Γ΄ Εθνική ποδοσφαίρου ανδρών
Το πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας αποτελεί την τρίτη βαθμίδα του ελληνικού ποδοσφαίρου, έχει ερασιτεχνικό χαρακτήρα και διοργανώνεται από την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ). Καθιερώθηκε από την ΕΠΟ την ποδοσφαιρική περίοδο 1982–83, αν και η ύπαρξή της ανεπίσημα χρονολογείται από την περίοδο 1965–66 και επίσημα ως Γ΄ Εθνική για μία μόνο χρονιά, το 1966–67. Από το 1991[1] μέχρι και την αγωνιστική περίοδο 2012-13 είχε επαγγελματική ή ημιεπαγγελματική μορφή, ενώ από την περίοδο 2013-14 έχει ερασιτεχνική μορφή και αποτελεί την ανώτερη ερασιτεχνική κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου.
![]() | |
Διοργανωτής | Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία |
---|---|
Ίδρυση | 1965 (ανεπίσημα)[σημ. 1] 1982 (επίσημα)[σημ. 2] |
Χώρα | ![]() |
Αριθμός ομάδων | 71 (5 όμιλοι) |
Επίπεδο | 3 (1965–1967, 1977-1982 & 2021–σήμερα) 4 (2019–2021) |
Άνοδος | Σούπερ Λιγκ 2 |
Υποβιβασμός | Τοπικά ερασιτεχνικά πρωταθλήματα ΕΠΣ |
Τοπικά κύπελλα | Τοπικά ερασιτεχνικά κύπελλα ΕΠΣ |
Τρέχων κάτοχος | Καμπανιακός Κοζάνη Τηλυκράτης Αιολικός Γιούχτας |
Ιστοσελίδα | epo.gr |
![]() | |
Μέχρι και την περίοδο 2018-19 αποτελούσε την τρίτη κατηγορία. Με την αναδιάρθρωση των επαγγελματικών κατηγοριών του Ελληνικού ποδοσφαίρου το 2019 και τη δημιουργία της «νέας ενδιάμεσης Α2 Εθνικής Κατηγορίας»[2], η Β΄ Εθνική Κατηγορία (Football League) και η Γ΄ Εθνική Κατηγορία, «υποβιβάστηκαν» σε τρίτη και τέταρτη κατηγορία αντίστοιχα. Την περίοδο 2020-21 αποφασίζεται η αναδιάρθρωση των κατηγοριών με την κατάργηση της Φούτμπολ Λιγκ και η Γ' Εθνική ερασιτεχνική ξαναπαίρνει μορφή τρίτου επιπέδου.
ΙστορικόΕπεξεργασία
Την περίοδο 1965–66 (Δεκέμβριος του 1965) διοργανώθηκε για πρώτη φορά τρίτη κατηγορία, η οποία είχε την ονομασία Ερασιτεχνική Β΄ Εθνικής. Διοργανώθηκε σε τέσσερις ομίλους, χωρισμένους με γεωγραφικά κριτήρια και αποτελούμενους από 9 και 10 ομάδες ο καθένας, ενώ μετά την λήξη τους ακολούθησε ένας τελικός όμιλος ανάμεσα στις τέσσερις πρωταθλήτριες ομάδες με σκοπό την ανάδειξη του υπερπρωταθλητή κι αυτός ήταν ο Λεβαδειακός. Ο τελικός αυτός γύρος δεν είχε ιδιαίτερο νόημα, δεδομένου ότι και οι τέσσερις νικήτριες ομάδες των τεσσάρων ομίλων προβιβάστηκαν στην Β' Εθνική της επόμενης χρονιάς. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από την έναρξη αυτού του πρωταθλήματος, αρκετές από τις συμμετέχουσες ομάδες είχαν ήδη ξεκινήσει να αγωνίζονται στα κατά τόπους τοπικά πρωταθλήματα, όμως μετά από ορισμένους αγώνες αποχώρησαν.
Την επόμενη περίοδο (1966–67), η διοργάνωση ονομάστηκε επίσημα από την ΕΠΟ Γ΄ Εθνική, μάλιστα διευρύνθηκε, καθώς συμμετείχαν συνολικά 63 ομάδες χωρισμένες σε τέσσερις ομίλους[3]. Οι δύο όμιλοι του Νότου ήταν χωρισμένοι σε δύο υποομίλους, πάντα με γεωγραφικά κριτήρια. Οι τέσσερις νικήτριες ομάδες τελικά δεν προβιβάστηκαν στην Β΄ Εθνική, καθώς επιχειρήθηκε αναδιάρθρωση των κατηγοριών κι έτσι η Γ' Εθνική καταργήθηκε[4], πριν καλά - καλά δημιουργηθεί.
Από την περίοδο 1967–68 μέχρι το 1976–77, τρίτη κατηγορία ουσιαστικά δεν υπήρξε. Μετά το τέλος των τοπικών πρωταθλημάτων, διεξάγονταν κατατακτήριοι αγώνες με την ονομασία Ειδικό Πρωτάθλημα ανάμεσα στις πρωταθλήτριες των τοπικών ενώσεων (ΕΠΣ) για την άνοδο στη Β΄ Εθνική. Στον αντίποδα, οι υποβιβασθείσες ομάδες της Β΄ Εθνικής αγωνίζονταν στα τοπικά των νομών τους πρωταθλήματα.
Την περίοδο 1977–78 καθιερώθηκε το Εθνικό Ερασιτεχνικό Πρωτάθλημα[5], το οποίο υπήρξε ουσιαστικά η τρίτη κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Μέχρι την περίοδο 1980–81 διεξαγόταν σε τέσσερις ομίλους, όπου την άνοδο στην Β' Εθνική εξασφάλιζαν οι δύο πρώτες ομάδες της κατάταξης του κάθε ομίλου. Την περίοδο 1981–82 διεξήχθη σε 8 ομίλους.
Γ΄ Εθνική κατηγορίαΕπεξεργασία
Το 1982–83 καθιερώθηκε επίσημα η Γ΄ Εθνική κατηγορία, αρχικά σε έναν πειραματικό όμιλο των 16 ομάδων (με πρώτο πρωταθλητή τον Εδεσσαϊκό), ενώ από την επόμενη χρονιά οι όμιλοι έγιναν δύο (Νότιος και Βόρειος). Το 1991 η Β και η Γ Εθνική εντάχθηκαν στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο και την ευθύνη διοργάνωσής τους ανέλαβε η Ε.Π.Α.Ε. Στη Γ Εθνική πάντως είχαν δικαίωμα συμμετοχής είτε Π.Α.Ε. είτε «Τμήματα Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών» των ιδρυτικών αθλητικών σωματείων.[1] Από το 1999[6] έως το 2004[7] η Γ΄ Εθνική έγινε αμιγώς επαγγελματική, καθώς οι σύλλογοι που αποκτούσαν δικαίωμα συμμετοχής (άνοδος από Δ) ήταν υποχρεωτικό να συστήσουν Π.Α.Ε. Αυτές τις χρονιές η διοργάνωσή της γινόταν σε έναν μόνο όμιλο. Από την περίοδο 2004–05 η κατηγορία επανήλθε σε ημιεπαγγελματική μορφή καθώς μπορούσαν να συμμετέχουν είτε ΠΑΕ, είτε ΤΑΠ, είτε οι ερασιτεχνικοί σύλλογοι με τα «Τμήματα Ερασιτεχνών Ποδοσφαιριστών»[8]. Ο αριθμός των ομάδων που συμμετέχουν ποικίλει από χρονιά σε χρονιά, όπως και ο αριθμός των ομάδων που προβιβάζονται και υποβιβάζονται.
Με την ίδρυση της Γ΄ Εθνικής το 1982–83, δεν σταμάτησε η διοργάνωση του Εθνικού Ερασιτεχνικού Πρωταθλήματος. Μόνο που τότε μετατράπηκε αυτομάτως σε τέταρτη κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου και από την περίοδο 1987–88 ονομάστηκε επίσημα Δ' Εθνική. Οι ομάδες της Γ' Εθνικής έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην διοργάνωση του Κυπέλλου Ελλάδας, δικαίωμα που δεν είχαν οι ομάδες του Εθνικού Ερασιτεχνικού ως το 1981–82.
Football League 2Επεξεργασία
Από την περίοδο 2010–11 ως την περίοδο 2012-13 η Γ΄ Εθνική μετονομάστηκε σε Football League 2, με διοργανώτρια αρχή του πρωταθλήματος την Ένωση Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου Β΄ και Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας (ΕΕΠ Β΄ & Γ΄ Εθνικής).
Γ΄ Εθνική Ερασιτεχνική κατηγορίαΕπεξεργασία
Την περίοδο 2013-14 η Football League 2 και η Δ΄ Εθνική καταργήθηκαν και επανήλθε η Γ΄ Εθνική ως τρίτη και τελευταία Εθνική κατηγορία του Ελληνικού ποδοσφαίρου με ερασιτεχνικό χαρακτήρα και με την επωνυμία "Γ΄ Εθνική Ερασιτεχνική κατηγορία", με διοργανώτρια αρχή της την ΕΠΟ αντί της "Ένωσης των Π.Α.Ε. Β΄ & Γ΄ Εθνικής" (πρώην Ε.Π.Α.Ε.), που διοργάνωνε το πρωτάθλημα της Γ΄ Εθνικής ως το 2013.
Οι σύλλογοι της κατηγορίας ήταν ερασιτεχνικοί και δεν μετείχαν στο θεσμό του Κυπέλλου Ελλάδας, αλλά σε έναν νεότευκτο θεσμό, το "Κύπελλο ομάδων Γ΄ Εθνικής". Την περίοδο 2013-2014 η κατηγορία αποτελούνταν από έξι ομίλους των 15-16 ομάδων έκαστος (σύνολο 93 ομάδες), ενώ την επόμενη σεζόν 2014-15 οι όμιλοι μειώθηκαν σε τέσσερις των 14-16 ομάδων (σύνολο 61 ομάδες). Οι τέσσερις όμιλοι διατηρήθηκαν και τις δύο επόμενες περιόδους, με συμμετοχή 64 ομάδων τη σεζόν 2015-16 και 61 ομάδων τη σεζόν 2016-17, ενώ το 2017-18 οι ομάδες αυξήθηκαν σε 99, συγκροτώντας οκτώ ομίλους, αριθμός που διατηρήθηκε και τη σεζόν 2018-19 με τη συμμετοχή 107 ομάδων.
Οι πρωταθλητέςΕπεξεργασία
Πειραματική Γ΄ Εθνική (1965-1967)Επεξεργασία
Περίοδος | 1ος Όμιλος | 2ος Όμιλος | 3ος Όμιλος | 4ος Όμιλος |
---|---|---|---|---|
Εργοτέλης | Λεβαδειακός | Μέγας Αλέξανδρος Θεσσαλονίκης | Εθνικός Αλεξανδρούπολης | |
Αστέρας Ζωγράφου | ΑΕΚ Φαλήρου | Θερμαϊκός Θεσσαλονίκης | Ελπίδα Δράμας |
Εθνική Ερασιτεχνική Κατηγορία (1977-1982)Επεξεργασία
Περίοδος | 1ος Όμιλος | 2ος Όμιλος | 3ος Όμιλος | 4ος Όμιλος | 5ος Όμιλος | 6ος Όμιλος | 7ος Όμιλος | 8ος Όμιλος |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1977–78 | Αχαρναϊκός | Ολυμπιακός Λουτρακίου | Μακεδονικός Σιάτιστας | Αγροτικός Αστέρας | ||||
1978–79 | Βύζας Μεγάρων | Πάτρα | Εορδαϊκός | Πανθρακικός | ||||
1979–80 | Διαγόρας Ρόδου | Πέλοπας Κιάτου | Πιερικός | Απόλλων Καλαμαριάς | ||||
1980–81 | Ατρόμητος Πειραιά | Παναργειακός | Τοξότης Βόλου | Κοζάνη | ||||
1981–82 | Ιωνικός | Αιολικός Μυτιλήνης | Πανηλειακός | Λεβαδειακός | Θήβα | Φλώρινα | ΑΠΕ Λαγκαδά | Αλεξανδρούπολη |
Πρωτάθλημα Γ΄ Εθνικής (1982-2010)Επεξεργασία
Πρωτάθλημα Football League 2 (2010-2013)Επεξεργασία
Περίοδος | Νότιος Όμιλος | Βόρειος Όμιλος |
---|---|---|
2010–11 | Παναχαϊκή | Αναγέννηση Επανωμής |
2011–12 | Απόλλων Σμύρνης | Εθνικός Γαζώρου |
2012–13 | Φωστήρας | Απόλλων Καλαμαριάς |
Πρωτάθλημα Γ΄ Εθνικής Ερασιτεχνικής (2013-2019)Επεξεργασία
Περίοδος | 1ος Όμιλος | 2ος Όμιλος | 3ος Όμιλος | 4ος Όμιλος | 5ος Όμιλος | 6ος Όμιλος | 7ος Όμιλος | 8ος Όμιλος |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2013-14 | Αγροτικός Αστέρας | ΑΕΛ | Λαμία 1964 | Ερμιονίδα | Τράχωνες | ΑΕΚ | ||
2014-15 | Πανσερραϊκος | Τρίκαλα | Πανελευσινιακός | Κισσαμικός | ||||
2015-16[9] | Άρης Θεσ/νίκης | Αιγινιακός | Σπάρτη | ΟΦΗ | ||||
2016-17 | Απόλλων 1926 | Απόλλων Λάρισας | Παναχαϊκή | Εργοτέλης | ||||
2017-18 | Απόλλων Παραλιμνίου | Ηρακλής | Τηλυκράτης Λευκάδας | Βόλος Ν.Π.Σ. | Αστέρας Αμαλιάδας | Εθνικός | Αήττητος Σπάτων | Ηρόδοτος |
2018-19 | Καβάλα | Βέροια | Κρόνος Αργυράδων | Ολυμπιακός Βόλου | Ιεράπετρα | Ιάλυσος Ρόδου | Αιγάλεω | Ένωση Ασπροπύργου |
Γ΄ Εθνική Ερασιτεχνική ως 4η Κατηγορία (2019-2021)Επεξεργασία
Περίοδος | 1ος Όμιλος | 2ος Όμιλος | 3ος Όμιλος | 4ος Όμιλος | 5ος Όμιλος | 6ος Όμιλος | 7ος Όμιλος | 8ος Όμιλος | 9ος Όμιλος | 10ος Όμιλος |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2019-20 | Πανσερραϊκός | Αλμωπός Αριδαίας | Πιερικός | Α.Ε.Π. Καραγιαννίων | Καλλιθέα | Ρόδος | Αστέρας Βλαχιώτη | Α.Ο. Επισκοπή Ρεθύμνου | ||
2020-21 | Ορφέας Puma Ξάνθης | Ποσειδώνας Νέας Μηχανιώνας | Αναγέννηση Καρδίτσας | Διαγόρας Στεφανοβίκειου | Αχέρων Καναλακίου | Πανιώνιος | Α.Ε. Κηφισιάς | Θύελλα Ραφήνας | Α.Π.Σ. Ζάκυνθος 1961 | Ηρόδοτος |
Πρωτάθλημα Γ΄ Εθνικής Ερασιτεχνικής (2021-)Επεξεργασία
Περίοδος | 1ος Όμιλος | 2ος Όμιλος | 3ος Όμιλος | 4ος Όμιλος | 5ος Όμιλος | 6ος Όμιλος | 7ος Όμιλος |
---|---|---|---|---|---|---|---|
2021-22 | Αγροτικός Αστέρας | Κοζάνη | Ηρακλής Λάρισας | Παναχαϊκή | Γ.Σ. Ηλιούπολης | Προοδευτική | Π.Α.Ο. Ρουφ |
2022-23 | Καμπανιακός | Κοζάνη | Τηλυκράτης Λευκάδας | Αιολικός Μυτιλήνης | Γιούχτας Αρχανών |
Κορυφαίοι σκόρερ ανα περίοδοΕπεξεργασία
Δείτε επίσηςΕπεξεργασία
ΣημειώσειςΕπεξεργασία
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 «Νόμος 1958/1991 (ΦΕΚ Α 122 / 1991) «Τμήματα Αμειβομένων Αθλητών - Αθλητικές Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις»» (PDF). ΓΓΑ: Αθλητικοί Νόμοι. 5 Αυγούστου 1991.
- ↑ «Η Τροπολογία για την αναδιάρθρωση των επαγγελματικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου για την περίοδο 2019-2020» (PDF). hellenicparliament.gr.
- ↑ Φύλλο εφημερίδας "Έθνος" της 3 Νοεμβρίου του 1966, σελ. 6, άρθρο με τίτλο: "Ωρίσθησαν οι 4 όμιλοι της Γ΄ Εθνικής"
- ↑ Φύλλο εφημερίδας "Έθνος" της 7 Ιουνίου 1967, σελ. 8: "Σχέδιον της Γενικής Γραμματείας - Καταργείται η Γ΄Εθνική"
- ↑ Ελ. Γενεράλης στο φύλλο της εφημερίδας "Αθλητική Φωνή" της 6 Δεκεμβρίου 1976, σελ. 3: "Η Ε.Π.Ο. ενέκρινε τον θεσμό της Α' Ερασιτεχνικής όπου θα μετέχουν 64 ομάδες" Ανακτήθηκε στις 8/11/2019[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Νόμος 2725/1999 (ΦΕΚ Α 121 / 1999) «Ερασιτεχνικός και Επαγγελματικός Αθλητισμός και άλλες διατάξεις»» (PDF). ΓΓΑ: Αθλητικοί Νόμοι. 17 Ιουνίου 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 8 Ιουνίου 2017.
- ↑ «Νόμος 3259/2004 (ΦΕΚ Α 149 / 2004) , Άρθρο 37» (PDF). ΓΓΑ: Αθλητικοί Νόμοι. 4 Αυγούστου 2004.
- ↑ «Νόμος 3479/2006 (ΦΕΚ Α 152 / 2006) , Άρθρο 74» (PDF). ΓΓΑ: Αθλητικοί Νόμοι. 19 Ιουλίου 2006.
- ↑ Διοργανώσεις > Πρωτάθλημα Γ΄ Εθνικής, ιστότοπος Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ)