Ντιάν ντε Πουατιέ
Η Ντιάν ντε Πουατιέ (γαλλικά: Diane de Poitiers, 9 Ιανουαρίου 1500 - 25 Απριλίου 1566) ήταν Γαλλίδα ευγενής του Οίκου του Πουατιέ, 11η απόγονος του κόμη Γουλιέλμου του Βαλεντινουά. Άσκησε μεγάλη επιρροή και εξουσία στη γαλλική Αυλή ως ερωμένη του Ερρίκου Β΄.
| Ντιάν ντε Πουατιέ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Diane de Poitiers (Γαλλικά) |
| Γέννηση | 3 Σεπτεμβρίου 1499[1][2][3] ή 9 Ιανουαρίου 1500[4] Saint-Vallier |
| Θάνατος | 25 Απριλίου 1566 Château d'Anet |
| Αιτία θανάτου | metal poisoning |
| Τόπος ταφής | Château d'Anet[5] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά[6] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Κυρία επί των τιμών royal mistress |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Louis de Brézé, seigneur d'Anet (από 1515)[1][7] |
| Σύντροφος | Ερρίκος Β΄ της Γαλλίας[1] |
| Τέκνα | Φρανσουάζ ντε Μπρεζ Louise of Brézé |
| Γονείς | Jean de Poitiers, Seigneur de Saint Vallier και Jeanne de Batarnay[8] |
| Οικογένεια | Brézé |
| Υπογραφή | |
 | |
| Θυρεός | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Πρώιμα χρόνια Επεξεργασία
Η Ντιάν ήταν κόρη του Ζαν του Πουατιέ, άρχοντα του Σαιν Βαλλιέ, και της Ζαν ντε Μπαταρναί [9]. Όταν ήταν ακόμα κορίτσι, ήταν για σύντομο χρονικό διάστημα στην ακολουθία της Άννας της Γαλλίας, της μεγαλύτερης αδελφής του Κάρολου Η΄, μιας ικανής και εξαιρετικά έξυπνης γυναίκας η οποία άσκησε καθήκοντα αντιβασίλισσας της Γαλλίας μέχρι την ενηλικίωση του αδελφού της. Η Ντιάν εκπαιδεύτηκε, σύμφωνα με τα πρότυπα του αναγεννησιακού ουμανισμού στη μουσική, τον χορό, το κυνήγι, τους καλούς τρόπους, τις ξένες γλώσσες και τη ρητορική. Έμαθε να διαβάζει λατινικά και ελληνικά και έγινε φανατική κυνηγός και αθλήτρια, έτσι ώστε παρέμεινε σε καλή φυσική κατάσταση μέχρι μεγάλη ηλικία.
Γάμος Επεξεργασία
Σε ηλικία 15 ετών, η Ντιάν παντρεύτηκε τον Λουί ντε Μπρεζέ, Άρχοντα του Ανέ, ο οποίος ήταν 39 χρόνια μεγαλύτερός της. Ήταν απόγονος του Κάρολου Ζ΄ και πρόσωπο με επιρροή στην Αυλή του Φραγκίσκου Α΄. Μαζί απέκτησαν δύο κόρες, τη Φρανσουάζ (1518-1574) και την Λουίζ (1521-1577).
Το 1524 ο πατέρας της κατηγορήθηκε για προδοσία ως συνεργός στη συνωμοσία του Κάρολου Γ΄ του Μπουρμπόν. Η θανατική ποινή, που του επιβλήθηκε αρχικά, μεταβλήθηκε σε φυλάκιση μέχρι τη Συνθήκη της Μαδρίτης το 1526.
Όταν ο σύζυγος της Ντιάν πέθανε το 1531 στο Ανέ, η Ντιάν υιοθέτησε τη συνήθεια να φοράει ασπρόμαυρα, ως ένδειξη πένθους, κάτι που διατήρησε για το υπόλοιπο της ζωής της και έγινε το σήμα κατατεθέν της. Το ζωηρό ενδιαφέρον της Ντιάν για τα οικονομικά και νομικά ζητήματα έγινε εμφανές για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Διατήρησε τις αμοιβές του συζύγου της ως κυβερνήτη και μέγα-αυλάρχη της Νορμανδίας, παίρνοντας η ίδια τον τίτλο. Διεκδίκησε δικαστικά το δικαίωμά της να μην επιστρέψει στη βασιλική εξουσία τα κτήματα του συζύγου της. Ο Φραγκίσκος Α΄ επέτρεψε στη χήρα Ντιάν να κρατήσει τη διαχείριση των κληρονομηθέντων κτημάτων της ανεξάρτητα, χωρίς την επίβλεψη ενός αρσενικού κηδεμόνα. Ενώ ο σύζυγός της ήταν ακόμα εν ζωή, η Ντιάν έγινε κυρία επί των τιμών της βασίλισσας Κλαυδίας της Γαλλίας. Αφού πέθανε η Βασίλισσα, υπηρέτησε με την ίδια ιδιότητα την βασιλομήτορα Λουίζα της Σαβοΐας και μετά την επόμενη βασίλισσα,Ελεονώρα της Αυστρίας[10].
Ευνοούμενη του Ερρίκου Επεξεργασία
Έπειτα από την ήττα και σύλληψη του Φραγκίσκου Α΄ από τα στρατεύματα του Καρόλου Ε΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια της μάχης της Παβίας (1525), οι δύο μεγαλύτεροι γιοί του ο Φραγκίσκος και ο Ερρίκος, στάλθηκαν όμηροι στην Ισπανία ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωση του πατέρα τους. Η ανταλλαγή του βασιλιά με τους γιους του έγινε στις 15 Μαρτίου 1526 και εκ μέρους της βασιλικής αυλής η Ντιάν έδωσε στον Ερρίκο το αποχαιρετιστήριο φιλί. Η Ντιάν ήταν τότε 26 ετών και ο νεαρός Πρίγκηπας 7. Αυτή ήταν και η πρώτη σημαδιακή επαφή των δυο μετέπειτα εραστών. Στο τουρνουά που διεξήχθη για τη στέψη της νέας συζύγου του Φραγκίσκου, της Ελεονώρας της Αυστρίας, το 1531, ενώ ο Δελφίνος Φραγκίσκος της Γαλλίας χαιρέτισε τη νέα Βασίλισσα όπως συνηθιζόταν, ο Ερρίκος απεύθυνε τον χαιρετισμό του στην Ντιάν.
Το 1533, ο Ερρίκος παντρεύτηκε την Αικατερίνη των Μεδίκων. Είχαν υπάρξει αντιδράσεις γι' αυτή τη συμμαχία, δεδομένου ότι οι Μέδικοι δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ανερχόμενοι νεόπλουτοι στα μάτια πολλών στη γαλλική Αυλή. Ωστόσο, η Ντιάν ενέκρινε την επιλογή της νύφης. Η Ντιάν και η Αικατερίνη ήταν στην πραγματικότητα συγγενείς, οι γιαγιάδες τους ήταν αδελφές. Το 1536 πέθανε ο μεγαλύτερος αδελφός του Ερρίκου και η διαδοχή πέρασε στον Ερρίκο. Καθώς το μελλοντικό βασιλικό ζευγάρι παρέμενε άτεκνο, ανησυχώντας με τις φήμες για πιθανή αποκήρυξη μιας βασίλισσας που είχε υπό τον έλεγχο της, η Ντιάν φρόντιζε οι επισκέψεις του Ερρίκου στην κρεβατοκάμαρα της συζύγου του να είναι συχνές. Ο Ερρίκος και η Αικατερίνη απέκτησαν τελικά 10 παιδιά. Μέχρι το 1551, η Ντιάν ήταν υπεύθυνη για την εκπαίδευση των παιδιών τους, οι παιδαγωγοί των οποίων λάμβαναν εντολές από αυτήν. Η κόρη της Φρανσουάζ διαχειριζόταν το νοικοκυριό της Βασίλισσας ως πρώτη κυρία επί των τιμών (Première dame d'honneur). Ο Ερρίκος σύναψε περιστασιακές ερωτικές σχέσεις με τις Φιλίππα Ντούτσι (από την οποία απέκτησε μία κόρη το 1538, την ονόμασαν Ντιάν προς τιμήν της Ντιάν ντε Πουατιέ, και η οποία ανέθρεψε το μωρό), Τζάνετ Στιούαρτ, Λαίδη Φλέμινγκ (απέκτησε μαζί της έναν γιο το 1551, τον Ανρί ντ' Ανγκουλέμ) και Νικόλ ντε Σαβινύ (απέκτησε μαζί της έναν γιο το 1557, τον Ανρί ντε Σιαν Ρεμύ), αλλά η Ντιάν ντε Πουατιέ παρέμεινε πάντα στο πλευρό του, ήταν η πιο ισχυρή επιρροή στη ζωή του και η πιο ισχυρή γυναίκα στη Γαλλία κατά τη διάρκεια της βασιλείας του. Με βάση κάποιες νύξεις στην αλληλογραφία τους, πιστεύεται γενικά ότι έγινε η ερωμένη του το 1534, όταν αυτή ήταν 34 χρονών και ο Ερρίκος ήταν 15. Όσο στον γαλλικό θρόνο βρισκόταν ο Φραγκίσκος Α΄, η Ντιάν ήταν σε ανταγωνισμό με την Ανν ντε Πισσελέ ντ' Εϊγύ[11], Δούκισσα του Ετάμπ, την ευνοούμενη του βασιλιά. Μετά το θάνατο του Φραγκίσκου, ο γιος του Ερρίκος την απομάκρυνε από την εξουσία και κατάσχεσε το δουκάτο του Ετάμπ.
Η Ντιάν διέθετε αξιοσημείωτη ομορφιά[10], την οποία και διατήρησε μέχρι τα πενήντα της χρόνια. Με τα ξανθά της μαλλιά, τα σκούρα μπλε μάτια και το πορσελάνινο δέρμα, φημιζόταν ως η ωραιότερη γυναίκα του καιρού της στην Ευρώπη[12]. Η μορφή της απαθανατίστηκε σε γλυπτά και σε πίνακες ζωγραφικής. Σε πίνακα του Φρανσουά Κλουέ εμφανίζεται ως έφηβη καθισμένη γυμνή στο μπάνιο της. Πόζαρε και για άλλους πίνακες της εποχής, άλλοτε γυμνή ή ημίγυμνη, άλλοτε σε παραδοσιακές πόζες[13].
Περί τα 1549 ένας άγνωστος καλλιτέχνης σχεδίασε ένα άγαλμα ειδικά γι' αυτήν, στο οποίο ενσαρκώνει τη θεά Άρτεμη (της οποίας η λατινική ονομασία είναι Diana). Παρουσιάζεται γυμνή μαζί με τα δύο σκυλιά της και ένα ελάφι και στο χέρι κρατά το τόξο της. Το γλυπτό έχει το όνομα η "Κρήνη της Ντιάνας" και τώρα βρίσκεται στο Λούβρο.
Η Ντιάν εκτός από ομορφιά διέθετε κοφτερό μυαλό και πολιτική οξυδέρκεια, γι' αυτό και ο Ερρίκος Β΄ της ανέθετε να γράψει πολλές από τις επίσημες επιστολές του, μάλιστα τις υπέγραφαν μαζί με το όνομα HenriDiane. Η σταθερότητά της και η πίστη της στον Ερρίκο την έκανε την πιο αξιόπιστη σύμμαχό του στην Αυλή. Η θέση της στην Αυλή ήταν τέτοια ώστε όταν ο Πάπας Παύλος Γ΄ έστειλε στη νέα βασίλισσα της Γαλλίας, Αικατερίνη των Μεδίκων, την τιμητική διάκριση «Χρυσό Τριαντάφυλλο», δεν παραμέλησε να δωρίσει στην ερωμένη του Βασιλιά, τη Ντιάν, ένα μαργαριταρένιο κολιέ. Μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα απέκτησε σημαντική δύναμη σε όλο το βασίλειο. Το 1548 έλαβε τον περίβλεπτο τίτλο της Δούκισσας του Βαλεντινουά και το 1553 έγινε δούκισσα του Ετάμπ. Η λατρεία του Βασιλιά για τη Ντιάν προκαλούσε τη ζήλια της Βασίλισσας Αικατερίνης, ιδιαίτερα όταν ο Ερρίκος εμπιστεύτηκε στη Ντιάν τα βασιλικά κοσμήματα της Γαλλίας, όταν αναπαλαίωσε για χάρη της τον Πύργο του Ανέ και της έδωσε το Κάστρο του Σενονσώ που ανήκε στη βασιλική περιουσία, το οποίον ήθελε η Αικατερίνη για τον εαυτό της. Όσον όμως ζούσε ο Βασιλιάς, η Βασίλισσα ήταν ανίσχυρη μπροστά στην επιρροή της Ντιάν[11].
Θάνατος του Ερρίκου και πτώση της Ντιάν Επεξεργασία
Η Ντιάν εξουσίαζε τον αδύναμο σε χαρακτήρα Βασιλιά[14] αλλά η ισχύς της πήγαζε από την παραμονή του στα ηνία του βασιλείου. Το 1559, όταν ο Ερρίκος τραυματίστηκε θανάσιμα σε κονταρομαχία, η Βασίλισσα Αικατερίνη πήρε τον έλεγχο της κατάστασης στα χέρια της, απαγορεύοντας κάθε επαφή ανάμεσα στη Ντιάν και τον ημιθανή Ερρίκο. Παρόλο που ο βασιλιάς φέρεται να επιζήτησε επανειλημμένα την Ντιάν, δεν την κάλεσαν ποτέ να τον δει και μετά το θάνατό του δεν προσκλήθηκε ούτε στην κηδεία του. Στη συνέχεια, η Ντιάν υποχρεώθηκε να παραδώσει στην Αικατερίνη το Κάστρο του Σενονσώ, το στολίδι των αναγεννησιακών παλατιών του Λίγηρα, σε αντάλλαγμα για το Κάστρο του Σωμόν της Αικατερίνης[10]. Η Ντιάν έζησε στο Σωμόν για πολύ λίγο και τελικά πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της στον Πύργο του Ανέ, απομονωμένα, ως ένα είδος εξορίας.
Στην ηλικία των 64 ετών, η Ντιάν έπεσε από το άλογο κατά τη διάρκεια της ιππασίας. Δεν ανάρρωσε ποτέ πλήρως, πέθανε σε ηλικία 66 ετών. Για την ταφή της, σύμφωνα με τις επιθυμίες της, η κόρη της ολοκλήρωσε το εκκλησιαστικό παρεκκλήσι, κοντά στον πύργο. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, σύλησαν τον τάφο της, η σορός της βεβηλώθηκε και πετάχτηκε σε έναν μαζικό τάφο. Το 1866, ο Ζορζ Γκιφρέ δημοσίευσε την αλληλογραφία της. Όταν Γάλλοι επιστήμονες εντόπισαν τα οστά της Ντιάν το 2009, βρήκαν υψηλά επίπεδα χρυσού στα μαλλιά της. Εικάζεται ότι ο "πόσιμος χρυσός" που φέρεται ότι έπαιρνε σε τακτική βάση γιατί πίστευε ότι διατηρεί τη νεότητα, μπορεί τελικά να την σκότωσε. Τον Μάιο του 2010, θάφτηκε και πάλι στον αρχικό τάφο της στον Πύργο του Ανέ[12].
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Диана де Пуатье» (Ρωσικά)
- ↑ 2,0 2,1 (Ιταλικά, Αγγλικά) Nuova Biblioteca Manoscritta Catalogue. 23392.
- ↑ 3,0 3,1 (Ιταλικά, Αγγλικά) Nuova Biblioteca Manoscritta Catalogue. 33837.
- ↑ 4,0 4,1 «Queens and Mistresses of Renaissance France» σελ. 189.
- ↑ 5,0 5,1 Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 031205771.
- ↑ p32390.htm#i323893. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 8,0 8,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Charles Cawley. «Chapter 7. Valentinois». Foundation for Medieval Genealogy. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 «Diane De Poitiers». Encyclopaedia Britannica. 18 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020.
- ↑ 11,0 11,1 Éliane Viennot (2002). «Diane parmi les figures du pouvoir féminin». Albineana, Cahiers d'Aubigné 14: 463-478. https://www.persee.fr/doc/albin_1154-5852_2002_num_14_1_950.
- ↑ 12,0 12,1 «Henry II's mistress returned to rightful resting place». The Sunday Times. 31 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2020.
- ↑ Henri Zerner (2002). «Diane de Poitiers: maîtresse de son image?». Albineana, Cahiers d'Aubigné 14: 335-343. https://www.persee.fr/doc/albin_1154-5852_2002_num_14_1_950.
- ↑ «Ερρίκος Β'». Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Αθήνα: Εκδοτικός Οίκος Χάρη Πάτση. σελίδες 726 (δωδέκατος τόμος).