Βικιπαίδεια

Βελιμάχι Αχαΐας

οικισμός της Ελλάδας
(Ανακατεύθυνση από Βελημάχι Αχαΐας)

Συντεταγμένες: 37°58′38″N 21°45′38″E / 37.97722°N 21.76056°E / 37.97722; 21.76056

Το Βελιμάχι (ή και Βελημάχι) είναι μικρό χωριό της Αχαΐας, στην περιοχή της Τριταίας, και υπάγεται στο νεοπαγή Δήμο Ερυμάνθου[1]. Βρίσκεται χτισμένο στους πρόποδες του Ερύμανθου σε υψόμετρο περίπου 590 μέτρων. Κατά την απογραφή του 2011 το χωριό βρέθηκε να έχει πληθυσμό 69 μόνιμους κατοίκους.

Βελιμάχι
Βελιμάχι is located in Greece
Βελιμάχι
Βελιμάχι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΕρυμάνθου
Δημοτική ΕνότηταΤριταίας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑχαΐας
Υψόμετρο593
Πληθυσμός
Μόνιμος63
Έτος απογραφής2021
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Ο Ι.Ν. της Παναγιάς (13ος αι.) σε βράχο στο Βελιμάχι Αχαΐας.
Άποψη της λιμνοδεξαμενής Ντασκά κοντά στο Βελιμάχι Αχαΐας.
Η λιμνοδεξαμενή Ντασκά κοντά στο Βελιμάχι Αχαΐας.

Γενικά στοιχεία

Επεξεργασία

Γειτονιές του χωριού είναι οι: Κορύτα, Λελούδη, Κάτω Ρούγα, Τσιγγαναίικα, Τσιρμαίικα[2]. Οικογενειακά επίθετα που απαντώνται στο χωριό είναι π.χ. Αναστασόπουλος, Ανδρικόπουλος, Διαμαντόπουλος, Κακαφώνης, Καραγιάννης, Καρακάσης, Καρνάρης, Κωνσταντινόπουλος, Ντάβλας, Παπασπυρόπουλος, Τσαουρδάς, Φωτόπουλος κ.λπ. Γνωστό τοπωνύμιο του χωριού είναι η περιοχή Ντασκά, στην οποία κατασκευάστηκε το 2014 το ομώνυμο φράγμα-λιμνοδεξαμενή.

Οι μεγαλύτερες εκτάσεις του χωριού είναι δημόσιοι βοσκότοποι. Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη δασοκομία[3].

Στην πρώην κοινότητα ανήκει και η Μονή των Αγίων Πάντων. Το χωριό έχει άλλους πέντε ναούς[2]: τον κοιμητηριακό Άγιο Γεώργιο[4], τον Άγιο Ανδρέα, τον Άγιο Αθανάσιο, τον Άγιο Νικόλαο και το Γενέθλιον της Θεοτόκου (Παναγίτσα).

Ιστορικά στοιχεία

Επεξεργασία

Σχετικά με το όνομα του χωριού υπάρχει μια ερμηνεία ότι ίσως να έχει αλβανική προέλευση και να σημαίνει εύφορη κορυφή[3][5].

Το 1713 προεστός του χωριού ήταν ο Ιω. Τσαλαμιδάς[6]. Ο οικισμός απείχε δύο ώρες και ένα τέταρτο δρόμο στα 1885 από την Προστοβίτσα, την τότε έδρα του Δήμου Τριταίας[7]. Στα 1903 ο Χρήστος Κορύλλος αναφέρει ότι ότι το χωριό απείχε τρεις ώρες δρόμο από την Προστοβίτσα και ότι είχε σχολείο (γραμματείο)[8].

Κατά την περίοδο της δημογραφικής του ακμής αναφέρεται ότι κάτοικοι του χωριού έφυγαν και δημιούργησαν το χωριό Βελιμάχι στη Γορτυνία Αρκαδίας[3].

Διοικητική εξέλιξη

Επεξεργασία

Την 20/04/1835 προσαρτάται στον τότε Δήμο Ερυμανθίας[1]. Με το ΦΕΚ 5Α της 08/03/1841 αποσπάται από το Δήμο Ερυμανθίας και προσαρτάται στον τότε Δήμο Τριταίας[1]. Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912 αποσπάται από το Δήμο Τριταίας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Βελιμαχίου[1][9]. Με το ΦΕΚ 244Α της 04/12/1997, σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση "Καποδίστριας", προσαρτάται στο Δήμο Τριταίας μέχρι το 2010 που εντάχθηκε στο Δήμο Ερυμάνθου (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης "Καλλικράτης"[1].

Δημογραφική εξέλιξη

Επεξεργασία

Το 1689 στη βενετική απογραφή Corner ονομάζεται Velimislu και εμφανίζεται να έχει 49 κατοίκους[6]. Αναφέρεται επίσης το 1699 στον κατάλογον χωρίων Πατρών[6]. Στα 1700 αναφέρεται στη βενετική απογραφή Grimani ως Velimagli και έχει πληθυσμό 17 οικογένειες (68 κάτοικοι)[3][6].

Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[10][11] είναι η εξής:

1830 1835 1844 1848-1851 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
13 οικογ.[3][12] 23 οικογ. -
97 κατ.[3] 		126 κατ.[3] 19 οικογ. -
90 κατ.[3][12] 		125 κατ.[3] 133[3] 114[3] 132[3][8] 148[3] 195[3] 150[3] 201[3] 219[3] 136[3] 94[3] 104[3] 111[3] 80[3][13] 69[14]

Πρόεδροι της Κοινότητας Βελιμαχίου

Επεξεργασία
  • Κωνσταντίνος Τσαουρδάς[15]: 1978-1986
  • Ιωάννης Γιαννικόπουλος[15]: 1986-1990
  • Διαμαντής Διαμαντόπουλος[15][16]: 1990-1998

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές και υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Βελιμαχίου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 07/11/2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 Λουλούδης 2010, σελ. 229.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 Λουλούδης 2010, σελ. 228.
  4. ↑ Ο Χρήστος Κορύλλος αναφέρει ότι πρόκειται για ονομαστό ιερό ναό με ετήσια θρησκευτική πανήγυρη. Κορύλλου 1903, σελ. 85.
  5. ↑ Θανασουλόπουλος 2007, σελ. 38, 62.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Τριανταφύλλου 1995, σελ. 305.
  7. ↑ Νουχάκης 1885, σελ. 62.
  8. ↑ 8,0 8,1 Κορύλλου 1903, σελ. 85.
  9. ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Βελιμαχίου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 07/11/2017.
  10. ↑ Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ.. dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  11. ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  12. ↑ 12,0 12,1 Τριανταφύλλου 1995, σελ. 304.
  13. ↑ Μόνιμος πληθυσμός: 78 κάτοικοι. Βλ. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
  14. ↑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Αποτελέσματα εκλογών Κοινότητας Βελιμαχίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/6/2021.
  16. ↑ Πετρόπουλος 2017, σελ. 144.

Πηγές

Επεξεργασία

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Κώστας Θανασουλόπουλος, Τα τοπωνύμια της Αχαΐας ως ιστορικές μνήμες του μεσαιωνικού εποικισμού της, Εκδόσεις Περί τεχνών, Πάτρα 2007. ISBN 978-960-6684-27-2.
  • Λουλούδης, Θεόδωρος Η. (2010). Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση. Πάτρα: Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας. 
  • Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Βελιμάχι.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βελιμάχι_Αχαΐας&oldid=10716310"