Βικιπαίδεια

Βουαντίσουαφ Μπαρτοσέφσκι

Ο Βουαντίσουαφ Μπαρτοσέφσκι (πολωνικά: Władysław Bartoszewski) (19 Φεβρουαρίου 1922 – 24 Απριλίου 2015) ήταν Πολωνός πολιτικός, κοινωνικός ακτιβιστής, δημοσιογράφος, συγγραφέας και ιστορικός. Ήταν πρώην κρατούμενος του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς,[20] μαχητής της αντίστασης κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως μέρος του Πολωνικού Υπόγειου Κράτους και συμμετείχε στην Εξέγερση της Βαρσοβίας. Μετά τον πόλεμο διώχθηκε και φυλακίστηκε από την κομμουνιστική Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας λόγω της συμμετοχής του στον Πολωνικό Εσωτερικό Στρατό (Armia Krajowa, AK) και της αντιπολίτευσης.[21]

Βουαντίσουαφ Μπαρτοσέφσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Władysław Bartoszewski (Πολωνικά)
Γέννηση19  Φεβρουαρίου 1922[1][2][3]
Βαρσοβία[2][4][5]
Θάνατος24  Απριλίου 2015[6][7]
Βαρσοβία[8]
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
ΘρησκείαΛατινική Εκκλησία[9]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[10][11]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βαρσοβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος
πολιτικός
διπλωμάτης[9]
ιστορικός
ακαδημαϊκός
μη μυθοπλαστικός συγγραφέας
διδάσκων πανεπιστημίου
συγγραφέας
καθηγητής πανεπιστημίου[9]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Μονάχου
Καθολικό Πανεπιστήμιο του Λούμπλιν «Ιωάννης Παύλος Β΄»[12]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠολωνικό Λαϊκό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςZofia Bartoszewska
Antonina Mijal[13]
ΤέκναWładysław Teofil Bartoszewski
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΠολωνικός Εσωτερικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Γερουσίας της Πολωνίας (1997–2001)
ambassador of Poland to Austria (1990–1995)
Minister of Foreign Affairs of Poland (Μάρτιος 1995 – Δεκέμβριος 1995)
Minister of Foreign Affairs of Poland (2000–2001)
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής
Μέγας Ιπποτικός Σταυρός της Τάξης του Αγίου Γρηγορίου του Μέγα
Τάγμα της Αξίας της Βάδης-Βυρτεμβέργης (1997)
Τάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία)
Χρυσό Μετάλλιο για Αξία στον Πολιτισμό - Gloria Artis
Βραβείο Ευρωπαϊκών Πολιτικών Δικαιωμάτων των Σίντι και Ρόμα
Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎
Μεγαλόσταυρος 1ης κλάσης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας
Ιππότης α΄τάξεως του Τάγματος του Σταυρού της Terra Mariana
Commander of the Order of the Grand Duke Gediminas
βραβείο ειρήνης των γερμανικών εκδοτικών οίκων (1986)[14]
Bridge Prize of the City of Regensburg (1995)
Βραβείο Χέρντερ (1983)
Σταυρός της Ανδρείας (Πολωνία)
Badge "Merit for the Protection of Human Rights"
Σταυρός της Ελευθερίας και της Αλληλεγγύης
βραβείο Ρομπέρ Σουμάν (2002)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Γκντανσκ
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας
Grand Officer of the Order of the White Double Cross (7  Μαρτίου 2012)[15]
Βαυαρικό Τάγμα Αξίας
honorary citizen of Kraków (6  Φεβρουαρίου 2013)
Μεγαλός Ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας με αστέρα (1997)
honorary doctorate from the Catholic University of Lublin
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Πολιτικής Αξίας της Ισπανίας (2001)[16]
Βραβείο Χάινριχ Χάινε (1996)
Αξιότιμος Πολιτιστικός Ακτιβιστής
Heinrich Brauns Award (1996)
Δίκαιοι των Εθνών (14  Δεκεμβρίου 1965)[9]
Bene Merito[17]
βραβείο Κίσιε[18]
Eugen Kogon Award (2002)
Ιππότης του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[19]
Romano Guardini award (1995)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος, ο Μπαρτοσέφσκι υπηρέτησε δύο φορές ως Υπουργός Εξωτερικών από τον Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο του 1995 και ξανά από το 2000 έως το 2001.[22] Ήταν επίσης πρέσβης και μέλος της Πολωνικής Γερουσίας. Ο Μπαρτοσέφσκι ήταν στενός σύμμαχος και φίλος του Πολωνού αντικομμουνιστή ακτιβιστή και μετέπειτα προέδρου Λεχ Βαλέσα.[23]

Ο Μπαρτοσέφσκι ήταν ιππότης του Τάγματος του Λευκού Αετού, επίτιμος πολίτης του Ισραήλ και μέλος του Διεθνούς Τιμητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Διπλωματίας.[20]

Πρώιμη ζωή

Επεξεργασία

Ο Μπαρτοσέφσκι γεννήθηκε στη Βαρσοβία, σε καθολική οικογένεια.[24] Σπούδασε στο Γυμνάσιο Αγίου Βαρθολομαίου Κόστκα.[24] Το 1939, αποφοίτησε από το Ανθρωπιστικό Λύκειο της Ρωμαιοκαθολικής Μελλοντικής Εκπαιδευτικής Εταιρείας στη Βαρσοβία.[22]

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Επεξεργασία

Τον Σεπτέμβριο του 1939, ο Μπαρτοσέφσκι έλαβε μέρος στην πολιτική άμυνα της Βαρσοβίας ως τραυματιοφορέας.[23] Από τον Μάιο του 1940 εργάστηκε στην πρώτη κοινωνική κλινική του Πολωνικού Ερυθρού Σταυρού στη Βαρσοβία.[23] Στις 19 Σεπτεμβρίου 1940, κρατήθηκε στην περιοχή Ζολίμπος της Βαρσοβίας κατά τη διάρκεια μιας αιφνιδιαστικής συγκέντρωσης μελών του κοινού (μπλόκο), μαζί με περίπου 2.000 πολίτες (μεταξύ αυτών, ο Βίτολντ Πιλέτσκι).[23][25] Από τις 22 Σεπτεμβρίου 1940 κρατούνταν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς (ο αριθμός του ήταν ο 4427). Λόγω των ενεργειών που ανέλαβε ο Πολωνικός Ερυθρός Σταυρός, αφέθηκε ελεύθερος από το Άουσβιτς στις 8 Απριλίου 1941.[23]

Πολωνικό Υπόγειο Κράτος

Επεξεργασία
 
Η τρίτη επέτειος της Εξέγερσης του Γκέτο της Βαρσοβίας, η επίσημη συγκέντρωση στο Πολωνικό Θέατρο στη Βαρσοβία, Απρίλιος 1946. Στη σκηνή, μεταξύ άλλων, οι ακτιβιστές της Ζεγκότα. Ο Μπαρτοσέφσκι είναι τρίτος από δεξιά στους καθήμενους

Μετά την απελευθέρωσή του από το Άουσβιτς, ο Μπαρτοσέφσκι επικοινώνησε με την Ένωση Ενόπλων Μάχης (Związek Walki Zbrojnej). Το καλοκαίρι του 1941, ανέφερε για τη φυλάκισή του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Τμήμα Πληροφοριών του Γραφείου Πληροφοριών και Προπαγάνδας του Εσωτερικού Στρατού (μια μεταρρυθμισμένη εκδοχή της Ένωσης Ενόπλων Αγώνων και του μεγαλύτερου κινήματος αντίστασης στην Πολωνία).[26] Το 1942, εντάχθηκε στο Μέτωπο για την Αναγέννηση της Πολωνίας (Front Odrodzenia Polski), το οποίο ήταν μια μυστική, καθολική, κοινωνικο-εκπαιδευτική και φιλανθρωπική οργάνωση που ιδρύθηκε από τη Ζόφια Κόσακ-Στσούτσκα.[26] Από τον Οκτώβριο του 1941 έως το 1944, ο Μπαρτοσέφσκι σπούδασε πολωνικές σπουδές στο μυστικό ανθρωπιστικό τμήμα του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας. Εκείνη την εποχή, η τριτοβάθμια εκπαίδευση των Πολωνών ήταν εκτός νόμου από τις γερμανικές κατοχικές αρχές.[26]

Τον Αύγουστο του 1942, ο Μπαρτοσέφσκι έγινε στρατιώτης του Εσωτερικού Στρατού, εργαζόμενος ως ρεπόρτερ στην Υποδιεύθυνση «P» του Τμήματος Πληροφοριών του Γραφείου Πληροφοριών και Προπαγάνδας.[21] Το ψευδώνυμό του «Τεόφιλ» ληταν εμπνευσμένο από τον Τεόφιλ Γκροντζίτσκι, έναν φανταστικό χαρακτήρα από το μυθιστόρημα του Γιαν Παραντόφσκι με τίτλο Ουρανός στις φλόγες. Συνεργάστηκε με τον Καζίμιες Μοτσάρσκι στην έκθεση P-1 της υποδιαίρεσης «P».[26]

Από τον Σεπτέμβριο του 1942, ο Μπαρτοσέφσκι δραστηριοποιήθηκε για λογαριασμό του Μετώπου για την Αναγέννηση της Πολωνίας στην Προσωρινή Επιτροπή Βοήθειας Εβραίων και στην οργάνωση που διαδέχτηκε, το Συμβούλιο Βοήθειας των Εβραίων (με την κωδική ονομασία Ζεγκότα). Η Ζεγκότα, μια πολωνική αντιστασιακή οργάνωση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στόχος της οποίας ήταν να βοηθήσει τους Εβραίους κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, λειτούργησε υπό την αιγίδα της πολωνικής εξόριστης κυβέρνησης, μέσω της Delegatura, της κυβερνητικής αντιπροσωπείας της στη Βαρσοβία.[24] Παρέμεινε μέλος της Ζεγκότα μέχρι την Εξέγερση της Βαρσοβίας. Το 1943, αντικατέστησε τον Βίτολντ Μπιενκόφσκι στο Εβραϊκό Τμήμα της Delegatura. [27]

Από τον Νοέμβριο του 1942 έως τον Σεπτέμβριο του 1943, ο Μπαρτοσέφσκι ήταν γραμματέας της συντακτικής ομάδας του Καθολικού περιοδικού Prawda (Αλήθεια), το όργανο Τύπου του Μετώπου για την Αναγέννηση της Πολωνίας.[24] Από το φθινόπωρο του 1942 έως την άνοιξη του 1944, ο Μπαρτοσέφσκι ήταν ο αρχισυντάκτης του καθολικού περιοδικού Prawda Młodych (Αλήθεια της νεολαίας), το οποίο συνδέθηκε επίσης με το Μέτωπο για την Αναγέννηση της Πολωνίας και απευθυνόταν σε φοιτητές πανεπιστημίου και λυκείου. Το Νοέμβριο του 1942, ο Μπαρτοσέφσκι έγινε αντιπρόεδρος ενός τμήματος που δημιουργήθηκε στο Τμήμα Εσωτερικών Υποθέσεων της Delegatura, αποστολή του οποίου ήταν να βοηθήσει τους κρατούμενους της φυλακής Πάβιακ.[26] Τον Φεβρουάριο του 1943, ο Μπαρτοσέφσκι έγινε ρεπόρτερ και υποδιευθυντής της Εβραϊκής Έκθεσης του Τμήματος. Ως μέρος των δραστηριοτήτων του για τη Ζεγκότα και την εβραϊκή έκθεση, οργάνωσε βοήθεια για τους συμμετέχοντες στην Εξέγερση του Γκέτο της Βαρσοβίας τον Απρίλιο του 1943.[24]

Την 1η Αυγούστου 1944, ο Μπαρτοσέφσκι ξεκίνησε τη συμμετοχή του στην Εξέγερση της Βαρσοβίας.[26] Υπήρξε βοηθός του διοικητή του ραδιοφώνου «Asma» και αρχισυντάκτης του περιοδικού Νέα από την πόλη και Ραδιοφωνικά Νέα.[26] Στις 20 Σεπτεμβρίου, με διαταγές του διοικητή της Περιφέρειας της Βαρσοβίας του Εσωτερικού Στρατού, Στρατηγού Αντόνι Χρούστσιελ, ο Μπαρτοσέφσκι παρασημοφορήθηκε με τον Αργυρό Σταυρό της Αξίας.[24] Αυτό ήταν το αποτέλεσμα μιας πρότασης που υποβλήθηκε από τον αρχηγό του Γραφείου Ενημέρωσης και Προπαγάνδας στο Γενικό Αρχηγείο του Εσωτερικού Στρατού, Συνταγματάρχη Γιαν Ζεπέτσκι. Την 1η Οκτωβρίου, διορίστηκε Ανθυπολοχαγός από τον διοικητή του Εσωτερικού Στρατού, Στρατηγό Ταντέους Μπουρ-Κομορόφσκι (επίσης λόγω πρότασης του Ζεπέτσκι). Έλαβε τον Σταυρό της Ανδρείας στις 4 Οκτωβρίου.[26]

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Επεξεργασία

Ο Μπαρτοσέφσκι έφυγε από τη Βαρσοβία στις 7 Οκτωβρίου 1944.[21] Συνέχισε την υπόγεια δραστηριότητά του στο Γραφείο Πληροφοριών και Προπαγάνδας του Στρατού Εσωτερικού στο Γενικό Αρχηγείο του στην Κρακοβία. Από το Νοέμβριο του 1944 έως τον Ιανουάριο του 1945, κατείχε τη θέση του γραμματέα της συντακτικής ομάδας για το Πληροφοριακό Δελτίο.[21] Στα τέλη Φεβρουαρίου 1945, επέστρεψε στη Βαρσοβία, όπου ξεκίνησε την υπηρεσία του στο τμήμα ενημέρωσης και προπαγάνδας του αντιστασιακού κινήματος Ανεξαρτησία.[22] Από τον Μάιο έως τον Αύγουστο του 1945, ο Μπαρτοσέφσκι υπηρετούσε στην 6η μονάδα της Delegatura (ήταν υπεύθυνος για την ενημέρωση και την προπαγάνδα) υπό την επίβλεψη του Καζίμιες Μοτσάρσκι). Στις 10 Οκτωβρίου 1945, αποκάλυψε ότι είχε υπηρετήσει στον Εσωτερικό Στρατό.[23]

Το φθινόπωρο του 1945, ο Μπαρτοσέφσκι ξεκίνησε τη συνεργασία του με το Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης στο προεδρείο της κυβέρνησης και της Επικεφαλής Επιτροπής Εξέτασης των Γερμανικών Εγκλημάτων στην Πολωνία.[23] Οι πληροφορίες που συγκέντρωσε κατά την περίοδο της κατοχής για τα ναζιστικά εγκλήματα, την κατάσταση στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις φυλακές, καθώς και οι γνώσεις του σχετικά με τη γενοκτονία των Εβραίων, φάνηκαν πολύ χρήσιμες.[22]

Τον Φεβρουάριο του 1946, ξεκίνησε τη δουλειά του στο εκδοτικό τμήμα της Gazeta Ludowa (Εφημερίδα του Λαού), το κύριο όργανο Τύπου του Πολωνικού Λαϊκού Κόμματος (ΠΛΚ, Polskie Stronnictwo Ludowe). Σύντομα, εντάχθηκε στο ΠΛΚ, το μόνο κόμμα με επιρροή εκείνη την εποχή στην αντιπολίτευση στην κομμουνιστική κυβέρνηση.[23] Στα άρθρα που δημοσιεύθηκαν στη Gazeta Ludowa, ανέφερε τις εξέχουσες προσωπικότητες του Πολωνικού Υπόγειου Κράτους (η συνέντευξη με τον Στέφαν Κορμπόνσκι, η αναφορά από την κηδεία του Γιαν Πιεκαουκιέβιτς) και τα γεγονότα που σχετίζονται με τον αγώνα για την απελευθέρωση της χώρας (μια σειρά σκίτσων που παρουσιάζουν την Εξέγερση της Βαρσοβίας με τίτλο Dzień Walczącej Stolicy).[23]

Λόγω της συνεργασίας του με το ΠΛΚ, ο Μπαρτοσέφσκι έγινε αντικείμενο πολιτικής καταστολής από τις υπηρεσίες ασφαλείας. Στις 15 Νοεμβρίου 1946, κατηγορήθηκε ψευδώς ότι ήταν κατάσκοπος, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να κρατηθεί από το Υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας της Πολωνίας.[23] Τον Δεκέμβριο, μεταφέρθηκε στη φυλακή Μοκότουφ. Απελευθερώθηκε στις 10 Απριλίου 1948, με τη βοήθεια της Ζόφια Ρουντνίτσκα (πρώην αρχηγός της Ζεγκότα, που τότε εργαζόταν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης).[22] Παρόλο που ο Μπαρτοσέφσκι έγινε δεκτός στο 3ο έτος των Πολωνικών Σπουδών το Δεκέμβριο του 1948, η σύλληψή του το 1949 και η επακόλουθη φυλάκιση 5 ετών τον κατέστησαν ανίκανο να ολοκληρώσει τις σπουδές του.[23]

Ο Μπαρτοσέφσκι συνελήφθη ξανά στις 14 Δεκεμβρίου 1949.[21] Στις 29 Μαΐου 1952 καταδικάστηκε από το Στρατοδικείο σε 8 χρόνια φυλάκιση για την ψευδή κατηγορία της κατασκοπείας.[23] Τον Απρίλιο του 1954, μεταφέρθηκε στη φυλακή στο Ράβιτς και τον Ιούνιο στη φυλακή στο Ρατσίμπους. Αποφυλακίστηκε τον Αύγουστο του 1954 με αναστολή ενός έτους λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του.[21] Στις 2 Μαρτίου 1955, κατά τη διάρκεια του κύματος της αποσταλινοποίησης, ο Μπαρτοσέφσκι ενημερώθηκε ότι καταδικάστηκε άδικα.[21][23]

Καριέρα

Επεξεργασία
Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία

Ο Μπαρτοσέφσκι παντρεύτηκε αρχικά την Αντονίνα Μίγαλ, αλλά αυτός ο γάμος κατέληξε σε διαζύγιο.[28] Αργότερα παντρεύτηκε τη Ζόφια Μπαρτοσέφσκα το 1967, με την οποία παρέμειναν παντρεμένοι μέχρι τον θάνατό του το 2015.[28] Ο γιος του, Βουαντίσουαφ Τεόφιλ Μπαρτοσέφσκι, γεννήθηκε το 1955.[28] Είναι ακαδημαϊκός ιστορικός που έχει γράψει για την πολωνοεβραϊκή ιστορία. Είναι ο συγγραφέας του βιβλίου του 1991, The Convent at Auschwitz (ISBN 0-8076-1267-7).[28]

Στις 24 Απριλίου 2015, ο Μπαρτοσέφσκι εισήχθη σε νοσοκομείο της Βαρσοβίας, όπου πέθανε λίγο μετά την άφιξη του από έμφραγμα του μυοκαρδίου, σε ηλικία 93 ετών.[29][30] Οι σημαίες στο κοινοβούλιο κατέβηκαν μεσίστιες προς τιμήν του Μπαρτοσέφσκι. Ο Μπαρτοσέφσκι επέζησε από τη σύζυγό του, Ζόφια και τον γιο του, Βουαντίσουαφ Τεόφιλ.[22] Η κηδεία του Μπαρτοσέφσκι έγινε στις 4 Μαΐου και κηδεύτηκε στο Στρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι.[31]

Δημοσιεύσεις

Επεξεργασία

Στα αγγλικά

Επεξεργασία
  • 1968 Warsaw Death Ring: 1939–1944, Interpres.
  • 1969 Righteous Among Nations: How Poles Helped the Jews 1939–1945, εκδ. με την Ζόφια Λέβιν, Earlscourt Pub, Η.Β.(ISBN 0-333-42378-X) .
  • 1970 The Samaritans: Heroes of the Holocaust, εκδ. με την Zofia Lewin, Twayne Publishers, Νέα Υόρκη.
  • 1988 The Warsaw Ghetto: A Christian's Testimony, Beacon Press;(ISBN 0-8070-5602-2) .
  • 1991 The Jews in Warsaw: A History, εκδ. με τον Antony Polonsky, Blackwell Publishing. (ISBN 1-55786-213-3) .

Στα πολωνικά

Επεξεργασία
  • Konspiracyjne Varsaviana poetyckie 1939–1944: zarys informacyjny (Βαρσοβία 1962)
  • Organizacja małego sabotażu "Wawer" w Warszawie (1940–1944) (1966)
  • Ten αστείο z Ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945 (oprac. wspólnie z Zofią Lewinówną; Znak 1967, 1969)
  • Warszawski pierścień śmierci 1939–1944 (1967, 1970; ponadto wydania w języku angielskim 1968 i niemieckim 1970)
  • Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949 (oprac., wespół z Bogdanem Brzezińskim i Leszkiem Moczulskim ; Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1970)
  • Ludność cywilna w Powstaniu Warszawskim. Prasa, druki ulotne i inne publikacje powstańcze t. I-III (oprac.; praca zbiorowa; Państwowy Instytut Wydawniczy 1974)
  • 1859 dni Warszawy (εισαγωγή από τον Aleksander Gieysztor · βιβλιογραφία του W. Bartoszewski από την Zofia Steczowicz-Sajderowa· ευρετήριο Zofia Bartoszewska· Znak 1974· 2η έκδοση επεκτάθηκε: 1984,(ISBN 83-7006-152-4) )
  • Polskie Państwo podziemne (inaugurracyjny wykład tkn wygłoszony warszawie 2 xi 1979; ii obieg, niezależna oficyna wydawnicza Nowa 1979, 1980; ow "solidarność" mkz, wocław 1981; komitet wyzwolenia społecznego 1981; agencja informyjna solidarności walczącej, Λούμπλιν 1985)
  • Los Żydów Warszawy 1939–1943. W czterdziestą rocznicę powstania w getcie warszawskim (Puls, Londyn 1983; Bez Cięć 1985 [II obieg]; Międzyzakładowa Struktura "Solidarności" 1985 [II obieg]; wydanie 2 poprawione i rozszerzone: Puls 1988,(ISBN 0-907587-38-0) ; Fakt, Łódź 1989 [II obieg])
  • Jesień nadziei: warto być przyzwoitym (II obieg; tł. z wydania zach.-niem.; posłowie Reinholda Lehmanna; [Λούμπλιν]: Spotkania 1984, 1986)
  • Dni walczącej stolicy. Kronika Powstania Warszawskiego (Aneks, Londyn 1984· Krąg, Warszawa 1984 [II obieg]· Alfa 1989,(ISBN 83-7001-283-3) ; Świat Książki 2004,(ISBN 83-7391-679-2) )
  • Metody i praktyki Bezpieki w pierwszym dziesięcioleciu PRL (pod pseud. Γιαν Κοβάλσκι ; II obieg; Grupy Polityczne "Wola", Ogólnopolski Komitet Oporu Robotników "Solidarność" 1985; Biuletyn Łódzki 1985; Apel 1986; Rota 1986)
  • Syndykat zbrodni (pod ψευδώνυμο "ZZZ"; 1986)
  • Na drodze do niepodległości (Εκδόσεις Spotkania, Paryż 1987,OCLC 21299072 )
  • Warto być przyzwoitym. szkic do pamiętnika (II obieg; CDN 1988)
  • Warto być przyzwoitym. Teksty osobiste και nieosobiste (Polskie tłumaczenie książki pt.: Herbst der Hoffnungen: es lohnt sich, anständig zu sein ; Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów W drodze 1990,(ISBN 83-7033-104-1) ; wydanie 2 zmienione: 2005,(ISBN 83-7033-545-4) )
  • Ponad podziałami. Wybrane przemówienia i wywiady – lipiec-grudzień 2000 (Ministerstwo Spraw Zagranicznych 2001,(ISBN 83-907665-7-4) )
  • Wspólna europejska odpowiedzialność. Wybrane przemówienia i wywiady, styczeń-lipiec 2001 (Ministerstwo Spraw Zagranicznych 2001,(ISBN 83-915698-1-0) )
  • Moja Jerozolima, mój Israel. Władysław Bartoszewski w rozmowie z Joanną Szwedowską (posłowie: Andrzej Paczkowski; Rosner i Wspólnicy 2005,(ISBN 83-89217-66-X) )
  • Władysław Bartoszewski: wywiad-rzeka (rozmowy z Michałem Komarem; Świat Książki 2006,(ISBN 83-247-0441-8) )
  • Dziennik z internowania. Jaworze 15 Δεκεμβρίου 1981 – 19 Απριλίου 1982 (Świat Książki 2006)
  • Pisma wybrane 1942–1957, Tom I (Universitas 2007,(ISBN 978-83-242-0698-8) )

Στα γερμανικά

Επεξεργασία
  • Die polnische Untergrundpresse in den Jahren 1939 bis 1945 (Druckerei und Verlagsanstalt, Konstanz 1967)
  • Das Warschauer Ghetto wie es wirklich war. Zeugenbericht eines Christen (1983, επίσης αμερικανική και αγγλική έκδοση)
  • Herbst der Hoffnungen: Es lohnt sich, anständig zu sein (Herder 1983;(ISBN 3-451-19958-0) ; 1984,(ISBN 3-451-19958-0) ; 1986,(ISBN 3-451-19958-0) )
  • Aus der Geschichte lernen; Aufsätze und Reden zur Kriegs- und Nachkriegsgeschichte Polens (πρόλογος: Στανίσουαφ Λεμ, Deutscher Taschenbuch Verlag, Μόναχο 1986)
  • Uns eint vergossenes Blut. Juden und Polen in der Zeit der Endlösung (1987)
  • Polen und Juden in der Zeit der "Endlösung" (Informationszentrum im Dienste der christlich-jüdischen Verständigung, Βιέννη 1990;(ISBN 0-919581-32-3) )
  • Kein Frieden ohne Freiheit. Betrachtungen eines Zeitzeugen am Ende des Jahrhunderts (2000)
  • Und reiß uns den Hass aus der Seele (Deutsch-Polnischer Verlag 2005;(ISBN 83-86653-18-3) )

Βραβεία και τιμές

Επεξεργασία
1944: Αργυρός Σταυρός της Αξίας με Ξίφη και Σταυρός της Ανδρείας[32]
1963: Σταυρός του Ιππότη του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[32]
1965: Δίκαιοι των Εθνών[32]
1981: Επίτιμος διδάκτορας από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου[32]
1983: Βραβείο Χέρντερ, Βιέννη[32]
1984: Επίτιμος διδάκτορας από το Πανεπιστήμιο της Βαλτιμόρης[32]
1986: Βραβείο Ειρήνης του Γερμανικού Εμπορίου Βιβλίου[32]
1986: Σταυρός του Διοικητή με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας
1992: Αυστριακός Σταυρός Τιμής για την Επιστήμη και την Τέχνη, 1η τάξη[33]
1995: Ιππότης του Τάγματος του Λευκού Αετού[32]
1995: Χρυσό Τιμητικό Παράσημο για τις υπηρεσίες στην Δημοκρατία της Αυστρίας (Großes Goldenes Ehrenzeichen am Bande)[34]
1996: Βραβείο Χάινριχ Χάινε της πόλης του Ντύσσελντορφ[35]
1997: Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας[32]
2001: Μεγαλόσταυρος Ιππότης του Τάγμα της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας – «Για το έργο της συμφιλίωσης μεταξύ Πολωνών, Γερμανών και Εβραίων»[32]
2006: Μεγαλόσταυρος Ιππότης του Τάγματος του Αγίου Γρηγορίου του Μέγα (Αγία Έδρα, το υψηλότερο παπικό βραβείο που απονέμεται σε πολίτες)[32]
2006: Βραβείο του Ιππότη της Ελευθερίας[32]
2007: Βραβείο Γιαν Νόβακ-Γεζιοράνσκι της Πρεσβείας των ΗΠΑ[36]
2007: Διεθνές Βραβείο Άνταλμπερτ στη Μπρατισλάβα[32]
2008: Βραβείο 15.000 € – πρώτο Ευρωπαϊκό Βραβείο Πολιτικών Δικαιωμάτων των Σίντι και των Ρομά[32]
2009: Διοικητής της Λεγεώνας της Τιμής (Γαλλία)[32]
2009: Τιμητική διάκριση «Μπένε Μερίτο» (Πολωνία)
2012: Τάγμα του Λευκού Διπλού Σταυρού, 2η τάξη[32]
2013: Βραβείο Έλι Βίζελ (Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ηνωμένων Πολιτειών)[37]
2015: Επίτιμος πολίτης του Ισραήλ[38]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 diplomats.pl/en/component/content/article/461.html.
  3. ↑ 3,0 3,1 katalog.bip.ipn.gov.pl/showDetails.do?lastName=bartoszewski&idx=&katalogId=3&subpageKatalogId=3&pageNo=1&osobaId=6017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Auschwitz Prisoners Database. 25705. Ανακτήθηκε στις 12  Μαρτίου 2022.
  6. ↑ (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. n50018652. Ανακτήθηκε στις 9  Φεβρουαρίου 2020.
  7. ↑ «Władysław Bartoszewski nie żyje». (Πολωνικά) 24  Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2024.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118652907. Ανακτήθηκε στις 14  Αυγούστου 2015.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  10. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb120376890. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20020213002. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  12. ↑ Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  13. ↑ Ανακτήθηκε στις 28  Μαΐου 2019.
  14. ↑ www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1980-1989/wladyslaw-bartoszewski.
  15. ↑ (Σλοβακικά) archiv.prezident.sk/gasparovic/indexac24.html?rad-bieleho-dvojkriza-ii-trieda. Ανακτήθηκε στις 27  Δεκεμβρίου 2021.
  16. ↑ BOE-A-2001-9158.
  17. ↑ Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2022.
  18. ↑ Ανακτήθηκε στις 21  Σεπτεμβρίου 2022.
  19. ↑ Ανακτήθηκε στις 15  Μαρτίου 2023.
  20. ↑ 20,0 20,1 «Władysław Bartoszewski dies at 93». The International News.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. 
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,5 21,6 «Władysław Bartoszewski nie żyje». tvn24.pl. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2015. 
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 22,5 «Former Polish Foreign Minister Bartoszewski Dies at 93». ABC News.com. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2015. 
  23. ↑ 23,00 23,01 23,02 23,03 23,04 23,05 23,06 23,07 23,08 23,09 23,10 23,11 23,12 «Former Polish Foreign Minister Bartoszewski Dies at 93». The New York Times.com. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2015. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 «Polish ex-minister and Nazi resister Bartoszewski dies at 93». Times of Israel.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. 
  25. ↑ Lewis, Jon E. (1999), The Mammoth Book of True War Stories, Carroll & Graf Publishers, (ISBN 0-7867-0629-5)
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 26,7 «Władysław Bartoszewski nie żyje». Wyborcza.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. 
  27. ↑ Marszalec, Janusz. "Murder on the Makowieckis and Widerszal. Old Case, New Questions, New Doubt", Zagłada Żydów vol. II] (2006), ceeol.com; accessed 25 Απριλίου 2015.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 «Biography of Władysław Bartoszewski». Gariwo.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. 
  29. ↑ Lyman, Rick (27 Απριλίου 2015). «Wladyslaw Bartoszewski, 93, Dies; Polish Auschwitz Survivor Aided Jews». New York Times. https://www.nytimes.com/2015/04/28/world/europe/wladyslaw-bartoszewski-polish-auschwitz-survivor-who-fought-for-jews-dies-at-93.html. Ανακτήθηκε στις 16 June 2015. 
  30. ↑ Scislowska, Monika (1 May 2015). «Wladyslaw Bartoszewski: Polish resistance hero and Auschwitz survivor who joined Solidarity and twice served as foreign minister». The Independent. https://www.independent.co.uk/news/obituaries/wladyslaw-bartoszewski-polish-resistance-hero-and-auschwitz-survivor-who-joined-solidarity-and-twice-served-as-foreign-minister-10220303.html. Ανακτήθηκε στις 16 June 2015. 
  31. ↑ «4 maja pogrzeb Władysława Bartoszewskiego». tvn24.pl (στα Πολωνικά). TVN24. 25 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. 
  32. ↑ 32,00 32,01 32,02 32,03 32,04 32,05 32,06 32,07 32,08 32,09 32,10 32,11 32,12 32,13 32,14 32,15 «Władysław Bartoszewski». Desert War.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. 
  33. ↑ «Reply to a parliamentary question» (PDF) (στα Γερμανικά). σελ. 930. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2013. 
  34. ↑ «Reply to a parliamentary question» (PDF) (στα Γερμανικά). σελ. 999. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2013. 
  35. ↑ «Wladyslaw Bartoszewski» (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2021. 
  36. ↑ «Władysław Bartoszewski Receives Jan Nowak-Jeziorański Public Service Award». State.gov. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. [νεκρός σύνδεσμος]
  37. ↑ «Władysław Bartoszewski Received the Elie Wiesel Award». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2021. 
  38. ↑ Foy, Henry (25 Απριλίου 2015). «Władysław Bartoszewski, Polish survivor of Auschwitz, 1922–2015». Financial Times (FT.com). http://www.ft.com/cms/s/0/ac10019c-eb2e-11e4-9058-00144feab7de.html. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βουαντίσουαφ_Μπαρτοσέφσκι&oldid=10582481"