Νέα Ιωνία Αττικής

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 38°2′N 23°45′E / 38.033°N 23.750°E / 38.033; 23.750

Η Νέα Ιωνία είναι αστική περιοχή και δήμος στον Βόρειο Τομέα της περιφέρειας Αττικής και ανήκει στα βόρεια προάστια. Καταλαμβάνει έκταση 4,4 τετρ. χιλιομέτρων, έχει πληθυσμό 67.134 κατοίκους (απογραφή 2011) και υψόμετρο κέντρου 130 μέτρων. Η ίδρυσή της ανάγεται στις 30 Ιουνίου του 1923 από Μικρασιάτες διαφόρων περιοχών της Ιωνίας στη Μικρά Ασία, αλλά και επισήμους (Νικ. Πλαστήρα, Στυλ. Γονατά και Απόστ. Δοξιάδη) που βάζουν το θεμέλιο της ίδρυσης του συνοικισμού (στη συμβολή των οδών Κ. Βάρναλη και Σπάρτης ,κοντά στους Αγίους Αναργύρους).

Νέα Ιωνία Αττικής
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Νέα Ιωνία Αττικής
38°2′0″N 23°45′0″E
ΧώραΕλλάδα[1]
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Νέας Ιωνίας
Ίδρυση1923[2]
Έκταση4,4 km²
Υψόμετρο130 μέτρα
Πληθυσμός50.948
Ταχ. κωδ.142 xx
Τηλ. κωδ.210
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τοποθεσία

Επεξεργασία

Βρίσκεται βόρεια του Δήμου Αθηναίων και ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Βορείου Τομέα Αθηνών. Συνορεύει βόρεια με το Ηράκλειο Αττικής, νότια με το Γαλάτσι, δυτικά με τις προσφυγικές συνοικίες της Νέας Φιλαδέλφειας και της Νέας Χαλκηδόνας και ανατολικά με το Μαρούσι. Η σημερινή πόλη είναι προσβάσιμη με το Μετρό στους σταθμούς Νέα Ιωνία, Πευκάκια και Περισσός και οδικώς από την Εθνική Οδό Αθηνών Λαμίας και τη Λεωφόρο Ηρακλείου.

Η Νέα Ιωνία μπορεί να θεωρηθεί ότι ιδρύθηκε στις 27 Ιουνίου 1923, όταν ο Νικόλαος Πλαστήρας εγκαινίασε στην τότε περιοχή «Ποδαράδες» τον συνοικισμό για τους πρόσφυγες από τη Σπάρτη της Πισιδίας, οι οποίοι είχαν έρθει στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923[3]. Ο συνοικισμός ονομάστηκε αρχικά Νέα Πισιδία, αλλά η ονομασία δεν επικράτησε, καθώς προστέθηκαν σύντομα πρόσφυγες από την Ινέπολη, την Κασταμονή, τη Σαφράμπολη, τη Νεάπολη, την Καππαδοκία, την Αλάγια και την Αττάλεια της Παμφυλίας και ακόμη από τη Σμύρνη και τα περίχωρά της, τα Βουρλά, το Αϊβαλί, τα Θυάτειρα και άλλες πολιτείες της Ιωνίας, όπου ανθούσαν σπουδαίες Ελληνορθόδοξες κοινότητες. Έτσι, πήρε την ονομασία «Νέα Ιωνία».

Η πόλη αναπτύχθηκε γρήγορα, καθώς οι αστοί πρόσφυγες είχαν ικανότητες στις επιχειρήσεις και στο εμπόριο. Η περιοχή αναδείχθηκε ως κέντρο κλωστοϋφαντουργίας, και μετά την κατοχή ως μεγάλος εμπορικός Δήμος.

Η πόλη έχει πληθυσμό 67.107 κατοίκους (απογραφή2021). Η Νέα Ιωνία έχει μία από τις μεγαλύτερες αγορές που αποτελείται από μικρά μαγαζιά μέχρι και τις μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες ένδυσης και υπόδυσης. Το εμπορικό κέντρο της Νέας Ιωνίας είναι η Λεωφόρος Ηρακλείου, μετά την οδό Ελ Αλαμέιν και μέχρι την οδό Ιφιγενείας στα σύνορα με το Ηράκλειο.

Η Ιερά Μητρόπολις Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος έχει την έδρα της στη Νέα Ιωνία, ενώ πολιούχος της πόλης είναι ο Άγιος Γεώργιος ο Νεαπολίτης (ο εκ Νεαπόλεως Μικράς Ασίας). Μητροπολιτικός Ναός είναι αυτός των Αγίων Αναργύρων.[4][5] . Επίσης, στη Νέα Ιωνία παρευρίσκεται το ιερό παρεκκλήσιο της Ματρώνας της Ρωσίδας της αόμματου, στο οποίο είναι και τα λείψανά της.[6]

Η Νέα Ιωνία φημίζεται για την παραγωγική της παράδοση, με σημαντικές ελληνικές βιοτεχνίες και παραγωγικούς χώρους να διασώζονται μέχρι και σήμερα, μαζί με ένα δραστήριο εμπορικό κέντρο στο οποίο αναπτύσσεται η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.


Πληθυσμιακή εξέλιξη της Νέας Ιωνίας[7]. Κατά την απογραφή του 1928 στη Νέα Ιωνία υπήρχαν 13692 (97% του πληθυσμού της) πρόσφυγες από διάφορες περιοχές της Μ. Ασίας.

Έτος Πληθυσμός
1928 14135
1940 27775
1951 33821
1961 48149
1971 54906
1981 59202
1991 60635
2001 66017
2011 66050


Πολιτισμός

Επεξεργασία

Ορισμένες από τους πλούσιες πολιτιστικές της υποδομές αποτελούν:

  • το Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο ''Παναιτώλιο'',
  • το Δημοτικό Θέατρο "Γιάννης Δομνάκης",
  • ο Δημοτικός Κινηματογράφος "ΑΣΤΕΡΑΣ",
  • η Δημοτική Βιβλιοθήκη,
  • το Κέντρο Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού '''ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.'',
  • το Δημοτικό Συνεδριακό Κέντρο,
  • το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Νέας Ιωνίας,
  • ο Ιωνικός Σύνδεσμος.

Από τη Νέα Ιωνία έχουν, επίσης, καταγωγή σημαντικοί καλλιτέχνες. Μεταξύ αυτών ο Στέλιος Καζαντζίδης, ένας από τους σπουδαιότερους τραγουδιστές της σύγχρονης Ελλάδας, αλλά και ο Νίκος Ξανθόπουλος, ηθοποιός, που θεωρείται ότι εξέφρασε τα φτωχότερα, λαϊκά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, κυρίως τη δεκαετία του '60. Πιο πρόσφατα, ο τραγουδιστής Παντελής Παντελίδης, ο οποίος αποτέλεσε μέχρι τον θάνατο του το 2016, ήταν ένας από τους πιο επιτυχημένους εμπορικά καλλιτέχνες της γενιάς της. Και οι τρεις ήταν μικρασιατικής - ποντιακής καταγωγής.

Δήμος Νέας Ιωνίας

Επεξεργασία

Ο Δήμος Νέας Ιωνίας βρίσκεται στην Περιφερειακή ενότητα Βορείου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Με την εφαρμογή της διοικητικής διαίρεσης Καλλικράτης το 2011 ουδεμία μεταβολή επήλθε στο δήμο και δήμαρχος επανεξελέγη για το 2014-19 ο Ηρακλής Γκότσης. Δήμαρχος της πόλης παρέμεινε από την 01/01/2011 ο Ηρακλής Γκότσης, επικεφαλής της παράταξης "Ενότητα για τη Νέα Ιωνία". Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης ουδεμία μεταβολή επήλθε στον Δήμο Νέας Ιωνίας, σύμφωνα με το άρθρο 1,§ 5.1.Β αυτού, ο Ηρακλής Γκότσης επανεξελέγη στις Δημοτικές εκλογές του 2014 για την περίοδο (2014 - 2019). Στις εκλογές του 2019 εξελέγη ως νικήτρια η πολιτικός Μηχανικός Δέσποινα Θωμαΐδου, επικεφαλής της παράταξης ''Δύναμη Προοπτικής'', και είναι η πρώτη γυναίκα Δήμαρχος στην ιστορία της πόλης.

Συνοικίες

Επεξεργασία

Αποτελείται από 13 συνοικίες - γειτονιές: Νέα Ιωνία (κέντρο), Περισσός, Ινέπολη, Πευκάκια, Σαφράμπολη, Νεάπολη, Ελευθερούπολη, Αλσούπολη, Καλογρέζα, Λαζάρου (ΒΔ του κέντρου), Ανθρακωρυχεία, Ειρήνη, Ομορφοκλησσιά και Παλαιολόγου.

Διατελέσαντες δήμαρχοι

Επεξεργασία

Δήμαρχοι Νέας Ιωνίας[8] έχουν διατελέσει:

Διάρκεια θητείας Όνομα (γέννηση-θάνατος) Έτος εκλογών (Ποσοστό % του νικητή) Σημειώσεις
1934-1936 Γεώργιος Φελέκης (1888-1988) περ. 60% έναντι 40% για τον Κυριάκο Κιοφτερτζή Ο πρώτος δήμαρχος Νέας Ιωνίας, εκλεγείς σε δεύτερο γύρο, την 1η Απριλίου 1934. Συνελήφθη μετά το κίνημα του 1935 και αντικαταστάθηκε από τον δημαρχεύοντα Ιωάννη Ριζογιανόπουλο (1936). Παύτηκε οριστικά μετά τη δικτατορία του Μεταξά. Απεβίωσε σε ηλικία 100 ετών στις 9 Οκτωβρίου 1988[9].
1938 Ιωάννης Ρεμούνδος (1???-19??) Διορισμένος
1938-1940 Αθανάσιος Παράσχος (1903-1997) Διορισμένος. Δημοσιογράφος και εκδότης. Απεβίωσε στις 13 Ιουνίου 1997 σε ηλικία 94 ετών.
1941-1944 Σταύρος Γκούμας, Βέσσης και Γεώργιος Μωραΐτης Διορισμένοι, κατοχικοί δήμαρχοι
1945 Αθανάσιος Παπακωνσταντίνου (1???-19??) Διορισμένος
1945 Δημήτριος Λαγός (1???-19??) Διορισμένος
1945-1946 Κυριάκος Κιοφτερτζής (19??-1970)Δικηγόρος, αντιπρόεδρος της Ενώσεως Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος από το 1968 ως τον θάνατό του.[10] Διορισμένος
1946-1947 Αλ. Παγουλάτος Διορισμένος
1948 Βασίλειος Δημόπουλος Διορισμένος
1949-1950 Κυριάκος Κιοφτερτζής (19??-1970) Διορισμένος
1950-1951 Δημήτριος Γαλανός Διορισμένος Δικαστικός
1951-1964 Κυριάκος Κιοφτερτζής (19??-1970) 1951 (6.784 ψήφοι) / 1954 (7.068 ψήφοι) / 1959 (11.909 ψήφοι - 54%)
1964-1967 Γιάννης Δομνάκης (1918-2005) 1964 (50,84%) Γεννημένος στη Δαμασκό της Συρίας. Αριστερός. Παύτηκε από τη χούντα το 1967. Πέθανε στις 8 Ιουνίου 2005.[11]
1968-1970 Κυριάκος Κιοφτερτζής (19??-1970) Διορισμένος από τη χούντα Πέθανε εν ενεργεία δήμαρχος, στις 27 Αυγούστου 1970.
1970-1971 Νικόλαος Σταυριανός Διορισμένος από τη χούντα
1971 Ανδρέας Χαλεπλίδης Διορισμένος από τη χούντα
1971-1972 Διονύσιος Καραμπάλιας Διορισμένος από τη χούντα
1972-1974 Κωνσταντίνος Αναστασιάδης Διορισμένος από τη χούντα
1974-1975 Μιχαήλ Σπηλιωτακάρας Διορισμένος από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας Πρωτοδίκης
1975-1986 Γιάννης Δομνάκης (1918-2005) 63,2% - 18.105 ψήφοι (1975) / 56,79% (1978) / 49,82% (1982) Πολιτικός μηχανικός, εξελέγη με τη Δημοκρατική Ενότητα και με το υψηλότερο ποσοστό στα χρονικά του δήμου. Το 1982 εξελέγη με διαφορά 116 ψήφων από τον Χρήστο Ρουμελιωτάκη (ΠΑΣΟΚ) στον 2ο γύρο για τρίτη μεταπολιτευτικά θητεία και 4η στην ιστορία του.
1987-1990 Ηρακλής Γκότσης (1951-) 55% (1986) Εξελέγη με την υποστήριξη του ΚΚΕ και της ΝΔ.
1991-1998 Πέτρος Μπουρδούκος (19??-) 51,66% (1990) (17.099 ψήφοι, έναντι 48,34% του Γκότση (15.998 ψήφοι) / 51,8% (1994) Αυτόνομη κάθοδος με το ΠΑΣΟΚ. Στον δεύτερο γύρο των εκλογών του 1994, υπό τον απόηχο του θανάτου δύο ανθρώπων από τις πλημμύρες στην περιοχή, η νίκη του Πέτρου Μπουρδούκου αμφισβητήθηκε από τον αντίπαλό του, Γιώργο Περτσεμλίδη.
1999 - Ιούνιος 2002 Γιώργος Περτσεμλίδης (1927-2011) 16.438 ψήφοι (55,70%) (1998) Παραιτήθηκε για λόγους υγείας τον Ιούνιο του 2002. Πέθανε στις 31 Ιουλίου 2011.[12]
Ιούνιος 2002 - Ιούλιος 2002 Βασίλειος Ντεκελές (19??-) Διορισμένος
Ιούλιος 2002- Δεκέμβριος 2002 Ανδρέας Καφετζής (19??-) Εκλεγμένος από δημοτική ομάδα
2003-2010 Ιωάννης Χαραλάμπους (19??-) 58,7% (2002) / 43,35% (2006) Εξελέγη με την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ.
2011-2019 Ηρακλής Γκότσης(1951-) 54,9% (2010) / 56,4% (2014)
1η Σεπτ. 2019 - 2023 Δέσποινα Θωμαΐδου (19??-) 50,95% (2019) Πρώτη γυναίκα δήμαρχος Νέας Ιωνίας.
1 Ιαν. 2024-σήμερα κατερινα αγριου 63,67% (2023) Σημερινός δήμαρχος.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουλίου 2019.
  3. αποτελούσε κτήση της Αγίας Φιλοθέης της καλογραίας και εκτάσεις είχαν αγοραστεί από Αιγυπτιώτες Έλληνες για τη δημιουργία του οικισμού της «Νέας Αλεξάνδρειας», σχέδιο που ανετράπη με τη Μικρασιατική καταστροφή και την απαλλοτρίωση της γης για τη στέγαση προσφύγων από πόλεις της Ιωνίας σε θέση μεταξύ Αθηνών, Αχαρνών και Κηφισιάς.
  4. ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΟΥ ΕΚ ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ
  5. «Ιστοσελίδα Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2017. 
  6. «Φωτογραφίες Αγίας | agiamatrona.gr». www.agiamatrona.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2023. 
  7. «Απογραφές Ελληνικού Κράτους». Ψηφιακή βιβλιοθήκη ΕΛΣΤΑΤ. ΕΛΣΤΑΤ. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2020. 
  8. Χάρης Σαπουντζάκης, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 1934 ΕΩΣ ΣΗΜΕΡΑ Αρχειοθετήθηκε 2004-03-01 στο Wayback Machine., ionianet.gr, Οκτώβριος 2002, ανάκτηση 27 Ιανουαρίου 2017.
  9. "Κηδείες", Τα Νέα, φύλλο 10ης Οκτωβρίου 1988, σελ. 58.
  10. Επιθεώρησις της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τεύχη ζ΄-η΄, Ιούλιος-Αύγουστος 1970, σελ. 778-79.
  11. «Εφυγε» ο Γιάννης Δομνάκης, Ριζοσπάστης, 9 Ιουνίου 2005, σελ. 12
  12. Λίτσα Αμανατίδου- Χατζηπαυλή, Ένας Ιωνιώτης Ευπατρίδης Αρχειοθετήθηκε 2020-10-01 στο Wayback Machine., Έκφραση, 2 Αυγούστου 2011, ανάκτηση 27 Ιανουαρίου 2017.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία