Βικιπαίδεια

Φρειδερίκος Α΄ της Πρωσίας

Ο Φρειδερίκος Α΄ (γερμανικά: Friedrich I., 11 Ιουλίου 1657 – 25 Φεβρουαρίου 1713) ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Πρωσίας (1701-1713) και μέλος της Δυναστείας των Χοεντσόλλερν. Προηγουμένως, είχε διατελέσει, ως Φρειδερίκος Γ΄, Δούκας της Πρωσίας και Εκλέκτορας του Βρανδεμβούργου (1688-1701). Διετέλεσε ακόμη, από το 1707 έως το θάνατό του, Πρίγκιπας του Νεσατέλ[1].

Φρειδερίκος Α΄
Ο Βασιλιάς Φρειδερίκος Α΄ το 1701
Περίοδος18 Ιανουαρίου 1701 - 25 Φεβρουαρίου 1713
Στέψη18 Ιανουαρίου 1701
ΔιάδοχοςΦρειδερίκος Γουλιέλμος Α΄
Περίοδος29 Απριλίου 1688 – 18 Ιανουαρίου 1701
ΠροκάτοχοςΦρειδερίκος Γουλιέλμος
Γέννηση11 Ιουλίου 1657
Καινιξβέργη, Δουκάτο της Πρωσίας
Θάνατος25 Φεβρουαρίου 1713 (55 ετών)
Βερολίνο, Βασίλειο της Πρωσίας
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός Ναός του Βερολίνου
ΣύζυγοςΕλισάβετ-Ερριέτα της Έσσης-Κάσσελ
Σοφία-Καρλότα του Ανοβέρου
Σοφία Λουίζα του Μεκλεμβούργου-Σβερίν
ΕπίγονοιΛουίζα-Δωροθέα
Φρειδερίκος Γουλιέλμος Α΄ της Πρωσίας
ΟίκοςΧοεντσόλερν
ΠατέραςΦρειδερίκος Γουλιέλμος του Βρανδεμβούργου
ΜητέραΛουίζα Ερριέττα του Νάσσαου
ΘρησκείαΚαλβινισμός
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Βιογραφία Επεξεργασία

Πρώιμα χρόνια Επεξεργασία

Ο Φρειδερίκος γεννήθηκε στις 11 Ιουλίου 1657 στην Καινιξβέργη του Δουκάτου της Πρωσίας. Ήταν ο τρίτος γιος του Φρειδερίκου Γουλιέλμου της Πρωσίας, Εκλέκτορα του Βρανδεμβούργου, και της Λουίζας Ερριέττας των Νάσσαου. Ο πατέρας του ήταν γιος του Γεωργίου Γουλιέλμου της Πρωσίας, Εκλέκτορα του Βρανδεμβούργου, και της Ελισάβετ Καρλότας του Παλατινάτου. Η μητέρα του ήταν κόρη του Φρειδερίκου Ερρίκου της Οράγγης και της Αμαλίας του Ζολμς-Μπράουνφελς. Ο Φρειδερίκος ήταν πρώτος ξάδελφος του Γουλιέλμου Γ΄ της Αγγλίας.

Με το θάνατο του πατέρα του στις 29 Απριλίου 1688 ο Φρειδερίκος έγινε Δούκας της Πρωσίας και Εκλέκτωρ του Βρανδεμβούργου. Σύντομα ίδρυσε μία νέα πόλη στα νότια του Ντοροτίενστατ, το Φρήντριχστατ, που αποτελεί σήμερα ένα προάστειο του Βερολίνου.[2]

Ο Φρειδερίκος, σε αντίθεση με τον πατέρα του που επεδίωξε μία συμμαχία με τον Λουδοβίκο ΙΔ΄, αντιτάχθηκε στα γαλλικά συμφέροντα. Το Εκλεκτοράτο του Βρανδεμβούργου και το Δουκάτο της Πρωσίας εντάχθηκαν στην Μεγάλη Συμμαχία (Σύνδεσμο του Άουγκσμπουργκ) εναντίον της Γαλλίας και το 1689 ηγήθηκε στρατιωτικών δυνάμεων ως μέρος του συμμαχικού συνασπισμού στον Εννεαετή Πόλεμο. Εκείνη τη χρονιά ο στρατός του νίκησε τους Γάλλους και κατέλαβε τη Βόννη. Παρά την πολιτική αντίθεση με τη Γαλλία (ένα χαρακτηριστικό που ήταν ακόμη πιο εμφανές στον γιο και διάδοχό του), ήταν λάτρης της γαλλικής κουλτούρας και διαμόρφωσε την αυλή του επηρεασμένος από εκείνη του Λουδοβίκου ΙΔ΄.[3]

Βασιλεία Επεξεργασία

Η Δυναστεία των Χοεντσόλλερν είχε υπό τον έλεγχό της το Εκλεκτοράτο του Βρανδεμβούργου και το Δουκάτο της Πρωσίας, που από το 1618 έως το 1701 ήταν γνωστά με την ονομασία "Βρανδεμβούργο-Πρωσία". Η πλειοψηφία των εδαφών του Βρανδεμβούργου βρίσκονταν εντός της επικράτειας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ενώ τα εδάφη του Δουκάτου της Πρωσίας δεν περιλαμβάνονταν σε αυτήν, όμως ελέγχονταν από τους Χοεντσόλλερν ως προσωπική ένωση. Ο Φρειδερίκος θέλησε από νωρίς να αποκτήσει τον τίτλο του Βασιλιά, κάτι που σύμφωνα με την αυτοκρατορική νομοθεσία εκείνης της εποχής δεν μπορούσε να συμβεί. Μόνη εξαίρεση ήταν το Βασίλειο της Βοημίας που ανήκε απευθείας στον Άγιο Ρωμαίο Αυτοκράτορα.

Ο Φρειδερίκος έπεισε τον αυτοκράτορα Λεοπόλδο Α΄ να επιτρέψει την μετατροπή της Πρωσίας σε βασίλειο, μέσω της Συνθήκης του Στέμματος, που υπογράφηκε στις 16 Νοεμβρίου 1700.[4] Αυτή η συμφωνία δόθηκε φαινομενικά ως αντάλλαγμα για μια συμμαχία εναντίον του Λουδοβίκου ΙΔ΄ κατά τον Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής και την παροχή 8.000 Πρώσων στρατιωτών στην υπηρεσία του Λεοπόλδου. Ο Φρειδερίκος χρησιμοποίησε ως επιχείρημα το γεγονός ότι η Πρωσία δεν αποτέλεσε ποτέ μέρος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και κυβερνιόταν με πλήρη κυριαρχία από τους Χοεντσόλλερν. Ως εκ τούτου, δεν υπήρχε κανένα νομικό ή πολιτικό εμπόδιο για να μετατραπεί σε βασίλειο. Ο Φρειδερίκος βοηθήθηκε στις διαπραγματεύσεις από τον Γάλλο νομικό Σαρλ Ανσιγιόν.[5]

Η στέψη του Φρειδερίκου ως Βασιλιά της Πρωσίας έγινε στις 18 Ιανουαρίου 1701 στην Καινιξβέργη.[6] Μολονότι η στέψη έγινε με τη συγκατάθεση του Αυτοκράτορα και με την επίσημη αναγνώριση από τον Αύγουστο Β΄ της Πολωνίας, η Δίαιτα της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας προέβαλε αντιρρήσεις και θεώρησε τη στέψη ως παράνομη.[7] Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης της Βρομβέργης, η κυριαρχία του Οίκου των Χοεντσόλλερν επί του Δουκάτου της Πρωσίας δεν ήταν απόλυτη, αλλά εξαρτιόταν από τη συνέχιση της ύπαρξης άρρενος μονάρχη (εάν δεν υπήρχε άντρας μονάρχης, το Δουκάτο θα επέστρεφε στο πολωνικό Στέμμα).[7] Ως εκ τούτου, από σεβασμό στους ιστορικούς δεσμούς της περιοχής με το πολωνικό Στέμμα, ο Φρειδερίκος έκανε τη συμβολική παραχώρηση να αυτοαποκαλείται «Βασιλιάς στην Πρωσία» αντί για «Βασιλιάς της Πρωσίας».[7][8]

Η βασιλεία του, σε κάθε περίπτωση, περιορίστηκε στην Πρωσία και δεν μείωσε την εξουσία του Αυτοκράτορα στο Βρανδεμβούργο που ήταν ακόμα μέρος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Με άλλα λόγια, ενώ ήταν Βασιλιάς στην Πρωσία, παρέμεινε Εκλέκτορας υπό την επικυριαρχία του Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στο Βρανδεμβούργο. Νομικά, το κράτος των Χοεντσόλλερν ήταν μια προσωπική ένωση μεταξύ του Βρανδεμβούργου και της Πρωσίας. Ωστόσο, την περίοδο που ο Φρειδερίκος στέφθηκε Βασιλιάς, η εξουσία του Αυτοκράτορα στο Βρανδεμβούργο (αλλά και στην υπόλοιπη Αυτοκρατορία) ήταν κατά κάποιον τρόπο εθιμοτυπική και στην πράξη λήφθηκε υπόψη ως μέρος του πρωσικού Βασιλείου και όχι ως ξεχωριστή οντότητα.[9]

Ο Φρειδερίκος ήταν προστάτης των τεχνών και της μάθησης. Η Ακαδημία των Τεχνών στο Βερολίνο ιδρύθηκε από τον Φρειδερίκο το 1696, όπως και η Ακαδημία των Επιστημών το 1700.[10][11] Ο Φρειδερίκος διόρισε τον Γιάκομπ Πάουλ φον Γκούντλινγκ ως καθηγητή ιστορίας και δικαίου στην Ακαδημία Ιπποτών του Βερολίνου το 1705 και ως ιστορικό στο Γραφείο του Ανώτερου Κήρυκα το 1706.[12]

Ο Φρειδερίκος πέθανε στις 25 Φεβρουαρίου του 1713 (55 ετών) στο Βερολίνο και ενταφιάστηκε στον Καθεδρικό Ναό της πόλης. Ο εγγονός του, Φρειδερίκος Β΄, αναφερόμενος στον παππού του έγραψε ότι «ήταν μεγάλος σε μικρά θέματα και μικρός σε μεγάλα θέματα».[13]

Οικογένεια και απόγονοι Επεξεργασία

Ο Φρειδερίκος Α΄ παντρεύτηκε τρεις φορές.

1) Την Ελισάβετ Ερριέττα (1661 - 1683), κόρη του Γουλιέλμου ΣΤ΄ της Έσσης-Κάσσελ, απέκτησε μία κόρη:

2) Τη Σοφία Καρλόττα του Αννοβέρου (1668 - 1705), κόρη του Ερνέστου Αυγούστου του Μπράουνσβαϊγκ-λύνεμπουργκ, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά:

3) Τη Σοφία Λουίζα του Μεκλεμβούργου-Σβερίν (1685 - 1735), κόρη του Φρειδερίκου του Μεκλεμβούργου-Γκράμπο. Δεν απέφερε απογόνους.

Από το 1696 έως το 1711 είχε μία επίσημη ερωμένη, την Καταρίνα φον Βάρτενμπεργκ. Ωστόσο, θεωρείται ότι δεν έκανε ποτέ χρήση των υπηρεσιών της, καθώς ήταν βαθιά ερωτευμένος με την δεύτερη σύζυγό του.[14][15][16]

Πρόγονοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ σημερινό Καντόνι της Ελβετίας
  2. ↑ Stenzel (1841), Band 3, Buch VI, 2. Hauptstück, p. 406
  3. ↑ Nancy Mitford, "Frederick the Great" (1970) pp. 3.
  4. ↑ https://politics-history.mozello.com/page-1/params/group/122120/
  5. ↑ https://www.britannica.com/biography/Charles-Ancillon
  6. ↑ https://www.netzwerk-preussen-in-westfalen.de/en/profiling/1701/
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Friedrich, Karin (2012). Brandenburg-Prussia, 1466–1806: The Rise of a Composite State. New York: Palgrave Macmillan. p. 66.[νεκρός σύνδεσμος]
  8. ↑ Friedrich, Karin (2006). The Other Prussia: Royal Prussia, Poland and Liberty, 1589–1772. Cambridge: Cambridge University Press. p. 163.
  9. ↑ Kugler, Franz Theodor (1845) [1840]. History of Frederick the Great: Comprehending a Complete History of the Silesian Campaigns and the Seven Years' War. Μτφρ. Moriarty, Edward Aubrey. Illustrated by Menzel, Adolph. London: Henry G. Bohn.  pp. 544–545.
  10. ↑ https://www.adk.de/de/akademie/geschichte.htm
  11. ↑ https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Societies/Berlin/
  12. ↑ Clark, Christopher, Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia, 1600-1947, Penguin 2006
  13. ↑ Williams, Ernest Neville (1970). The Ancien Régime in Europe: Government and Society in the Major States, 1648–1789. The Bodley Head. σελ. 305. 
  14. ↑ https://www.preussenchronik.de/person_jsp/key=person_catharina_rickert.html
  15. ↑ Wolfgang Ribbe, Hansjürgen Rosenbauer, Preussen: Chronik eines deutschen Staates,Nicolai, 2001
  16. ↑ Max Bauer, Deutscher Fürstenspiegel, Bilder aus der deutschen Vergangenheit nach den Quellen geschildert mit zahlreichen authentischen Abbildungen im Text, Kaden, 1928


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φρειδερίκος_Α΄_της_Πρωσίας&oldid=10170769"