Φραγκίσκος Ε΄ της Μόντενα
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
O Φραγκίσκος Ε΄ (γερμ. Franz V, ιταλ. Francesco V, 1 Ιουνίου 1819 - 20 Νοεμβρίου 1875) από τον Οίκο των Αψβούργων-Λωρραίνης-Αυστρίας-Έστε, ήταν δούκας της Μόντενα και του Ρέτζο, Μιράντολα, Γκουαστάλλα, Μάσσα και της Καρράρα (1846-59). Ήταν ο τελευταίος δούκας της Μόντενα· μετά η Μόντενα ενσωματώθηκε στο βασίλειο της Ιταλίας.
| Φραγκίσκος Ε΄ | |
|---|---|
 | |
δούκας της Μόντενα | |
| Περίοδος | 1846 - 1859 |
| Προκάτοχος | Φραγκίσκος Δ΄ |
| Διάδοχος | Βίκτωρ Εμμανουήλ Β΄ της Ιταλίας |
| Γέννηση | 1 Ιουνίου 1819 Μιλάνο |
| Θάνατος | 20 Νοεμβρίου 1875 (56 ετών) Μόντενα |
| Σύζυγος | Αδελγόνδη της Βαυαρίας |
| Επίγονοι | Άννα Βεατρίκη |
| Οίκος | Αψβούργων-Λωρραίνης, κλάδος Αυστρίας-Έστε |
| Πατέρας | Φραγκίσκος Δ΄ |
| Μητέρα | Μαρία Βεατρίκη της Σαβοΐας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΟ Φραγκίσκος Φερδινάνδος Γεμινιανός ήταν ο πρωτότοκος γιος του Φραγκίσκου Δ΄ της Μόντενα και της Μαρίας Βεατρίκης της Σαβοΐας, κόρης του Βίκτωρα Εμμανουήλ Α΄ της Σαρδηνίας. Βαπτίστηκε από τον αρχιεπίσκοπο στο Καθεδρικό της Μόντενα· ανάδοχός του ήταν ο εξάδελφος του πατέρα του, ο Φραγκίσκος Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, δια του αντιπροσώπου του Φερδινάνδου Καρόλου Ιωσήφ, θείου του Φραγκίσκου Ε΄.
Όταν ήταν νεαρός είχε εκπαιδευτές τον κόμη Κλεμέντε Κορονίνι, τον δον Πιέτρο Ραφφαέλλι, μελλοντικό επίσκοπο Κάρπι και τον βαρόνο Έρνεστ Γκέραμπ. Το 1840 απεβίωσε η μητέρα του, που οι Ιακωβίτες τη θεωρούσαν διεκδικήτρια του στέμματος της Βρετανίας, και τη διαδέχθηκε στην αξίωση αυτή.[α] Το 1842 νυμφεύτηκε και ένας οβελίσκος εγέρθηκε στη Ρέτζια ως ανάμνηση του γάμου του.
Το 1846 απεβίωσε ο πατέρας του και τον διαδέχθηκε ως δούκας της Μόντενα, Ρέτζιο, Μιράντολα, Μάσσα και πρίγκιπας της Καρράρα. Το επόμενο έτος απεβίωσε η δεύτερη εξαδέλφη του Μαρία Λουίζα, κόρη του Φραγκίσκου Β΄, και κληρονόμησε το δουκάτο της Γκουαστάλλα.
Κατά τις επαναστάσεις του 1848 μία λαϊκή εξέγερση τον έκανε να φύγει, επανήλθε όμως το επόμενο έτος με τη συνδρομή αυστριακού στρατού. Το 1859 στρατός του βασιλείου της Σαρδηνίας, βοηθούμενος από στρατό της Γαλλίας, εισέβαλε στο δουκάτο του και αναγκάστηκε να διαφύγει. Το επόμενο έτος, ο Βίκτωρ Εμμανουήλ Β΄ όρισε τη Μόντενα ως μέρος του νέου βασιλείου του της Ιταλίας. Ο Φραγκίσκος Ε΄ διαμαρτυρήθηκε· είχε αποσυρθεί στη Βιέννη, στο ανάκτορο Μόντενα, ενώ το θέρος πήγαινε στο ανάκτορό του στη Βαυαρία. Ταξίδευε περιστασιακά και το 1864 επισκέφθηκε τη Μέση Ανατολή.
Απεβίωσε το 1875 στη Βιέννη και τάφηκε στο Ναό των Καπουτσίνων στη Βιέννη. Κληροδότησε την τεράστια περιουσία του στον Φραγκίσκο Φερδινάνδο της Αυστρίας, δισεγγονό του Φραγκίσκου Β΄.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΤο 1842 στο Μόναχο νυμφεύτηκε την Αδελγόνδη των Βίττελσμπαχ, κόρη του Λουδοβίκου Α΄ της Βαυαρίας. Απέκτησαν μια κόρη:
- Άννα Βεατρίκη Θηρεσία Μαρία (1848 - 1849).
Τιμητικές Διακρίσεις
Επεξεργασία- Το 1836 έγινε ιππότης του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος, από την Αυστρία.
- Το 1839 έλαβε το μεγάλο κορδόνι του Τάγματος του Λέοντος, από την Ολλανδία.
- Το 1842 έγινε ανώτερος ιππότης του Τάγματος του Αγιοτάτου Ευαγγελισμού, από τη Σαβοΐα.
- Το 1859 θέσπισε ένα νέο Τάγμα, του Αετού των Έστε, του οποίου ήταν Μέγας Μάγιστρος.
Σημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ Ιάκωβος Α΄ της Αγγλίας > Ερριέττα Στιούαρτ > Άννα-Μαρία της Ορλεάνης > Κάρολος-Εμμανουήλ Γ΄ της Σαρδηνίας > Βίκτωρ-Αμεδαίος Γ΄ της Σαρδηνίας > Βίκτωρ-Εμμανουήλ Α΄ της Σαρδηνίας > Μαρία-Βεατρίκη της Σαβοΐας > Φραγκίσκος Ε΄ της Μόντενα.
Πηγές
Επεξεργασία- Giornale della Reale Ducale Brigata Estense, Ristampa anastatica Aedes Muratoriana, Modena 1977
- Gian Carlo Montanari, I Fedelissimi del Duca – La Brigata Estense, Edizioni il Fiorino, Modena 1995
- Elena Bianchini Braglia, In esilio con il Duca, Il Cerchio Iniziative Editoriali, Rimini 2007. ISBN 88-8474-134-3
- Nicola Guerra, "I filoestensi apuani durante il processo di unita' nazionale" in Rassegna storica Toscana, 2003