Ντέιβιντ Λιντς
Ο Ντέιβιντ Κιθ Λιντς (αγγλ.:David Keith Lynch, 20 Ιανουαρίου 1946 - 16 Ιανουαρίου 2025) ήταν Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός, ζωγράφος, μουσικός, συγγραφέας και παραγωγός. Αποτέλεσε τον πιο περίφημο και αναγνωρισμένο Αμερικανό σκηνοθέτη σουρρεαλιστικών ταινιών. Ήταν γνωστός για το ονειρικό και υπερρεαλιστικό στιλ του, καθώς και τα θέματα που ενώνουν την φιλμογραφία του, όπως η αποδόμηση της έννοιας της Αμερικής. To 2018 η λέξη Lynchian εντάχθηκε στο Αγγλικό Λεξικό της Οξφόρδης, με τον ορισμό της λέξης να είναι ο εξής: «θυμίζει ή μιμείται τα έργα του David Lynch. Ο Λιντς είναι γνωστός για την αντιπαράθεση σουρεαλιστικών ή απειλητικών στοιχείων με καθημερινά περιβάλλοντα, καθώς και για τη χρήση συναρπαστικών οπτικών εικόνων για να τονίσει μια ονειρική ποιότητα μυστηρίου ή μια απειλή». Θεωρείται συχνά ως ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών.
.jpg)
Σταδιοδρομία
ΕπεξεργασίαΟ Λιντς αρχικά ξεκίνησε ως ζωγράφος, αλλά λόγω μιας επιφοίτησης[ασαφές] αποφάσισε να γίνει σκηνοθέτης κινηματογράφου (αν και συνέχισε, μέχρι το τέλος της ζωής του, να ζωγραφίζει). Έφτιαξε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους, το Six Men Getting Sick, το 1967, το οποίο επακολούθησε με άλλες ταινίες μικρού μήκους, με τις ποιο αξιοσημείωτες να είναι το The Alphabet (1968) και το The Grandmother (1970). To 1977 κυκλοφόρησε η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Λιντς, το Eraserhead, το οποίο έγινε «καλτ» και συμπεριλήφθηκε στη λίστα του Sight and Sound για τις 250 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Το 1980 κυκλοφόρησε η δεύτερη ταινία του, το The Elephant Man, μια βιογραφική ταινία για την οποία έλαβε υποψηφιότητες για διάφορα Όσκαρ. Παράλληλα, ξεκίνησε να εκδίδει το από το 1983 και για εννέα χρόνια το κόμικ-στριπ Ο πιο θυμωμένος σκύλος στον κόσμο.[8] Έπειτα, ο Λιντς ανέλαβε την σκηνοθεσία μιας κινηματογραφικής προσαρμογής του Dune, ενός από τα πιο αγαπημένα βιβλια επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών, αλλά σύμφωνα με αυτόν, το στούντιο τον εκμεταλλεύθηκε και δεν του έδωσε καθόλου δημιουργικό έλεγχο. Ως αποτέλεσμα, το Dune (1984) έλαβε κακές κριτικές, και μέχρι τέλος, ο Λιντς δεν το αναγνώρισε ως δικιά του ταινία. Παρ' όλα αυτά, το 1986, ο Λιντς κυκλοφόρησε το Μπλε Βελούδο, το οποίο θεωρείται μια από τις πιο στοιχειώδεις ταινίες του, και το οποίο ονομάστηκε η εβδομηκοστή καλύτερη ταινία ολων των εποχών από το Sight and Sound.
To 1990 κυκολοφόρησε ίσως το πιο δημοφιλές έργο του Λιντς: η τηλεοπτική σειρά Twin Peaks. Το Twin Peaks έγινε ένα πολιτιστικό φαινόμενο, είχε ένα σημαντικό αντίκτυπο στον κόσμο των τηλεοπτικών σειρών (σύμφωνα με κάποιους, ανύψωσε την τηλεόραση σε τέχνη) και θεωρείται μια από τις καλύτερες και πιο σημαντικές σειρές όλων των εποχών. Παράλληλα, ο Λιντς σκηνοθέτησε το Ατίθαση καρδιά, το οποίο κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών. Ο Λιντς αποσύρθηκε από το Twin Peaks στην μέση της δεύτερης σεζόν, και παράλληλα το ενδιαφέρον του κοινού έπεσε, οδηγόντας σε μια πρόωρη ακύρωση της σειράς το 1991, οπότε ο Λιντς επέστρεψε για να σκηνοθετήσει το εμβληματικό τελευταίο επεισόδιο. Το 1992 ο Λιντς σκηνοθέτησε το αμφιλεγόμενο πρίκουελ στη σειρά Twin Peaks: Fire Walk With Me, το οποίο αρχικά απογοήτευσε τους οπαδούς και έλαβε κακές κριτικές, αλλά πλέον θεωρείται από πολλούς ως ένα παρεξηγημένο αριστούργημα. 22 χρόνια αργότερα, οι διαγραμμένες σκηνές της ταινίας συλλέχθηκαν και κυκλοφόρησαν ως μια νέα ταινία με τον τίτλο Twin Peaks: The Missing Pieces. Ο Λιντς κυκλοφόρησε άλλες δυο ταινίες πρίν την αλλαγή της χιλιετίας, και οι δύο έλαβαν πολύ καλές κριτικές: το Χαμένη Λεωφόρος (1997) και το The Straight Story (1999).
To 2001 κυκλοφόρησε η ταινία που πολλοί θεωρούν το αριστούργημα του Λιντς: το Οδός Μαλχόλαντ. Ονομάστηκε η καλύτερη ταινία του 21ου αιώνα από το BBC.[9] Του χάρισε επίσης την τρίτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας. Έπειτα σκηνοθέτησε το Inland Empire (2006), το οποίο θεωρείται το πιο πειραματικό έργο του, και το οποίο επίσης έλαβε καλές (αν και μπερδεμένες) κριτικές.
Το 2017, μετά από μια απόσυρση που διήρκεσε μια δεκαετία, ο Λιντς επέστρεψε στον κινηματογράφο για να παραδώσει τη συνέχιση της ιστορίας του Twin Peaks, Twin Peaks: The Return. Δημιούργησε διαφωνία για το αν πρόκειται για μια ταινία ή μια τηλεοπτική σεζόν, καθώς γυρίστηκε ως ταινία και ορισμένοι συντελεστές της υποστηρίζαν πως είναι μια ταινία, αλλά κυκλοφόρησε σε 18 ξεχωριστά μέρη. Το The Return έλαβε διθυραμβικές κριτικές: ονομάστηκε η καλύτερη ταινία της χρονιάς, και αργότερα της δεκαετίας, από διάφορες σημαντικές δημοσιεύσεις, και η καλύτερη τηλεοπτική σειρά της χρονιάς και της δεκαετίας από άλλες.
Προσωπική ζωή και θάνατος
ΕπεξεργασίαΕίχε νυμφευθεί τέσσερις φορές και είχε τέσσερα παιδιά. Σύντροφός του από το 1986 ως το 1991 ήταν η Ιζαμπέλα Ροσελίνι.[10]
Τον Ιανουάριο του 2025, ο Λιντς εκκένωσε την οικία του στο Λος Άντζελες, εξαιτίας των πυρκαγιών που ξέσπασαν στη Καλιφόρνια. Λόγω των πολλαπλών αναπνευστικών προβλημάτων που είχε διαγνωστεί (λόγω της πολύχρονου εκτεταμένου καπνίσματος), υπέστη καρδιακή ανακοπή. Απεβίωσε στο σπίτι της κόρης του στις 16 Ιανουαρίου, τέσσερεις ημέρες πριν τα 79α γενέθλιά του.[11] Η σορός του αποτεφρώθηκε και η τέφρα του ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο Hollywood Forever.
Φιλμογραφία
Επεξεργασία
|
|
Βιβλία στα ελληνικά
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 fr
.findagrave .com /memorial /278291050 /david-lynch. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Who's who» (Βρετανικά αγγλικά, Αγγλικά) A & C Black. U44437.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000720156. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2025.
- ↑ www
.ladepeche .fr /article /2007 /10 /01 /25014-david-lynch-fait-officier-legion-honneur-nicolas-sarkozy .html. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2025. - ↑ «The Winners». Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ (Αγγλικά) Academy Awards Database. 6685. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ Atkinson, Michael. «The Angriest Cartoon in the World». The Criterion Collection (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Αύγουστος 2016, 23. «The 21st Century's 100 greatest films». www.bbc.com. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2019.
- ↑ «Therapie half der Schauspielerin über die Trennung von David Lynch hinweg». www.focus.de/.
- ↑ Morris, Chris (16 Ιανουαρίου 2025). «David Lynch, Visionary Director of 'Twin Peaks' and 'Blue Velvet,' Dies at 78». Variety (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2025.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Ο Ο/Η Ντέιβιντ Λιντς, στο IMDb.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη βιογραφία ενός σκηνοθέτη χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |