Βικιπαίδεια

Σηιανός

Ο Λεύκιος Αίλιος Σηιανός, λατιν.: Lucius Aelius Seianus, (3 Ιουνίου 20 π.Χ. – 18 Οκτωβρίου 31 μ.Χ.), κοινώς γνωστός ως Σηιανός, [7] ήταν Ρωμαίος στρατιωτικός, φίλος και έμπιστος του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Τιβέριου. Από την τάξη των ιππέων από τη γέννησή του, ο Σηιανός ανήλθε στην εξουσία ως έπαρχος της ρωμαϊκής αυτοκρατορικής σωματοφυλακής, γνωστής ως πραιτωριανής φρουράς, της οποίας ήταν διοικητής από το 14 μ.Χ. μέχρι την εκτέλεσή του για προδοσία το 31 μ.Χ.

Σηιανός
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Lucius Aelius Seianus (Λατινικά)
Γέννηση3  Ιουνίου 20 π.Χ.[1]
Volsinii[2][3]
Θάνατος16  Οκτωβρίου 31 ή 18  Οκτωβρίου 31
Ρώμη
Αιτία θανάτουστραγγαλισμός
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Έπαρχος του Πραιτωρίου[4]
στρατιωτικός[5]
Οικογένεια
ΣύζυγοςApicata
Λιβίλλα
ΣύντροφοςΛιβίλλα
ΤέκναLucius Aelius Strabo
Aelia Junilla
Capito Aelianus
ΓονείςLucius Seius Strabo[6] και Sextus Aelius Catus και Junia Blaesa
ΑδέλφιαLucius Seius Tubero (ετεροθαλής αδελφός από μητέρα)
Αιλία Παιτίνα (adoptive sister)
Aelia Catella (adoptive sister)
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΈπαρχος του Πραιτωρίου/Πραιτωριανή Φρουρά
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΎπατος στην αρχαία Ρώμη
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ενώ η Πραιτωριανή Φρουρά ιδρύθηκε επίσημα υπό τον Αυτοκράτορα Αύγουστο, ο Σηιανός εισήγαγε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις, που είδαν τη μονάδα να εξελίσσεται πέρα από μία απλή σωματοφυλακή, σε έναν ισχυρό και με επιρροή κλάδο της κυβέρνησης, που εμπλεκόταν στη δημόσια ασφάλεια, την πολιτική διοίκηση και τελικά την πολιτική μεσολάβηση. Αυτές οι αλλαγές θα έχουν διαρκή αντίκτυπο στην πορεία της Αυτοκρατορίας κατά την περίοδο του Πριγκιπάτου.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '20, ο Σηιανός συσσώρευσε σταδιακά εξουσία, εδραιώνοντας την επιρροή του στον Τιβέριο και εξαλείφοντας πιθανούς πολιτικούς αντιπάλους, συμπεριλαμβανομένου του γιου του αυτοκράτορα Δρούσου Ι. Κ.. Όταν ο Τιβέριος αποσύρθηκε στο Κάπρι το 26 μ.Χ., ο Σηιανός αφέθηκε στον έλεγχο της διοίκησης της Αυτοκρατορίας. Για ένα διάστημα, ο πιο ισχυρός και φοβερός πολίτης της Ρώμης, ο Σηιανός έπεσε ξαφνικά από την εξουσία το 31 μ.Χ., τη χρονιά που η σταδιοδρομία του κορυφώθηκε με την υπατεία. Εν μέσω υποψιών για συνωμοσία εναντίον του Τιβέριου, ο Σηιανός συνελήφθη και εκτελέστηκε, μαζί με τους οπαδούς του.

Η σύλληψη και η καταδίκη του Σηιανού από τη Σύγκλητο.

Καταγωγή

Επεξεργασία

Ο Σηιανός γεννήθηκε το 20 π.Χ. στο Volsinii της Ετρουρίας στην οικογένεια του Λεύκιου Σήιου Στράβωνος. [8] [9] Οι Σήιοι ήταν Ρωμαίοι της τάξης των ιππέων, της 2ης από τις δύο ανώτερες κοινωνικές τάξεις της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας και της πρώιμης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο παππούς του Σηιανού διατηρούσε σχέσεις με οικογένειες συγκλητικών μέσω του γάμου του με την Tερεντία, αδελφή της συζύγου του Γαΐου Μαικήνα, που ήταν ένας από τους ισχυρότερους πολιτικούς συμμάχους του Αυτοκράτορα Αυγούστου. [9] :p. 76

Ο Στράβων νυμφεύτηκε με εξίσου επιφανείς οικογένειες. Μία από τις συζύγους του ήταν η Κοσκονία Γαλίτα, αδελφή του Σέρβιου Κορνήλιου Λέντουλου Μαλουγινένσις (αντικαταστάτη υπάτου το 10 μ.Χ.) και του Πόπλιου Κορνήλιου Λέντουλου Σκιπίωνα (αντικαταστάτη υπάτου το 2 μ.Χ.). [9] Ο Σηιανός κάποτε πιστευόταν, ότι ήταν πιθανότατα παιδί αυτού του γάμου, αλλά ο Ρόναλντ Σάυμ ισχυρίστηκε ότι η μητέρα του Σηιανού ήταν η Ιουνία Βλαίσα [4], αδελφή του Ιουνίου Βλαίσου.

Ο αδελφός του Σηιανού, Λεύκιος Σήιος Τούβερο, ο οποίος έγινε ύπατος το 18 μ.Χ., πιστεύεται ότι ήταν ετεροθαλής αδελφός από τον πατέρα του, όταν ο πατέρας του Στράβωνας νυμφεύτηκε μια κόρη του Κόιντου Αιλίου Τούβερο [9] :p. 76, αλλά ο Σάυμ το απορρίπτει αυτό· αντίθετα πιστεύει ότι ο Λεύκιος Σήιος Τούβερο ήταν γιος της Ιουνίας Βλαίσας από έναν γάμο με τον Κόιντο Αίλιο Τούβερο, τον οποίο υιοθέτησε ο Στράβων όταν νυμφεύτηκε την Ιουνία. [10]

Ο Σηιανός υιοθετήθηκε αργότερα από το γένος των Αιλίων, πιθανώς από τον Γάιο Αίλιο Γάλλο τον έπαρχο, ή τον Σέξτο Αίλιο Κάτο, τον ετεροθαλή αδελφό του ετεροθαλούς αδελφού του, και κατά τη ρωμαϊκή συνήθεια έγινε γνωστός ως Λεύκιος Αίλιος Σηιανός ή απλά ως Σηιανός. [9]

Η θετή οικογένεια του Σηιανού αριθμούσε δύο υπάτους στις τάξεις της: τον Κόιντο Αίλιο Τούβερο (ύπατος το 11 π.Χ.) και τον Σέξτο Αίλιο Κάτο (ύπατος το 4 μ.Χ.), ο οποίος ήταν ο πατέρας της Aιλίας Παιτίνας, της δεύτερης συζύγου του μελλοντικού Αυτοκράτορα Κλαύδιου. Ο θείος του Σηιανού, Ιούνιος Βλαίσος, διακρίθηκε ως στρατιωτικός διοικητής. Έγινε ανθύπατος της Αφρικής το 21 μ.Χ. και κέρδισε θριαμβευτικές τιμές, συντρίβοντας την εξέγερση του Tακφαρίνα. [11]

Σύμφωνα με τον αρχαίο ιστορικό Τάκιτο, ο Σηιανός ήταν επίσης πρώην αγαπημένος του πλούσιου Mάρκου Γάβιου Απίκιου, του οποίου η κόρη μπορεί να ήταν η πρώτη σύζυγος του Σηιανού, η Aπικάτα. [8] Με την Aπικάτα, ο Σηιανός απέκτησε δύο γιους, τον Στράβωνα και τον Καπίτο Αιλιανό, και μια κόρη, την Ιουνίλλα. [9]

Άνοδος στην εξουσία

Επεξεργασία

Έπαρχος του Πραιτωρίου

Επεξεργασία

Είναι πιθανό ότι ο πατέρας του Σηιανού, ο Στράβων, περιήλθε στην προσοχή του Αυγούστου μέσω της σχέσης τού πατέρα του με τον Μαικήνα. Λίγο μετά το 2 π.Χ. [12] ο Στράβων διορίστηκε έπαρχος της Πραιτωριανής Φρουράς, μια από τις δύο πιο ισχυρές θέσεις που μπορούσε να αποκτήσει ένας Ρωμαίος ιππέας στην Αυτοκρατορία. Αυτό το αξίωμα το κράτησε με υπευθυνότητα και χωρίς επεισόδια μέχρι το τέλος του Αυγούστου το 14 μ.Χ. Λίγα είναι γνωστά για τη ζωή που έζησε ο Σεγιανός πριν από αυτή την ημερομηνία, αλλά σύμφωνα με τον Τάκιτο, συνόδευσε τον Γάιο Καίσαρα, εγγονό (και υιοθετημένο γιο) του Αυγούστου, κατά τις εκστρατείες του στην Αρμενία το 1 π.Χ. [8] Με την άνοδο του Τιβέριου το 14 μ.Χ., ο Σηιανός διορίστηκε έπαρχος της Πραιτωριανής Φρουράς μαζί με τον πατέρα του Στράβωνα και άρχισε να αναδεικνύεται.

Η Πραιτωριανή Φρουρά ήταν μια επίλεκτη μονάδα του ρωμαϊκού στρατού, που σχηματίστηκε από τον Αύγουστο το 27 π.Χ., με το συγκεκριμένο καθήκον να υπηρετεί ως σωματοφυλακή του Αυτοκράτορα και των μελών της Αυτοκρατορικής οικογένειας. [13] Ωστόσο, πολύ περισσότερο από φρουροί, οι Πραιτωριανοί διαχειρίζοντο επίσης την καθημερινή φροντίδα της πόλης, όπως τη γενική ασφάλεια και την πολιτική διοίκηση. [14] Επιπλέον, η παρουσία τους χρησίμευε ως διαρκής υπενθύμιση στον λαό και στη Σύγκλητο της σημαντικής ένοπλης δύναμης, που χρησίμευε ως βάση για την αυτοκρατορική εξουσία. [15] Ωστόσο ο Αύγουστος φρόντισε να υποστηρίξει τη δημοκρατική επίφαση αυτού του καθεστώτος και επέτρεψε να σχηματιστούν μόνο εννέα κοόρτες (μία λιγότερες από ό,τι σε μια κανονική ρωμαϊκή λεγεώνα), οι οποίες ήταν δυσδιάκριτα διάσπαρτες σε διάφορα καταλύματα της πόλης και διοικούντο από δύο επάρχους. [16]

Όταν στον Στράβωνα ανατέθηκε η διακυβέρνηση της Αιγύπτου το 15 μ.Χ., ο Σηιανός έγινε ο μοναδικός διοικητής των Πραιτωριανών και υποκίνησε μεταρρυθμίσεις, που βοήθησαν να διαμορφωθεί η φρουρά σε ένα ισχυρό εργαλείο της εποχής της Ηγεμονίας. [17] [18] Το 20 μ.Χ. τα διάσπαρτα στρατόπεδα μέσα στην πόλη συγκεντρώθηκαν σε μια ενιαία φρουρά λίγο έξω από τη Ρώμη [19] [20] και ο αριθμός των κοορτών αυξήθηκε από εννέα σε δώδεκα, [21] εκ των οποίων η μία κρατούσε τώρα την καθημερινή φρουρά στο παλάτι. Η πρακτική της κοινής ηγεσίας μεταξύ δύο επάρχων εγκαταλείφθηκε και ο ίδιος ο Σηιανός διόριζε τους εκατόνταρχους και τους τριβούνους. [19] Με αυτές τις αλλαγές σε ισχύ, ο Σηιανός διέταζε τώρα την πλήρη πίστη μιας δύναμης περίπου 12.000 στρατιωτών, οι οποίοι ήταν όλοι στην άμεση διάθεσή του. Η δημοκρατική επίφαση του Αυγούστου δεν διατηρήθηκε πλέον και ο Τιβέριος έδειχνε ανοιχτά τη δύναμη της φρουράς στις παρελάσεις. [22]

Διαμάχη με τον Δρούσο τον Νεότερο

Επεξεργασία
 
Προτομή του Δρούσου του Νεότερου (Δρούσου Ιουλίου Καίσαρα), γιου του Τιβέριου. Σε μια συνωμοσία που περιελάμβανε τη σύζυγό του Λιβίλλα, ο Δρούσος δηλητηριάστηκε το 23 μ.Χ. από πράκτορες του Σηιανού.

Με την ιδιότητά του ως επάρχου του Πραιτωρίου, ο Σηιανός έγινε γρήγορα έμπιστος σύμβουλος του Τιβέριου. Μέχρι το 23 μ.Χ. άσκησε σημαντική επιρροή στις αποφάσεις του Αυτοκράτορα, ο οποίος αναφερόταν στον Σηιανό ως "Socius Laborum" (συνεργάτη των κόπων μου). [19] Μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε ανέλθει στο βαθμό του πραίτορα, μια θέση που συνήθως δεν χορηγούνταν στους Ρωμαίους της τάξης των ιππέων. [17] Ένα άγαλμα είχε στηθεί προς τιμήν του στο θέατρο του Πομπήιου [23] και στη Σύγκλητο, και οι οπαδοί του προωθήθηκαν σε δημόσια αξιώματα και ως κυβερνήτες. [19] Ωστόσο, αυτή η προνομιακή θέση προκάλεσε δυσαρέσκεια στη συγκλητική τάξη και στην αυτοκρατορική οικογένεια, κερδίζοντας ιδιαίτερα την εχθρότητα του γιου του Τιβέριου, Δρούσου Ιούλιου Καίσαρα.

Η ιστορία του Σηιανού και του Δρούσου χρονολογείται τουλάχιστον από το 15 μ.Χ. Εκείνη τη χρονιά είχε ξεσπάσει ανταρσία μεταξύ λεγεώνων, που είχαν τοποθετηθεί στην Παννονία και τη Γερμανία. Ενώ ο ανιψιός (και υιοθετημένος γιος) του Ι. Κ. Γερμανικός αποκατέστησε την τάξη στη Γερμανία, ο βιολογικός γιος του Τιβέριου Δρούσος Ι. Κ. ο Νεότερος στάλθηκε για να καταπνίξει την εξέγερση στην Παννονία, συνοδευόμενος από τον Σηιανό και δύο πραιτωριανές κοόρτες. [24] Εν μέρει λόγω αυτών που οι στρατιώτες πίστευαν ότι ήταν κακοί οιωνοί, ο Δρούσος κατάφερε γρήγορα να αποκαταστήσει τη σταθερότητα στο στρατό και να θανατώσει δημόσια τους κύριους υποκινητές. Το στρατόπεδο εκκαθαρίστηκε από τους στασιαστές από τους Πραιτωριανούς και οι λεγεώνες επέστρεψαν στους χειμερινούς στρατώνες. [25] Παρά την επιτυχία αυτή, τα επόμενα χρόνια παρατηρήθηκε μια αυξανόμενη εχθρότητα μεταξύ του Δρούσου και του Σηιανού.

Μετά το τέλος του Γερμανικού, ο Δρούσος είχε ανοιχτά αντιμετωπιστεί ως διάδοχος του πατέρα του, διοικώντας με επιτυχία λεγεώνες στο Ιλλυρικό το 18 μ.Χ. [26] και μοιραζόταν την υπατεία με τον Τιβέριο το 21 μ.Χ. [27] Στην πράξη, ήταν ακόμα ο Σηιανός που ήταν ο δεύτερος άνθρωπος στην Αυτοκρατορία, και ήταν φιλόδοξος να επεκτείνει περαιτέρω τη δύναμή του. Ήδη από το 20 μ.Χ. ο Σηιανός είχε προσπαθήσει να εδραιώσει τη σύνδεσή του με την αυτοκρατορική οικογένεια, αρραβωνιάζοντας την κόρη του Ιουνίλλα με τον γιο του Κλαύδιου (αδελφού του Γερμανικού), τον Κλαύδιο Δρούσο. [28] Τότε το κορίτσι ήταν μόλις 4 ετών, αλλά ο γάμος δεν έγινε ποτέ, καθώς το αγόρι απεβίωσε μυστηριωδώς -ή κατά λάθος- λίγες μέρες αργότερα από ασφυξία. [29]

Όταν ο γάμος απέτυχε, φαίνεται ότι ο Σηιανός έστρεψε την προσοχή του στην εξάλειψη του Δρούσου. Το 23 μ.Χ. η έχθρα μεταξύ των δύο ανδρών είχε φτάσει σε κρίσιμο σημείο. Κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας, ο Δρούσος είχε χτυπήσει τον έπαρχο με τη γροθιά του, [30] και θρήνησε ανοιχτά ότι «ένας ξένος προσκλήθηκε να συμβάλλει στη διακυβέρνηση, όσο ο γιος του Αυτοκράτορα ήταν ζωντανός». [31] Ο Τιβέριος ήταν ήδη στα εξήντα του, επομένως η πιθανότητα ο Δρούσος να διαδεχθεί τον πατέρα του στο εγγύς μέλλον διαφαινόταν μεγάλη. Για να εξασφαλίσει τη θέση του, ο Σηιανός συνωμότησε κρυφά εναντίον του Δρούσου και αποπλάνησε τη γυναίκα του Λιβίλλα. [30] Με τη συνέργειά της, ο Δρούσος δηλητηριάστηκε σιγά σιγά και απεβίωσε από φαινομενικά φυσικά αίτια στις 13 Σεπτεμβρίου 23 μ.Χ. [32]

Εδραίωση της εξουσίας

Επεξεργασία
 
Προτομή του Αυτοκράτορα Τιβέριου (Γλυπτοθήκη του Κάρλσμπεργκ, Κοπεγχάγη). Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 20, ο Τιβέριος απογοητευόταν όλο και περισσότερο από τη ρωμαϊκή πολιτική και τελικά αποσύρθηκε στο νησί Κάπρι, αφήνοντας τη διοίκηση σε μεγάλο βαθμό στα χέρια του Σηιανού.

Η απώλεια του γιου του ήταν ένα σημαντικό πλήγμα για τον Τιβέριο, προσωπικά και πολιτικά. Με τα χρόνια είχε απογοητευτεί ολοένα και περισσότερο από τη θέση του princeps (πρώτου της Συγκλήτου), και όταν ήταν τριβούνος μαζί με τον Δρούσο το 22 μ.Χ., είχε προετοιμαστεί να παραιτηθεί από ορισμένες από τις ευθύνες του υπέρ τού γιου του. [33] Με αυτές τις ελπίδες τώρα να διαψευσθούν, ο Τιβέριος άφησε τη διοίκησή του περισσότερο από ποτέ στη φροντίδα του Σηιανού και προσέβλεπε τους γιους του Γερμανικού (Νέρωνα Καίσαρα, Δρούσο Καίσαρα και Καλιγούλα) ως πιθανούς κληρονόμους. [32]

Ο Γερμανικός είχε αποβιώσει το 19 μ.Χ. σε κάπως ύποπτες συνθήκες στη Συρία. [34] Μετά το τέλος του, η σύζυγός του Αγριππίνα η Πρεσβύτερη (εγγονή του Αυγούστου) επέστρεψε στη Ρώμη με τα έξι παιδιά τους και ασχολήθηκε όλο και περισσότερο με μια ομάδα συγκλητικών, που αντιτάσσοντο στην αυξανόμενη δύναμη του Σηιανού. Οι σχέσεις της με τον Τιβέριο γίνονταν όλο και πιο σφοδρές, καθώς ξεκαθάρισε ότι πίστευε, ότι αυτός ήταν υπεύθυνος για τον θάνατο του Γερμανικού. [35] Το κλίμα δηλητηριάστηκε περαιτέρω από το μίσος που ένιωθε για εκείνη η μητέρα του Τιβέριου Λιβία (η χήρα του Αυγούστου), καθώς η φιλοδοξία της Αγριππίνας, να γίνει μητέρα Αυτοκρατόρων και επομένως η πρώτη γυναίκα της Ρώμης, ήταν ανοικτό μυστικό. [36] Για τον Σηιανό, οι γιοι της Αγριππίνας, Νέρων Καίσαρας, Δρούσος Καίσαρας και Καλιγούλας ήταν απειλή για την εξουσία του. [36]

Ο Σηιανός προσπάθησε ξανά να κάνει επιγαμία με την οικογένεια των Ιουλιο-Κλαυδίων. Έχοντας χωρίσει από την Aπικάτα δύο χρόνια νωρίτερα, ζήτησε να νυμφευτεί τη χήρα του Δρούσου, Λιβίλλα (αδελφή του Γερμανικού και του Κλαυδίου) το 25 μ.Χ., πιθανώς με το βλέμμα να τοποθετηθεί, ως υιοθετημένος των Ιουλίων, στη θέση του πιθανού διαδόχου. [37] Ο Αυτοκράτορας αρνήθηκε αυτό το αίτημα, προειδοποιώντας τον Σηιανό ότι κινδύνευε να υπερβεί την τάξη του. [38] Ανήσυχος από αυτή την ξαφνική υποτίμηση, ο Σηιανός άλλαξε τα σχέδιά του και άρχισε να απομονώνει τον Τιβέριο από τη Ρώμη. Τροφοδοτώντας την παράνοιά του προς την Αγριππίνα και τη Σύγκλητο, παρότρυνε τον Αυτοκράτορα να αποσυρθεί στην ύπαιθρο της Καμπανίας, κάτι που έκανε το 26 μ.Χ., και τελικά στο νησί Κάπρι, όπου έζησε μέχρι το τέλος του το 37 μ.Χ. [39] Φρουρούμενος από τους Πραιτωριανούς, ο Σηιανός έλεγχε εύκολα όλες τις πληροφορίες, που περνούσαν μεταξύ του Τιβέριου και της πρωτεύουσας. [40]

Παρά την αποχώρηση του Τιβέριου από την πολιτική σκηνή της Ρώμης, η παρουσία της Λιβίας φαίνεται ότι ήλεγχε την απροκάλυπτη δύναμη του Σηιανού για κάποιο διάστημα. Σύμφωνα με τον Τάκιτο, το τέλος της το 29 μ.Χ. άλλαξε όλα αυτά. [41] Ο Σηιανός ξεκίνησε μια σειρά από δοκιμές εκκαθάρισης συγκλητικών και πλούσιων ιππέων στην πόλη, απομακρύνοντας όσους ήταν ικανοί να αντιταχθούν στην εξουσία του καθώς και επεκτείνοντας το αυτοκρατορικό (και το δικό του) θησαυροφυλάκιο. Δίκτυα κατασκόπων και πληροφοριοδοτών οδηγούσαν τα θύματα σε δίκη με ψευδείς κατηγορίες για προδοσία, και πολλοί επέλεξαν την αυτοκτονία αντί της ντροπής της καταδίκης και της εκτέλεσης. [42] Μεταξύ αυτών που χάθηκαν ήταν ο Γάιος Ασίνιος Γάλλος, ένας εξέχων συγκλητικός και αντίπαλος του Τιβέριου που συνδεόταν με τη φατρία της Αγριππίνας. [43] Η Αγριππίνα και οι δύο από τους γιους της, ο Νέρων Κ. και ο Δρούσος Κ. συνελήφθησαν και εξορίστηκαν το 30 μ.Χ., και αργότερα απεβίωσαν από την πείνα υπό ύποπτες συνθήκες. [44] Μόνο ο Καλιγούλας, ο νεότερος γιος του Γερμανικού, κατάφερε να επιβιώσει από τις εκκαθαρίσεις του Σηιανού, μετακομίζοντας στο Κάπρι, ζώντας με τον Τιβέριο το 31 μ.Χ. [45]

Η πτώση

Επεξεργασία

Καταγγελία

Επεξεργασία

Το 31 μ.Χ., παρά το ότι ανήκε στην τάξη των ιππέων, ο Σηιανός μοιράστηκε την υπατεία με τον Τιβέριο ερήμην εκείνου [46] και τελικά αρραβωνιάστηκε με τη Λιβίλλα. Ο Τιβέριος δεν είχε εμφανιστεί στη Ρώμη από το 26 μ.Χ. και οι συγκλητικοί και οι ιππείς συμμετείχαν στην εύνοια του Σηιανού σαν να ήταν Αυτοκράτορας. [47] Τα γενέθλιά του εορτάστηκαν δημόσια και στήθηκαν αγάλματα προς τιμήν του. [47] Με το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής αντιπολίτευσης να συντρίβεται, ο Σηιανός ένιωσε ότι η θέση του ήταν αδιαμφισβήτητη. Ο αρχαίος ιστορικός Δίων ο Κάσσιος έγραψε:

Ο Σηιανός ήταν τόσο σπουδαίο άτομο λόγω της υπερβολικής υπεροψίας του και της τεράστιας δύναμής του, που, για να το θέσω εν συντομία, ο ίδιος φαινόταν ότι ήταν ο αυτοκράτορας και ο Τιβέριος ένα είδος ιθαγενούς ενός νησιού, καθώς ο τελευταίος περνούσε το χρόνο του στο νησί Capreae. [48]

Μέσα από χρόνια πονηρών δολοπλοκιών και απαραίτητων υπηρεσιών στον Αυτοκράτορα, ο Σηιανός είχε εργαστεί για να γίνει ο πιο ισχυρός άνδρας στην Αυτοκρατορία.

Αλλά ξαφνικά, στα τέλη του 31 μ.Χ., συνελήφθη, εκτελέστηκε με συνοπτικές διαδικασίες και το σώμα του ρίχθηκε ασυνήθιστα τις Γεμονικές σκάλες. Το τι προκάλεσε την πτώση του είναι ασαφές: [49] οι αρχαίοι ιστορικοί διαφωνούν σχετικά με τη φύση της συνωμοσίας του, αν ήταν ο Τιβέριος ή ο Σηιανός που χτύπησε πρώτος και με ποια σειρά συνέβησαν τα επόμενα γεγονότα. [50] Οι ιστορικοί της εποχής θεωρούν απίθανο ότι ο Σηιανός σχεδίαζε να καταλάβει την εξουσία και, αν το είχε σχεδιάσει, μάλλον θα είχε ως στόχο την ανατροπή του Τιβέριου για να χρησιμεύσει ως αντιβασιλέας του Τιβέριου Γέμελλου, γιου του Δρούσου, ή πιθανώς του Γ. Καλιγούλα. [50] Δυστυχώς, η σχετική ενότητα που αναφέρεται σε αυτήν την περίοδο στα Χρονικά του Tάκιτου έχει χαθεί. Σύμφωνα με τον Ιώσηπο, ήταν η Αντωνία η Νεότερη, η μητέρα της Λιβίλλας, που τελικά ειδοποίησε τον Τιβέριο για την αυξανόμενη απειλή που αποτελούσε ο Σηιανός (πιθανώς με πληροφορίες που παρείχε ο Σάτριος Σεκούνδος), σε μια επιστολή που έστειλε στο Κάπρι με τη φροντίδα του απελεύθερου Πάλλαντα. [51] Σύμφωνα με τον Ιουβενάλη, εστάλη επιστολή από το Κάπρι με εντολή να εκτελεστεί ο Σηιανός χωρίς δίκη. [52]

Περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με την πτώση του Sηιανού παρέχονται από τον Δίωνα τον Κάσσιο, γράφοντας σχεδόν 200 χρόνια αργότερα στη Ρωμαϊκή Ιστορία του. Φαίνεται ότι, όταν ο Τιβέριος άκουσε σε ποιο βαθμό ο Σηιανός είχε ήδη σφετεριστεί την εξουσία του στη Ρώμη, πήρε αμέσως μέτρα για να τον απομακρύνει από την εξουσία. Ωστόσο, συνειδητοποίησε ότι μια καθαρή καταδίκη θα μπορούσε να προκαλέσει τον Σηιανό να επιχειρήσει πραξικόπημα. [42] Αντίθετα, ο Τιβέριος απηύθυνε μια σειρά από αντιφατικές επιστολές στη Σύγκλητο, μερικές από τις οποίες επαίνεσαν τον Σηιανό και τους φίλους του και μερικές από τις οποίες τους τον κατήγγειλαν. Ο Τιβέριος ανακοίνωσε ποικιλοτρόπως, ότι θα έφτανε στη Ρώμη την επόμενη ημέρα ή ότι βρισκόταν στις τελευταίες του στιγμές. [53] Παραιτήθηκε από τη θέση του υπάτου, αναγκάζοντας τον Σηιανό να κάνει το ίδιο [54] και απένειμε τιμητικό ιερατείο στον Καλιγούλα, αναζωπυρώνοντας τη λαϊκή υποστήριξη για το γένος των Κλαυδίων (του Γερμανικού). [55] Η σύγχυση που ακολούθησε ήταν επιτυχής στο να αποξενώσει τον Σηιανό από πολλούς από τους οπαδούς του. Καθώς οι προθέσεις του Αυτοκράτορα δεν ήταν πλέον ξεκάθαρες, θεωρούνταν πλέον ασφαλέστερη πορεία δράσης στη Ρώμη η αποχώρηση από την απροκάλυπτη υποστήριξη του Σηιανού μέχρι να επιλυθεί ξεκάθαρα το θέμα. [55]

Όταν έγινε φανερό στον Τιβέριο ότι η υποστήριξη για τον Σηιανό δεν ήταν τόσο ισχυρή όσο φοβόταν ο Αυτοκράτορας, το επόμενο βήμα του ήταν να επιλέξει τον Nαίβιο Σουτίριο Μάκρο, προηγουμένως έπαρχο των άγρυπνων (vigiles, της ρωμαϊκής αστυνομίας και πυροσβεστικής), για να αντικαταστήσει τον Σηιανό και να επηρεάσει την πτώση του. [56] [57] Στις 18 Οκτωβρίου 31 μ.Χ., ο Σηιανός κλήθηκε σε μια συνεδρίαση της Συγκλήτου με επιστολή του Τιβέριου, φαινομενικά για να του εκχωρήσει τις εξουσίες του τριβούνου. Την αυγή, μπήκε στη Σύγκλητο. Ενώ η επιστολή διαβάζονταν, ο Μάκρο ανέλαβε τον έλεγχο της Πραιτωριανής Φρουράς και μέλη των άγρυπνων, με επικεφαλής τον Πόπλιο Γραικίνιο Λάκο, περικύκλωσαν το κτίριο. [57] Οι συγκλητικοί στην αρχή συνεχάρησαν τον Σηιανό, αλλά όταν η επιστολή, η οποία αρχικά έμπαινε σε εντελώς άσχετα θέματα, τον κατήγγειλε ξαφνικά και διέταξε τη σύλληψή του, συνελήφθη αμέσως και φυλακίστηκε στο Tullianum. [58]

Εκτέλεση και επακόλουθα

Επεξεργασία
 
Ένα νόμισμα από την Augusta Bilbilis της Ισπανίας με τις λέξεις L. Aelio Seiano σβησμένες, ως αποτέλεσμα της καταδίκης της μνήμης του. Επιγρ.: AVGUSTUS ΤΙ. CAESAR DIVI AVGUSTI F. / MUN. AUGUSTA BILBILIS TI. CAESARE V [L. AELIO SEIANO] COS. 10,87 γραμ., 28,3 χλστ.

Το ίδιο βράδυ η Σύγκλητος συνήλθε στο Ναό της Ομόνοιας και καταδίκασε συνοπτικά τον Σηιανό σε θάνατο. Τον πήραν από τη φυλακή και τον στραγγάλισαν, και μετά το σώμα του πέταξαν στις σκάλες του Γεμονίου, όπου το πλήθος το έκανε κομμάτια. [59] Ακολούθησαν ταραχές, στις οποίες όχλοι κυνηγούσαν και σκότωναν όποιον μπορούσαν να συνδέσουν με τον Σηιανό. Οι Πραιτωριανοί κατέφυγαν επίσης σε λεηλασίες, όταν κατηγορήθηκαν ότι συνωμότησαν με τον πρώην έπαρχο. [60] Μετά την έκδοση της καταδίκης της μνήμης του (damnatio memoriae) από τη Σύγκλητο, τα αγάλματα του Σηιανού γκρεμίστηκαν και το όνομά του σβήστηκε από όλα τα δημόσια αρχεία, ακόμη και από νομίσματα, όπως στην εικόνα απέναντι. Στις 24 Οκτωβρίου, ο μεγαλύτερος γιος του Σηιανός, ο Στράβων, συνελήφθη και εκτελέστηκε. [50] Όταν έμαθε για το τέλος του, η Απικάτα αυτοκτόνησε στις 26 Οκτωβρίου, αφού απηύθυνε μια επιστολή στον Τιβέριο που ισχυριζόταν ότι ο Δρούσος είχε δηλητηριαστεί με τη συνενοχή της Λιβίλλας. [59] [61] Οι κατηγορίες επιβεβαιώθηκαν περαιτέρω από τις ομολογίες των σκλάβων της Λιβίλλας, οι οποίοι, κάτω από βασανιστήρια, παραδέχθηκαν ότι είχαν χορηγήσει το δηλητήριο στον Δρούσο. [62]

Έξαλλος όταν έμαθε την αλήθεια, ο Τιβέριος διέταξε σύντομα άλλους φόνους. Η Λιβίλλα αυτοκτόνησε ή πέθανε από την πείνα από τη μητέρα της Aντωνία τη Νεότερη. [59] Τα υπόλοιπα παιδιά του Σηιανού, ο Καπίτο Αιλιανός και η Ιουνίλλα, εκτελέστηκαν τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. [9] Επειδή δεν υπήρχε προηγούμενο για τη θανατική ποινή μιας παρθένας, η Ιουνίλλα λέγεται ότι βιάστηκε πρώτα, με το σχοινί γύρω από τον λαιμό της [59] και το σώμα της πετάχτηκε κάτω από τις Γεμόνιες σκάλες μαζί με τον αδελφό της. Στις αρχές της επόμενης χρονιάς ψηφίστηκε και το damnatio memoriae για τη Λιβίλλα. [63]

Αν και η Ρώμη στην αρχή χάρηκε για τον θάνατο του Σηιανού, η πόλη βυθίστηκε γρήγορα σε πιο εκτεταμένες δίκες, καθώς ο Τιβέριος καταδίωκε όλους όσους μπορούσαν με οποιονδήποτε τρόπο να συνδεθούν με τα σχέδια του Σηιανού ή να είχαν μοιραστεί τη φιλία του. [64] Οι τάξεις των Συγκλητικών εκκαθαρίστηκαν: οι οικογένειες που επλήγησαν περισσότερο ήταν εκείνες που είχαν πολιτικούς δεσμούς με το γένος των Ιουλίων. [50] Ακόμη και η αυτοκρατορική δικαιοσύνη δεν εξαιρέθηκε από την οργή του Τιβερίου. [65] Οι συλλήψεις και οι εκτελέσεις εποπτεύονταν τώρα από τον Nαίβιο Σουτόριο Μάκρο, ο οποίος διαδέχθηκε τον Σηιανό ως έπαρχος της Πραιτοριανής Φρουράς. [66] Η πολιτική αναταραχή συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του Τιβέριου το 37 μ.Χ., τον οποίο διαδέχθηκε ο Καλιγούλας.

Η περισσότερη ιστορική τεκμηρίωση της εκδίκησης του Τιβέριου δίνεται από τον Σουητόνιο και τον Τάκιτο. Η απεικόνιση ενός τυραννικού, εκδικητικού Αυτοκράτορα έχει αμφισβητηθεί από αρκετούς σύγχρονους ιστορικούς. Ο Έντουαρντ Τόγκο Σάλμον έγραψε ότι,

"Σε όλα τα είκοσι δύο χρόνια της βασιλείας του Τιβέριου, δεν κατηγορήθηκαν περισσότερα από πενήντα δύο άτομα για προδοσία, από τα οποία σχεδόν τα μισά διέφυγαν την καταδίκη, ενώ οι τέσσερις αθώοι που καταδικάστηκαν, είχαν πέσει θύματα του υπερβολικού ζήλου της Συγκλήτου, όχι της τυραννίας του Αυτοκράτορα."

Υστεροφημία

Επεξεργασία

Η Πραιτωριανή Φρουρά

Επεξεργασία

Οι μεταρρυθμίσεις του Σηιανού περιελάμβαναν κυρίως την ίδρυση του Πραιτωριανού Στρατοπέδου (Castra Praetoria), η οποία καθιέρωσε την Πραιτωριανή Φρουρά ως την ισχυρή πολιτική δύναμη, για την οποία είναι κυρίως γνωστή σήμερα. [67] Στο εξής η φρουρά ήταν στη διάθεση των Αυτοκρατόρων και οι ηγεμόνες ήταν εξίσου στο έλεος των Πραιτοριανών. [68] Η πραγματικότητα αυτή φάνηκε το 31 μ.Χ., όταν ο Τιβέριος αναγκάστηκε να βασιστεί στους άγρυπνους εναντίον των στρατιωτών της φρουράς του. [57] Αν και η Πραιτωριανή Φρουρά αποδείχτηκε πιστή στον γερασμένο Τιβέριο, η πιθανή πολιτική ισχύς της είχε γίνει σαφής. [69] Η δύναμη που απέκτησε ο Σηιανός με την ιδιότητά του ως επάρχου απέδειξε ότι ο Μαικήνας είχε δίκιο στην πρόβλεψή του προς τον Αύγουστο, ότι ήταν επικίνδυνο να επιτραπεί σε έναν άνδρα να διοικήσει τη φρουρά. [70] Ο Δίων ο Κάσσιος σημειώνει ότι μετά τον Σηιανό, κανένας άλλος έπαρχος -εκτός από τον Γάιο Φούλβιο Πλαυτιανό, ο οποίος διοικούσε τη Φρουρά υπό τον Σεπτίμιο Σεβήρο-, δεν θα είχε τέτοια επιρροή. [71]

Ιστοριογραφία

Επεξεργασία

Με εξαίρεση τον Βέλειο Πατέρκουλο, οι αρχαίοι ιστορικοί έχουν καταδικάσει παγκοσμίως τον Σηιανό, αν και οι αναφορές διαφέρουν σχετικά με το βαθμό στον οποίο ο Σηιανός χειραγωγήθηκε από τον Τιβέριο ή το αντίστροφο. [8] [50] [72] Ο Σουητώνιος Τρανκούιλος ισχυρίζεται ότι ο Σουητώνιος ήταν απλώς ένα όργανο του Τιβέριου, για να επισπεύσει την πτώση του Γερμανικού και της οικογένειάς του και ότι απομακρύνθηκε γρήγορα μόλις έπαψε να είναι χρήσιμος. [73] Ο Τάκιτος, από την άλλη πλευρά, αποδίδει μεγάλο μέρος της παρακμής της κυριαρχίας του Τιβέριου μετά το 23 μ.Χ. στη φθοροποιό επιρροή του Σηιανού, αν και γενικά είναι επίσης σκληρός με τον Τιβέριο. [74]

Μεταξύ των συγγραφέων που έπεσαν θύματα του καθεστώτος του Σηιανού και των συνεπειών του, ήταν οι ιστορικοί Άουλος Κρεμούτιος Κόρδος και Βέλειος Πατέρκουλος και ο ποιητής Φαίδρος. Ο Κόρδος προσήχθη σε δίκη το 25 μ.Χ. από τον Σηιανό, με την κατηγορία της προδοσίας. Κατηγορήθηκε ότι επαίνεσε τον Μάρκο Ιούνιο Βρούτο και μίλησε για τον Γάιο Κάσσιο Λογγίνο ως τον τελευταίο από τους αληθινούς Ρωμαίους, κάτι που θεωρήθηκε αδίκημα σύμφωνα με το Lex Maiestatis κ αι Σύγκλητος διέταξε να κάψουν τα γραπτά του. [75] [76] Η πτώση του περιγράφεται λεπτομερώς από τον Σενέκα τον Νεότερο, στην επιστολή του προς την κόρη του Κόρδου, Μαρκία Στη Μαρκία για παρηγοριά. Ο Σενέκας μας λέει ότι ο πατέρας της πιθανότατα προκάλεσε τη δυσαρέσκεια του Σηιανού, επειδή τον επέκρινε, διότι είχε παραγγείλει ένα άγαλμα του εαυτού του. [23] Γνωρίζουμε επίσης από αυτή την πηγή ότι ο Κόρδος πέθανε από την πείνα. [23] Η Mαρκία συνέβαλε καθοριστικά στη διάσωση του έργου του πατέρα της, ώστε να μπορέσει να διαδοθεί ξανά υπό τον Καλιγούλα. [76]

Ο Φαίδρος Γ. Ι. ήταν ύποπτος, ότι αναφέρθηκε στον Σηιανό στους Μύθους του και έλαβε κάποια άγνωστου είδους θανατική ποινή (Πρβλ. Μύθοι I.1, I.2.24 και I.17). [77] Ο Βέλειος Πατέρκουλος ήταν ιστορικός και σύγχρονος του Σηιανού, του οποίου η δίτομη Ρωμαϊκή Ιστορία περιγράφει μια ιστορία της Ρώμης από την πτώση της Τροίας μέχρι το τέλος της αυγούστας Λιβίας το 29 μ.Χ. Στο έργο του επαίνεσε τον Τιβέριο και τον Σηιανό, υπερασπιζόμενος μάλιστα την υψηλή θέση του τελευταίου στη διακυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι δεν ανήκε σε τάξη ανώτερη αυτής των ιππέων. [78] Το πόσο μεγάλο μέρος της γραφής του Πατέρκουλου οφείλεται σε γνήσιο θαυμασμό, σύνεση ή φόβο, παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα, αλλά έχει υποτεθεί ότι θανατώθηκε ως φίλος του Σηιανού.  

Λογοτεχνικές ερμηνείες

Επεξεργασία

Η πτώση του Σηιανού απεικονίζεται στην ενότητα της Σάτιρας X του Ιουβενάλη για το κενό της εξουσίας. [79] Αυτή εξετάζει την καταστροφή των αγαλμάτων του μετά την κρίση του damnatio memoriae και στοχάζεται στην αστάθεια της κοινής γνώμης. Ο δραματουργός Μπεν Τζόνσον δανείστηκε από το ποίημα για μερικά αποσπάσματα στο Σηιανός: η πτώση του. [80] Το έργο θεωρείται ως μια επίκαιρη αναφορά στην πτώση του πρώην βασιλικού αγαπημένου, Ρόμπερτ Ντέβερω, 2ου κόμη του Έσσεξ, που εκτελέστηκε για προδοσία δύο χρόνια πριν. Ο Σηιανός είναι επίσης ηγετική φυσιογνωμία σε ένα άλλο ρωμαϊκό ιστορικό έργο αυτής της εποχής, την ανώνυμη Τραγωδία του Κλαύδιου Τιβέριου Νέρωνα (1607). [81]

Η διατύπωση σύγχρονων πολιτικών σημείων με αυτόν τον τρόπο μέσω της επανερμηνείας μακρινών ιστορικών επεισοδίων ήταν πλέον κοινή. Στη Γαλλία, τον 17ο αιώνα, η πτώση του ισχυρού καρδινάλιου Mαζαρέν εορτάστηκε σε ένα πολιτικό φυλλάδιο που επίσης έκανε παραλληλισμούς με την καριέρα του Σηιανού, Ο Φιλόδοξος ή το πορτρέτο του Αιλίου Σηιανού στο πρόσωπο του καρδινάλιου Mαζαρέν (Παρίσι, 1642). Στην Αγγλία άλλοι βασιλικοί ευνοούμενοι βλέπονταν με αυτούς τους όρους επίσης. Ο Τζορτζ Βίλιερς, 1ος δούκας του Μπάκιγχαμ, είναι ο στόχος μιας ανώνυμης ρωμαϊκής τραγωδίας σε χειρόγραφο, Ο Ευνοούμενος του Αυτοκράτορα. [82] Η συνετή ανάγκη για ανωνυμία υποδηλώνεται από τη σύλληψη του σερ Τζον Έλιοτ, ο οποίος στάλθηκε στον Πύργο του Λονδίνου για την ειλικρινή κριτική του κατά του δούκα στο κοινοβούλιο του 1626, συγκρίνοντάς τον με τον Σηιανό. [83]

Μετά τον θάνατο του Μπάκιγχαμ το 1628, όταν ήταν πιο ασφαλές να γίνει κάτι τέτοιο, δημοσιεύτηκε μια μετάφραση μιας ιστορίας από τον Πιερ Ματιέ με τον τίτλο Ο ισχυρός ευνοούμενος: η ζωή του Αιλίου Σηιανού. [84] Ακολούθησε το 1634 μια άλλη μετάφραση, οι Πολιτικές Παρατηρήσεις του σερ Τόμας Χόκινς για την πτώση του Σηιανού, η οποία είχε αρχικά τον τίτλο Della peripetia di fortuna (Αλλαγές της τύχης) από τον συγγραφέα της, Τζιοβάνι-Μπατίστα Μαντσίνι. [85] [86] Αργότερα τον αιώνα, ο Άντονι Άσλεϊ Κούπερ, 1ος κόμης του Σάφτσμπερι, έγινε στόχος του τετρασέλιδου πολιτικού φυλλαδίου Σηιανός, ή Ο δημοφιλής αγαπημένος, τώρα στη μοναξιά και τα βάσανα του, που υπέγραψε με το ψευδώνυμο Tίμοθυ Τόρυ (1681). [87] Η ιστορία του Σηιανού, με αναφορά στη φυλάκιση του κόμη στον Πύργο με την κατηγορία της προδοσίας, ερμηνεύεται ως επιχείρημα υπέρ της απόλυτης μοναρχίας, της άμεσης διακυβέρνησης χωρίς τη μεσολάβηση πολιτικών. [88]

Το όνομα του Σηιανού συνέχισε να χρησιμοποιείται στην πολιτική υπηρεσία κατά τον 18ο αι. Ο πρωθυπουργός Ρόμπερτ Γουόλπολ δέχθηκε επίθεση το 1735 κατά τη διάρκεια ενός δημοφιλούς σκετς, C----- και η εξοχή: Ένα έργο επτά πράξεων...το σύνολο ολοκληρώνεται με τη μεγάλη μάσκα, ονομαζόμενη Η πτώση του Σηιανού. Η συγγραφή του αποδίδεται σε «έναν μεταμφιεσμένο» και στην έντυπη έκδοση η μάσκα προηγείται του έργου, αν και παίζεται τελευταία. Αυτό δίνει την ιδέα για το πώς να λάβετε αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει και αποτελείται από μια συζήτηση μεταξύ του Παντς και του Δήμιου, που ξεκινά με την ερώτηση «Είναι αυτός ο ίδιος Σηιανός για να φύγει από τον κόσμο σαν άνθρωπος ή να πεθάνει με τον θάνατο ενός τρελού; Σκύλος; Διότι έζησε σαν λυπημένος, από την πρώτη μέρα που ο Αυτοκράτορας Τιβέριος τον πήρε στην εύνοια». [89] Μια πιο λεπτή επίθεση σε έναν μεταγενέστερο πρωθυπουργό συνέβη το 1769 όταν ο Σηιανός του Τζόνσον επανεκδόθηκε με τον τίτλο Ο Ευνοούμενος. Αυτό προλογίστηκε με μια αφιέρωση με γλωσσολαλιά στον Λόρδο Μπιούτ, αρνούμενη ότι μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε σύγκριση μεταξύ της συμπεριφοράς του Σηιανού και της συμπεριφοράς της διακυβέρνησής του. [90]

Αλλού στην Ευρώπη υπήρχαν και άλλες δραματικές προσαρμογές της ιστορίας. Περιλάμβαναν την έμμετρη τραγωδία του Ζαν ντε Μανιόν, Σηιανός (1647) και του Ανρί φαν ντερ Ζάντε De dood van Elius Sejanus του Spiegel voor der vorsten gunstelingen (Ο θάνατος του Sejanus, ένας καθρέφτης για τους αγαπημένους των πριγκίπων, Άμστερνταμ 1716). [91] [92] Αργότερα έγινε άλλη μια ανακύκλωση της τραγωδίας του Τζόνσον στην Αγγλία από τον Ιρλανδό ηθοποιό Φράνσις Τζέντλεμαν. Συντομευμένο και «βελτιωμένο» από κάποιες δικές του προσθήκες, δημοσίευσε το έργο Σηιανός, μια τραγωδία: όπως προοριζόταν για τη σκηνή (1752), όταν δεν μπόρεσε να το κάνει πράξη. [93] Τα μεταγενέστερα έργα περιλαμβάνουν μια τραγωδία 5 πράξεων του A. Άρτερτον (1875) και το ιδιωτικά τυπωμένο Σηιανός: Μία τραγωδία σε πέντε πράξεις του Π. Τζ. Α. Τσαλκ (1923)

Μια μεταγενέστερη φανταστική επεξεργασία του ιστορικού επεισοδίου εμφανίστηκε ως η πρώτη ιστορία του Σηιανού και άλλες Ρωμαϊκές Ιστορίες του EΈντουαρντ Μάτουριν (Νέα Υόρκη 1839). [94] Συμμετέχει επίσης στο Εγώ, ο Κλαύδιος του Ρόμπερτ Γκρέιβς (1934), [95] που δόθηκε νέα ζωή, όταν διασκευάστηκε για την τηλεόραση ως Εγώ, ο Κλαύδιος το 1976. Σε αυτό η Αντωνία στέλνει την επιστολή κατηγορίας στον Τιβέριο μέσω του Κλαύδιου, αφού ανακαλύπτει ότι η κόρη της συνωμοτεί με τον Σηιανό. Και δεδομένου ότι ο Πόντιος Πιλάτος ήταν υποψήφιος του Σηιανού και ενεπλάκη στις αντιεβραϊκές πολιτικές του, ενθάρρυνε τη συμπερίληψη του Σηιανού σε μυθιστορήματα που πραγματεύονται τις συνθήκες της σταύρωσης του Ιησού Χριστού. [96] Το πρώτο από αυτά ήταν το Δίων και Σίβυλλα: μία κλασική χριστιανική νουβέλα του Mιλ Γκέραλντ Κέον (Λονδίνο, 1866). [97] Μεταγενέστερα παραδείγματα περιλαμβάνουν το Πόντιος Πιλάτος του Πάουλ Λ. Μάιερ (Grand Rapids MI 1968) [98] και το Η συνωμοσία για τον φόνο του Ιησού Χριστού (Τορόντο 2012) του Κρις Σέεπε. [99]

Ο στόχος ορισμένων μεταγενέστερων μυθιστορημάτων ήταν να επικεντρωθούν τόσο στο τοπικό χρώμα, όσο και στην ιστορία. Αυτό ίσχυε για το ιστορικό ειδύλλιο του Γουίλιαμ Πέρσιβαλ Κρόζιερ Οι μοίρες γελάνε (1945), το οποίο γράφτηκε από έναν κλασικιστή με προσοχή στη λεπτομέρεια και διαδραματίστηκε κατά τη διάρκεια της πτώσης του Σηιανού και της βασιλείας του Καλιγούλα. [100] Το ίδιο ισχύει και για ορισμένα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα, που διαδραματίζονται στη ρωμαϊκή εποχή. Ο Σηιανός του Ντέιβιντ Γουίσχαρτ (Λονδίνο, 1998) περιλαμβάνει τον M'αρκο Κορβίνο και το Η αυτοκρατορία προδίδεται: η πτώση του Σηιανού (2013) του Τζέιμς Μέις, που επικεντρώθηκε σε έναν στρατιωτικό συνάδελφο, τον Αύλο Ναύτιο Κούρσορα. [101]

Βιβλιογραφικές αναφορές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 The Annals (Tacitus)/Book 4.
  2. ↑ The Annals (Tacitus)/Book 4.
  3. ↑ 10.2307/291707.
  4. ↑ onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/9781444338386.wbeah19167/full.
  5. ↑ Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Seiani» (Ρωσικά)
  7. ↑ Merriam-Webster's Collegiate Dictionary (11th έκδοση). Springfield, Massachusetts: Merriam-Webster, Incorporated. 2003. σελ. 1503. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Tacitus, Annals IV.1
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Adams, Freeman (1955). «The Consular Brothers of Sejanus.». The American Journal of Philology 76 (1): 70–76. doi:10.2307/291707. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-philology_1955-01_76_1/page/70. 
  10. ↑ Syme, Ronald (1989). The Augustan Aristocracy (illustrated and revised έκδοση). Clarendon Press. σελ. 307. ISBN 9780198147312. 
  11. ↑ Tacitus, Annals III.72, III.73
  12. ↑ According to the Bingham dissertation, while the Guard had been formally established by Augustus in 27 BC, the first prefects were not appointed until 2 BC. See Bingham, p. 39.
  13. ↑ Bingham, p. 30.
  14. ↑ Bingham, p. 238.
  15. ↑ Bingham, p. 232.
  16. ↑ Bingham, pp. 231, 40.
  17. ↑ 17,0 17,1 Cassius Dio, Roman History LVII.19
  18. ↑ Bingham, p. 43.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 Tacitus, Annals IV.2
  20. ↑ Syme believes Tacitus delayed mention of these reforms until the year 23 for stylistic reasons. The actual date the Castra Praetoria was founded may have been AD 20. See Syme, Ronald (1958). Tacitus. 1. Oxford, UK: Oxford University Press. σελ. 424. ISBN 0198143273. 
  21. ↑ Bingham, p. 50.
  22. ↑ Cassius Dio, Roman History LVII.22
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 Seneca the Younger, Essays, To Marcia On Consolation XXII.4–6
  24. ↑ Tacitus, Annals I.24
  25. ↑ Tacitus, Annals I.29, I.30
  26. ↑ Tacitus, Annals II.44, II.62
  27. ↑ Tacitus, Annals III.31
  28. ↑ Tacitus, Annals III.29
  29. ↑ Suetonius, The Lives of Twelve Caesars, Life of Claudius 27
  30. ↑ 30,0 30,1 Tacitus, Annals IV.3
  31. ↑ Tacitus, Annals IV.7
  32. ↑ 32,0 32,1 Tacitus, Annals IV.8
  33. ↑ Tacitus, Annals III.56
  34. ↑ Tacitus, Annals II.72
  35. ↑ Tacitus, Annals IV.52, IV.53, IV.54
  36. ↑ 36,0 36,1 Tacitus, Annals IV.12
  37. ↑ Tacitus, Annals IV.39
  38. ↑ Tacitus, Annals IV.40
  39. ↑ Tacitus, Annals IV.57, IV.67
  40. ↑ Tacitus, Annals IV.41
  41. ↑ Tacitus, Annals V.3
  42. ↑ 42,0 42,1 Cassius Dio, Roman History LVIII.4
  43. ↑ Cassius Dio, Roman History LVIII.3
  44. ↑ Tacitus, Annals, VI.23 – VI.25
  45. ↑ Tacitus, Annals VI.3
  46. ↑ Suetonius, The Lives of Twelve Caesars, Life of Tiberius 65
  47. ↑ 47,0 47,1 Cassius Dio, Roman History LVIII.1
  48. ↑ Cassius Dio, Roman History LVIII.5
  49. ↑ Bingham, p. 66.
  50. ↑ 50,0 50,1 50,2 50,3 50,4 Boddington, Ann (January 1963). «Sejanus. Whose Conspiracy?». The American Journal of Philology 84 (1): 1–16. doi:10.2307/293155. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-philology_1963-01_84_1/page/1. 
  51. ↑ Josephus, Antiquities of the Jews XVIII.6.6
  52. ↑ Juvenal, Satire X.67–72
  53. ↑ Cassius Dio, Roman History LVIII.6
  54. ↑ Cassius Dio, Roman History LVIII.7
  55. ↑ 55,0 55,1 Cassius Dio, Roman History LVIII.8
  56. ↑ Bingham, p. 63.
  57. ↑ 57,0 57,1 57,2 Cassius Dio, Roman History LVIII.9
  58. ↑ Cassius Dio, Roman History LVIII.10
  59. ↑ 59,0 59,1 59,2 59,3 Cassius Dio, Roman History LVIII.11
  60. ↑ Cassius Dio, Roman History LVIII.12
  61. ↑ A recovered fragment of the Fasti Ostienses, shows that Cassius Dio erred in his account on the deaths of Sejanus' family (Dio, LVIII.11). The eldest son Strabo was executed (October 24) and the remaining children were executed sometime in December. See Freeman, Adams (1955), op. cit., for the Latin inscription.
  62. ↑ Tacitus, Annals IV.11
  63. ↑ Tacitus, Annals VI.2
  64. ↑ Tacitus, Annals VI.19
  65. ↑ Tacitus, Annals VI.10
  66. ↑ Tacitus, Annals VI.29
  67. ↑ Durry, Marcel (1938). Les Cohortes Prétoriennes. Paris: Editions De Boccard. σελ. 156. 
  68. ↑ Bingham, p. 234f.
  69. ↑ Bingham, p. 65f.
  70. ↑ Cassius Dio, Roman History LII.24
  71. ↑ Cassius Dio, Roman History LVIII.14
  72. ↑ Philo, On the Embassy to Gaius XXIV
  73. ↑ Suetonius, The Lives of Twelve Caesars, Life of Tiberius 55
  74. ↑ Tacitus, Annals III.7, VI.51
  75. ↑ Tacitus, Annals IV.34–35
  76. ↑ 76,0 76,1 Seneca the Younger, Essays, To Marcia On Consolation I.2–4
  77. ↑ Phaedrus, Fables Book III, preface
  78. ↑ Velleius Paterculus, Roman History, II.127–128 II.127–128
  79. ↑ «A.S.Kline translation, lines 56–113». Poetryintranslation.com. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2013. 
  80. ↑ Brodersen, G. L.; Selden, J. (1 January 1953). «Seventeenth-Century Translations of Juvenal». Phoenix 7 (2): 57–76. doi:10.2307/1086137. 
  81. ↑ «Online introduction and text». Extra.shu.ac.uk. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2013. 
  82. ↑ Siobhan C. Keenan, “Staging Roman History, Stuart Politics, and the Duke of Buckingham: The Example of The Emperor’s Favourite Early Theatre 14.2 (2011)
  83. ↑ John Forster, Lives of Eminent British Statesmen, London 1836, p.42ff
  84. ↑ Volume 1, Google Books
  85. ↑ Google Books
  86. ↑ Siobhan C. Keenan, "Staging Roman History, Stuart Politics, and the Duke of Buckingham: The Example of The Emperor’s Favourite", Early Theatre 14.2 (2011)
  87. ↑ Google Books
  88. ↑ W. Thomas, Wilfrid Laurier University 2006, The Crafting of Absalom and Achitophel: Dryden’s Pen for a Party, pp.52–7
  89. ↑ Masquerader (1735). C----- and Country. A Play of Seven Acts. London, ENG: T. Monger. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2017. 
  90. ↑ Jonson, Ben (1770). The Favourite. 
  91. ↑ Magnon, Jean (1647). Sejanus. 
  92. ↑ Zande, Henri van der (1716). De dood van Elius Sejanus of Spiegel voor der vorsten gunstelingen. 
  93. ↑ See the preface, pp.v-xiii
  94. ↑ «pp.1–55 Web archive text». Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2013. 
  95. ↑ Graves, Robert (3 Αυγούστου 2006). «Chapters 21-7». I, Claudius. ISBN 9780141911748. 
  96. ↑ Gary DeLashmutt, "Sejanus and the Chronology of Christ's death", Xenos Christian Fellowship Αρχειοθετήθηκε 2014-12-21 στο Wayback Machine.
  97. ↑ Later published by the Catholic Publication Society in New York in 1872: Keon, Miles Gerald (1872). Dion and the Sibyls. ISBN 9782952916264. 
  98. ↑ Maier, Paul L (1968). Pontius Pilate. ISBN 9780825497216. 
  99. ↑ «Background and sample chapters». Theconspiracytoassassinatejesuschrist.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2013. 
  100. ↑ Full text at the University of Florida libraries
  101. ↑ Author's summary

Περαιτέρω ανάγνωση

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σηιανός&oldid=10764197"