Παλλαϊκόν Μέτωπον

πολιτικός σχηματισμός στην Ελλάδα

Το Παλλαϊκό Μέτωπο (ΠΑ.ΜΕ.) ήταν πολιτικός σχηματισμός που είχε συγκροτήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (Κ.Κ.Ε.) τον Ιανουάριο του 1936.

Παλλαϊκόν Μέτωπον
ΗγέτηςΝίκος Ζαχαριάδης
Ίδρυση1936
Διάλυση1936
ΠροκάτοχοςΕνιαίον Μέτωπον Εργατών και Αγροτών
ΈδραΑθήνα
ΙδεολογίαΚομμουνισμός
Μαρξισμός-Λενινισμός
Αντι-ιμπεριαλισμός
Πολιτικό φάσμαΑριστερά
Χρώματα     Κόκκινο
Πολιτικό σύστημα Ελλάδας
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Ιστορικό

Επεξεργασία

Το 1936 στην Ελλάδα είχε αναπτυχθεί έντονα η προοπτική επιβολής δικτατορικού καθεστώτος, το μοναρχικό καθεστώς είχε εκ νέου ενισχυθεί, και το παγκόσμιο σκηνικό ευνοούσε κάθε ακροδεξιά παρέκκλιση. Τον Δεκέμβριο του 1935 το Κ.Κ.Ε., πραγματοποίησε το 6ο Συνέδριό του. Σε αυτό ψηφίστηκε και στηρίχθηκε η αναγκαιότητα δημιουργίας με άλλες δημοκρατικές-αντιφασιστικές δυνάμεις ενός Παλλαϊκού Μετώπου το οποίο θα αντιτάσσονταν σε κάθε ακροδεξιά δικτατορική παρέκκλιση, σε κάθε εμπλοκή της Ελλάδας σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους και το οποίο θα είχε αντιμοναρχικό χαρακτήρα.[1]

Τελικά το Παλλαϊκό Μέτωπο ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1936, με τη στήριξη του Αγροτικού Κόμματος και ανένταχτων προσωπικοτήτων (π.χ. Δημήτρης Γληνός).

Στις εκλογές του 1936, το Παλλαϊκό Μέτωπο με επικεφαλής τον γενικό γραμματέα του Κ.Κ.Ε. Νίκο Ζαχαριάδη, έλαβε 5,76% και εξέλεξε 15 βουλευτές. Αρχηγός της κοινοβουλευτικής του ομάδας ορίστηκε ο Στέλιος Σκλάβαινας. Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι ο Ζαχαριάδης δεν εξελέγη βουλευτής στον Πειραιά, θέση την οποία κατέλαβε ο Μανώλης Μανωλέας που έλαβε περισσότερες ψήφους.[2]

Την κοινοβουλευτική ομάδα του Παλλαϊκού μετώπου αποτελούσαν οι:[1]

1. Βασίλης Βερβέρης (Ροδόπη)

2. Δημήτρης Γληνός (Αθήνα)

3. Κώστας Θέος (Δράμα)

4. Γιάννης Ιωαννίδης (Λάρισα)

5. Μανώλης Μανωλέας (Πειραιάς)

6. Διονύσης Μενύχτας (Σέρρες)

7. Βασίλης Νεφελούδης (Αθήνα)

8. Δημήτρης Παρτσαλίδης (Καβάλα)

9. Μιλτιάδης Πορφυρογένης (Λάρισα)

10. Φίλιππος Παπαδόπουλος (Κοζάνη)

11. Γιώργης Σιάντος (Τρίκαλα)

12. Μιχάλης Σινάκος (Θεσσαλονίκη)

13. Στέλιος Σκλάβαινας (Θεσσαλονίκη)

14. Ανδρέας Τζήμας (Φλώρινα)

15. Μιχάλης Τυρίμος (Λέσβος)

Αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας ήταν ο Στέλιος Σκλάβαινας.[1]

Το Παλλαϊκό Μέτωπο ήρθε σε σφοδρή σύγκρουση με τον Ιωάννη Μεταξά καταγγέλλοντας τον ως πιθανό δικτάτορα. Επίσης κατήγγειλε και το Λαϊκόν Κόμμα ως σταθερό πρωταγωνιστή της δικτατορικής εκτροπής. Απέναντι στους Φιλελεύθερους κράτησε κριτική στάση για την ανεκτικότητά τους, αλλά προσπάθησε ταυτόχρονα να τους προσεγγίσει προκειμένου να συγκροτήσουν μια αντιδικτατορική-αντιφασιστική συμμαχία. Τελικά, υπέγραψαν από κοινού μυστική συμφωνία, η οποία έμεινε στην ιστορία ως Σύμφωνο Σοφούλη-Σκλάβαινα.[3]

Εντούτοις, το Σύμφωνο παραβιάστηκε λίγο αργότερα από τους Φιλελεύθερους οι οποίοι δεν εφάρμοσαν τα κύρια σημεία της συμφωνίας. Ακόμα σημαντική ήταν η συμβολή του Μετώπου στην ανάπτυξη των εργατικών αγώνων. Την επόμενη του ξεσπάσματος της μεταξικής δικτατορίας είχε προγραμματιστεί γενική απεργία. Ωστόσο, η πραγματοποίησή της διακόπηκε από την επιβολή της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου την οποία στήριξε το παλάτι, με πρόσχημα την «αποσόβηση του κομμουνιστικού κινδύνου».

Οι περισσότεροι βουλευτές του Παλλαϊκού Μετώπου συνελήφθησαν από τις πρώτες κιόλας μέρες της δικτατορίας και στάλθηκαν σε φυλακές ή εξορία.[4]

Αποτελέσματα εκλογών

Επεξεργασία

Βουλή των Ελλήνων

Επεξεργασία
Έτος Γενικός Γραμματέας Αριθμός ψήφων Ποσοστό ψήφων Έδρες Θέση
1936 Νίκος Ζαχαριάδης 73.411 5,76
15 / 300
4ο κόμμα
Αντιπολίτευση
  • Γκουντουβάς, Σωτήρης (2019). Το ΚΚΕ κατά την περίοδο 1939-41. Η Παλιά Κεντρική Επιτροπή και η Προσωρινή Διοίκηση. Αθήνα: Πάντειο Πανεπιστήμιο. 
  • Ιστορία της Αντίστασης 1940-1944, εκδόσεις Αυλός, Αθήνα 1979
  • Άγγελος Ελεφάντης: Η επαγγελία της αδύνατης Επανάστασης: ΚΚΕ και αστισμός στο Μεσοπόλεμο, Εκδόσεις Θεμέλιο
  • Βασίλης Νεφελούδης: Αχτίνα Θ', Αναμνήσεις 1930-1940. Εκδόσεις Βιβλιοπωλείου της Εστίας
  • Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ: 1918-1949, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή
  • Χρήστος Θεοχαράτος: Χαρίλαος Φλωράκης και Λαϊκό Κίνημα, Τα επικά χρόνια (Τόμος Α'), Τυποεκδοτική Α.Ε.
  • Ψηφιακή Συλλογή Ιδρύματος Δημήτρη Γληνού

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Γκουντουβάς (2019), σελ.15
  2. Γκουντουβάς (2019), σελ.15-16
  3. Γκουντουβάς (2019), σελ.16
  4. Γκουντουβάς (2019), σελ.25-26