Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Στρασβούργου

Η Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Στρασβούργου (BNU)[1] (γαλλικά: Bibliothèque nationale et universitaire (Strasbourg)) είναι δημόσια βιβλιοθήκη στο Στρασβούργο. Από το 1918, η BNU είναι η δεύτερη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της Γαλλίας όσον αφορά τον αριθμό των τεκμηρίων που κατέχει (περισσότερα από τρία εκατομμύρια τεκμήρια, συμπεριλαμβανομένων έντυπων μονογραφιών και περιοδικών, πολύτιμων χειρογράφων[2] και αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς) και μία από τις πιο όμορφες συλλογές πολιτιστικής κληρονομιάς στη Γαλλία.

Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Στρασβούργου
Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Στρασβούργου
ΤύποςΔημόσια βιβλιοθήκη
Ίδρυση1871, πριν 153 έτη (1871)
Τοποθεσία Γαλλία, Στρασβούργο
Συντεταγμένες48°35′14″N 7°45′21″E / 48.587107°N 7.755824°E / 48.587107; 7.755824
Συλλογή
Νόμιμη κατάθεσηΝαι
Ιστότοπος

Στεγάζεται στην Place de la République, στην καρδιά της Neustadt (Νέας Πόλης), σε ένα κτίριο που σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Όγκαστ Χάρτελ και Σκγιολντ Νέκελμαν.

Το κτίριο έχει καταγραφεί και χαρακτηριστεί ως ιστορικό μνημείο από τις 10 Νοεμβρίου 2004[3].

Ιστορία Επεξεργασία

Πριν από το 1870, το Στρασβούργο διέθετε ήδη αξιόλογες συλλογές. Δύο βιβλιοθήκες ξεχώρισαν ιδιαίτερα: η βιβλιοθήκη του προτεσταντικού σεμιναρίου, η προέλευση της οποίας ανάγεται στο Γυμνάσιο Jean-Sturm [4](16ος αιώνας) που το 1621 έγινε η έδρα του προτεσταντικού πανεπιστημίου και της δημοτικής βιβλιοθήκης που δημιουργήθηκε από την αγορά της ιδιωτικής βιβλιοθήκης του ιστορικού Γιόχαν Ντάνιελ Σόπλιν (1694-1771)[5]. Το 1870, οι δύο αυτές βιβλιοθήκες διέθεταν περισσότερους από 300.000 τόμους, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 3.446 χειρογράφων, καθώς και μια εγκυκλοπαίδεια μεσαιωνικών γνώσεων που δημιουργήθηκε τον 12ο αιώνα υπό τη διεύθυνση της ηγουμένης Χέραντ του Λάντσμπεργκ, το Hortus deliciarum (Ο Κήπος των Απολαύσεων). Το έργο αυτό πήρε τη θέση του δίπλα σε όχι λιγότερο αξιόλογα έργα, όπως αυτά του Μάιστερ Έκαρτ, του Γιοχάννες Τάουλερ ή του Κόνραντ φον Βύρτσμπουργκ, από τα οποία δεν έχει απομείνει τίποτα.

Τη νύχτα της 24ης προς 25η Αυγούστου 1870, η εκκλησία Temple-Neuf βομβαρδίστηκε και κάηκε ολοσχερώς, παίρνοντας μαζί της το σύνολο των δύο συλλογών που προαναφέρθηκαν. Το σοκ που προκάλεσε αυτή η καταστροφή οδήγησε την κοινότητα των μελετητών και ακαδημαϊκών σε μια έκκληση για δωρεές, η οποία ξεκίνησε στις 30 Οκτωβρίου 1870 από τον Καρλ Αύγουστο Μπάρακ, πρώτο βιβλιοθηκάριο των πριγκίπων του Φούρστενμπεργκ και στη συνέχεια τον πρώτο διαχειριστή της αποκαταστημένης βιβλιοθήκης του Στρασβούργου. Η έκκληση αυτή είχε μεγάλη ανταπόκριση. Όταν εγκαινιάστηκε στις 9 Αυγούστου 1871, 200.000 τόμοι ήταν ήδη διαθέσιμοι και εγκατεστημένοι στο Ανάκτορο Ροάν. Η βιβλιοθήκη μετονομάστηκε σε Kaiserliche Universitäts- und Landesbibliothek zu Strassburg (KULBS)[6] με επίσημη ανακοίνωση στις 19 Ιουνίου 1872, η οποία επιβεβαιώθηκε με αυτοκρατορικό διάταγμα στις 29 Ιουλίου 1891. Το κάστρο σύντομα αποδείχθηκε πολύ μικρό και ανασφαλές για να στεγάσει τις συλλογές. Στις 29 Νοεμβρίου 1895, η βιβλιοθήκη μετακόμισε επίσημα στο ιταλικό αναγεννησιακό κτίριο στην πλατεία Δημοκρατίας (τότε Kaiserplatz).

Οι συλλογές που εισέρρευσαν σύντομα καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την επιρροή που ασκεί σήμερα η BNU στον γερμανικό πολιτιστικό χώρο. Από τις πιο σημαντικές από αυτές ήταν η αποστολή 40.000 πολύτιμων αντιτύπων (συμπεριλαμβανομένων 27 αρχέτυπων) από την Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Κένιγκσμπεργκ, τα τελευταία εναπομείναντα τεκμήρια από τη βιβλιοθήκη αυτή, η οποία καταστράφηκε ολοσχερώς κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι πανεπιστημιακές και περιφερειακές βιβλιοθήκες του Γκέτινγκεν, του Μονάχου, της Δρέσδης, του Χάιλμπρον, του Σβάινφουρτ και πολλοί βιβλιοπώλες προσχώρησαν στο κίνημα. Ο ίδιος ο Κάιζερ Βίλχελμ Α' δώρισε 4.000 τόμους από την προσωπική του συλλογή. Το 1875 υπήρχαν 2.750 δωρητές και το 1879 η βιβλιοθήκη είχε 386.073 τόμους, καθιστώντας την, την τέταρτη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη στη Γερμανία. Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της λειτουργίας της, η βιβλιοθήκη επικεντρώθηκε στην κάλυψη των ερευνητικών αναγκών, αναθέτοντας τη λειτουργία της μελέτης στις βιβλιοθήκες των ινστιτούτων. Υπό τη διεύθυνση του Τζούλιους Όιτινγκ, η Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Στρασβούργου είχε δημιουργήσει μία από τις πλουσιότερες συλλογές ανατολίτικου περιεχομένου στην Ευρώπη.

Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και την επιστροφή στη Γαλλία των εδαφών που είχε χάσει το 1870, τέθηκε το ζήτημα της μελλοντικής λειτουργίας της βιβλιοθήκης. Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της βιβλιοθήκης κατέστησε πολύπλοκη την ενσωμάτωσή της στο γαλλικό θεσμικό τοπίο. Μετά από αρκετά χρόνια δισταγμού, η γαλλική κυβέρνηση αποφάσισε να διατηρήσει τον άτυπο χαρακτήρα της βιβλιοθήκης. Με διάταγμα της 23ης Ιουλίου 1926, η βιβλιοθήκη έγινε εθνικό δημόσιο ίδρυμα.

Συλλογές Επεξεργασία

Οι ιδιαίτερα πλούσιες συλλογές της BNU υπολογίζονται σήμερα σε περισσότερα από τρία εκατομμύρια τεκμήρια, γεγονός που την καθιστά τη δεύτερη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της Γαλλίας όσον αφορά το ψηφιακό περιεχόμενο και τη μεγαλύτερη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα. Εκτός από τον έντυπο λόγο, η βιβλιοθήκη διαθέτει αξιόλογες συλλογές πολιτιστικής κληρονομιάς:

  • την πρώτη συλλογή παπύρων της γαλλικής βιβλιοθήκης με περισσότερα από 5.200 αρχεία, συμπεριλαμβανομένου του διάσημου πλέον Εμπεδοκλή του Στρασβούργου[7][8]
  • μια πληρέστατη συλλογή από όστρακα [9][10]
  • ένα νομισματικό ερμάριο που ο Δήμος του Στρασβούργου έχει θέσει υπό τη φροντίδα του ιδρύματος
  • 6.700 χειρόγραφα (συμπεριλαμβανομένων ανέκδοτων έργων του Γκαίτε, του Χανς Αρπ, της περίφημης συλλογής του Ρηνανικού Μυστικισμού, μιας πλούσια εικονογραφημένης πολιτεία του θεού του Αγίου Αυγουστίνου, κ.λπ., κ.λπ.)
  • ιδιωτικές βιβλιοθήκες, όπως αυτή του κόμη Αρτύρ ντε Γκομπινώ [11]
  • 2.300 αρχέτυπα.[12]
 
Ο πάπυρος του Στρασβούργου με το κοσμολογικό ποίημα του Εμπεδοκλή «Περί φύσεως».[13]

Η ανασυγκρότηση των συλλογών από το 1871-72 και μετά επηρέασε, σημαντικά τη φύση των αποθεμάτων και συνεχίζει να επηρεάζει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό τις σημερινές δαπανηρέ αγορές. Το 1918, πάνω από το 60% των αποθεμάτων της βιβλιοθήκης ήταν στα γερμανικά (τότε 1,1 εκατομμύρια τεκμήρια). Σήμερα, η βιβλιοθήκη είναι η κορυφαία βιβλιοθήκη για τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες στη Γαλλία και ο μεγαλύτερος πάροχος διαδανεισμού στον τομέα αυτό στη Γαλλία. Το ίδρυμα διατήρησε την τεκμηριωτική του ανάπτυξη και μπορεί σήμερα να υπερηφανεύεται ότι είναι ένα κέντρο αριστείας για τις θρησκευτικές επιστήμες και τον γερμανικό πολιτιστικό χώρο: ο τίτλος αυτός της αναγνωρίζεται δεδομένου ότι η βιβλιοθήκη είναι ταυτόχρονα συνδεδεμένο κέντρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας και του CADIST (Κέντρο απόκτησης και διάδοσης επιστημονικών και τεχνικών πληροφοριών) για τους δύο αυτούς τομείς. Αν το ιδιαίτερο καθεστώς της Αλσατίας-Μοσέλ μπορεί να εξηγήσει διότι, στον 21ο αιώνα, μια βιβλιοθήκη του Στρασβούργου αναλαμβάνει τις ευθύνες τεκμηρίωσης των θρησκευτικών επιστημών, δεν πρέπει ωστόσο να παραλείψουμε, για να κατανοήσουμε την ανάδυση αυτού του γαλλικού κέντρου αριστείας, τη γερμανική ακαδημαϊκή προσέγγιση του τέλους του 19ου αιώνα, η οποία έτεινε να ενθαρρύνει έντονα τις σπουδές στη θεολογία και τον πολιτισμό.

Μια συλλογή εκλαϊκευμένης επιστήμης και ιστορίας της επιστήμης και της τεχνολογίας υπάρχει από το 1992, "παρέχοντας τροφή για σκέψη και έρευνα σε διάφορους τομείς: επιστήμη και ηθική, επιστήμη και θρησκεία, επιστήμη και κοινωνία, βιώσιμη ανάπτυξη, οικολογία, ζωολογία, κλιματολογία, βιολογία, επιστήμη των υπολογιστών κ.λπ. "[14] Το 2010, η BNU διέθετε μια συλλογή με περισσότερα από 12.000 εκλαϊκευμένα επιστημονικά και ιατρικά έργα, καθώς και συνδρομές σε 44 έντυπα περιοδικά και 62 ηλεκτρονικά περιοδικά[14].

Παράλληλα με τις θρησκευτικές επιστήμες και τον γερμανικό πολιτιστικό χώρο, η BNU είναι φορέας εξαιρετικών πόρων τεκμηρίωσης: Η Αλσατία, τα ευρωπαϊκά θέματα, οι τέχνες και η αρχαιότητα. Η BNU είναι υπεύθυνη για τη νόμιμη κατάθεση των αρχείων που εκτυπώνονται στην περιοχή της Αλσατίας και έχει ως αποστολή τη συλλογή της πληρέστερης τεκμηρίωσης για την περιοχή. Αυτή η πηγή αποκτήσεων συμβάλλει σαφώς στη διατήρηση του εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα των σύγχρονων συλλογών. Οι Αλσατοί[15] αποτελούν σημαντικό μέρος της ταυτότητας αυτού του ιδρύματος, το οποίο αποτελεί αποθήκη της γραπτής μνήμης της περιοχής του Ρήνου. Η νόμιμη κατάθεση αποτελεί επίσης μια ευκαιρία για τη βιβλιοθήκη να συνεχίσει να εμπλουτίζει μια τεράστια εικονογραφική συλλογή, η οποία συμπληρώθηκε χάρη σε διάφορες αγορές και δωρεές τα τελευταία τριάντα χρόνια.

Από ψηφιακή άποψη, οι ετήσιες προμήθειες από όλες τις πηγές αντιστοιχούν σε 25.000 αρχεία ή περίπου 1,25 γραμμικά χιλιόμετρα. Η φυσική ανάπτυξη των συλλογών λαμβάνεται υπόψιν στο σχέδιο της BNU Nouvelle, δεδομένου ότι έχει προβλεφθεί χώρος για το σκοπό αυτό στο κτίριο 9, στην οδό Fischart.

Ψηφιακές Συλλογές Επεξεργασία

Η BNU έχει από καιρό δεσμευτεί για την ψηφιοποίηση των μοναδικών και πολύτιμων συλλογών της και είναι εταίρος και συνεισφέρει σε διάφορα σχέδια: την πύλη Alsatica, την Europeana κ.λπ. Ως κέντρο αριστείας για την Αλσατία, η βιβλιοθήκη προσφέρει μια τεράστια διαδικτυακή εικονογραφική συλλογή αφισών, φωτογραφιών, καρτ ποστάλ, χαρακτικών κ.λπ. Μεταξύ των προγραμμάτων ψηφιοποίησης που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη, θα πρέπει να αναφέρουμε τις εφημερίδες χαρακωμάτων του Α' Παγκοσμίου Πολέμου σε στενή συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας και τη βιβλιοθήκη La contemporaine[16], τον γαλλικό προτεσταντικό τύπο του 19ου αιώνα (στο πλαίσιο της συνεργασίας με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας) και τα αρχεία του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στο πλαίσιο του προγράμματος Europeana 1914-1918 που ξεκίνησε από την Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου. Η πύλη Numistra[17]l είναι η βιβλιοθήκη ψηφιακής κληρονομιάς του πανεπιστημιακού χώρου της Αλσατίας. Άνοιξε τον Οκτώβριο του 2013 ως βιβλιοθήκη ψηφιακής κληρονομιάς της Εθνικής και Πανεπιστημιακής Βιβλιοθήκης του Στρασβούργου (Bnu) και εξελίχθηκε, στο πλαίσιο της σύμβασης για την περιοχή της Αλσατίας 2013-2017, σε πύλη πρόσβασης στις ψηφιοποιημένες συλλογές τεκμηρίων των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας της Αλσατίας (Bnu, Πανεπιστήμιο της Άνω Αλσατίας και Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου), καθώς και των εταίρων τους.

Από το 2020, η βιβλιοθήκη υπέγραψε συμφωνία με την κοινότητα Wikimedia France[18] και δεσμεύεται για τον εμπλουτισμό και την ελεύθερη διάδοση της γνώσης σχετικά με την αλσατική κληρονομιά. Ως εκ τούτου, συμμετέχει στα προγράμματα GLAM (Γκαλερί, Βιβλιοθήκες, Αρχεία και Μουσεία) της κοινότητας.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Bnu». biblio.bnu.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2022. 
  2. «LES MANUSCRITS | Bibliothèque nationale et universitaire de Strasbourg». www.bnu.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2022. 
  3. «Ancienne bibliothèque impériale, universitaire et régionale, Bibliothèque nationale et universitaire de Strasbourg». www.pop.culture.gouv.fr. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2022. 
  4. «strasbourg Éducation. Le Gymnase Jean-Sturm, 475 ans demain». www.dna.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2022. 
  5. Voss, Jürgen (2002). Johann Daniel Schöpflin: Wissenschaftliche und diplomatische Korrespondenz. ISBN 978-3-7995-7448-8. 
  6. Bornemann, Daniel (2017) (στα γαλλικά). Les archives institutionnelles de la Kaiserliche Universitäts- und Landesbibliothek zu Strassburg Période 1871-1918.. https://univoak.eu/islandora/object/islandora%3A64304/. 
  7. l'Innovation, Ministère de l'Enseignement supérieur, de la Recherche et de. «Papyrus dit». Annuaire des bibliothèques de l'enseignement supérieur (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022. 
  8. Universalis‎, Encyclopædia. «EMPÉDOCLE». Encyclopædia Universalis (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022. 
  9. Heilporn, Paul (1996-06-12) (στα γαλλικά). Ostraca grecs inédits de Strasbourg: recherches sur la taxation dans l'Egypte romaine. https://difusion.ulb.ac.be/vufind/Record/ULB-DIPOT:oai:dipot.ulb.ac.be:2013/212329/Holdings. 
  10. «Ostraca grecs inédits de Strasbourg». explore.lib.uliege.be (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022. 
  11. Gobineau. 
  12. «LES INCUNABLES | Bibliothèque nationale et universitaire de Strasbourg». www.bnu.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2022. 
  13. https://www.dw.com/el/h-διαλεκτική-μύθου-και-λόγου-στον-εμπεδοκλή/a-3013031
  14. 14,0 14,1 «Histoire des sciences, vulgarisation scientifique | BNU». archive.wikiwix.com. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022. 
  15. «Bibliothèque Alsatique». 
  16. «La contemporaine - Comprendre les mondes contemporains - Repères historiques». www.lacontemporaine.fr. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022. 
  17. «Numistral | Bibliothèque nationale et universitaire de Strasbourg». www.bnu.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2022. 
  18. «La Bnu devient « GLAM » | Bibliothèque nationale et universitaire de Strasbourg». archive.wikiwix.com (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022.