Παράλιο Άστρος

παραλιακό χωριό της Αρκαδίας
(Ανακατεύθυνση από Παράλιο Άστρος Αρκαδίας)

Συντεταγμένες: 37°25′0″N 22°45′58″E / 37.41667°N 22.76611°E / 37.41667; 22.76611

Το Παράλιο Άστρος είναι παραθαλάσσιο χωριό της Αρκαδίας. Υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας και σύμφωνα με την Ελληνική απογραφή του 2021 έχει πληθυσμό που ανέρχεται σε 1.059 κατοίκους.

Παράλιο Άστρος
Το παλαιό κομμάτι του Παραλίου, γνωστό και ως «Νησί».
Παράλιο Άστρος is located in Greece
Παράλιο Άστρος
Παράλιο Άστρος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΠελοποννήσου
ΔήμοςΒόρειας Κυνουρίας
Δημοτική ΚοινότηταΠαραλίου Άστρους
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑρκαδίας
Υψόμετρο10 μέτρα[2]
Πληθυσμός1.059 (2021)
Πληροφορίες
Ονομασία κατοίκωνΑστρινοί Παραλιότες
Ταχ. κώδικας220 01
Τηλ. κωδικός2755

Τοποθεσία Επεξεργασία

 
Άποψη του λιμανιού του Παράλιου Άστρους από τη θέση Νησί.

Βρίσκεται χτισμένο στο βόρειο τμήμα των παράλιων του Νομού Αρκαδίας, στην ανατολική Πελοπόννησο και βρέχεται από τα νερά του Αργολικού Κόλπου. Εγγύς του βρίσκονται, το Άστρος, η Χειμερινή Μελιγού, τα Κάτω Βέρβενα, καθώς και οι μικροί οικισμοί Αγία Αναστασία, Παυλαίικα, Άγιος Στέφανος, Παπαλαίικα, Δικαιάνικα, Βάρβογλη, Φακλαραίικα και Πόρτες.

Το Παράλιο Άστρος απέχει οδικώς λιγότερο από 4 χιλιόμετρα από το Άστρος και περίπου 43 χιλιόμετρα από την Τρίπολη. Επίσης, απέχει περίπου 30 χιλιόμετρα από την πόλη του Άργους και 31 χιλιόμετρα από την πόλη του Ναυπλίου.[3]

 
Το Νησί από το λιμάνι.

Λοιπά στοιχεία Επεξεργασία

Στην περιοχή υπάρχει ανοιχτό θέατρο με την επωνυμία «Μελίνα Μερκούρη».

Στην άκρη του «νησιού» υπάρχει ένας πετρόχτιστος φάρος που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1893.[4] Μέχρι το 1953 ήταν επανδρωμένος και χρησιμοποιούσε πυρσό πετρελαίου. Από το 1953 έως το 1999 λειτούργησε με πυρσό ασετιλίνης και ήταν μη επιτηρούμενος, δηλαδή χωρίς φαροφύλακα. Ο εφοδιασμός του με ασετιλίνη γινόταν μία φόρα το χρόνο, με πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού, γνωστό ως φαναριέρα. Το 1999 διακόπηκε η λειτουργία του. Ανήκει στην Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού.[5]

Χαρακτηριστικό επίσης είναι και το άγαλμα «Γοργόνα η Σθενώ» στο λιμάνι του οικισμού, έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή.

Παλιότερα, η σημερινή υφιστάμενη Τοπική Κοινότητα Παραλίου Άστρους (τέως Δημοτικό Διαμέρισμα), υπήρξε ανεξάρτητη Κοινότητα, εντός των ορίων της άλλοτε Επαρχίας Κυνουρίας. Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας με το ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845. Αποσπάται από το δήμο Θυρέας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Παραλίου Άστρους με το ΦΕΚ 252Α – 24/08/1912).[6]

Οι πρώτοι οικιστές του προέρχονται κυρίως από το Καστρί Αρκαδίας.

Οι κάτοικοι του οικισμού ασχολούνται τον τουρισμό και τη γεωργία.

Δημογραφική εξέλιξη Επεξεργασία

Ο πληθυσμός του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές, από το 1920 έως σήμερα, έχει ως εξής:

Έτος Πληθυσμός
1920 718
1928 548
1940 659
1951 751
1961 646
1971 640
1981 897
1991 1.006
2001 751
2011 1.043
2021 1.059[7]

Κάστρο Επεξεργασία

 
Το κάστρο από ψηλά.
 
Η είσοδος του κάστρου του Παραλίου Άστρους, στη νότια πλευρά αυτού.

Στην κορυφή του λόφου της περιοχής βρίσκεται το Κάστρο Παραλίου Άστρους, που σύμφωνα με το Χρονικό του Μορέως χτίστηκε το 1256 από τον ηγεμόνα του Πριγκηπάτου της Αχαΐας, Γουλιέλμο Β΄ Βιλλεαρδουίνο, προκειμένου να υποτάξει τους Τσάκωνες που κατοικούσαν στην περιοχή. Το κάστρο ονομαζόταν Castello della Estella, δηλαδή Κάστρο του Αστεριού, λόγω του αστεροειδούς σχήματος της χερσονήσου στην οποία είχε χτιστεί. Η κωμόπολη που βρίσκεται πάνω στο λόφο κοντά στο κάστρο ονομαζόταν "Νησί", ονομασία με την οποία έχει παραμείνει γνωστή έως σήμερα. Το κάστρο που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου κτίστηκε σχεδόν ταυτόχρονα με το Κάστρο της Ωριάς, το οποίο χτίστηκε για τον ίδιο σκοπό. Το 1465, κατά τον Α΄ Βενετοτουρκικό Πόλεμο, το κάστρο παραδόθηκε στον Βενετό διοικητή του Ναυπλίου, Κριστόφορο ντε Πρίουλι (Christophoro de Priuli). Τα επόμενα χρόνια το κάστρο παρήκμασε και οι μεσαιωνικές οχυρώσεις του κατέρρευσαν.

Το κάστρο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Την περίοδο του 1821 οι πλούσιοι έμποροι του εξωτερικού, αδερφοί Ζαφειρόπουλοι (Κωνσταντίνος, Ιωάννης και Παναγιώτης), με καταγωγή από τον Άγιο Ιωάννη, οχυρώνουν το κάστρο φτιάχνοντας εκεί τις κατοικίες τους. Στις 4 Αυγούστου 1826, 1.200 στρατιώτες που είχαν κλειστεί μέσα στο κάστρο νίκησαν τον πολυάριθμο στρατό του Ιμπραήμ που το πολιορκούσε. Το 1833, ο Πάνος Ζαφειρόπουλος (Άκουρος) αφιέρωσε το κάστρο στο Βασίλειο της Ελλάδας και στον βασιλιά Όθωνα. Στις αρχές του 20ου αιώνα το κάστρο εγκαταλείφθηκε κι ερήμωσε.

Εκκλησίες Επεξεργασία

  • Άγιος Βασίλειος
  • Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος
  • Ευαγγελίστρα

Παραλίες Επεξεργασία

 
Ο λιμένας του Παραλίου Άστρους.
  • Ανάβαλος
  • Ατσίγγανος
  • Γλυφάδα
  • Παλιόχανο (ή παραλία Κάτω Βερβένων)
  • Πλαζ Καλλιστώ
  • Πόρτες
  • Χερονήσι
 

Προσωπικότητες Επεξεργασία

  • Κλέαρχος Μαρουσάκης, μετεωρολόγος.[8]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία