BMW E30

μοντέλο αυτοκινήτου

Η BMW Σειρά 3 E30 ήταν ένα μεσαίο αυτοκίνητο της κατηγορίας D, που παρήχθη από τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία BMW, από τον Δεκέμβριο του 1981 έως τον Απρίλιο του 1994. Ήταν η δεύτερη γενιά της επιτυχημένης Σειράς 3. Παρουσιάστηκε στα τέλη του 1981, ως η διάδοχος της BMW E21, ενώ η μαζική παραγωγή της ξεκίνησε στις αρχές του 1982 και διήρκεσε έως τον Απρίλιο του 1991 για τις εκδόσεις Sedan και Coupé, έως τον Απρίλιο του 1993 για την έκδοση Cabrio και έως τον Απρίλιο του 1994 για την Touring (station wagon). Η σειρά Ε30 αποτέλεσε τη βάση και για την πρώτη BMW M3, που μπήκε στην παραγωγή τον Φεβρουάριο του 1986. Η συνολική παραγωγή της E30 έφτασε τα 2.339.251 αντίτυπα. Αντικαταστάθηκε τον Οκτώβριο του 1990 από τη BMW E36.

BMW Σειρά 3 E30
BMW E30 316i Coupé του 1988 στο Ηνωμένο Βασίλειο
BMW E30 320i Cabrio
Σύνοψη
Κατασκευαστής BMW
ΠαραγωγήΔεκέμβριος 1981 — Απρίλιος 1994
ΣυναρμολόγησηΜόναχο, Γερμανία (έως το 1990 Δυτική Γερμανία)
Ρέγκενσμπουργκ, Γερμανία (έως το 1990 Δυτική Γερμανία)
Τζακάρτα, Ινδονησία
Ροσλάιν, Πρετόρια, Νότια Αφρική
Μπανγκόκ, Ταϊλάνδη
ΣχεδιαστήςΚλάους Λούτε (sedan και coupé: 1978)
Max Reisböck (Touring: 1984, 1985)
Αμάξωμα και σασί
ΚατηγορίαΜεσαίο αυτοκίνητο
Αμάξωμα4-πορτο sedan
5-πορτο station wagon
2-πορτο coupé
2-πορτο cabrio
ΔιαμόρφωσηΚινητήρας μπροστά, πίσω κίνηση
Ειδικά τα 325iX μόνο με τετρακίνηση
Σύστημα κίνησης
ΚινητήραςΒενζίνη:1.6 λίτρα I4
1.8 λίτρα I4
2.0 λίτρα I4
2.0 λίτρα I6
2.3 λίτρα I4 (BMW M3)
2.3 λίτρα I6
2.5 λίτρα I6
2.7 λίτρα I6
3.3 λίτρα I6
Ντίζελ: 2.4 λίτρα I6
Μετάδοση4-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο
5-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο
3-τάχυτο αυτόματο κιβώτιο
4-τάχυτο αυτόματο κιβώτιο
Χωρητικότητα καυσίμου55 λίτρα
Σε κάποιες εκδόσεις: 62 λίτρα
Διαστάσεις
Μεταξόνιο2.565 - 2.570 χιλιοστά
Μήκος4.325 - 4.360 χιλιοστά
Πλάτος1.645 - 1.680 χιλιοστά
Ύψος1.365 - 1.380 χιλιοστά
Κενό Βάρος990 - 1.330 κιλά
Χρονολόγιο
Προηγούμενο μοντέλοBMW E21
Επόμενο μοντέλοBMW E36

Εξέλιξη και παρουσίαση Επεξεργασία

Η εξέλιξη της BMW E30 ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1976 και ενώ η προκάτοχος BMW E21, που είχε μπει στην παραγωγή τον Αύγουστο του 1975, ήταν ακόμα σχετικά καινούρια στην αγορά. Η αισθητική του νέου μοντέλου διαμορφώθηκε υπό την ηγεσία του τότε επικεφαλής του σχεδιαστικού τμήματος της BMW Κλάους Λούτε, μολονότι στην εξωτερική εμφάνιση είχε καθοριστική συμβολή και ο Boyke Boyer. Το ντιζάιν επελέγη από την εταιρεία το 1978 και οι τελικές λεπτομέρειες διαμορφώθηκαν το 1979.

Σημειωτέον ότι για την σχεδίαση του αμαξώματός του είχε γίνει, για πρώτη φορά σε BMW, εκτεταμένη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών (Computer Aided Design), με στόχο την επίτευξη μεγαλύτερης στρεπτικής ακαμψίας και την αύξηση της παθητικής ασφάλειας. Επίσης, ήταν ένα από τα πρώτα αυτοκίνητα της BMW που κατασκευάστηκαν μετά από εκτεταμένες μελέτες δοκιμών πρόσκρουσης (το γνωστό ως crash test), με σκοπό την μέγιστη δυνατή παθητική ασφάλεια, καθώς και από τα πρώτα μοντέλα της BMW όπου είχαν γίνει δοκιμές της αεροδυναμικής του μέσα σε αεροδυναμική σήραγγα. Μάλιστα κατά την εμπορική εισαγωγή της E30 το 1982, υπήρξε και μια επίσημη προωθητική ταινία μικρού μήκους από τη BMW που έδειχνε τη συνολική διαδικασία σχεδιασμού και δημιουργίας της E30 και παρουσιάζοντας, μεταξύ άλλων, και ντοκουμέντα από τις 3 αυτές διαδικασίες.[1]

Ενεργητική και παθητική ασφάλεια Επεξεργασία

Οι περισσότερες E30 έφεραν στάνταρ 4 δισκόφρενα, με εξαίρεση κάποιες βασικές εκδόσεις των 4-κύλινδρων μοντέλων, από τις οποίες κάποια αντίτυπα έφεραν ταμπούρα στους πίσω τροχούς. Από το 1986, το μοντέλο άρχισε να προσφέρει και έξτρα Σύστημα Αντιμπλοκαρίσματος Τροχών (ABS).[2] Μάλιστα από το καλοκαίρι του 1989, για τη σεζόν (model year) του 1990, όλα τα μοντέλα αμερικανικών προδιαγραφών καθιέρωσαν στάνταρ αερόσακο οδηγού, ο οποίος έγινε υποχρεωτικός στα αυτοκίνητα αμερικανικής κυκλοφορίας από τη σεζόν του 1990 (για την ιστορία, από τη σεζόν του 1994 έγινε υποχρεωτικός και ο αερόσακος συνοδηγού σε όλα τα μοντέλα όλων των εταιρειών αμερικανικής κυκλοφορίας).

Επίσης, η δεξαμενή καυσίμων ήταν μεταλλική και βρίσκεται στο κέντρο του αμαξώματος, αντί στο πίσω άκρο του σασί, μειώνοντας έτσι δραστικά τον κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς μετά από οπίσθια πρόσκρουση. Η ίδια τοποθέτηση ίσχυε και στην προκάτοχο BMW E21, την πρώτη γενιά της Σειράς 3, και σε όλες τις μεταγενέστερες γενιές της Σειράς 3, με τη διαφορά ότι στις μεταγενέστερες γενιές της Σειράς 3 είναι από πλαστικό που σπάζει δύσκολα και αποτελείται από δύο θαλάμους που συνδέονται μεταξύ τους, μια σχεδίαση που ξεκίνησε για πρώτη φορά το 1990 στη διάδοχο Σειρά 3 E36 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, σε όλες τις γενιές της Σειράς 3. Να σημειωθεί ότι ειδικά οι 6-κύλινδρες εκδόσεις της E30 από την ανανέωση του μοντέλου που έγινε τον Σεπτέμβριο του 1987, καθώς και όλες οι E30 station wagon (εκδοχή που εισήχθη τον ίδιο μήνα, μαζί με την ανανέωση), απέκτησαν ένα διαφορετικής σχεδίασης και μεγαλύτερο ντεπόζιτο καυσίμων, όγκου 62 λίτρων, αντί για 55 λίτρων στις άλλες εκδόσεις[3] (δείτε επίσης: Ανανέωση του 1987).

Έτη παραγωγής των εκδοχών Επεξεργασία

Σε αντίθεση με την αποκλειστικά 2-πορτη σεντάν εκδοχή της προκατόχου BMW E21, που ήταν και η πρώτη γενιά της BMW Σειράς 3, η E30 κατασκευάστηκε σε αρκετές εκδοχές αμαξώματος, που αναλύονται παρακάτω. Η δημοφιλέστερη έκδοση ήταν, με διαφορά, η 4-πορτη σεντάν, η οποία εισήχθη ως απάντηση στις διαμαρτυρίες πολλών υποψήφιων αγοραστών ότι λόγω του αποκλειστικά 2-πορτου αμαξώματος της πρώτης γενιάς, η BMW Σειρά 3 δεν ήταν πρακτικώς κατάλληλη για οικογένειες και, γενικότερα, για μεταφορά πάνω από 2 ατόμων. Μάλιστα ενώ τον πρώτο χρόνο παραγωγής της E30, όσο διατίθετο μόνο ως 2-πορτη, είχαν κατασκευαστεί ήδη 233.781 αντίτυπα, μόλις κυκλοφόρησε στην αγορά και η 4-πορτη οι πωλήσεις κυριολεκτικά «απογειώθηκαν».[4]

 
Δεξιοτίμονη BMW E30 320i Touring (station wagon) του 1989 στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε φωτογραφία του 2016.
Κωδικός αμαξώματος Έναρξη Λήξη
2-πορτο Sedan E30/2 Δεκέμβριος 1981 Απρίλιος 1991
4-πορτο Sedan E30/4 Ιανουάριος 1983 Απρίλιος 1991
Baur Topcabriolet E30/2Cab: με βάση το 2-πορτο Sedan* Φεβρουάριος 1983 Απρίλιος 1991
Cabriolet E30/2C Ιούλιος 1985 Απρίλιος 1993
M3 E30/2S Φεβρουάριος 1986 Δεκέμβριος 1990
M3 Cabriolet E30/2SC Ιούνιος 1988 Ιούνιος 1991
Touring E30/5 Ιούλιος 1987 Απρίλιος 1994
Z1 Roadster E30/Z (80 αντίτυπα προ-παραγωγής)
Μαζική παραγωγή: Z1
Ιούλιος 1988 Ιούνιος 1991
4-κίνητο (iX) E30/16 Φεβρουάριος 1985 Φεβρουάριος 1991
(*): Υπήρξε και μια δοκιμαστική εκδοχή E30/4Cab, με βάση το 4-πορτο Sedan, πλην όμως αποκλειστικά ως πρωτότυπο μοντέλο.

Ετήσια παραγωγή Επεξεργασία

 
Το σαλόνι μιας BMW E30 316i του 1987 - 1991.
 
Ο πίνακας οργάνων μιας BMW E30 320i σε χιλιόμετρα την ώρα.
Ετήσια παραγωγή της BMW E30[5][6]
1981 3
1982 15.580
1983 218.201
1984 285.134
1985 297.886
1986 329.460
1987 316.075
1988 269.074
1989 257.307
1990 246.818
1991 56.363
1992 26.913
1993 18.440
1994 1.997
Σύνολο 2.339.251

Κιβώτια ταχυτήτων Επεξεργασία

 
Δεξιοτίμονη BMW E30 316 κουπέ του 1986 (η εκδοχή του 1985 - 1987) στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε φωτογραφία του 2018.

Αρχικά, οι πρώτες 4-κύλινδρες εκδόσεις 316 and 318i μπορούσαν να παραγγελθούν είτε με 4-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο είτε με 5-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο, ενώ οι άλλες εκδόσεις συνδυάζονταν μόνο με 5-τάχυτα μηχανικά κιβώτια (οι εκδόσεις 323i, 325e, 325es και 325i είχαν ένα ακόμα πιο βελτιωμένο 5-τάχυτο χειροκίνητο και η κορυφαία BMW M3, που εισήχθη τον Φεβρουάριο του 1986, ένα ακόμα καλύτερο 5-τάχυτο χειροκίνητο). Ταυτόχρονα με την πρώτη ελαφρά ανανέωση του μοντέλου όμως, που αποκαλύφθηκε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης τον Σεπτέμβριο του 1985, το 4-τάχυτο χειροκίνητο καταργήθηκε οριστικά. Όλα τα μηχανικά κιβώτια της E30 είχαν προέλθει από τη γερμανική εταιρεία Getrag.[7]

 
Το πίσω μέρος της προηγούμενης BMW E30 316 του 1986.

Επίσης, οι E30 προσέφεραν προαιρετικά και αυτόματα κιβώτια ταχυτήτων. Αρχικά, το 3-τάχυτο αυτόματο 3HP22 της γερμανικής εταιρείας ZF, εκτός από τις 6-κύλινδρες εκδόσεις 320i και 323i που μπορούσαν να συνδυαστούν, εκτός από το στάνταρ 5-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο, και με το 4-τάχυτο αυτόματο 4HP22 επίσης από την εταιρεία ZF. Από τον Σεπτέμβριο του 1984, για τη σεζόν του 1985, το 3-τάχυτο αυτόματο καταργήθηκε οριστικά και το 4-τάχυτο αυτόματο έγινε διαθέσιμο σε όλες τις εκδόσεις.

Ανανέωση του 1987 Επεξεργασία

 
Δεξιοτίμονη BMW E30 318i του 1989 στο Σίδνεϊ, Αυστραλία, σε φωτογραφία του 2016. Φαίνεται η διαφορά στα πίσω φώτα της E30 μετά την ανανέωση του 1987, καθώς και το πίσω τρίτο φως φρένων που καθιερώθηκε υποχρεωτικά στη χώρα αυτή από το 1989 (επίσης και στη Βόρεια Αμερική από τη σεζόν του 1986 και στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τη σεζόν του 1998, αν και στην πράξη είχε γίνει στάνταρ και στην Ευρώπη από κάποιες ευρωπαϊκές εταιρείες αρκετά έτη πριν γίνει υποχρεωτικό).

Στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης τον Σεπτέμβριο του 1987, η BMW εισήγαγε μια ακόμα εντονότερη ανανέωση της E30, η οποία μάλιστα κάποιες φορές αναφέρεται, ανεπίσημα, ως η Σειρά 2 της E30. Εξωτερικά οι αλλαγές, περιελάμβαναν λίγο μεγαλύτερα πίσω φώτα, επανασχεδιασμό στον μπροστινό προφυλακτήρα και μια ελαφρά μείωση στις διακοσμήσεις από χρώμιο, οι οποίες αντικαταστάθηκαν από πλαστικό, δίνοντάς της έτσι μια πιο σύγχρονη αισθητική αντί για «κλασική» εμφανισιακή φιλοσοφία. Επίσης, προστέθηκε στην παλέτα και η εκδοχή Touring (station wagon, που κυκλοφόρησε μέσα στον ίδιο μήνα, ενώ είχε μπει στην παραγωγή τον Ιούλιο του 1987), η έκδοση 325e διακόπηκε και ο τετρακύλινδρος κινητήρας 1.6 λίτρων M10 (που ήταν προηγουμένως ο μοναδικός στην παλέτα της E30 με καρμπυρατέρ αντί με injection) καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον κινητήρα M40, που είχε σύστημα έγχυσης καυσίμου (fuel-injection) Motronic της Bosch, με αποτέλεσμα να καταργηθεί τότε η έκδοση 316 και να αντικατασταθεί από την 316i (όπου το τελικό i σήμαινε injection). Ταυτόχρονα, έγιναν αρκετές ακόμα μηχανικές αναβαθμίσεις στο μοντέλο, καθώς και βελτιώσεις στην προστασία κατά της σκουριάς.[8]

Επίσης, όπως προαναφέρθηκε, από την ανανέωση του μοντέλου, οι 6-κύλινδρες εκδόσεις, καθώς και όλες οι E30 station wagon, απέκτησαν ένα διαφορετικό και μεγαλύτερο ντεπόζιτο καυσίμων, όγκου 62 λίτρων, αντί για 55. Στα επόμενα χρόνια και μέχρι την αντικατάσταση του μοντέλου, δεν υπήρξαν αισθητικές αλλαγές και η μοναδική μηχανική προσθήκη ήταν η εισαγωγή της ακόμα ισχυρότερης στα 1.8 λίτρα έκδοσης 318is το 1989, με τον νέο κινητήρα M42, που διατηρήθηκε στην παραγωγή έως το 1991.

Το E30 στην Ελλάδα Επεξεργασία

 
BMW E30 του 1983, από τις πρώτες 4-πορτες σεντάν E30.

Η BMW Σειρά 3 E30 γνώρισε μεγάλη επιτυχία και απήχηση στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στη βασική έκδοση 316 και μεταγενέστερα 316i, διότι ήταν τότε το μοναδικό compact πολυτελές αυτοκίνητο που ξεκινούσε από τα 1.600 κυβικά εκατοστά. Ως αποτέλεσμα, λόγω της τότε (κατά τα έτη παραγωγής της) υψηλής φορολογίας εισαγωγής επί της εργοστασιακής αξίας, ήταν η μοναδική προσιτή και εφικτή επιλογή μοντέλου μεταξύ όλων των premium αυτοκινητοβιομηχανιών για τους χιλιάδες υποψήφιους αγοραστές της μεσαίας κοινωνικής τάξης που επιζητούσαν κάτι ανώτερο από τα τότε κοινά στάνταρ. Από το 1990, ωστόσο, όταν έγιναν δύο μεγάλες διαδοχικές μειώσεις στους δασμούς εισαγωγής (άνοιξη του 1990 και αρχές του 1991), κυκλοφόρησαν και αρκετές 318i, οι οποίες σύντομα περιορίστηκαν στην έκδοση 318i Cabrio (η βασική έκδοση της E30 Cabrio) μετά την εισαγωγή της διαδόχου BMW E36 στις αρχές του 1991.

Αντιθέτως, οι εκδόσεις από τα 2.0 λίτρα και άνω, παρέμειναν σχεδόν άγνωστες στη χώρα, λόγω της τότε φορολογίας εισαγωγής, με εξαίρεση έναν πολύ μικρό κύκλο φανατικών οπαδών της εταιρείας, που τις απέκτησαν κατά τη δεκαετία του 1990, μετά τη λήξη της παραγωγής του μοντέλου, και φυσικά μόνο ως μεταχειρισμένες. Ειδικά μάλιστα η έκδοση Diesel των 2.4 λίτρων (1985 - 1991) δεν εισήχθη ποτέ στη χώρα, ούτε καν από παράλληλες εισαγωγές, καθώς τα έτη παραγωγής της, απαγορευόταν εντελώς η εισαγωγή πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης.

Όλες οι εισαγόμενες εκδόσεις απεδείχθησαν ιδιαίτερα αξιόπιστες και εύκολες στη συντήρηση, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι έως τα τέλη της δεκαετίας του 2010 αρκετά αντίτυπα κυκλοφορούσαν ακόμα στους δρόμους, κάτι εξαιρετικά σπάνιο έως σχεδόν μοναδικό, τότε, για μοντέλο της δεκαετίας του 1980.

Αναφορές Επεξεργασία

 
Δεξιοτίμονη BMW E30 316i Automatic του 1986, 4-πορτης σεντάν εκδοχής, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
  1. Noakes, Andres (2008). The Ultimate History of BMW.
  2. BMW 3 Series Service Manual 1984-1990. Bentley Publishers. 1990. ISBN 0 8376 0325 0.
  3. www.e30zone.net/ Fuel[νεκρός σύνδεσμος]
  4. Lewin, Tony (2016). The BMW Century. ISBN 978 0 7603 5017 1.
  5. Werner Oswald, Deutsche Autos 1945-1990, Band 4, Stuttgart, Motorbuch Verlag, 1. Auflage 2001 (ISBN 978-3-613-02131-0).
  6. Eberhard Kittler, Deutsche Autos seit 1990, Band 5, Stuttgart, Motorbuch Verlag, 1. Auflage 2001 (ISBN 978-3-613-02128-0).
  7. Everett, Andrew (2012). BMW E30 - 3 Series Restoration Guide. Publish Drive. pp. 141–142. ISBN 9781855209602.
  8. Baghetti, Giancarlo (1987-12-17). Liberali, Sandro (ed.). "Che diesel volete?" [Which diesel do you want?]. Auto Oggi (στα ιταλικά). Verona, Italy: Arnoldo Mondadori. 2 (54).

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Jeremy Walton (2001). BMW 3-Series Collectors Guide: Generation 1 and 2 including M3. Motor Racing Publications. ISBN 1-899870-55-5.
  • R.M. Clarke (1990). BMW Series 3 - 4 Cylinder Cars Gold Portfolio. Brooklands Books. ISBN 1-85520-149-6.
  • A.K. Legg & Larry Warren (1996). BMW 3- & 5-Series Haynes Service and Repair Manual. Haynes. ISBN 1-85960-236-3.
  • Various authors (1993). BMW Serie "3" (Modelos después 1983) Estudios técnicos y documentación. ANETO-ETAI. ISSN 1134-7155 (paperback).
  • Andrew Everett (2006). BMW E30 - 3 Series Restoration Bible. Brooklands Books. ISBN 1-85520-678-1. 
  • Robert Bentley (2003). BMW 3 Series (E30) Service Manual: 1984–1990. Bentley Publishing. ISBN 0837603250. 
  • Hans-Hermann Braess: Dimensionen: Das Original, die BMW 3er-Reihe. BMW Group.
  • BMW Betriebsanleitung 3er (E30).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία