Το σύνολο των λέξεων της ελληνικής γλώσσας διαχωρίζεται τόσο από γραμματικής άποψης όσο και συντακτικής σε δέκα βασικές κατηγορίες οι οποίες ονομάζονται μέρη του λόγου.

Διάκριση

Επεξεργασία

Τα μέρη του λόγου είναι:

  1. Άρθρο
  2. Ουσιαστικό
  3. Επίθετο
  4. Αντωνυμία
  5. Ρήμα
  6. Μετοχή
  7. Πρόθεση
  8. Επίρρημα
  9. Σύνδεσμος
  10. Επιφώνημα

Ταξινόμηση

Επεξεργασία

Την ταξινόμηση των ελληνικών λέξεων ξεκίνησαν κατά την αρχαιότητα οι σοφιστές και οι φιλόσοφοι που πρώτοι ασχολήθηκαν σε σχετική έρευνα. Συγκεκριμένα ο Πλάτων χώρισε σε κατηγορίες τα ονόματα και τα ρήματα, ο δε Αριστοτέλης πρόσθεσε το σύνδεσμο, στον οποίο και κατέτασσε το άρθρο και τις αντωνυμίες.
Τα μέρη του λόγου όπως εμφανίζονται σήμερα καθιερώθηκαν από τους Στωικούς. Από την ελληνική γλώσσα παρέλαβαν τα μέρη του λόγου και πολλές άλλες γλώσσες.

Κλιτά - άκλιτα

Επεξεργασία

Τα μέρη του λόγου διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: στα "κλιτά" μέρη του λόγου και στα "άκλιτα" μέρη του λόγου.
Άκλιτα μέρη είναι τέσσερα δηλαδή η πρόθεση, το επίρρημα, ο σύνδεσμος και το επιφώνημα. Λέγονται άκλιτα επειδή αυτά δεν κλίνονται, δηλαδή σε αντίθεση των έξι πρώτων, στο λόγο διατηρούν πάντα την ίδια μορφή (π.χ. μπράβο!, εδώ, εκεί, κάτω, για, και, κ.λπ.).
Σημειώνεται ότι καθένα από τα παραπάνω μέρη του λόγου διακρίνεται και σε επιμέρους κατηγορίες ή είδη. Επίσης θα μπορούσαμε να τονίσουμε ότι υπάρχει η κλιτή και η άκλιτη μετοχή.

  • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου", τομ. 12ος, σελ. 502.