Πανορθόδοξη Σύνοδος της Κρήτης

Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας
(Ανακατεύθυνση από Πανορθόδοξη Σύνοδος)

Η Πανορθόδοξη Σύνοδος της Κρήτης ή Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι Σύνοδος επισκόπων της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 17 έως τις 26 Ιουνίου 2016 στο Κολυμβάρι Χανίων στην Κρήτη[1][2]. Στη Σύνοδο συμμετείχαν οι δέκα από τις δεκατέσσερις Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Eκκλησίες[α].

Πανορθόδοξη Σύνοδος της Κρήτης
Ημερομηνία17 έως 26 Ιουνίου 2016
Αποδεκτή απόΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, Πατριαρχείο Σερβίας, Πατριαρχείο Ρουμανίας, Εκκλησία της Κύπρου, Εκκλησία της Ελλάδος, Εκκλησία της Πολωνίας, Εκκλησία της Αλβανίας, Εκκλησία της Τσεχίας και Σλοβακίας
Προηγούμενη σύνοδος{{{προηγούμενη}}}
Επόμενη σύνοδοςΆγνωστο
Συγκλήθηκε απόΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
ΠροέδρευσεΑρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος
ΣυμμετοχήΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, Πατριαρχείο Σερβίας, Πατριαρχείο Ρουμανίας, Εκκλησία της Κύπρου, Εκκλησία της Ελλάδος, Εκκλησία της Πολωνίας, Εκκλησία της Αλβανίας, Εκκλησία της Τσεχίας και Σλοβακίας
Θέματα συζήτησης{{{θέματα}}}
Έγγραφα και δηλώσεις[1]
Χρονολογική λίστα Οικουμενικών συνόδων

Ιστορικό

Επεξεργασία

Οι απαρχές της σύγκλησης Πανορθόδοξης Συνόδου ανάγονται σε δύο εγκυκλίους του 1902 και 1904 που απέστειλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ' προς όλες τις εθνικές Ορθόδοξες Εκκλησίες. Από την αρχή, στον σχεδιασμό στάθηκαν εμπόδια οι πολιτικές αναταραχές από την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η αντιπαλότητα μεταξύ των αυτοκεφάλων τοπικών Εκκλησιών, καθώς και η κανονική ασάφεια σχετικά με τη διαδικασία. Από την άλλη, η ανάγκη για σύγκληση Πανορθόδοξης Συνόδου γινόταν όλο και πιο επιτακτική από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, λόγω της παγκοσμιοποίησης και της κατάστασης των πολυεθνικών κοινοτήτων ομογενών.

Το 1923 πραγματοποιήθηκε μια πρώτη πανορθόδοξη συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη και το 1930 στο Άγιο Όρος για τον σχηματισμό μιας προπαρασκευαστικής επιτροπής[3]. Επόμενα βήματα πραγματοποιήθηκαν με τις πανορθόδοξες συναντήσεις στη Ρόδο μόλις το 1961, το 1963 και το 1964 και στο Ορθόδοξο Κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Σαμπεζύ της Ελβετίας το 1968. Στο Σαμπεζύ ανανεώθηκε η Προπαρασκευαστική Επιτροπή (Διορθόδοξος Προπαρασκευαστική Επιτροπή) και ιδρύθηκε η Προσυνοδική Πανορθόδοξη Διάσκεψη, η οποία συνεδρίασε τέσσερις φορές στο Σαμπεζύ στο διάστημα 1976-2009[4].

Ανοικτό παρέμεινε το θέμα των Διπτύχων, δηλαδή το ζήτημα της σειράς με την οποία αναγιγνώσκονται τα ονόματα των επικεφαλής των εκκλησιών στις εκκλησιαστικές συνάξεις, καθώς αυτή η σειρά ορίζει επίσης και την κατάταξη των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών[5].

Κινητήρια δύναμη της προπαρασκευαστικής διαδικασίας ήταν μέχρι το θάνατό του το 2011, ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός Παπανδρέου, διευθυντής του Ορθοδόξου Κέντρου στο Σαμπεζύ[6].

Προετοιμασία της Συνόδου

Επεξεργασία
 
Παρουσία του υπουργού Εξωτερικών Ν. Κοτζιά στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, Κρήτη, 16-27/6/2016

Τον Μάρτιο του 2014, οι Ορθόδοξοι Πατριάρχες και Μητροπολίτες που συνήλθαν στην Κωνσταντινούπολη ανακοίνωσαν την σύγκληση της Πανορθόδοξης Συνόδου το 2016 στον ναό της Αγίας Ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη[7]. Σε μια πανορθόδοξη συνάντηση στις 21-28 Ιανουαρίου 2016 στο Σαμπεζύ, αποφασίστηκε ότι η Σύνοδος δεν θα συγκληθεί στην Κωνσταντινούπολη, αλλά στην Κρήτη και συγκεκριμένα την περίοδο από 18 έως 27 Ιουνίου, δηλαδή τις ημέρες πριν και μετά την Πεντηκοστή, σύμφωνα με το Ορθόδοξο ημερολόγιο (19 Ιουνίου 2016)[8]. Τόπος συνεδρίασης ορίστηκε η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης, στο Κολυμβάρι Χανίων[9]. Καθώς η Εκκλησία της Κρήτης ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Σύνοδος πραγματοποιήθηκε εντός της δικαιοδοσίας του.

Κατά την προπαρασκευαστική περίοδο, οι συμμετέχουσες εκκλησίες συμφώνησαν σχετικά με τα θέματα που πρέπει να χειριστεί η Σύνοδος. Υπήρχαν στην αρχή κυρίως τα ζητήματα που είχαν ήδη εισαχθεί στην https://holycouncil.org/official-documents ως «ανοικτά θέματα»[10]:

  • η ορθόδοξη Διασπορά - ορθόδοξη ζωή σε σύγχρονες συνθήκες μειονοτήτων και μετανάστευσης
  • θέματα εκκλησιαστικού δικαίου σχετικά με την Αυτοκεφαλία και Αυτονομία τοπικών Εκκλησιών
  • τα Δίπτυχα ως έκφραση εξουσίας και εκκλησιαστικής κοινωνίας
  • το εκκλησιαστικό ημερολόγιο - ισχύς του ιουλιανού και γρηγοριανού ημερολογίου και περαιτέρω θέματα
  • θέματα σχετικά με τον γάμο (κωλύματα κλπ)
  • έννοια και πρακτική της νηστείας
  • η στάση της Ορθοδοξίας ως προς την Οικουμενική Κίνηση
  • η κοινή δέσμευση για την ειρήνη, τη δικαιοσύνη, την ακεραιότητα της δημιουργίας και κατά των διακρίσεων κάθε είδους
 
Οι προκαθήμενοι των Εκκλησιών που συμμετείχαν, με τον υφυπουργό Εξωτερικών Γ. Αμανατίδη, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Εισοδίων Χανίων 26/6/2016

Στην πανορθόδοξη συνάντηση στο Σαμπεζύ τον Ιανουάριο του 2016 εγκρίθηκε και ο Κανονισμός του Συμβουλίου[11]. Κάθε μία από τις 14 αυτοκέφαλες εκκλησίες θα έπρεπε να αποστείλει έως 24 επισκόπους και έως και έξι θεολόγους ως συμβούλους[12]. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος θα προήδρευε των εργασιών της Συνόδου.

Οι αποφάσεις απαιτούν την συναίνεση όλων των συμμετεχουσών εκκλησιών. Ως εκ τούτου, στην Κρήτη θα συζητούνταν μόνο θέματα, επί των οποίων μπόρεσε να επιτευχθεί προσυμφωνία. Ως εκ τούτου, το φάσμα των θεμάτων που θα έπρεπε να συζητηθούν ήταν μικρότερο από τα οκτώ «ανοικτά θέματα» που είχαν οριστεί στη Ρόδο. Νέα θέματα και κείμενα δεν μπορούν να εισαχθούν στην Σύνοδο[12]. Τα έξι σχέδια κειμένων για τα υπόλοιπα θέματα θα δημοσιευθούν και θα συζητηθούν ενώπιον της Συνόδου[11]. Τα σημεία στα οποία δεν αναμενόταν συμφωνία (για παράδειγμα, η διαφορά μεταξύ της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας και της λεγόμενης Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του αυτοαποκαλούμενου Πατριαρχείου Κιέβου, δεν θα έπρεπε να συζητηθούν τον Ιούνιο του 2016, αλλά σε ακόλουθη συνεδρίαση. Η Πανορθόδοξη Σύνοδος, επομένως, σχεδιαζόταν ως μακροχρόνια διαδικασία[11].

Η Πανορθόδοξη Σύνοδος

Επεξεργασία

Η Πανορθόδοξη Σύνοδος συγκλήθηκε, όπως είχε σχεδιαστεί, από τις 17 έως τις 26 Ιουνίου 2016 στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης στο Κολυμβάρι Χανίων. Στη Σύνοδο συμμετείχαν τελικά οι δέκα από τις δεκατέσσερις αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, καθώς λίγες μέρες πριν από την έναρξή της ακύρωσαν, λόγω διαφωνιών, τη συμμετοχή τους οι Εκκλησίες της Ρωσίας, της Αντιοχείας, της Βουλγαρίας και της Γεωργίας[2]. Κατόπιν συζητήσεων, η Σύνοδος ενέκρινε και δημοσίευσε τα εξής κείμενα:

  • Εγκύκλιος της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας[13]
  • Μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας[14]
  • Η σπουδαιότης της νηστείας και η τήρησις αυτής σήμερον[15]
  • Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον[16]
  • Το αυτόνομον και ο τρόπος ανακηρύξεως αυτού[17]
  • Η Ορθόδοξος Διασπορά[18]
  • Το μυστήριον του Γάμου και τα κωλύματα αυτού[19]
  • Η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν τω συγχρόνω κόσμω[20]

Αντιπροσωπείες

Επεξεργασία
  • Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος
  • Μητροπολίτης Γέρων Αξώμης Πέτρος
  • Μητροπολίτης Γέρων Λεοντοπόλεως Γαβριήλ
  • Μητροπολίτης Ναϊρόμπι Μακάριος
  • Μητροπολίτης Καμπάλας Ιωνάς
  • Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε και Αγκόλας Σεραφείμ
  • Μητροπολίτης Νιγηρίας Αλέξανδρος
  • Μητροπολίτης Τριπόλεως Θεοφύλακτος
  • Μητροπολίτης Καλής Ελπίδος Σέργιος
  • Μητροπολίτης Κυρήνης Αθανάσιος
  • Μητροπολίτης Καρθαγένης Αλέξιος
  • Μητροπολίτης Μούανζας Ιερώνυμος
  • Μητροπολίτης Γουϊνέας Γεώργιος
  • Μητροπολίτης Ερμουπόλεως Νικόλαος
  • Μητροπολίτης Ειρηνουπόλεως Δημήτριος
  • Μητροπολίτης Ιωαννουπόλεως και Πρετόριας Δαμασκηνός
  • Μητροπολίτης Μαδαγασκάρης Ιγνάτιος
  • Μητροπολίτης Πτολεμαΐδος Εμμανουήλ
  • Μητροπολίτης Καμερούν Γρηγόριος
  • Μητροπολίτης Μέμφιδος Νικόδημος
  • Μητροπολίτης Κατάγκας Μελέτιος
  • Επίσκοπος Μπραζαβίλ και Γκαμπόν Παντελεήμων
  • Επίσκοπος Μπουρούντι και Ρουάντας Ιννοκέντιος
  • Επίσκοπος Μοζαμβίκης και Όρους Κένυας Νεόφυτος
  • Επίσκοπος Νιέρι και Όρους Κένυας Νεόφυτος
  • Αρχιεπίσκοπος Βουκουρεστίου, Μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας και Πατριάρχης της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ρουμανίας Δανιήλ
  • Αρχιεπίσκοπος Ιασίου και Μητροπολίτης Μολδαβίας και Μπουκοβίνης Θεοφάνης
  • Αρχιεπίσκοπος Σιμπίου και Μητροπολίτης Τρανσυλβανίας Λαυρέντιος
  • Αρχιεπίσκοπος Βάντ, Φελεάκ και Κλούζ και Μητροπολίτης Κλούζ, Άλμπας, Κρισάνας και Μαραμοῦρες Ανδρέας
  • Αρχιεπίσκοπος Κραϊόβας και Μητροπολίτης Ολτενίας Ειρηναίος
  • Αρχιεπίσκοπος Τιμισοάρας και Μητροπολίτης Βανάτου Ιωάννης
  • Μητροπολίτης εν Δυτική και Νότια Ευρώπη Ιωσήφ
  • Μητροπολίτης εν Γερμανία και Κεντρική Ευρώπη Σεραφείμ
  • Μητροπολίτης Τιργοβιστίου Νήφων
  • Αρχιεπίσκοπος Άλμπα Ιούλια Ειρηναίος
  • Αρχιεπίσκοπος Ριμνικίου Βαρσανούφιος
  • Αρχιεπίσκοπος Ρώμαν και Μπακάου Ιωακείμ
  • Αρχιεπίσκοπος Κάτω Δουνάβεως Κασσιανός
  • Αρχιεπίσκοπος Αράντ Τιμόθεος
  • Αρχιεπίσκοπος εν Αμερική Νικόλαος
  • Επίσκοπος Οράντεα Σωφρόνιος
  • Επίσκοπος Στρεχαΐας και Σεβερίνου Νικόδημος
  • Επίσκοπος Τουλσέας Βησσαρίων
  • Επίσκοπος Σαλάζης Πετρώνιος
  • Επίσκοπος εν Ουγγαρία Σιλουανός
  • Επίσκοπος εν Ιταλία Σιλουανός
  • Επίσκοπος εν Ισπανία και Πορτογαλία Τιμόθεος
  • Επίσκοπος εν Βόρεια Ευρώπη κ. Μακάριος
  • Επίσκοπος Πλοεστίου Βαρλαάμ
  • Επίσκοπος Λοβιστέου Αιμιλιανός
  • Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας Σάββας
  • Αρχιεπίσκοπος Λότζ και Πόζναν Σίμων
  • Αρχιεπίσκοπος Βρότσλαβ και Στέτσιν Ιερεμίας
  • Αρχιεπίσκοπος Λιούμπλιν και Χέλμ Άβελ
  • Αρχιεπίσκοπος Μπιελοστόκ και Γκντάνσκ Ιάκωβος
  • Επίσκοπος Σιεμιατίτσε Γεώργιος
  • Επίσκοπος Γκορλίτσε Παΐσιος
  • Αρχιεπίσκοπος Πράγας Μιχαήλ
  • Επίσκοπος Σουμπέρκ Ησαΐας

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Υποσημειώσεις και παραπομπές

Επεξεργασία

Υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Στη σύνοδο δεν συμμετείχε το Πατριαρχείο Αντιοχείας, το Πατριαρχείο Μόσχας και οι Εκκλησίες της Βουλγαρίας και της Γεωργίας, λόγω διαφωνιών.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Πατριαρχική και Συνοδική Εγκύκλιος για τη σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας Αρχειοθετήθηκε 2018-01-17 στο Wayback Machine., amen.gr
  2. 2,0 2,1 Μανουσουδάκη, Νεκταρία (17 Ιουνίου 2016). «Ξεκίνησε η Πανορθόδοξη Σύνοδος - ert.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  3. Viorel Ioniţă: Towards the Holy and Great Synod of the Orthodox Church: The Decisions of the Pan-Orthodox Meetings since 923 until 2009. Friedrich Reinhardt Verlag, Βασιλεία 2014, ISBN 978-3-7245-1958-4, Παράρτημα I (The Pan-Orthodox Congress – Constantinople 1923, σελ. 105–111) και Παράρτημα II (The Meeting of the Inter-Orthodox Preparatory Commission – Vatopediou, 1930, σελ. 112–113).
  4. Oeldemann 2010, σελ. 556.
  5. Oeldemann 2010, σελ. 557.
  6. Oeldemann 2010, σελ. 554.
  7. dogma.gr, 25 Μαρτίου 2014
  8. Oeldemann 2016, σελ. 25.
  9. Ανταπόκριση του ORF της 27ης Ιανουαρίου 2016: Patriarch: Kreta ist guter Ort für das orthodoxe Konzil, ανακτήθηκε 11 Μαρτίου 2016.
  10. Oeldemann 2010, σελ. 553.
  11. 11,0 11,1 11,2 Stefan Kube: Viel Konfliktstoff für ein Konzil. Trotz schwieriger Kompromisssuche halten die orthodoxen Kirchen am Ziel einer gemeinsamen Synode fest, στο: Neue Zürcher Zeitung, 10 Φεβρουαρίου 2016, σελ. 7.
  12. 12,0 12,1 Oeldemann 2016, σελ. 26.
  13. «Encyclical of the Holy and Great Council of the Orthodox Church - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». www.holycouncil.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  14. «Message of the Holy and Great Council of the Orthodox Church - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». www.holycouncil.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  15. «The Importance of Fasting and Its Observance Today - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». www.holycouncil.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  16. «Relations of the Orthodox Church with the Rest of the Christian World - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». www.holycouncil.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  17. «Autonomy and the Means by Which it is Proclaimed - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  18. «The Orthodox Diaspora - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  19. «The Sacrament of Marriage and its Impediments - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». www.holycouncil.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 
  20. «The Mission of the Orthodox Church in Today's World - Official Documents - The Holy and Great Council of the Orthodox Church». www.holycouncil.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2016. 

Βιβλιογραφία - Πηγές

Επεξεργασία
  • Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου, Η "Αγία και Μεγάλη Σύνοδος" στην Κρήτη. Θεολογικές και εκκλησιολογικές θέσεις, εκδόσεις Ι.Μ. Γενεθλίου της Θεοτόκου, Λιβαδειά 2018, ISBN 978-618-5269-10-4
  • Αναστάσιος Κάλλης: Auf dem Weg zu einem heiligen und großen Konzil. Ein Quellen- und Arbeitsbuch zur orthodoxen Ekklesiologie. Theophano-Verlag, Münster 2013, ISBN 978-3-9815495-0-8.
  • Oeldemann, Johannes (2010). «Kommt das Panorthodoxe Konzil?». Herder Korrespondenz 64: 553–557. http://www.schattenblick.de/infopool/religion/christen/rcki1077.html. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2022. 
  • Oeldemann, Johannes (2016). «Konzil auf Kreta. Die lang erwartete Panorthodoxe Synode tritt im Juni 2016 zusammen». Herder Korrespondenz 70 (3): 25–28. 
  • Θεολογία (τόμος 87, τεύχος 1ο, Ἰανουάριος-Μάρτιος 2016), B´ μέρος του ἀφιερώματος «Πρὸς τὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδο τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας»
  • Θεολογία (τόμος 86, τεύχος 4, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2015) Α' μέρος του αφιερώματος «Προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας»
  • Δαμασκηνός Παπανδρέου: Artikel Pan-Orthodox Conferences, στο: The Encyclopedia of Christianity, Grand Rapids und Leiden 2005, σελ. 25–26.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία