Συπαληττός
Ο Συπαληττός[1] ή Συπάληττος[2][3] (αρχαία ελληνικά: Συπαλλητός ή Συπάληττος) (ο δήμος: Συπαληττού, Δήμος Συπαληττίων ή Δήμος Συπαληττέων) ήταν αρχαίος οικισμός και δήμος της Κεκροπίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας).
| Γενικά στοιχεία | |
|---|---|
| Ονομασία | Συπαλλητός |
| Άλλες ονομασίες | Συπάληττος |
| Κύριος οικισμός | Συπαλλητός |
| Διοικητικά στοιχεία | |
| Ταυτότητα | δήμος της αρχαίας Αττικής |
| Ονομασία δήμου | Δήμος Συπαληττού |
| Ονομασία δημότη | Συπαλήττιος |
| Φυλή | Κεκροπίδα |
| Τριττύς | Μεσογείων |
| Σύστημα εξουσίας | Πόλη–κράτος |
| Πολιτικό σύστημα | Αθηναϊκή Δημοκρατία |
| Τίτλος ηγέτη | δήμαρχος |
| Λήψη αποφάσεων | Αρχαία Βουλή & Δήμος |
| Αριθμός βουλευτών | |
| 1η περίοδος 508 – 307/306 π.Χ. | 2 |
| 2η περίοδος 307/306–224/223 π.Χ. | 2 |
| 3η περίοδος 224/223–201/200 π.Χ. | άγνωστος |
| 4η περίοδος 201/200 π.Χ.– 126/127 | άγνωστος |
| 5η περίοδος 126/127–3ος αιώνας | άγνωστος |
| Ιστορική εξέλιξη | |
| Ίδρυση | 508 ΠΚΕ |
| Λήξη | 3ος αιώνας |
| Αντικαταστάθηκε από | Δήμος Μεταμορφώσεως & Δήμος Νέας Ιωνίας Αττικής |
| Λατρευτικές παραδόσεις | |
| Αρχαιολογία | |
| Περιοχή | |
| Αρχαία Αττική Σήμερα: Μεταμόρφωση & Νέα Ιωνία Αττικής | |
_Attica_Demos_II-el.svg) | |
| Οι δήμοι της αρχαίας Αττικής | |
Ονομασία
ΕπεξεργασίαΟ δήμος πήρε πιθανώς το όνομά του, από τον μυθικό επώνυμο ήρωα Συπαληττό.[4]
Τοποθεσία του αρχαίου Συπαληττού
ΕπεξεργασίαΟ δήμος του Συπαληττού, ήταν δήμος των Μεσογείων.[5] Η τοποθεσία του δήμου, σύμφωνα με τη γνώμη των περισσότερων ερευνητών, βρισκόταν στα βόρεια της Αθήνας, στην περιοχή της σύγχρονης Νέας Ιωνίας και την περιοχή η οποία αναφερόταν παλαιότερα ως Κουκουβάουνες,[6] ενώ ο δήμος περιλάμβανε τμήματα της σημερινής βορειοανατολικής Νέας Ιωνίας και της Μεταμόρφωσης. Εκτιμάται, ότι ο δήμος βρισκόταν στα νοτιοανατολικά του δήμου των Αχαρνών, στην ανατολική όχθη του ποταμού Κηφισού, 4,5 χιλιόμετρα δυτικά του Αθμόνου, (δηλαδή του Μαρουσιού), στη σημερινή Μεταμόρφωση.[7]
Ο ερευνητής του 19ου αιώνα Διονύσιος Σουρμελής, πίστευε ότι ο δήμος Συπαληττού βρισκόταν στην περιοχή του χωριού Λεβή, μεταγενέστερα τα Συπόλια ή Σεπόλια.[4]
Η συμμετοχή του δήμου στην αρχαία Βουλή
ΕπεξεργασίαΟ δήμος, η ύπαρξη του οποίου επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές[8] που έχουν βρεθεί, ως μέλος της Κεκροπίδας φυλής, συμμετείχε με 2 βουλευτές στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.). Κατά τη δεύτερη περίοδο (307/306 – 224/223 π.Χ.). ο δήμος είχε επίσης 2 βουλευτές στη Βουλή των 600. Στις επόμενες περιόδους: Την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.), την τέταρτη περίοδο (201/200 π.Χ. – 126/127), καθώς και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) παραμένει άγνωστος ο αριθμός των βουλευτών–αντιπροσώπων.
Είναι πιθανή επίσης, σύμφωνα με τον Meritt, περί το 145, η ενσωμάτωση του Συπαλλητού στη φυλή Ατταλίδα φυλή, κατά την 4η περίοδο ή/και κατά την 5η περίοδο.[9]
Υπάρχει η εκτίμηση, με βάση επιγραφή των μέσων του 2ου αιώνα π.Χ., ότι ο Συπαληττός διαιρέθηκε σε δύο δήμους την περίοδο εκείνη, αν και δεν υπάρχουν γενικά άλλες περιπτώσεις, όπου κλεισθενικός δήμος χωρίστηκε σε μεταγενέστερη χρονολογία από την έναρξη των μεταρρυθμίσεων του Κλεισθένη και μάλιστα αυτή η υπόθεση δεν επιβεβαιώνεται από όλους τους μελετητές. Υπάρχει επίσης ιερό ημερολόγιο μεταξύ των ετών 470 - 460 π.Χ.[10][11] έγγραφο που θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό, διότι είναι το πρώτο κείμενο γραμμένο στην Αττική που απαγορεύει αλλαγές στο νόμο.
Οι κάτοικοι του Συπαληττού
ΕπεξεργασίαΟ δημότης του αρχαίου Συπαληττού ονομαζόταν Συπαλήττιος ή Συπαληττεύς.[12] [13]
Προσωπικότητες από τον Συπαληττό
ΕπεξεργασίαΥπήρξαν διάφοροι γνωστοί πολίτες από τον δήμο του Συπαλλητού, όπως ο βουλευτής Βρόμιος ο Συπαλήττιος γιος του Βρομίου, ο Δημήτριος ο Συπαλήττιος, ο θεσμοθέτης Δημόκριτος ο Συπαλήττιος, ο Δημοχάρης ο Συπαλήττιος γιος του Αριστάρχου, ο βουλευτής Διογένης ο Συπαλήττιος γιος του Ευθυβούλου, ο βουλευτής Διόδωρος ο Συπαλήττιος γιος του Μελανθύρου, ο ναύαρχος Διοκλής ο Συπαλήττιος γιος του Διοκλέους, ο Διοσκουρίδης ο Συπαλήττιος γιος του Μενάνδρου κ.α.[14] Από τους πλέον γνωστούς, οι οποίοι είχαν κάποιου είδους σχέση με το δήμο ή την περιοχή του ήταν επίσης οι:
- Αντίδοτος ο Συπαλήττιος, (γιος του Απολλόδωρου), 2 φορές βουλευτής, το 333 π.Χ. και το 328 π.Χ.
- Αρίσταρχος ο Συπαλήττιος, αναφέρεται στον δικανικό του Ισαίου, "Περί του Αριστάρχου κλήρου", (γράφτηκε λίγο μετά το 378 π.Χ.)
- Επικράτης ο Συπαλήττιος,
- Θεοδόσιος ο Συπαλήττιος, επιμελητής στην αρχαία Βουλή,[15]
- Κτέσος ο Συπαλήττιος, γραμματέας στους επιστάτες της Ελευσίνας το 409 π.Χ.
- Λαμπρίας ο Συπαλήττιος, ο νεότερος, (γιος του Λαμπρία του Συπαληττίου του γηραιότερου), υπηρέτησε ως επιστάτης της Ελευσίνας, μεταξύ 336-333 π.Χ.
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές - σημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] " Συπαληττός, δήμος της Κεκροπίδος φυλής. ο δημότης Συπαλήττιος. εκ τόπου Συπαληττόθεν, εις τόπον Συπαληττόνδε, εν τόπω Συπαληττοί". [...], σελ. 263.
- ↑ Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834. Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Worterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] " Συπάληττος, δήμος της Αττικής, εκ της Κεκροπίδος φυλής (Κατοικ. Συπαλήττιος, και Συπαληττεύς)". [...], σελ. 359.
- ↑ [...] "Κατάλογος μερικών γνωστών δήμων: Κηφισιά, Λαμπτραί, Αναγυρούς, Αραφήν, Ερχιά, Γαργηττός, Κολωνός, Κολλυτός, Κυδαντίδαι, Τείθρας, Κυδαθήναιον, Μυρρινούς, Παιανία, Αλιμούς, Σούνιον, Χολαργός, Πρόσπαλτα, Σφήττος, Αχαρναί, Φυλή, Αλωπεκή, Ανάφλυστος, Παλλήνη, Φάληρον, Ραμνούς, Αφίδναι, Μαραθών, Πειραιεύς, Κορυδαλλός, Ελευσίς, Δεκέλεια, Συπάληττος, Μελίτη, Φλύα, Αιξόνη, Λουσιά, Θορικός κλπ. [...] Βιβλιογραφία: Osborne, R., 1985, Demos: The Discovery of Classical Attica, Cambridge./ Whitehead, D., 1986, The Demes of Attica 508/7-ca. 250 BC. A Political and Social Study, Princeton./ Traill, J.S., 1986, Demos and Trittys. Epigraphical and Topographical Studies in the Organization of Attica, Toronto. Δήμοι[νεκρός σύνδεσμος], στην ιστοσελίδα: www.ime.gr, του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.
- ↑ 4,0 4,1 Διονύσιος Σουρμελής, "Αττικά: ή περί δήμων Αττικής εν οις και περί τινων μερών του Άστεως". Υπό Διονύσιου Σουρμελή. Έκδοσις πρώτη. Τύποις Αλεξάνδρου Κ. Γκαρπολά, Εν Αθήναις 1854 και "Attika hē peri dēmōn Attikēs en hois kai peri tinōn merōn asteōs", Dionysios Surmelēs, Gkarpola, 1854, σελ. 106: [...] "Συπαληττός, Συπαλήττιος ο δημότης• ωνομάσθη από Συπαληττού τινός οικιστού. Ο δήμος ούτος συνορεύει προς την Ακαδημίαν• δι' αυτού διέρχεται ο Κηφισσός• η κώμη του Συπαληττού εκείτο οπου νυν το χωρίον Λεβή. Ο Λεβής ήτον ο ιδιοκτήμων του χωρίου, ζήσας περί τας αρχάς του ιή αιώνος• η οικογένεια τούτου εσώζετο μέχρι της Επαναστάσεως, και ο τελευταίος Δημήτριος Λεβής αποθανών δεν εγκατέλιπεν άρρενα παίδα• ο Συπαληττός μεν ωνομάσθη Συπόλια εν τη απαιδευσία, και επομένως Σεπόλια• δι' ο οι επιπολαίως κρίνοντες ως ο Θεοδόσιος ζυγομαλάς του Κρουσίου εξωπόλια ετυμολόγησεν. Οι Ευφορώτεροι κήποι των Αθηνών είνε τα Συπόλια• και η περιφέρεια άπασα των Συπολίων ή Συπαληττού είνε καρποφόρος δια του Κηφισσού τα ύδατα πηγαία τε και βρόχινα.". [...]
- ↑ [...] "Sypalettus: (Συπαληττός/Sypalēttós). Attic mesogeia deme of the Cecropis phyle, with two bouleutaí. The site of the Lex sacra IG I3 245 (470/460 BC) locates S. at Nea Ionia (formerly Kukuvaones) to the north of Athens". [...] Sypalettus, Lohmann, Hans (Bochum)
- ↑ John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 135.
- ↑ Μαρία Πλάτωνος-Γιώτα, "Αχαρναί: Ιστορική και τοπογραφική επισκόπηση των αρχαίων Αχαρνών, των γειτονικών δήμων και των οχυρώσεων της Πάρνηθας", έκδοση: Δήμος Αχαρνών, 2004, σελ. 52: [...] "Στα νοτιοανατολικά του δήμου των Αχαρνών, στην ανατολική όχθη του ποταμού Κηφισού, 4,5 χλμ. δυτικά του Αθμόνου, δηλαδή του Μαρουσιού, τοποθετείται ο αρχαίος δήμος του Συπαληττού, στην σημερινή Μεταμόρφωση, ίσως και λίγο νοτιότερα. Η προϊστορική προέλευση του ονόματος Συπαληττός είναι προφανής από την κατάληξή του". [...]
- ↑ Συπαλληττ, στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
- ↑ Meritt, 1961, pp.227-230 suggests that Sypalettos could be temporarily belonged to XIV.Attalis in 145; the argument would justify the conflicting facts that the current archon, Epikrates, was from Sypalettos and that archonship, in the secretary-cycle, should be assigned to Attalis; in connection he pointed that the son of the epynom, Attalos II, was of the deme Sypalettos and that a similar reletionship between phylai and members of the family of the epynom is proved by Ptolemy V Epiphanes, grandson of Ptolemy III and member of XIII.Ptolemais and by Hadrian which was accepted into the deme of Besa. - Μετάφραση: «Ο Meritt, (1961, pp.227-230) προτείνει ότι η Συπαληττός θα μπορούσε να ανήκει προσωρινά περί το 145 στην Ατταλίδα φυλή. Το επιχείρημα θα μπορούσε να δικαιολογήσει τα αντικρουόμενα στοιχεία ότι ο τρέχων άρχων, Επικράτης, ήταν από τη Συπαληττό και ότι αυτή η θέση, στη κυκλική γραμματεία, θα έπρεπε να έχει ανατεθεί στην Ατταλίδα φυλή. Επισημαίνει επίσης, συνδέοντας, ότι ο γιος του επίνομου, Αττάλου Β΄, ήταν από το δήμο του Συπαληττού και ότι μια παρόμοια σχέση μεταξύ φυλών και μελών της οικογένειας των επινόμων αποδεικνύεται από τον Πτολεμαίο Ε΄ τον Επιφανή, τον εγγονό του Πτολεμαίου Γ΄ του Ευεργέτη και μέλος της Πτολεμαΐδας φυλής και από τον Αδριανό, που έγινε δεκτός στο δήμο της Βήσσας (πρώην δήμο της Αντιοχίδος φυλής και την εποχή εκείνη της Αδριανίδος φυλής)».
- ↑ Ελληνικές επιγραφές - IG I³ 245.
- ↑ Regions: Attica (IG I-III) IG I³ 245, στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
- ↑ Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Συπαληττός, δήμος της Κεκροπίδος φυλής. ο δημότης Συπαλήττιος. εκ τόπου Συπαληττόθεν, εις τόπον Συπαληττόνδε, εν τόπω Συπαληττοί". [...], σελ. 263.
- ↑ Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834. Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Worterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Συπάληττος, δήμος της Αττικής, εκ της Κεκροπίδος φυλής (Κατοικ. Συπαλήττιος, και Συπαληττεύς)". [...], σελ. 359.
- ↑ Δημότες του Συπαλλητού Αρχειοθετήθηκε 2019-04-04 στο Wayback Machine.. Αναζήτηση με τη λέξη-κλειδί στον τόπο (Place): SUPALHTTIOS (στα κεφαλαία αγγλικά), στις ιστοσελίδες: empressattica.com και atheniansproject.com του Προγράμματος «Αθηναίοι» = Athenians Project
- ↑ Εφημερίς Αρχαιολογική: αφορώσα τας εντός της Ελλάδος ανευρισκομένας αρχαιότητας, Φυλλάδιον 53, υπό της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρίας, Εκ του τυπογραφείου των Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1860, (περιεχόμενα: Επιγραφές 3715-3803) Εφημερίς Αρχαιολογική, φυλλάδιον 53. Έτος 1860, (pdf), σελ. 1928, (Επιγραφή: 3760) [...] Θεοδόσιος Συπαλήττιος [...] και σελ. 1930: [...] "Εις την τελευταία γραμμήν μετά το όνομα ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ μένει κενόν εις τον λίθον ενός γράμματος, είτα έπεται το όνομα του Δήμου Συπαληττός. Κάτωθεν των δύω στηλών σημειούται μεγαλειτέροις γράμμασιν, ότι η Βουλή ανέγραψε τους ανωτέρω σημειωθέντας Επιμελητάς". [...], στην ιστοσελίδα: digital.lib.auth.gr
Πηγές – βιβλιογραφία
ΕπεξεργασίαΠρωτογενείς πηγές
- Ελληνικές επιγραφές - IG I³ 245.
Δευτερογενείς πηγές
- Sypalettus, στην ιστοσελίδα: referenceworks.brillonline.com,
- John S. Traill: The political organization of Attica: a study of the demes, trittyes, and phylai, and their representation in the Athenian Council,“Attica”, (10 f., 51, 68, 85, 112 Nr. 132, 121, Tab. 7) Princeton: American School of Classical Studies at Athens (ASCSA), 1975, ISBN 978-0-87661-514-0
- John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 135.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- «Sypalettos». www.ancientworlds.net. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2015.[νεκρός σύνδεσμος]
- Traill, J. «Places: 580112 (Sypalettos)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017.
- Kukuvaones, Sypalettos, στις ιστοσελίδες: http://imperium.ahlfeldt.se & https://web.archive.org/web/20170808012018/http://dare.ht.lu.se/, Ψηφιακός Άτλας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ("Digital Atlas of the Roman Empire", Johan Åhlfeldt, Department of Archaeology and Ancient History, Lund University, Sweden), Πανεπιστήμιο Λουντ, Λουντ, Σουηδία, πρόγραμμα: Pelagios.
- Agora Image: 1997.12.0031 (Various ii-9a): Inscribed marble statue base: Karneades of Azenia, a dedication by Attalos and Ariarathes of Sypalettos. Cf. Hesperia 19 (1950), pp. 318-319.
- Agora Image: 1997.12.0032 (Various ii-9b): Inscribed marble statue base: Karneades of Azenia, a dedication by Attalos and Ariarathes of Sypalettos. Cf. Hesperia 19 (1950), pp. 318-319. Here showing the cuttings for the statue.