Μαργαρίτα της Ορλεάνης (1406-1466)

Γαλλίδα κόμισσα

Η Μαργαρίτα, γαλλ. Marguerite de Valois de Vertus (1406 - 1466) από τον Οίκο των Βαλουά ήταν κόρη του δούκα της Ορλεάνης και με τον γάμο της έγινε κόμισσα του Μονφόρ. Ήταν κόμισσα του Βερτύ (1420-66) και του Ετάμπ (1421-38) και ως τέτοια, ήταν υποτελής της Γαλλίας.

Μαργαρίτα της Ορλεάνης (1406-1466)
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Marguerite d'Orléans (Γαλλικά)
Γέννηση13  Δεκεμβρίου 1406
Θάνατος3  Μαΐου 1466
Abbey at Guiche
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΡιχάρδος του Ετάμπ[2]
ΤέκναΦραγκίσκος Β΄ της Βρετάνης
Marie de Bretagne
Αικατερίνη της Βρετάνης
ΓονείςΛουδοβίκος Α΄ της Ορλεάνης και Βαλεντίνα Βισκόντι, δούκισσα της Ορλεάνης
ΑδέλφιαΙωάννης του Ντυνουά
Κάρολος Α΄ της Ορλεάνης
Ιωάννης της Ορλεάνης (1399-1467)
Φίλιππος της Ορλεάνης
ΟικογένειαΟίκος του Βαλουά
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Ήταν η μόνη κόρη του Λουδοβίκου Α΄ δούκα της Ορλεάνης και της Βαλεντίνας Βισκόντι, κόμισσας του Βερτύ, κόρης του Τζαν Γκαλεάτσο κυρίου, μετά δούκα του Μιλάνου.

Ο Λουδοβίκος Α΄ ήταν γιος του Καρόλου Ε΄ της Γαλλίας και αδελφός του Καρόλου ΣΤ΄ της Γαλλίας. Η Βαλεντίνα ήταν κόρη της Ισαβέλλας των Βαλουά, κόρη του Ιωάννη Β΄ της Γαλλίας. Πρωτότοκος αδελφός της Μαργαρίτας ήταν ο Κάρολος Α΄ δούκας της Ορλεάνης -πατέρας του Λουδοβίκου ΙΒ΄ της Γαλλίας- που πιάστηκε στη μάχη του Αζινκούρ και φυλακίστηκε για 25 έτη στην Αγγλία και που, κατά τη μακρά αιχμαλωσία του, έγινε ο μεγαλύτερος ποιητής του 15ου αι. στη Γαλλική Γλώσσα.

Η Μαργαρίτα το 1423 παντρεύτηκε τον Ριχάρδο κόμη του Μονφόρ, γιο του Ιωάννη Δ΄ δούκα της Βρετάνης και της Ιωάννας των Εβρέ, της μετέπειτα συζύγου τού Ερρίκου Δ΄ της Αγγλίας. Tην κομητεία τού Βερτύ της μητέρας της κληρονόμησε ο δευτερότοκος αδελφός της Φίλιππος. Όταν αυτός απεβίωσε 24 ετών, τον διαδέχθηκε η Μαργαρίτα. Αυτή με τον σύζυγό της απέκτησε επτά τέκνα, δύο όμως από αυτά είχαν απογόνους: η Αικατερίνη και ο Φραγκίσκος, ο οποίος το 1458 διαδέχθηκε τον θείο του Αρθούρο Γ΄ ως δούκας της Βρετάνης.

Η Μαργαρίτα, που χήρεψε το 1438, έζησε για πολύ καιρό στο Λονγκσάμπ και σε άλλα μοναστήρια με τις νεότερες κόρες της, Μαργαρίτα και Μαγδαληνή (η οποία γεννήθηκε μετά το τέλος του πατέρα της). Αναφέρεται ως μία πολύ ευσεβής γυναίκα. Το Βιβλίο των Ωρών της Μαργαρίτας της Ορλεάνης θεωρείται ως ένα καθοριστικό παράδειγμα του εικονογραφημένου Βιβλίου Προσευχών του 15ου αι. και έγινε γι'αυτήν, ώστε να ασκεί την αφοσίωσή της σε καθημερινή βάση.

Είχε λάβει μία δήλωση από τον καρδινάλιο του Εστουτβίλ, που εξασφάλιζε την ελευθερία γι'αυτήν και τις κόρες της να μετακινούνται στα διάφορα μοναστήρια της βόρειας Γαλλίας. Τελικά αποσύρθηκε στο αββαείο του Γκυίς, του τάγματος της Αγ. Κλαίρης, κοντά στο Μπλουά· εκεί απεβίωσε στις 24 Απριλίου 1466, σε ηλικία 60 ετών.

Η κομητεία του Ετάμπ Επεξεργασία

Έπειτα από το τέλος του πατέρα της, η Μαργαρίτα κληρονόμησε το δικαίωμα στην κομητεία του Ετάμπ, και ονομάστηκε κόμισσα με τον σύζυγό της ως κόμη το 1423. Η κομητεία είχε δοθεί από τον Ιωάννη Β΄ ως πρόσοδος στον 2ο γιο του Λουδοβίκο Α΄ δούκα του Ανζού και μετά στον 3ο γιο του Ιωάννη δούκα του Μπερρύ και όταν ο τελευταίος απεβίωσε το 1416, το Ετάμπ επέστρεψε στο στέμμα. Τη διεκδίκησε και την έλαβε η Μαργαρίτα, με το σκεπτικό ότι έπρεπε να δοθεί από τον Κάρολο Ε΄ στο δευτερότοκο γιο του Λουδοβίκο Α΄ δούκα της Ορλεάνης. Όμως αυτό αμφισβήτησε ο Φίλιππος Γ΄ δούκας της Βουργουνδίας, που διαδέχθηκε τον πατέρα του Ιωάννη δούκα της Βουργουνδίας το 1419, έπειτα από τη δολοφονία του τελευταίου από πράκτορες του Καρόλου (Ζ΄), τότε δελφίνου. Ο Φίλιππος Γ΄ έλαβε την κομητεία και τη διοίκησε ο ίδιος, πιθανόν αποσπώντας την από τον Ριχάρδο ως εκδίκηση για τον φόνο του πατέρα του, ως το 1434. Έπειτα την έδωσε στον εξάδελφό του Ιωάννη Β΄ των Βαλουά-Βουργουνδίας κόμη του Νεβέρ, που την κράτησε ειρηνικά, ώσπου επεστράφη στον Ριχάρδο τον Σεπτέμβριο του 1435 (αυτός απεβίωσε το 1438) από τον δελφίνο, που τώρα είχε γίνει ο Κάρολος Ζ΄ της Γαλλίας. Ο νέος βασιλιάς επικύρωσε τη δωρεά στον μακαριστό δούκα με επιστολή προνομίων, που παρουσίασε στη χήρα εκείνου το 1442.

Ωστόσο την απόφαση αυτή ανταγωνίστηκε ο Γενικός Δικηγόρος της Εθνοσυνέλευσης, που ισχυρίστηκε ότι η κομητεία πρέπει -έπειτα από το τέλος του Ριχάρδου- να επανενωθεί με το στέμμα. Την έλαβε πίσω ο Φραγκίσκος, γιος της Μαργαρίτας, το 1478. Τον Απρίλιο του επομένου έτους ο Λουδοβίκος ΙΑ΄ (γιος και διάδοχος του Καρόλου Ζ΄) την απέδωσε στον Ιωάννη των Φουά υποκόμη του Ναρμπόν, του οποίου η σύζυγος Μαρία της Ορλεάνης ήταν ανιψιά της Μαργαρίτας και αδελφή του Λουδοβίκου ΙΒ΄ της Γαλλίας.

Υστεροφημία Επεξεργασία

Έμεινε στη μνήμη για το Βιβλίο των Ωρών που δημιουργήθηκε γι'αυτήν. Ένα από τα πιο εξαίρετα παραδείγματα μικρογραφιών του 15ου αι., το βιβλίο αυτό εκτελέστηκε σε μία σειρά από στάδια: πρώτα έγινε το κείμενο το 1421, ενώ η διακόσμηση έγινε από διάφορες πηγές και καλλιτέχνες. Η μικρογραφία που δείχνει τη Μαργαρίτα να προσεύχεται στην Παρθένο έγινε η πηγή για τις ιστορικές λιθογραφίες της Μαργαρίτας, που εκδόθηκαν το 1820.

Οικογένεια Επεξεργασία

Παντρεύτηκε το 1423 τον Ριχάρδο των Ντρε-Μονφόρ κόμη του Μονφόρ και είχε τέκνα:

  • Μαρία 1424-1477, ηγουμένη του αββαείου του Φοντεβρώ.
  • Ισαβέλλα 1426-1438, απεβ. 12 ετών.
  • Αικατερίνη 1428-1476, κυρία του λ'Επίν-Γκωντίν, παντρεύτηκε τον Γουλιέλμο Ζ΄ των Ιβρέα-Σαλόν-Αρλαί πρίγκιπα της Οράγγης και κύριο του Παντιέβρ.
  • Φραγκίσκος Β΄ 1433-1488, δούκας της Βρετάνης.
  • ανώνυμος γιος 1436.
  • Μαργαρίτα 1437-1466, μοναχή.
  • Μαγδαληνή 1439-1462, μοναχή.

Αναφορές σε πηγές Επεξεργασία

  1. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 5  Μαρτίου 2020.
  2. p10754.htm#i107536. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.

Πηγές Επεξεργασία

  • "Françoise Olivier". roglo.eu. Retrieved 22 May 2019
  • "Seigneurs et Dames d'Etampes (1240-1793)". www.corpusetampois.com. Retrieved 22 May 2019.[self-published source][better source needed]