Τζαβαλάς Καρούσος
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Τζαβαλάς Καρούσος (8 Σεπτεμβρίου 1904 - 3 Ιανουαρίου 1969) ήταν Έλληνας ηθοποιός και αγωνιστής της αριστεράς.
| Τζαβαλάς Καρούσος | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Τζαβαλάς Καρούσος (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 8 Σεπτεμβρίου 1904 Λευκάδα |
| Θάνατος | 3 Ιανουαρίου 1969 Παρίσι |
| Αιτία θανάτου | νόσος |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Ιδιότητα | ηθοποιός και θεατρικός σκηνοθέτης |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στη Λευκάδα το 1904, όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Στη συνέχεια φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και παράλληλα στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Ωδείου. Από τα μαθητικά του ακόμη χρόνια στη Λευκάδα ήταν μέλος του ΣΕΚΕ και αργότερα στην Αθήνα έγινε μέλος του ΚΚΕ. Στα χρόνια της Κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ και ανέπτυξε αντιστασιακή δράση.[1] Εξορίστηκε το 1948 στη Μακρόνησο και, κατόπιν, στον Αη-Στράτη. Το 1967, κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών συνελήφθη και στάλθηκε εξορία στη Γυάρο. Αφέθηκε ελεύθερος τρεις μήνες αργότερα, βαριά άρρωστος και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου είχε αντιδικτατορική δράση.
Θέατρο
ΕπεξεργασίαΠρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο με τον θίασο Αιμίλιου Βεάκη - Χριστόφορου Νέζερ. Με θεατρικές σπουδές στη Γαλλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έπαιξε στο Εθνικό Θέατρο στη χρυσή εποχή του Φώτου Πολίτη, συγκρότησε δικό του θίασο μεταπολεμικά και συμμετείχε σε παραστάσεις του Ελληνικού Λαϊκού Θεάτρου με τον Μάνο Κατράκη.
Στήριξε ιδιαίτερα το νεοελληνικό έργο και πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου (Η ζαβολιάρα, Οργή, Αντιγόνη, Η λίμνη των στεναγμών, Άνθρωπος για όλες τις δουλειές, Φαίδρα). Ο ρόλος που τον σημάδεψε ήταν αυτός του Σάιλοκ στον Έμπορο της Βενετίας του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, με τον οποίο και τερμάτισε πρόωρα -και βίαια λόγω χούντας- τη θεατρική του καριέρα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Ενσάρκωσε και τον Αλή Πασά στον κινηματογράφο στην ταινία Η λίμνη των στεναγμών, στο πλευρό της Ειρήνης Παππά.
Πέθανε στις 3 Δεκέμβρη 1969 στο Παρίσι, όπου και ενταφιάστηκε και μερικά χρόνια αργότερα τα οστά του μεταφέρθηκαν στη Λευκάδα, όπου είναι μέχρι σήμερα. Είχε μια κόρη, τη Δέσπω, που είναι συγγραφέας.
Φιλμογραφία
Επεξεργασία| Έτος | Τίτλος | Ρόλος |
|---|---|---|
| 1933 | Δεσποινίς δικηγόρος [2] | |
| 1943 | Η φωνή της καρδιάς | κυρ-Σπύρος (φωνή) |
| 1954 | Το κορίτσι της γειτονιάς | Πέτρος |
| 1959 | Η ζαβολιάρα (Τα θολά νερά) | Κωνσταντής |
| Ζάλογγο, το κάστρο της λευτεριάς | Φώτος Τζαβέλας | |
| Σαρακατσάνισσα | Στέφος Τσεκούρας | |
| Ναυάγια της ζωής | πατέρας Φούλας | |
| Ματωμένο ηλιοβασίλεμα | τσέλιγκας, πατέρας Χρύσως | |
| Η λίμνη των στεναγμών - Η κυρά Φροσύνη και ο Αλή Πασάς | Αλή Πασάς | |
| 1960 | Ένας άντρας με φιλότιμο (aka Το χαμίνι) | Δημοκλής Ξενίδης |
| 1961 | Ήρθες αργά | Πέτρος Περωτής |
| Επικίνδυνη αποστολή | καπεταν-Μιχάλης | |
| Αντιγόνη | Τειρεσίας | |
| 1962 | Οργή | πλοίαρχος |
| Φαίδρα | ||
| Ο θρίαμβος (Όταν η μοίρα κυβερνά) | πατέρας Κατερίνας | |
| 1963 | Τερέζα [3] | Λάμπρος |
| Σταυραετοί | ||
| Κουράστηκα να σ' αποκτήσω | ||
| 1964 | Τα δάκρυά μου είναι καυτά | Μιχάλης, πατέρας Πέτρου |
| Άπονη ζωή | Ανέστης | |
| 1965 | Βάνα | |
| Με ιδρώτα και δάκρυα | ||
| Το λάθος | πατέρας Λέλας | |
| Ρημαγμένο σπίτι | Παύλος Περάτης | |
| Η φωνή μιας αθώας | ||
| Η έξοδος του Μεσολογγίου | Χρήστος Καψάλης | |
| Τα δίχτυα της ντροπής | Βρασίδας | |
| Αφήστε με να ζήσω | Γεώργιος Βρανάς | |
| 1966 | Η παραστρατημένη | Λεμπέσης |
| Δεν είμαι ατιμασμένη [4] | πατέρας Λιάνας | |
| Άνθρωπος για όλες τις δουλειές | καπεταν-Μανώλης Πασπαράτος | |
| Η έξοδος του Μεσολογγίου | ||
| 1967 | Οι βοσκοί | Βλαχόπουλος |
| Κολωνάκι: διαγωγή μηδέν | Στέφανος Κουτσομήτρος | |
| Το χρήμα ήταν βρόμικο | ||
| 1972 | Στη θύελλα της μεγάλης αγάπης |
Θεατρικές παραστάσεις
ΕπεξεργασίαΌλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «rizospastis.gr - ΤΟ ΚΚΕ ΚΑΙ Η ΔΙΑΝΟΗΣΗ». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ Αργύρης, Τσιάπος. Οι πρώτες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. Σέρρες: Α. Τσιάπος. σελ. 329–344. ISBN 978-960-93-7608-2.
- ↑ Σολδάτος, Γιάννης (1991). Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου, τομ. Β. Αθήνα: Αιγόκερως. σελ. 98.
- ↑ Σολδάτος, Γιάννης (1991). Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου, τομ. Β. Αθήνα: Αιγόκερως. σελ. 100.
Πηγές
Επεξεργασία- Θόδωρος Έξαρχος: "Έλληνες Ηθοποιοί - Αναζητώντας τις ρίζες", Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Δέσπω Καρούσου, Δεν έχει θέατρο απόψε... Χρονικό της ζωής και του έργου του Τζαβαλά Καρούσου, εκδ. Ergo,Αθήνα,2003 *Καρούσος Τζαβαλάς, Γιούρα, η προσωπική εμπειρία ενός εξόριστου Editions Nouvelle Frontiere, Montreal 1972
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Τζαβαλάς Καρούσος στην IMDb (Αγγλικά)
- Αφιέρωμα από τον "Ριζοσπάστη", 9 Απριλίου 2003.
Τζ. Καρούσος (Αρχείο της ΕΡΤ)
