Μανουήλ Α΄ Μέγας Κομνηνός

(Ανακατεύθυνση από Μανουήλ Α' Μέγας Κομνηνός)

Ο Μανουήλ Α΄ Μέγας Κομνηνός (περίπου 1218-1263), υπήρξε Αυτοκράτορας της Τραπεζούντας από το 1238 ως το 1263. Ήταν γιος του Αλεξίου Α' Μεγάλου Κομνηνού και ένας από τους πλέον δραστήριους Αυτοκράτορες. Ο χρονογράφος Μιχαήλ Πανάρετος τον ονομάζει «στρατηγικότατον» και «ευτυχέστατον».

Μανουήλ Α΄ Μέγας Κομνηνός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1218
Τραπεζούντα
ΘάνατοςΜάρτιος 1263
Τραπεζούντα
Χώρα πολιτογράφησηςΑυτοκρατορία της Τραπεζούντας
Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆννα Ξυλαλόη[1]
Ρουσουντάν της Γεωργίας[1]
Ειρήνη Συρίκαινα[1]
ΤέκναΘεοδώρα Μεγάλη Κομνηνή[2]
Ιωάννης Β΄ Μέγας Κομνηνός
Ανδρόνικος Β΄ Μέγας Κομνηνός[2]
Γεώργιος Μέγας Κομνηνός[2]
Μεγάλη Κομνηνή της Γεωργίας[2]
unknown daughter2 Comnene[2]
ΓονείςΑλέξιος Α΄ Μέγας Κομνηνός και Θεοδώρα Αξούχαινα
ΑδέλφιαΙωάννης Α΄ Αξούχος
Κομνηνή
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑυτοκράτορας της Τραπεζούντας (1238–1263)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Στο διπλωματικό πεδίο, ανέπτυξε σχέσεις με τον Πάπα της Ρώμης και απεσταλμένοι του πήγαν στην αυλή του Λουδοβίκου Θ' της Γαλλίας για να ζητήσουν νύφη για τον ίδιο.

Εμπόριο και Οικονομία Επεξεργασία

 
Ασημένιο νόμισμα άσπρον που απεικονίζει τον ίδιο τον Μανουήλ Α'.

Η ευημερία του κράτους του φαίνεται και από την περίφημη εκκλησία της Αγίας Σοφίας που κτίστηκε επί της βασιλείας του στην Τραπεζούντα. Γνωστό ήταν και το ασημένιο νόμισμα και εκδόθηκε εκείνη την εποχή, το ονομαζόμενο «άσπρο», που η κυκλοφορία του επικράτησε στην ευρύτερη περιοχή του Εύξεινου Πόντου. Οι Γεωργιανοί το ονόμαζαν το νόμισμα αυτό «Κιρμανεούλ», δηλαδή νόμισμα του κυρ Μανουήλ.

Ιδιαίτερα η καταστροφή της Βαγδάτης από τους Μογγόλους το 1258, είχε ως αποτέλεσμα να μετατοπισθούν βορειότερα οι εμπορικοί δρόμοι δύσης - ανατολής, περνώντας μέσα από την ίδια την Τραπεζούντα και τον Εύξεινο Πόντο, αντί για τη Μεσόγειο. Το εμπόριο άνθισε, ιδιαίτερα αυτό του μεταξιού και το κράτος της Τραπεζούντας γνώρισε περίοδο πλούτου και ευημερίας.

Νομίσματα Επεξεργασία

Έκοψε αργυρά τραχέα, αργυρά άσπρα, αργυρά 1/4 του άσπρου, χάλκινα 27 χιλ. Το πιο γνωστό νόμισμα ήταν το λεγόμενο άσπρο ή ασημένιο, το οποίο κυκλοφορούσε κυρίως στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου και οι Γεωργιανοί της περιοχής το αποκαλούσαν Κιρμανουέλ, δηλαδή το νόμισμα του κυρ Μανουήλ.

Στη μία όψη του νομίσματος, ο αυτοκράτωρ όρθιος κρατά λάβαρο και ακακία ή σφαίρα. Η χείρα του Θεού τον ευλογεί. Επιγραφή: ΜΑΝΟΥΗΛ Ο ΚΟΜΝΗ[ΝΟC].

Στην άλλη ο Άγ. Ευγένιος κρατεί σταυρό. Επιγραφή Ο ΑΓ. ΕVΓENIOC Ο TPAΠΕΖ[OYNTIOC].

Οικογένεια Επεξεργασία

Ο Μανουήλ παντρεύτηκε τρεις φορές:[3] Με την πρώτη σύζυγο, Άννα Ξυλαλόη, που ήταν κόρη Τραπεζούντιου ευγενή, είχε τέκνο:

Με τη δεύτερη σύζυγο, τη Ρουσουντάν (Rοusuadan) των Βαγρατιδών-Ιβηρίας, κόρη του Γεωργίου Δ΄ της Γεωργίας, είχε μία κόρη:

  • Θεοδώρα πριν το 1253-μετά το 1285, αυτοκράτειρα της Τραπεζούντας.

Με την τρίτη σύζυγο, την Ειρήνη Συρίκαινα, επίσης κόρη Τραπεζούντιου ευγενή, είχε τέσσερα παιδιά:

  • Γεώργιος π. 1255-μετά το 1284, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας.
  • μια κόρη που δεν διασώζεται το όνομά της και παντρεύτηκε τον Δημήτριο Β΄ της Γεωργίας, ανιψιό της Ρουσουντάν.
  • μια κόρη που δεν διασώζονται το όνομά της.
  • Ιωάννης Β΄ π. 1262-1297, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας.

Παραπομπές Επεξεργασία

Γενεαλογία Επεξεργασία

 
 
 
 
 
 
 
 
Αλέξιος Α΄
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
(κόρη)
σύζ. Ανδρόνικος Α΄ Γίδος
 
Ιωάννης Α΄
 
Μανουήλ Α΄
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ανδρόνικος Β΄
 
Γεώργιος
 
Ιωάννης Β΄
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αλέξιος Β΄
 
Μιχαήλ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ανδρόνικος Γ΄
 
Άννα
 
Βασίλειος
συζ.1.Ειρήνη Παλαιολογίνα)
 
Ιωάννης Γ΄
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Μανουήλ Β΄
 
 
 
 
 
Αλέξιος Γ΄
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Μανουήλ Γ΄
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αλέξιος Δ΄
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ιωάννης Δ΄
 
Δαυίδ

Πηγές Επεξεργασία

  • Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Εκδοτική Αθηνών. Τόμος Θ'. Οι Αυτοκράτορες της Τραπεζούντας, σελ. 332. ISBN 960-213-105-5.
  • Αποσπάσματα από την ενδέκατη (ελεύθερη) έκδοση της Encyclopædia Britannica (Αγγλικά).
Προηγούμενος
Ιωάννης Α' Κομνηνός
Αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
1238 - 1263
Επόμενος
Ανδρόνικος Β' Κομνηνός