Τέλενδος

νησί της Ελλάδας στα Δωδεκάνησα

Η Τέλενδος ή Τέλεντος είναι νησί του νότιου Αιγαίου και ένα από τα Δωδεκάνησα.[1]

Τέλενδος
Γεωγραφία
Συντεταγμένες37°00′36″N 26°54′23″E / 37.01°N 26.90639°E / 37.01; 26.90639Συντεταγμένες: 37°00′36″N 26°54′23″E / 37.01°N 26.90639°E / 37.01; 26.90639
ΑρχιπέλαγοςΑιγαίο Πέλαγος
Νησιωτικό σύμπλεγμαΔωδεκάνησα
Έκταση4,648 km²
Υψόμετρο460 μ
Υψηλότερη κορυφήΡάχη
Χώρα
ΠεριφέρειαΝοτίου Αιγαίου
ΝομόςΔωδεκανήσου
ΠρωτεύουσαΚάλυμνος
Δημογραφικά
Πληθυσμός94 (απογραφής 2011)
Πυκνότητα20,4 /χλμ2
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γεωγραφία - Αξιοθέατα

Επεξεργασία
 
Ηλιοβασίλεμα στην Τέλενδο (από τις Μυρτιές Καλύμνου)

Η Τέλενδος βρίσκεται πολύ κοντά στην Κάλυμνο, σε απόσταση μόλις 5 στάδια (0,5 μιλίου)[2] και πιο συγκεκριμένα στα δυτικά της. Το περίγραμμά της θυμίζει εκείνο της Κέας, σε σμίκρυνση αντεστραμμένο, εκτεινόμενη κατά διεύθυνση Ανατολή - Δύση με συνολικό μήκος περίπου 4 χλμ. Της νήσου δεσπόζει το οροπέδιό της καλούμενο "Ράχη" με μέγιστο υψόμετρο 460 μ. Έχει έκταση 4,648 τετραγωνικά χιλιόμετρα.[3] Σημαντικότερα ακρωτήρια της νήσου είναι το ακρωτήριο Άσπρος Κάβος, όπου η δυτική άκρη αυτής και το ακρωτήριο Πνιμένος της ΝΑ. απόληξης.[4][5]

Ο μοναδικός και ομώνυμος οικισμός της Τελένδου, βρίσκεται επί της ανατολικής ακτής της, στο μυχό του ανατολικού όρμου που σχηματίζεται παρά τη ΝΑ χερσονίζουσα απόληξή της, ακριβώς απέναντι από το χωριό Μυρτιές της Καλύμνου με το οποίο και συνδέεται με μικρά πλοιάρια, "θαλάσσια ταξί" που εκτελούν τακτική συγκοινωνία. Δίπλα στο λιμάνι υπάρχει αμμουδερή παραλία με φυσική σκιά από αλμυρίκια και ρηχά νερά. Στη δυτική πλευρά της χερσονίζουσας απόληξης σχηματίζεται ο ευρύς όρμος "Χοχλακάς" που διαθέτει παραλία με πεντακάθαρα νερά που βαθαίνουν σχετικά απότομα.[6]
Η Τέλενδος έχει κηρυχθεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας για τα είδη: Μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), Falco naumanni, Πετρίτης (Falco peregrinus) και Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii) από το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο NATURA 2000[7]. Σημειώνεται ότι στερείται οδικού δικτύου, προσφερόμενη περισσότερο για πεζοπορία, η δε παρακείμενη ειδυλλιακή φωτογραφία περιορίζεται στην ανατολική μόνο πλευρά της νήσου και της ΝΑ. απόληξής της.

Η βασική ενασχόληση των κατοίκων της είναι η αλιεία.[5] Εκτός από τα φρέσκα ψάρια και τα θαλασσινά, στο νησί παράγονται αυθεντικό θυμαρίσιο μέλι, βότανα και μυρωδικά.

Από τους Αρχαίους Έλληνες ονομαζόταν Κέλερις[1] και περιλαμβανόταν στις «νήσους τε Καλύδνας» που μνημονεύονται στον «Νεών Κατάλογο» του Ομήρου μαζί με τις υπόλοιπες στην περιφέρεια Καλύμνου. Κατά την αρχαιότητα ανήκε πιθανώς στον καλυμνιακό δήμο Πανόρμου. Άφθονα λείψανα υστερορωμαϊκής περιόδου, όπως λουτρικές εγκαταστάσεις (θερμές), ελαιοτριβείο, εντοπίζονται κυρίως στην ανατολική ακτή του νησιού, ανάμεσα στις μεγάλες παλαιοχριστιανικές βασιλικές, πλησίον του σημερινού οικισμού. Δυτικά από τη θέση "Θολάρια" ή "Πεύκι" με τους υπέργειους τάφους, τοποθετείται η θέση αρχαίου θεάτρου. Στο επιβλητικό και απότομο ύψωμα του Αγίου Κωνσταντίνου με τον οχυρωμένο βυζαντινό οικισμό, που βρίσκεται στη βόρεια πλαγιά και περί το μέσον της "Ράχης", σε υψόμετρο 120 μ. περίπου, υπάρχουν λείψανα φυλακίου. Στην παραλιακή θέση "Βλυχάδα" διατηρήθηκαν λείψανα υστερορωμαϊκού εργαστηρίου κεραμικής.[5][8] Το κάστρο πιστεύεται ότι κτίστηκε κατά το δεύτερο μισό του 7ου αιώνα για προστασία του οικισμού από τις αραβικές επιδρομές της εποχής[9] και πιθανώς, μετά το σεισμό του 535, να εγκαταλείφθηκε[10]. Τον 15ο αιώνα επισκέφθηκε το νησί ο Φλωρεντινός μοναχός - γεωγράφος Κριστόφορο Μπουοντελμόντι ο οποίος φιλοξενήθηκε από τους Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου και κατέγραψε τα χριστιανικά της μνημεία.[6]

Διοικητικά

Επεξεργασία

Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης υπάγεται στον δήμο Καλυμνίων της Περιφερειακής Ενότητας Καλύμνου και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 94 κατοίκους[11]. Ως οικισμός είναι αναγνωρισμένος από το 1948, με την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου[12].

Σημειώσεις

Επεξεργασία

Λεπτομερείς ναυτιλιακές πληροφορίες για την νήσο Τέλενδο παρέχει ο Ελληνικός Πλοηγός 4ος τόμος και ιδιαίτερα ο χάρτης ελληνικής έκδοσης: ΧΕΕ-4511, που καλύπτει και τις νήσους Κάλυμνο και Λέρο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 92, τομ. 33. 
  2. «Τέλενδος». www.portofkalymnos.com. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2018. 
  3. Dutoit, Yann Picand, Dominique. «Liste der Dodekanes-Inseln : définition de Liste der Dodekanes-Inseln et synonymes de Liste der Dodekanes-Inseln (allemand)». dictionnaire.sensagent.leparisien.fr. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2018. [νεκρός σύνδεσμος]
  4. «Τέλενδος». Ανακτήθηκε στις 11 Νοε. 2015. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Τέλενδος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Νοε. 2015. 
  6. 6,0 6,1 «Τέλενδος και Ψέριμος: Οι κρυφοί παράδεισοι του Αιγαίου - Δημοκρατική της Ρόδου». www.dimokratiki.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2018. 
  7. «Οι Ζώνες Ειδικής Προστασίας με τα είδη χαρακτηρισμού τους». ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ NATURA 2000: σελ. 15. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-04-10. https://web.archive.org/web/20180410192109/http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=iIe61%2FEm2Mc%3D&tabid=432. 
  8. Αναστασία Δρελιώση-Ηρακλείδου, ΄΄Τέλενδος΄΄, στο: Ανδρέας Βλαχόπουλος (επίμ.), Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου, εκδ. Μέλισσα, Αθήνα, 2005 σελ.339
  9. Κόλλιας, Ηλίας (1996 - Αθήνα). «Δωδεκάνησα - Κάλυμνος, Σύμη, Καστελλόριζο, Κάσος». Καθημερινή - 7 ημέρες, σελ. 28. 
  10. Παπαθανασίου, Μανώλης. «Κάστρο Τελένδου - Ελληνικά Κάστρα - Greek castles». www.kastra.eu. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2018. 
  11. «Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2018. 
  12. «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτωνwebsite=ΕΕΤΑΑ». Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2018.