Ευαγγελισμός Μεσσηνίας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 36°49′59″N 21°46′11″E / 36.83306°N 21.76972°E / 36.83306; 21.76972

Ο Ευαγγελισμός[4] αναφερόμενος παλαιότερα ως τα Κριβιτσά ή τα Γριβιτσά, είναι οικισμός κοντά στην Μεθώνη και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, του Νομού Μεσσηνίας.

Ευαγγελισμός
Ευαγγελισμός is located in Greece
Ευαγγελισμός
Ευαγγελισμός
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΠελοποννήσου
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
ΔήμοςΠύλου - Νέστορος
Δημοτική ΕνότηταΜεθώνης
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο186 μέτρα[1]
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΓριβιτσά
Κριβιτσά
Κρυβιτσά
Κριβιτζά
Ταχ. κώδικας24006[2]
Τηλ. κωδικός2723[3]
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ευαγγελισμός.
Διοικητική υπαγωγή οικισμού:

ο Ευαγγελισμός

Ελληνική Δημοκρατία
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου - Δυτικής Ελλάδας - Ιονίου
Περιφέρεια Πελοποννήσου
Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Δημοτική Ενότητα Μεθώνης
Δημοτική Κοινότητα
Οικισμός Ευαγγελισμός

Τοποθεσία Επεξεργασία

Ο Ευαγγελισμός βρίσκεται ανάμεσα στη Φοινικούντα και τη Μεθώνης από τις οποίες ισαπέχει περίπου 6 χιλιόμετρα.[5] Βρίσκεται πάνω στη 13η Επαρχιακή Οδό Χαρακοπιού - Μεθώνης,[6] έχει υψόμετρο 186[1] μέτρα και απέχει 3 περίπου χιλιόμετρα από τη θάλασσα. Κοντά στον Ευαγγελισμό βρίσκονται, προς τα βόρειά του τα Περιβολάκια σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων, προς τα νοτιοδυτικά του η Φοινίκη, σε απόσταση 4 περίπου χιλιομέτρων και προς τα νότιά του τα Καμάρια σε απόσταση 2,5 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα.

Ιστορία Επεξεργασία

Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής τόσο της Μεθώνης, όσο και της Πυλίας. Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Το χωριό υπάρχει, τουλάχιστον από τα χρόνια της Ενετοκρατίας και η παλαιότερη ονομασία του ήταν Γριβιτσά. Λέγεται επίσης, σύμφωνα με μια εκδοχή της τοπικής παράδοσης, ότι μια κάτοικος από τα Γριβιτσά, ονόματι Μαρία, συνδέεται με το χτίσιμο του μοναστηριού, το οποίο είναι γνωστό ως Ιερά Μονή Παναγίας Γριβιτσιανής ή ως Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Παναγία Γριβιτσιανή – Άγιοι Θεόδωροι και το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 1,5 περίπου χιλιομέτρου βορειοδυτικά από το χωριό Χωματερό.[5][7]

Β΄ Ενετοκρατία Επεξεργασία

Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας αναφερόταν ως Γριβιτσά ή Κριβιτσά (Grivizza[8] ή Crivizza[9]). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Το χωριό Γριβιτσά (Grivizza), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Μεθώνης (Territorio di Modon), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης). Με βάση την ενετική απογραφή Corner του 1689, το χωριό είχε 14 κατοίκους.[8]

Διοικητική ιστορία Επεξεργασία

Το χωριό, τουλάχιστον από το 1844 ως το 1851 αναφερόταν επίσημα ως Κριβιτσά, ενώ από το 1851 ως το 1879 αναφερόταν ως Κρυβιτσά. Από το 1879 ως το 1889 αναφερόταν ως Γριβιτζά και από το 1889 ως το 1927 ως Γριβιτσά. Το χωριό αναφέρεται, το 1853, επίσης σαν Κρυβιτσά στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριό του Δήμου Μεθώνης της Επαρχίας Πυλίας με πληθυσμό 33 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[10] Έδρα του Δήμου Μεθώνης τότε, βάση της ίδιας πηγής, ήταν η κωμόπολη Μεθώνη. Σύμφωνα με την απογραφή του 1879 οι οικισμοί Γριβιτζά και Καμάρια, οι οποίοι απογράφηκαν τότε μαζί, είχαν συνολικά 500 κατοίκους. Τα Γριβιτσά[11] προσαρτήθηκαν εκ νέου το 1889,[12] στον παλαιό Δήμο Μεθώνης,[13] με έδρα τον ομώνυμο οικισμό Μεθώνης. Τα Γριβιτσά παρέμειναν οικισμός του δήμου Μεθώνης, ως το 1912, που ο δήμος αυτός καταργήθηκε. Το 1912[14] τα Γριβιτσά προσαρτώνται ως έδρα στην Κοινότητα Γριβιτσών.[15] Στην ίδια κοινότητα προσαρτώνται επίσης, το 1912, οι οικισμοί Αγατζίκι (σήμερα η Φοινίκη, παρέμεινε ως το 1913 που προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Μεθώνης), Γιαπαπί (μετονομάσθηκε σε Δενδρούλια το 1927, καταργήθηκε το 1971, αναγνωρίσθηκε ξανά το 2001 ως Δεντρούλια), Καβουριανό (καταργήθηκε το 1928, αναγνωρίσθηκε ξανά το 2011) και Καμάρια, ενώ το 1919 προσαρτάται στην Κοινότητα Γριβιτσών και ο οικισμός Νταούτι (το 1920 αναγνωρίσθηκε ως Δαούτι). Το 1927 οι οικισμοί Γριβιτσά, Γιαπαπί και Δαούτι μετονομάζονται σε Ευαγγελισμός, Δενδρούλια και Περιβολάκια αντίστοιχα, ενώ η Κοινότητα Γριβιτσών μετονομάζεται επίσης σε Κοινότητα Ευαγγελισμού. Το χωριό παρέμεινε ως έδρα της Κοινότητας Ευαγγελισμού, με τις αλλαγές των ονομασιών κοινότητας και οικισμού, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», ο Ευαγγελισμός υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Μεθώνης,[16][17] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ο Ευαγγελισμός ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[18][19] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με τη συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Ο Ευαγγελισμός σήμερα είναι οικισμός και έδρα της Κοινότητας Ευαγγελισμού του Δήμου Πύλου-Νέστορος,[4] στην οποία υπάγονται επίσης οι οικισμοί: Το Αμουλάκι, τα Δεντρούλια, το Καβουριανό, τα Καμάρια και τα Παλιάλωνα.

Κάτοικοι Επεξεργασία

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 259 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες.

Εξέλιξη Πληθυσμού του Ευαγγελισμού Μεσσηνίας
Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 14[8]
1844 72[20]
1851 33[10]
1879 500[8][21]
1889 534[22]
1896 567[23]
1907 469[24]
1920 450[25]
1928 471[26]
1940 549[27]
1951 628[28]
1961 537[29]
1971 426[30]
1981 351[31]
1991 408[32]
2001 287[33]
2011 259[34]

Κτίρια – αξιοθέατα Επεξεργασία

Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια, υπάρχουν η πλατεία με το σιντριβάνι και το κεντρικό καφενείο και η εκκλησία του χωριού,[5][7] ο Ιερός Ναός του Προφήτου Ηλία, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας.

Παραλία Μαυροβουνίου Επεξεργασία

Σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων νότια του χωριού, βρίσκεται η Παραλία του Μαυροβουνίου.[5]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Χάρτης περιοχής Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Ευαγγελισμός, από την ιστοσελίδα: buk.gr
  2. Ταχυδρομικός Κώδικας Ευαγγελισμός Μεσσηνίας.
  3. Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Πύλος: 27230
  4. 4,0 4,1 Δημοτική Ενότητα Μεθώνης Αρχειοθετήθηκε 2013-11-30 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Ευαγγελισμός, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
  6. «ΔΙΑΥΓΕΙΑ (ΑΔΑ: ΒΛ417Λ1-7ΒΦ) - ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ 10, ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΗΣ 22-4-2013, ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 188 (σελ. 15)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2020. 
  7. 7,0 7,1 "Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, ενότητα: "Ο Ευαγγελισμός και οι τοπικοί θρύλοι", σελ. 206.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών Αρχειοθετήθηκε 2015-12-09 στο Wayback Machine.», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος Αρχειοθετήθηκε 2017-11-06 στο Wayback Machine., Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 17 Grivizza - Απογραφή 1879, Νο 17 Γριβιτζά, σελ. 698-699.
  9. Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο; Αρχειοθετήθηκε 2016-06-06 στο Wayback Machine.", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 110 (Secondo Territorio di Modon- Avarli, e Crivizza), p. 125 (Provincia di Messenia).
  10. 10,0 10,1 Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 575.
  11. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Γριβιτσά (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  12. ΦΕΚ 251Α - 04/10/1889.
  13. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Μεθώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  14. ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
  15. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Γριβιτσών (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  16. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Μεθώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  17. ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
  18. ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
  19. Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  20. Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 46.
  21. Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 123.
  22. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 89.
  23. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 104.
  24. Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
  25. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 234.
  26. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 273.
  27. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 301.
  28. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 147.
  29. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 143.
  30. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 138.
  31. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 149.
  32. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 181.
  33. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 184.
  34. "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός Αρχειοθετήθηκε 2016-04-18 στο Wayback Machine.", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία