Συντεταγμένες: 40°48′14″N 21°56′53″E / 40.80389°N 21.94806°E / 40.80389; 21.94806

Η ημι-φυσική λίμνη Άγρα βρίσκεται στον νομό Πέλλας και συγκεκριμένα 6 χλμ. δυτικά της πόλης της Έδεσσας. Μαζί με τις παρακείμενες περιοχές αποτελεί έναν από τους ωραιότερους υγροβιότοπους της Ελλάδας και συντίθεται από κανάλια, πηγές, καλαμιώνες και υγρολίβαδα, ενώ φιλοξενεί μεγάλο πλήθος ειδών χλωρίδας και πανίδας. Τα πλησιέστερα χωριά είναι ο Άγρας, τα Βρυτά και το Νησί.

Λίμνη Άγρα


Έκταση 5,800 χλμ2
Υψόμετρο 470 μ
Γεωγραφικά στοιχεία
Χώρες Ελλάδα Ελλάδα
Γεωγραφικό Διαμέρισμα Μακεδονία
Νομός Πέλλας

Ονομασία Επεξεργασία

Η λίμνη Άγρα ήταν γνωστή αρχικά ως «τυρφώνας Νησίου» και αργότερα ως «τεχνητή λίμνη Άγρα». Τα τελευταία χρόνια ονομάζεται «λίμνη Άγρα-Βρυττών-Νησίου» από τα ονόματα των τριών χωριών που βρίσκονται στις όχθες της λίμνης, χάρι των συλλογικών προσπάθειών των κατοίκων των οποίων η λίμνη διασώθηκε και διατηρήθηκε.[1]

Σχηματισμός Επεξεργασία

Η λίμνη δημιουργήθηκε αρχικά στην κοίτη του ποταμού Εδεσσαίου (Βόδας) για τις ανάγκες τροφοδοσίας του παρακείμενου Υδροηλεκτρικού Σταθμού της Δ.Ε.Η. το 1953. Στην θέση της λίμνης υπήρχε έλος το οποίο ονομαζόταν «έλος Τιάβου». Η τροφοδοσία της λίμνης με νερό μέχρι και το 1990 γινόταν με σήραγγα από την λίμνη Βεγορίτιδα η οποία βρίσκεται στα δυτικά. Πλέον η τροφοδοσία γίνεται από τις πηγές των Βρυττών και του Νησίου και τα νερά των χειμάρρων Μουζαρέμ Χάνι, Καρυδιάς και Νησίου.[1][2][3]

Χλωρίδα Επεξεργασία

Στην παρόχθια βλάστηση υπάρχουν μεικτά δάση με δέντρα ιτιάς (Salix spp), λεύκης (Populus spp), σκλήθρου (Alnus glutinosa) και πλατάνου (Platanus orientalis). Στην χλωρίδα της επιφάνειας της λίμνης περιλαμβάνονται το νούφαρο Nymphea alba, βούρλα Typha angustifolia, ορχιδέες Cephalanthera longifolia, το γεράνι Geranium robertianum, το γαϊδουράγκαθο Cirsium palustre και η σπάνια Utricularia vulgaris. Οι καλαμιώνες του είδους Phragmites australis αποτελούν το κυρίαρχο είδος καλύπτοντας το 50% της περιοχής.[4]

Πανίδα Επεξεργασία

Στον υγρότοπο της λίμνης παρατηρούνται είδη όπως βίδρες, υδρόβιες χελώνες, βατράχια και μυοκάστορες. Επίσης εντοπίζονται κρικοποντικοί, σκαντζόχοιροι, αλεπούδες, ασβοί, νυφίτσες και κουνάβια.[4] Επίσης υπάρχουν αναφορές για εμφάνιση αρκούδων στους γύρω λόφους.

Ιχθυοπανίδα Επεξεργασία

Η ιχθυοπανίδα χαρακτηρίζεται φτωχή και περιλαμβάνει είδη όπως Cyprinus carpio (γριβάδι), Tinca tinca (γλυνί), Leuciscus cephalus (κέφαλος), Carassius carassius και Carassius auratus (πεταλούδα) και Rutilus rutilus (τσιρόνι). Στην λίμνη και τους γύρω χειμάρρους επίσης εντοπίζεται η καραβίδα του γλυκού νερού (Astacus fluviatilis) που κατά τα παλαιότερα χρόνια αποτελούσε σημαντικό βιοποριστικό πόρο για τον ντόπιο πληθυσμό αλλά πλέον οι πληθυσμοί έχουν ελαττωθεί σε μεγάλο βαθμό.[2]

Ορνιθοπανίδα Επεξεργασία

Η ορνιθοπανίδα διαπιστώνεται πολύ πλούσια. Από παρατηρήσεις έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 68 είδη πτηνών που χρησιμοποιούν τη λίμνη για φώλιασμα, διαχείμανση και αναπαραγωγή. Αναπαραγόμενα είδη που συναντώνται σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας είναι ο Μικροτσικνιάς Ixobrychus minutus (20-30 ζεύγη), ο Πελαργός Ciconia ciconia, ο Πορφυροτσικνιάς Ardea purpurea (ως 5 ζεύγη), ο Ασπροπάρης Neophron percnopterus (1-2 ζεύγη), η Βαλτόπαπια Aythya nyroca, η Πετροπέρδικα Alectoris graeca, η Αλκυόνη Alcedo atthis, το Μουστακογλάρονο Chlidonias hybridus και η ροπαλόπαπια Netta Rufina.[5] Αρπακτικά που έχουν παρατηρηθεί είναι το Χρυσογέρακο Falco biarmicus και η Αετογερακίνα Buteo rufinus. Τη λίμνη χρησιμοποιούν επίσης μεταναστευτικά πουλιά όπως πελεκάνοι. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί και η παρουσία βουβόκυκνων, χάρις στους οποίους η λίμνη συχνά αναφέρεται ως «λίμνη των κύκνων».[1]

Απειλές Επεξεργασία

Από την συνολική έκταση του υγροβιότοπου, 13.860 στρ. της περιοχής αποτελούν Ζώνη Ειδικής Προστασίας και προστατευόμενη τοποθεσία του δικτύου Natura 2000 με κωδικό GR1240006 και 5,000 στρ. αποτελούν Καταφύγιο Άγριας Ζωής.[6][7] Οι κύριες απειλές που αντιμετωπίζει σήμερα ο υγροβιότοπος είναι η εντατικοποίηση της γεωργίας όπως επίσης και η αποψίλωση των παρακείμενων δασών.

Ιστορία Επεξεργασία

Σε κοντινή απόσταση στον δρόμο με κατεύθυνση το χωριό Καρυδιά, υπάρχει μνημείο προς τιμήν των μακεδονομάχων Τέλλου Άγρα και Αντώνη Μίγκα, οι οποίοι κρεμάστηκαν από Βούλγαρους κομιτατζήδες την περίοδο του μακεδονικού αγώνα (1907).

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 aridaia365, Αναρτήθηκε από. «Λίμνη Άγρα – Βρυττών – Νησίου: Το θέμα της εβδομάδας στην εκπομπή "Αποτυπώματα" στον Life 106,3 (ΦΩΤΟ)». Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  2. 2,0 2,1 «Edessa & Mt Pella - Wetlands of Agras-Nisi-Vrita». www.edessacity.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  3. «διακοπές Υγρότοπος του Άγρα». ΤΑ ΝΕΑ. 31 Οκτωβρίου 2003. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  4. 4,0 4,1 «Λίμνες / Λίμνη-Άγρα-Βρυττών-Νησίου, NaturaGraeca». www.naturagraeca.com. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  5. «Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας - Hellenic Ornithological Society». www.ornithologiki.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  6. «N2K GR1240004 dataforms». natura2000.eea.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  7. «Τεχνητή Λίμνη Άγρα - Σημαντικές Περιοχές για τα πουλιά της Ελλάδας - Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, προστασία για τα πουλιά και το περιβάλλον». old.ornithologiki.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία