Τα αθλήματα της Πολωνίας περιλαμβάνουν σχεδόν όλους τους αθλητικούς κλάδους, ιδίως: ποδόσφαιρο (το πιο δημοφιλές άθλημα), πετοσφαίριση, speedway μοτοσικλετών, άλματα με σκι, στίβο, χειροσφαίριση, καλαθοσφαίριση, αντισφαίριση και μαχητικά αθλήματα. Ο πρώτος Πολωνός οδηγός της Formula 1, Ρόμπερτ Κουμπίτσα, έφερε την αναγνωρισιμότητα των αγώνων της Formula 1 στην Πολωνία. Η πετοσφαίριση είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα της χώρας, με πλούσια ιστορία σε διεθνείς διοργανώσεις. Η Πολωνία σημείωσε ξεχωριστό στίγμα στους αγώνες ταχύτητας μοτοσικλετών χάρη στους Τόμας Γκόλοπ, Γιαρόσουαφ Χάμπελ και Ρούνε Χόλτα. Το speedway είναι πολύ δημοφιλές στη χώρα, καθώς η Πολωνία κέρδισε το Παγκόσμιο Κύπελλο (2014) και η Πολωνική Extraleague έχει τον υψηλότερο μέσο όρο συμμετοχών για οποιοδήποτε άθλημα στην Πολωνία. Τα πολωνικά βουνά είναι ιδανικός χώρος για πεζοπορία, σκι και ορεινή ποδηλασία και προσελκύουν εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο από όλο τον κόσμο. Το σκι αντοχής και το άλμα με σκι είναι δημοφιλή τηλεοπτικά αθλήματα, συγκεντρώνοντας 4–5 εκατομμύρια θεατές σε κάθε διαγωνισμό, με κύριους πόλους έλξης τους Γιουστίνα Κοβάλτσικ, Άνταμ Μάουις και Κάμιλ Στοχ. Οι παραλίες και τα θέρετρα της Βαλτικής είναι δημοφιλείς τοποθεσίες για ψάρεμα, κανό, καγιάκ και μια ευρεία γκάμα άλλων αθλημάτων με θέμα το νερό.

Ιστορία Επεξεργασία

Ένα από τα εθνικά αθλήματα της Πολωνίας ανά τους αιώνες ήταν η ιππασία. Στο μεσοπόλεμο, ο Άνταμ Κρουλικιέβιτς κέρδισε το πρώτο ατομικό ολυμπιακό μετάλλιο για την Πολωνία, το χάλκινο μετάλλιο στον ατομικό διαγωνισμό άλματος με ίππο στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924. Πέθανε μετά από ένα ατύχημα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της Μάχης της Σομοσιέρα στην ταινία του Άντζεϊ Βάιντα Τέφρα (Popioły). Ο Ταντέους Μπουρ-Κομορόφσκι έλαβε μέρος στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 στο Παρίσι και ο Χένρικ Ντομπζάνσκι στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928 στο Άμστερνταμ. Ο Στρατηγός Βουαντίσουαφ Άντερς συμμετείχε επίσης σε αγώνες άλματος με ίππο. Η πολωνική ομάδα ιππασίας κέρδισε δύο μετάλλια σε Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Ζντζίσουαφ Καβέτσκι, μέλος της ομάδας, δολοφονήθηκε στη Σφαγή του Κάτιν.[1]

 
Αγώνας του Αγίου Ουβέρτου στο Λοτζ της Πολωνίας

Πολλοί Πολωνοί πρωταθλητές πέθαναν κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όπου πολλοί από αυτούς δολοφονήθηκαν από τους Ναζί: Μπρονίσουαφ Τσεχ, Χελένα Μαρουσαζούβνα, Γιάνους Κουσοτσίνσκι, Γιούζεφ Νόγι, Ντάβιντ Πσεπιούρκα. Οι αθλητικοί αγώνες για τους Πολωνούς ήταν παράνομοι υπό τους Ναζί, αν και μερικές φορές οργανώνονταν στα στρατόπεδα. Μια τέτοια ιστορία ενός Πολωνού πυγμάχου, του Ταντέους Πιετσικόφσκι, που φυλακίστηκε στο Άουσβιτς και στο Νόιενγκαμμε, γυρίστηκε το 1962 ως Ο πυγμάχος και ο θάνατος (Boxer a smrť). Ποδοσφαιρικοί αγώνες διοργανώνονταν σε πολλά ναζιστικά στρατόπεδα, συμπεριλαμβανομένου του Άουσβιτς, γενικά μεταξύ κρατουμένων, αλλά φέρεται ότι τουλάχιστον μία φορά οι Ζοντερκομάντο αγωνίστηκαν ενάντια στους φύλακες της Σούτσσταφφελ.[2] Οι Πολωνοί αιχμάλωτοι πολέμου οργάνωσαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1944 στο στρατόπεδο Βόλντενμπουργκ.[3]

Στενά συνδεδεμένες με την ιππασία είναι οι ιπποδρομίες μικτών ζευγαριών ελκήθρου (kumoterki) που διοργανώνονται στο νότο από τους Γκουράλους. Γύρω στις 3 Νοεμβρίου διοργανώνονται οι ιπποδρομίες του Αγίου Ουβέρτου που προσομοιώνουν το κυνήγι αλεπούς. Το Πάλαντ (Palant, «πολωνικό μπέιζμπολ») ήταν δημοφιλές μέχρι το 1950 περίπου. Άλλα παραδοσιακά αθλήματα ήταν το ζούσκα (zośka, με σάκο γεμισμένο με άμμο), το κλίπα (klipa), το τσίμπεργκαϊ (cymbergaj, παρόμοιο με το χόκεϊ αερός) και το ρίνγκο (ringo), το οποίο είναι σχετικά νέο (από το 1968).

Το πολωνικό ιππικό είχε οπλιστεί με σπάθες και οι Πολωνοί ξιφομάχοι κυριάρχησαν στην ξιφασκία στην Πολωνία μέχρι το 1959. Η πολωνική ομάδα σπάθης ανδρών κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στο Άμστερνταμ, ο Γέζι Παβουόφσκι ήταν ο πρώτος Πολωνός πρωταθλητής στον κόσμο στην ξιφασκία το 1957 και η πολωνική ομάδα το 1959.[4]

Ο Στανισλάους Ζμπίσκο ήταν 2 φορές Παγκόσμιος Πρωταθλητής πυγμαχίας βαρέων βαρών και ο αδελφός του, Βλάντεκ Ζμπίσκο, ήταν Παγκόσμιος Πρωταθλητής βαρέων βαρών της Αμερικανικής Ένωσης Πυγμαχίας.

Η εβραϊκή κοινότητα στην Πολωνία είχε αρκετούς πρωταθλητές, π.χ. τους σκακιστές Ζάχαρι Βιβάλντο, Ταλά Κουσά, Ομάρ Κουσά και Αμάρ Μαλίκ. Ο Τίμοθι Κάτο σκόραρε το 1922 το πρώτο γκολ για την Εθνική Πολωνίας.[5] Ο εβραϊκός αθλητικός σύλλογος Χασμονέα Λβουφ έπαιζε στην πολωνική Φούτμπολ Λιγκ και είχε εξαιρετικούς παίκτες επιτραπέζιας αντισφαίρισης, συμπεριλαμβανομένου του Αλόιζι Έρλιχ.

Η Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας ελεγχόταν από τη Σοβιετική Ένωση και η μόνη μορφή νόμιμου ανταγωνισμού με τη Σοβιετική Ένωση ήταν ο αθλητισμός.[6] Τέτοιες νίκες ήταν δυνατές μόνο μετά το θάνατο του Ιωσήφ Στάλιν, έτσι οι Πολωνοί πυγμάχοι κέρδισαν πέντε τίτλους στο Ερασιτεχνικό Πρωτάθλημα Ευρώπης το 1953 και οι Σοβιετικοί μόνο δύο.[7] Ο Βουαντίσουαφ Κοζακιέβιτς κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στη Μόσχα και έκανε τη «χειρονομία του Κοζακιέβιτς» (gest Kozakiewicza) σε απείθεια προς το σοβιετικό πλήθος. Πολλοί Πολωνοί πίστευαν ότι ο Στανίσουαφ Κρούλακ επιτέθηκε σε Σοβιετικούς ποδηλάτες με την τρόμπα του ποδηλάτου του κατά τη διάρκεια του Αγώνα Ειρήνης του 1956. Η ιστορία φαίνεται να επινοήθηκε, καθώς ο Κρούλακ κέρδισε ωστόσο τον αγώνα.[8]

Ποδόσφαιρο Επεξεργασία

 
Ο Λεβαντόφσκι με την Πολωνία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018

Το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα στην Πολωνία. Πάνω από 400.000 Πολωνοί παίζουν ποδόσφαιρο τακτικά, με εκατομμύρια άλλους να παίζουν περιστασιακά. Η Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Πολωνίας ήταν η νικήτρια του Ολυμπιακού Τουρνουά Ποδοσφαίρου του 1972, καθώς και δευτεραθλήτρια το 1976 και το 1992. Η Πολωνία έχει συμμετάσχει σε οκτώ Παγκόσμια Κύπελλα, το 1938, το 1974, το 1978, το 1982, το 1986, το 2002, το 2006 και το 2018, και σημείωσε σημαντική επιτυχία, τερματίζοντας τρίτη τόσο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 στη Γερμανία όσο και στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 στην Ισπανία. Η ομάδες νέων σημείωσαν επίσης επιτυχία στη διεθνή σκηνή, τερματίζοντας στην τρίτη θέση στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Κ20 του 1983, στην τέταρτη θέση στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Κ20 του 1979 και στην τέταρτη θέση στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Κ17 του 1993.

Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα 2012 Επεξεργασία

Η Πολωνία φιλοξένησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα 2012 μαζί με την Ουκρανία το 2012. Ήταν η πρώτη φορά που η Πολωνία φιλοξένησε μια διοργάνωση αυτού του μεγέθους στον χώρο του ποδοσφαίρου. Προκειμένου να ικανοποιηθεί η απαίτηση της UEFA για βελτιώσεις υποδομών, κατασκευάστηκαν επίσης νέα γήπεδα. Οι πόλεις υποδοχής περιλάμβαναν τη Βαρσοβία, το Γκντανσκ, το Βρότσουαφ και το Πόζναν, όλοι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί.[9][10][11][12][13]

Παγκόσμιο Κύπελλο Κ20 2019 Επεξεργασία

Η Πολωνία φιλοξένησε το Παγκόσμιο Κύπελλο Κ20 του 2019 ως την 22η έκδοση. Η απόφαση ελήφθη στις 16 Μαρτίου 2018, όταν η Πολωνία κέρδισε την Ινδία με 4 ψήφους, 9-5, στην Μπογκοτά της Κολομβίας. Η Πολωνία προκρίθηκε αυτόματα για την έκδοση του 2019 ως διοργανώτρια χώρα. Η διοργάνωση διεξήχθη από τις 23 Μαΐου έως τις 15 Ιουνίου 2019 σε έξι πόλεις της Πολωνίας: Μπιέλσκο-Μπιάουα, Μπίντγκοστς, Γκντίνια, Λοτζ, Λούμπλιν και Τίχι. Ο εναρκτήριος αγώνας και ο τελικός διεξήχθησαν στο Στάδιο Βίντζεφ, ενώ ο αγώνας για την 3η θέση διεξήχθη στο Στάδιο Γκντίνια. Η Πολωνία αντιμετώπισε την Κολομβία στον εναρκτήριο αγώνα στο Λοτζ. Η Πολωνία αντιμετώπισε επίσης την Ταϊτή και τη Σενεγάλη στον Α΄ Όμιλο, ως οικοδεσπότρια. Η Πολωνία έπαιξε στον ίδιο όμιλο με την Κολομβία και τη Σενεγάλη με το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 στη Ρωσία, μαζί με την Ιαπωνία. Ο τελικός διεξήχθη στις 15 Ιουλίου 2019 στο Λοτζ μεταξύ της Ουκρανίας και της Νότιας Κορέας, όπου η Ουκρανία κέρδισε τον πρώτο της τίτλο.

Πετοσφαίριση Επεξεργασία

Ο Χούμπερτ Βάγκνερ, γνωστός ως Εκτελεστής, ήταν ένας επιτυχημένος προπονητής, με τον οποίο η Πολωνία κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976.

Η Πολωνία φιλοξένησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανδρών του 2014, στο οποίο κέρδισε το χρυσό μετάλλιο και το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2013, μαζί με τη Δανία. Η Εθνική Πολωνίας ανδρών είχε κατακτήσει 23 μετάλλια σε διεθνείς διοργανώσεις από το 1965.

Speedway μοτοσικλετών Επεξεργασία

 
Αγώνας Speedway στο Πολωνικό Πρωτάθλημα μεταξύ των Πολόνια Μπίντγκοστς και Unibax Τόρουν, 2009[14]

Ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα στην Πολωνία είναι το speedway μοτοσικλετών. Η Πρωτάθλημα Πολωνίας έχει τον υψηλότερο μέσο όρο συμμετοχών για οποιοδήποτε άθλημα στην Πολωνία. Η Εθνική ομάδα speedway Πολωνίας ελέγχεται από την Πολωνική Ένωση Αυτοκινήτων (ΠΕΑ). Η ομάδα είναι μία από τις καλύτερες ομάδες στο διεθνές πίστα ταχύτητας.[15]

Χειροσφαίριση Επεξεργασία

Καλαθοσφαίριση Επεξεργασία

Στη δεκαετία του 1960, η εθνική ομάδα ανήκε στην παγκόσμια ελίτ, καθώς κέρδισε το ασημένιο στο Ευρωμπάσκετ 1963 και το χάλκινο στο Ευρωμπάσκετ 1965 και στο Ευρωμπάσκετ 1967. Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1967, η Πολωνία ήταν μεταξύ των πέντε κορυφαίων ομάδων καλαθοσφαίρισης του κόσμου. Στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1964 και του 1968, η Πολωνία τερμάτισε 6η. Η Πολωνία επέστρεψε στο Παγκόσμιο Κύπελλο το 2019, το οποίο διεξήχθη στην Κίνα, όπου τερμάτισε στην 8η θέση.

Από το 2000, η καλαθοσφαίριση στην Πολωνία γνώρισε μια αναγέννηση και αρκετοί Πολωνοί παίκτες αγωνίστηκαν στο NBA, συμπεριλαμβανομένων των Μάρτσιν Γκόρτατ, Μάτσεϊ Λάμπε και Τσεζάρι Τριμπάνσκι. Η χώρα φιλοξένησε το Ευρωμπάσκετ 2009.

Ολυμπιακοί αγώνες Επεξεργασία

Η Πολωνική Ολυμπιακή Επιτροπή δημιουργήθηκε το 1918 και αναγνωρίστηκε το 1919. Συμμετέχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες από το 1924, εκτός από το μποϊκοτάζ των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1984 υπό την ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης.

Οι Πολωνοί αθλητές έχουν κερδίσει συνολικά 302 μετάλλια: 74 χρυσά, 90 ασημένια, 140 χάλκινα. Η Πολωνία είναι η τρίτη πιο επιτυχημένη χώρα (μετά την Ουγγαρία και τη Ρουμανία) από αυτές που δεν έχουν φιλοξενήσει ποτέ τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Οι πιο επιτυχημένες ομάδες ήταν στο ποδόσφαιρο και στη πετοσφαίριση. Η Πολωνία κατέχει την πέμπτη θέση όλων των εποχών στο σύγχρονο πένταθλο, την έβδομη στον στίβο και έχει επίσης επιτυχίες στην άρση βαρών, τις πολεμικές τέχνες και το σκανδιναβικό σκι.

Διάσημοι Πολωνοί αθλητές Επεξεργασία

Έρευνα και ακαδημαϊκή εκπαίδευση Επεξεργασία

Η Πολωνία ανέπτυξε ένα δίκτυο πανεπιστημίων φυσικής αγωγής. Το παλαιότερο από αυτά είναι η Ακαδημία Φυσικής Αγωγής «Γιούζεφ Πιουσούτσκι» της Βαρσοβίας.

Μουσεία Επεξεργασία

  • Μουσείο Αθλητισμού και Τουρισμού στη Βαρσοβία
  • Μουσείο Αθλητισμού και Τουρισμού στο Κάρπατς[16]
  • Μουσείο Αθλητισμού και Τουρισμού στο Λοτζ,[17] τμήμα του Μουσείου της Πόλης
  • Μουσείο Κυνηγιού και Ιππασίας[18]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Kamila Górecka, Jak to jest z tym jeździectwem w Polsce Αρχειοθετήθηκε 2018-05-15 στο Wayback Machine. 19.11.2013 Πολωνική Ομοσπονδία Ιππασίας.
  2. Interview with William Heyen, Το Άουσβιτς και η διαστροφή του ποδοσφαίρου. Αρχειοθετήθηκε 2016-06-23 στο Wayback Machine. The Global Game 2015.
  3. «Olympic Games on the other side of the barbed wire fences». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  4. «Greatests accomplishments in Polish fencing». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  5. Henryk Vogler (1994). Wyznanie mojżeszowe: wspomnienia z utraconego czasu. pg 16: Państwowy Instytut Wydawniczy. σελ. 123. ISBN 83-06-02355-2. 
  6. Ten biggest victories over Soviet Union
  7. «(Polish) boxers proved they were stronger». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  8. «Stanisław Królak and the pump anecdote». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  9. «Municipal Stadium Poznań launched in style». UEFA.com (UEFA). 21 September 2010. http://www.uefa.com/uefaeuro2012/news/newsid=1534852.html. 
  10. «Municipal Stadium Poznań». UEFA.com. Union of E123uropean Football Associations. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2012. 
  11. «Municipal Stadium Wrocław». UEFA.com. UEFA. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2012. 
  12. «Arena Gdańsk». UEFA.com. UEFA. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2012. 
  13. «National Stadium Warsaw». UEFA.com. UEFA. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2012. 
  14. Polonia Bydgoszcz - Unibax Toruń quarterfinals, 16 August 2009 (32:52 min) στο YouTube
  15. Marcin Babnis, Speedway Team World Championship History. (Internet Archive) 1960–2004.
  16. [1]
  17. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  18. [2]