Τζίντζερμπρεντ του Τόρουν
Το τζίντζερμπρεντ του Τόρουν, ή πιερνίκι του Τόρουν (πολωνικά: pierniki toruńskie, γερμανικά: Thorner Lebkuchen), είναι παραδοσιακό πολωνικό πιερνίκι που παράγεται από τον Μεσαίωνα στο Τόρουν.[1]
 Πιερνίκι σε διάφορα σχήματα | |
| Προέλευση | |
|---|---|
| Άλλη ονομασία | Πιερνίκι του Τόρουν |
| Τόπος προέλευσης | Πολωνία |
| Περιοχή | Τόρουν |
| Είδος | Μπισκότο |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ιστορία Επεξεργασία
.jpg)
.jpg)
Παλαιά πολωνικά ρητά συνδέουν το Τόρουν με την παρασκευή κάποιου είδους τζίντζερμπρεντ και την επέκταση της τέχνης, που ξεκίνησε τον 13ο αιώνα.[2][3]
Ένας σημαντικός παράγοντας πίσω από την ανάπτυξη της παρασκευής πιερνίκι στο Τόρουν ήταν η εξαιρετική του τοποθεσία. Βρίσκεται σε περιοχή με έδαφος υψηλής ποιότητας που παρείχε καλό σιτάρι για αλεύρι, ενώ τα κοντινά χωριά παρείχαν μέλι.[2] Τα απαραίτητα μπαχαρικά φέρονταν από απομακρυσμένες χώρες, κυρίως από την Ινδία, μέσω μιας διαδρομής μέσω της Μαύρης Θάλασσας και του Λβιβ προς την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όπου τα μπαχαρικά μεταφέρονταν από εμπορικές εταιρείες της Βόρειας Γερμανίας. Κάποια επίσης φέρονταν δια θαλάσσης στο λιμάνι του Γκντανσκ.
Η πρώτη αναφορά για το πιερνίκι του Τόρουν προέρχεται από το 1380 και μιλά για έναν τοπικό αρτοποιό που ονομαζόταν Νίκλος Τσάνα.[4] Το προϊόν γρήγορα κέρδισε φήμη σε όλη την Πολωνία και στο εξωτερικό. Το Τόρουν και η Νυρεμβέργη, η οποία φημίζεται για τις ειδικές τηγανίτες, ήταν πρόθυμες να προστατεύσουν τα μυστικά των συνταγών τους μεταξύ τους.[5] Τελικά το 1556, διαμόρφωσαν μια συμφωνία με την οποία κάθε πόλη θα μπορούσε να ψήσει τις σπεσιαλιτέ της άλλης.[6]
Οι τεχνίτες δεν ήταν οι μόνοι που ασχολούνταν με την παραγωγή του πιερνίκι. Τον 16ο αιώνα, το Τάγμα των Κιστερκιανών στα περίχωρα του Τόρουν ευημερούσε κυρίως λόγω αυτής της δραστηριότητας και μάλιστα πουλούσε το προϊόν του σε άλλες χώρες. Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, εμφανίστηκε το γνωστό εργαστήριο της οικογένειας Γκράουερ. Οι αρχές της πόλης υποστήριξαν το προσοδοφόρο εμπόριο και εξέδωσαν αρκετές φορολογικές ελαφρύνσεις στις εισαγωγές και την εξαγωγή μπαχαρικών από συντεχνίες αρτοποιών, έτσι ώστε το εμπόριο να μπορεί να αυξηθεί.
Τον 18ο και τον 19ο αιώνα, η πόλη σημείωσε πτώση στο ψήσιμο και στις άλλες δεξιοτεχνίες. Το 1825, μόνο τρεις αρτοποιοί είχαν απομείνει. Με την έλευση του καπιταλισμού, μεγάλες εταιρείες ανέλαβαν από τους ντόπιους τεχνίτες και ακολούθησε μαζική παραγωγή του πιερνίκι.
Το μεγαλύτερο εργοστάσιο ανήκε στον Γκούσταβ Βίζε, με βάση την παράδοση που χρονολογείται από το 1763, όταν ο Γιόχαν Βίζε[7] ξεκίνησε να ψήνει πιερνίκι. Ο Γκούσταβ Τράουγκοτ Βίζε κληρονόμησε ένα μικρό εργαστήριο από τον πατέρα του, Αντρέα, το 1824 και το μετέτρεψε σε μια μεγάλη εταιρεία. Το 1875 η εφημερίδα Gazeta Toruńska έγραψε την Παραμονή Πρωτοχρονιάς ότι λόγω της ζήτησης πωλήθηκε ακόμη και στην Αφρική. Άλλα εξωτικά μέρη εξαγωγής περιελάμβαναν την Τουρκία, την Ιαπωνία, την Κίνα και τη Χονολουλού. Το 1913, ο Γκούσταβ Βίζε, απόγονος του Γκούσταβ Τράουγκοτ Βίζε, δημιούργησε ένα εργοστάσιο το οποίο, μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, απασχολούσε πάνω από 500 εργαζόμενους. Ο Γκούσταβ Βίζε το πούλησε τον Ιανουάριο του 1939 στην πολωνική εταιρεία «Społem» και ασχολήθηκε με το άλλο του εργοστάσιο τζίντζερμπρεντ στη Γερμανία. Η εταιρεία στο Τόρουν εξακολουθεί να υπάρχει και είναι η παλαιότερη εταιρεία ζαχαροπλαστικής στην Πολωνία σήμερα και μία από τις παλαιότερες στον κόσμο.[8]
Εκτός από το εργοστάσιο του Βίζε, υπήρχε επίσης η εταιρεία Hermann Thomas που ιδρύθηκε το 1857, η οποία το 1907 απασχολούσε 200 εργαζόμενους. Μια άλλη σημαντική εταιρεία που ασχολείται με την παραγωγή τζίντζερμπρεντ ιδρύθηκε από τον Γιαν Ρουχνιέβιτς το 1907.[9] Η εταιρεία άκμασε με επιτυχία και είχε 50 εργαζόμενους. Ήταν ιδιαίτερα γνωστή για τα διακοσμημένα πιερνίκι με το οικόσημο του Τόρουν.
Το πιερνίκι του Τόρουν στον πολωνικό πολιτισμό Επεξεργασία
Το Pierniki Toruńskie, όπως είναι γνωστό στα πολωνικά, είναι ένα σύμβολο της πολωνικής εθνικής κουζίνας. Παραδοσιακά έχουν παρουσιαστεί ως δώρο από την πόλη του Τόρουν σε Πολωνούς ηγέτες, καλλιτέχνες και άλλους που έχουν διακριθεί στην πολωνική κοινωνία, καθώς και σε Πολωνούς βασιλιάδες.[10] Τα καλούπια ψησίματος επιβιώνουν με τα σχήματα του βασιλιά Σιγισμούνδου Γ΄ της Πολωνίας, του βασιλιά Βλαδίσλαου Δ΄ της Πολωνίας και της βασίλισσας Καικιλίας Ρενάτας της Αυστρίας, καθώς και της βασιλικής σφραγίδας με τον πολωνικό αετό και οικοσήμων πολλών επαρχιών.[11] Άλλοι αξιοσημείωτοι που έχουν λάβει πιερνίκι ως δώρο από την πόλη περιλαμβάνουν τη Μαρία Καζιμίρα Λουίζα (Γαλλίδα πριγκίπισσα και χήρα του βασιλιά Γιαν Σομπιέσκι), τον Ναπολέων Α΄ (κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του οποίου φωτίστηκε ολόκληρη η πόλη και κουδούνια κουδούνιζαν σε όλη την πόλη), τον Ζίγκμουντ Κρασίνσκι (έναν από τους Τρεις Βάρδους της Πολωνίας), το ζωγράφο Γιαν Ματέικο, την ηθοποιό Χελένα Μοντιέσκα, τον στρατηγό Γιούζεφ Πιουσούτσκι, τον πιανίστα Άρτουρ Ρούμπινσταϊν, τον ποιητή Τσέσουαφ Μίουος, τον Λεχ Βαουένσα και τον Πάπα Ιωάννη Παύλος Β΄.
Από τουλάχιστον τον Μεσαίωνα, τα πιερνίκι έχουν συνδεθεί με τον Τόρουν στις πολωνικές παροιμίες και θρύλους. Ένας μύθος ισχυρίζεται ότι το πιερνίκι ήταν ένα δώρο από τη Βασίλισσα των Μελισσών στον μαθητευόμενο Μπογκούμιου. Ένα επίγραμμα του 17ου αιώνα από τον ποιητή Φριντέρικ Χόφμαν μιλά για τα τέσσερα καλύτερα πράγματα στην Πολωνία: «Η βότκα του Γκντανσκ, το πιερνίκι του Τόρουν, οι κυρίες της Κρακοβίας και τα παπούτσια της Βαρσοβίας».
Ο ποιητής και μυθογράφος του 18ου αιώνα, η Ιγκνάτσι Κρασίτσκι, που λάτρευε πολύ τα πιερνίκι, έγραψε για αυτά στα διάσημα ποιήματά του.
Όταν ο 15χρονος συνθέτης Φρεντερίκ Σοπέν επισκέφθηκε τη Σαφάρνια, ένα μικρό χωριό κοντά στον ποταμό Ντρβέντσα, σταμάτησε στο Τόρουν, όπου ήταν φιλοξενούμενος του νονού του, του ποινικολόγου Φριντέρικ Σκάρμπεκ. Ο Σοπεν δοκίμασε το περίφημο γλυκό της πόλης και του άρεσε τόσο πολύ που έγραψε μια επιστολή γι' αυτό στους φίλους και τους συναδέλφους του. Έστειλε ακόμη και μερικά στη Βαρσοβία. Προς τιμήν αυτού, ο μεγαλύτερος παραγωγός πιερνίκι του Τόρουν της Πολωνίας, η εταιρεία Kopernik Confectionery, δημιούργησε ένα ειδικό πιερνίκι σε σχήμα καρδιάς που ονομάζεται Scherzo, που φέρει σε ομοιότητα τον Σοπέν στο περιτύλιγμα.
Το Τόρουν διοργανώνει μια ετήσια γιορτή πιερνίκι που ονομάζεται Święto Piernika.
Τρέχοντες παραγωγοί Επεξεργασία
Υπάρχουν δύο κύριοι παραγωγοί πιερνίκι του Τόρουν: το εργοστάσιο ζαχαροπλαστικής «Kopernik» και το «Toruń Bakery». Το πρώτο διατηρεί τα νόμιμα δικαιώματά του στην επωνυμία και είναι ο διάδοχος μιας εταιρείας που ιδρύθηκε το 1763 από τον Γιόχαν Βίζε.[12] Η δεύτερη εταιρεία ιδρύθηκε από τους αρτοποιούς του Τόρουν που ειδικεύονταν στην παραγωγή πιερνίκι και ο στόχος της είναι να διαδώσει τη γνώση της τέχνης και να παράγει εκλεκτά πιερνίκι για εστιατόρια, πάρτι και ελίτ συναντήσεις
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «History of Gingerbread - Confectionary Chalet». confectionarychalet.com. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 «Kopernik.com.pl». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ www.3xw.pl, 3xW -. «Toruńskie Pierniki®». www.kopernik.com.pl. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Pierniki toruńskie i nie tylko». www.icimss.edu.pl. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Z piernika król». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Wyborcza.pl». wyborcza.pl. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Toruńskie pierniki - www.torun.pl». www.torun.pl. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Kopernik Toruńskie Pierniki Uszatki 170 g - Tesco Ezakupy». ezakupy.tesco.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Toruńscy piernikarze – Jan Ruchniewicz – oToruniu.net». otoruniu.net. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Pierniki toruńskie - dlaczego nie zawsze traktowano je jako przysmak?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ Development, JW Web. «Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń». www.turystyka.torun.pl. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Jan Weese - Magic Travels Around the World». magictravelsaroundtheworld.wordpress.com. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Kopernik.com.pl Kopernik SA: ο μεγαλύτερος παρασκευαστής πιερνίκι του Τόρουν
- Torunskiepierniki.pl, αρτοποιείο του Τόρουν (πολωνικά)
- Weihnachtsseiten.de, συνταγές (γερμανικά)
- Torun.pl Τζίντζερμπρεντ του Τόρουν (αγγλικά, πολωνικά και γερμανικά)