Επιστολή

Επιστολή (ή γράμμα) είναι μια γραπτή ανακοίνωση ή μια αγγελία,,στέλνεται ανοιχτή ή κλειστή σε φάκελο. Η επιστολή διακρίνεται σε:

• Ιδιωτική:

– απαντητική, δηλ. απάντηση σε μια ανακοίνωση,

– συλλυπητήριο ή συγχαρητήριο, όταν εκφράζει δηλ. συλλυπητήρια για κάποιο θάνατο, ατύχημα ή συγχαρητήρια για μια επιτυχία.

• Εμπορική, η οποία στέλνεται από τον έναν έμπορο στον άλλο και αναφέρεται σ' εμπορικές υποθέσεις.

• Πιστωτική, συνήθως στέλνεται από τράπεζα ή κάποιον εμπορικό οίκο και ανοίγει πίστωση σε άλλο οίκο για κάποιο πελάτη του.

• Συστατική, μ' αυτή γίνεται σύσταση κάποιου προσώπου από κάποιον έμπορο ή τράπεζα για άλλη πόλη.

• Εγγυητική, με την οποία ένας εμπορικός οίκος εγγυάται τη καταβολή ποσού σε ορισμένη προθεσμία ή την εκτέλεση κάποιου έργου.

Η επιστολή στο ταχυδρομείο είναι είτε απλή είτε συστημένη. Η απλή αποστέλλεται με το κοινό τέλος (γραμματόσημο)· η συστημένη με περισσότερο τέλος, δίνεται απόδειξη στον αποστολέα και όταν φτάσει στον παραλήπτη, αυτός υπογράφει στο βιβλίο του ταχυδρόμου, για να την πάρει.

Ιστορία Επεξεργασία

Η καρτ ποστάλ είναι μια ανοιχτή μορφή επιστολής.

Η επικοινωνία με γραπτό τρόπο μεταξύ των ανθρώπων είναι πολύ παλιά. Σε ανασκαφές βρέθηκαν πολλές επιστολές της Αιγύπτου, της Ασσυρίας, της Βαβυλωνίας, σε σφηνοειδή γραφή. Οι βασιλιάδες της Μυκηναϊκής εποχής επικοινωνούσαν μεταξύ τους με επιστολές.

Επίσης και ο Όμηρος αναφέρει ότι ο βασιλιάς Προίτος της Τίρυνθας έστειλε «πίνακα πτυκτόν», είδος επιστολής στον πεθερό του βασιλιά Ιοβάτη της Λυδίας. Περίφημη είναι η επιστολή του Δαβίδ, που έστειλε στον Ιωάβ, για να σκοτώσει αυτόν που την πήγαινε, επειδή ο Δαβίδ του πήρε τη γυναίκα.

Οι επιστολές ήταν γραμμένες σε πίνακα από ξύλο ή μόλυβδο ή κασσίτερο, ακόμα και σε όστρακα και αργότερα σε πάπυρο. Στην αρχαιότερη εποχή χρησιμοποιούσαν ξύλινο πίνακα, αλειμμένο με κερί από τη μια πλευρά και με πίσσα από την άλλη. Πάνω στο κερί έγραφαν, χάραζαν τα γράμματα με ελαφριά γλυφίδα.

Από τα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου οι επιστολές ήταν γραμμένες σε πάπυρο με μελάνη. Τους παπύρους τους τύλιγαν σε κυλίνδρους και στο νήμα, που τους τύλιγαν, έβαζαν τη σφραγίδα. Αργότερα άρχισαν να χρησιμοποιούν περγαμηνές, μέχρις ότου άρχισε η χρήση του χαρτιού, που είναι μέχρι σήμερα το υλικό για τη γραφή των επιστολών.

Στην αρχαία Σπάρτη η συνεννόηση γινόταν με κρυπτογραφικό τρόπο, με σκυτάλη, ενώ στην αρχαία Ρώμη η κρυπτογραφία στις επιστολές ήταν συνηθισμένη. Τις επιστολές τις έστελναν με δούλους και για να μη γίνεται γνωστό το περιεχόμενό τους έβαζαν τη σφραγίδα τους ή έβρισκαν άλλους τρόπους, όπως ο Άρπαγος, που θέλησε να επικοινωνήσει με τον Κύρο, γράφει ο Ηρόδοτος, του έστειλε επιστολή ραμμένη στην κοιλιά λαγού.

Οι αρχαιότερες επιστολές, απ' αυτές που ξέρουμε, είναι του Δαρείου προς το Γάδατα και δύο επιστολές του Δ΄ αιώνα π.Χ. Απ' την αρχαία Ελλάδα σώζονται επιστολές μεγάλων αντρών, αλλά δεν θεωρούνται γνήσιες, όπως είναι του Ιουλιανού του Παραβάτη, του Λιβάνιου κ.ά. Ονομαστές είναι και οι επιστολές του Κικέρωνα για το φροντισμένο τους ύφος, που είναι περισσότερες από 800 και δίνουν πληροφορίες για τη ζωή του Κικέρωνα και γενικά για την εποχή του.

Νεότερες είναι οι επιστολές του Σενέκα, του Πλίνιου του νεότερου, του Σιδώνιου, του Αυσόνιου, του Κασσιόδωρου και άλλων.

Η επιστολή στη θρησκεία Επεξεργασία

Στη χριστιανική φιλολογία σημασία ιδιαίτερη έχουν οι αποστολικές ή καθολικές επιστολές, οι απολυτικές και ειρηνικές επιστολές Αποστόλων. Σώζονται από αυτές 21 και τις έγραψαν οι μαθητές του Χριστού. Αυτές τις χωρίζουμε σε

– Επιστολές του Απόστολου Παύλου, τα πρώτα γραπτά μνημεία της Καινής Διαθήκης. Αυτές είχαν σταλεί:

4 σε πρόσωπα: 2 προς Τιμόθεο (Α΄ και Β΄), 1 προς Τίτο, 1 προς Φιλήμονα
8 σε κοινότητες: 2 προς Κορινθίους (Α΄ και Β΄), 2 προς Θεσσαλονικείς (Α΄ και Β΄), 1 προς Ρωμαίους, 1 προς Φιλιππησίους, 1 προς Εφεσίους, 1 προς Κολοσσαείς
2 σε έθνη: 1 προς Γαλάτες, 1 προς Εβραίους.

– Καθολικές επιστολές. Από τις επτά καθολικές 3 είναι του Ευαγγελιστή Ιωάννη (Α΄, Β΄ και Γ΄), 2 του Πέτρου (Α΄ και Β΄), 1 του Ιακώβου και 1 του Ιούδα. Λέγονται καθολικές, γιατί απευθύνονται σ' όλη γενικά την Εκκλησία.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας χρησιμοποιούσαν την επιστολή, για να συζητήσουν διάφορα θέματα της Εκκλησίας, αλλά και της πολιτικής ζωής.

Με πολιτικό εκκλησιαστικό χαρακτήρα γνωρίζουμε την επιστολή του Πάπα Πίου Β στον Μωάμεθ και του Πάπα Κλήμεντα Α΄ στους Κορινθίους.

Η επιστολή στη φιλολογία Επεξεργασία

Πολλοί ποιητές έγραψαν κατά καιρούς επιστολές που ονομάζονται ποιητικές, όπως ο Οράτιος και ο Οβίδιος. Από τους νεότερους, ο Κλεμέντιος ο Σκαρόν, ο Μπουαλώ, ο Βολταίρος, ο Σεδέν, ο Γέι και ο καλύτερος από όλους ο Πόουπ.

Οι επιστολές αυτές είναι γραμμένες σ' έμμετρο ή πεζό λόγο. Αξιόλογες επιστολές φιλολογικού είδους έγραψαν πολλοί Ιταλοί (Αννίβας Κάρο, Αλγαρότι, ο Ιταλοέλληνας Φώσκολος), Γάλλοι (κυρία Σεβινιέ, Πασκάλ, Ρουσσώ) και Γερμανοί επίσης (Βίνκελμαν, Γλάιμ, Σλέγκελ) κ.ά. Από τους νεότερους Έλληνες μεγάλης αξίας επιστολές έγραψαν ο Κοραής και ο Δούκας.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Λεξιλογικός ορισμός του επιστολή στο Βικιλεξικό
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Letters (written messages) στο Wikimedia Commons