova Epirus or Illyris Graeca
  2. ↑ A new classical dictionary of Greek and Roman biography, mythology, and geography: partly based upon the Dictionary of Greek and Roman biography and mythology by Sir William Smith,1851, page 392
  3. ↑ Catholic Encyclopedia - Durazzo
  4. ↑ Handbook of Ancient Geography and History by Ptz Wilhelm, (ISBN 1-113-19974-1), The (734) southern portion, or Illyria Graeca, belonged to the province of Macedonia.
  5. ↑ Atlas of Classical History by R. Talbert, 1989, page 175: "... divided the diocese of Moesia into two, styled Thracia and Macedonia, the latter consisting of the provinces from Epirus Nova and Macedonia southward. But there is evidence that Constantine considered ..."
  6. ↑ Hendry, p. 299. The geography is entirely correct for Servius' time, since Diocletian's rearrangement of provincial boundaries included the creation of the province of Epirus Nova out of southern Illyricum with Dyrrachium (=Epidamnus) as its capital.
  7. ↑ Wilkes, J. J. The Illyrians, 1992,(ISBN 0-631-19807-5), Page 210
  8. ↑ Athanassakis, A.N. (1977), «N.G.L. Hammond, Migrations and Invasions in Greece and Adjacent Areas (review)», American Journal of Philology 99: 263–6 
  9. ↑ Amphiareion — c. 80-50 BC Epigraphical Database

ΒιβλιογραφίαΕπεξεργασία

  • Φανούλα Παπάζογλου, Πολιτικές και διοικητικές εξελίξεις, στο Μακεδονία 4000 χρόνια ιστορίας και πολιτισμού, Ιστορικοί Ελληνικοί Χώροι της Εκδοτικής Αθηνών, Αθήνα, 1982, σελ. 192-199
  • Φανούλα Παπάζογλου, Οικονομία και κοινωνία, όπ.π.,σελ. 199-202
  • Φανούλα Παπάζογλου, Πνευματικός Βίος, όπ.π. σελ. 203-207
  • Δημήτρης Παντερμαλής, Μνημεία και τέχνη κατά την περίοδο της Ρωμαιοκρατίας, όπ.π. σελ. 208-221
  • [1] Δημήτρης Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών). ISBN 960-7265-01-7
  • [2] Δημήτρης Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών). ISBN 960-7265-16-5</ref>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μακεδονία_(ρωμαϊκή_επαρχία)&oldid=9968458"