Γραμμή 2 (Μετρό Αθήνας)

Η δεύτερη γραμμή του Μετρό Αθήνας (Ανθούπολη – Ελληνικό)

Η Γραμμή 2 του μετρό της Αθήνας είναι η γραμμή Ανθούπολη – Ελληνικό, η οποία στους χάρτες απεικονίζεται με κόκκινο χρώμα. Ολόκληρη η γραμμή είναι υπόγεια και έχει διεύθυνση Βορρά – Νότου. Εγκαινιάστηκε στις 28 Ιανουαρίου 2000[1] μαζί με την Γραμμή 3 και αρχικά ένωνε τα Σεπόλια με την πλατεία Συντάγματος. Σήμερα, ξεκινάει από την συνοικία της Ανθούπολης του Περιστερίου, πολυπληθούς δυτικού προαστίου της Αθήνας, διέρχεται από τα Σεπόλια και το κέντρο της Αθήνας (Ομόνοια και Σύνταγμα), συνεχίζει νότια μέσα από τον Νέο Κόσμο και τη Δάφνη και προχωρά κάτω από τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, για να καταλήξει στο Ελληνικό.[2] Η γραμμή κατασκευάστηκε τμηματικά. Τον Ιανουάριο του 2000 παραδόθηκε το τμήμα ΣεπόλιαΣύνταγμα και τον Νοέμβριο του ίδιου έτους το τμήμα ΣύνταγμαΔάφνη. Το 2004 δόθηκαν σε κυκλοφορία οι σταθμοί Άγιος Δημήτριος και Άγιος Αντώνιος. Η τελευταία μεγάλη επέκταση της γραμμής ήταν το 2013, όταν και παραδόθηκαν σε κυκλοφορία οι νέες προεκτάσεις: Άγιος Αντώνιος - Ανθούπολη και Άγιος Δημήτριος - Ελληνικό.

Γραμμή 2

Ανθούπολη – Ελληνικό
Συρμός 3ης γενιάς στον σταθμό Ανθούπολη
Πληροφορίες
ΠεριοχήΕυρύτερη Αθήνα
ΕίδοςΜετρό
ΔίκτυοΜετρό Αθήνας
ΤερματικοίΕλληνικό
Ανθούπολη
Σταθμοί20
Ιστότοποςhttps://www.stasy.gr
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας28 Ιανουαρίου 2000
ΔιαχειριστήςΣΤΑΣΥ ΑΕ
Μήκος γραμμής17,9 χλμ.
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Σχεδιαστική απεικόνιση
π  σ  ε

Γραμμή 2 (Μετρό Αθήνας)

Ανθούπολη
Περιστέρι
Άγιος Αντώνιος
Α/Δ ΠΑΘΕ
ποταμός Κηφισός
Α/Δ ΠΑΘΕ
Αμαξιοστάσιο Σεπολίων
Σεπόλια
Αττική
Σταθμός Λαρίσης
Μεταξουργείο
ΟμόνοιαΓραμμή 1
Πανεπιστήμιο
ΣύνταγμαΓραμμή 3
Ακρόπολη
Συγγρού-Φιξ
Νέος Κόσμος
Άγιος Ιωάννης
Δάφνη
Άγιος Δημήτριος
Ηλιούπολη
Άλιμος
Αργυρούπολη
Ελληνικό

Ιστορικό

Επεξεργασία

Προϊστορία της γραμμής

Επεξεργασία

Οι προσπάθειες για την επέκταση του δικτύου μετρό της Αθήνας είχαν ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του 1950 και έγιναν εντατικές τη δεκαετία του 1960, όταν η νέα τότε κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου παρήγγειλε στον Αμερικανό μελετητή Γουίλμπουρ Σμιθ το 1963 μια μελέτη για τον ολοκληρωμένο συγκοινωνιακό σχεδιασμό της πρωτεύουσας.[3] Στη συνέχεια, η δικτατορική κυβέρνηση παρήγγειλε μια δεύτερη μελέτη στον Σμιθ, η οποία προέβλεπε για πρώτη φορά τη δημιουργία μιας γραμμής από το Ελληνικό προς το Περιστέρι μέσω του κέντρου της Αθήνας.[3]

Μετά την πτώση της Δικτατορίας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υιοθέτησε τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης Σμιθ και το 1977, ύστερα από διεθνή διαγωνισμό, παρήγγειλε μια προκαταρκτική μελέτη για τον σχεδιασμό ενός δικτύου μετρό από τη γαλλοελληνική κοινοπραξία SOFRETU-SGTE-SOGELERG-ADK. Η μελέτη αυτή αποτέλεσε και τη βάση για τη δημιουργία του δικτύου τη δεκαετία του 2000. Η μελέτη πρότεινε τη δημιουργία δύο νέων γραμμών. Η πρώτη εκτεινόταν από τον Γέρακα έως το Αιγάλεω μέσω του κέντρου της Αθήνας και η δεύτερη, διερχόμενη και αυτή από το κέντρο της Αθήνας, ένωνε τα Σεπόλια με τη Δάφνη.

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, η οποία είχε παγώσει το σχέδιο επέκτασης του μετρό κατά την πρώτη θητεία της, ήδη από το 1981 (επειδή προτίμησε τότε να εφαρμόσει αποκέντρωση και να δώσει τα κονδύλια για να ενισχύσει την επαρχία, ελπίζοντας έτσι να καταφέρει αναστροφή της αστυφιλίας, κάτι όμως που δεν επετεύχθη),[4][5] επανέφερε τα σχέδια για μετρό το 1985 και το ενέταξε στο νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας που παρουσιάστηκε την ίδια χρονιά. Το σχέδιο περιελάμβανε τις γραμμές που είχε προτείνει η SOFRETU, την γραμμή Α Πειραιάς-Αιγάλεω-Γέρακας και τη γραμμή Β Περιστέρι-Γλυφάδα. Οι ΗΣΑΠ παρέδωσαν μελέτες που συμφωνούσαν με αυτές τις γραμμές, οι οποίες μετονομάστηκαν σε 2 και 3, με την υπάρχουσα γραμμή να μετονομάζεται σε 1.[4]

Κατασκευή του αρχικού τμήματος της γραμμής

Επεξεργασία

Τον Ιανουάριο του 1991 η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ξεκίνησε τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάδειξη του αναδόχου για την κατασκευή των νέων τμημάτων του μετρό και είχε ως αντικείμενο τη δημιουργία δύο γραμμών, με συνολικό μήκος άνω των 20 χιλιομέτρων και 21 σταθμούς. Οι δύο αυτές γραμμές ήταν οι εξής:

  • Γραμμή 2: Σεπόλια - Δάφνη, με 12 σταθμούς
  • Γραμμή 3: Κεραμεικός - Εθνική Άμυνα, με 9 σταθμούς

Η διεύθυνση του έργου μεταφέρθηκε από την ΕΥΔΕ Μετρό στη νεοσύστατη δημοσίου συμφέροντος ανώνυμη εταιρεία Αττικό Μετρό. Ως ανάδοχος αναδείχθηκε τον Ιούνιο του 1991 η κοινοπραξία Ολυμπιακό Μετρό. Το αρχικό έργο του Μετρό της Αθήνας άρχισε να υλοποιείται τον Νοέμβριο του 1992, όταν και ξεκίνησαν να σκάβουν οι μετροπόντικες. Τελικά δεν παραδόθηκε ενιαία, αλλά τμηματικά. Το πρώτο τμήμα, Σεπόλια - Σύνταγμα, είχε ανακοινωθεί ήδη από το 1997 πως θα δινόταν σε λειτουργία τον Δεκέμβριο του 1999, ταυτόχρονα και με το τμήμα Σύνταγμα - Εθνική Άμυνα της Γραμμής 3. Τον Μάιο του 1999 ξεκίνησαν οι δοκιμές των συρμών και ταυτόχρονα ανακοινώθηκε ότι και τα δύο τμήματα θα παραδίδονταν στα τέλη Δεκεμβρίου του 1999, ώστε τα εγκαίνια να συμπέσουν με τους παγκόσμιους εορτασμούς της εισόδου της νέας χιλιετίας. Αιφνιδίως όμως, στα μέσα Δεκεμβρίου, ένα ξαφνικό και απρόβλεπτο τεχνικό ζήτημα στο σύστημα ηλεκτροδότησης, εξανάγκασε την Αττικό Μετρό να μεταθέσει τα εγκαίνια για ένα μήνα μετά,[6] και τελικώς έγιναν στις 28 Ιανουαρίου του 2000, την ίδια ημερομηνία που εγκαινιάστηκε και η Γραμμή 3.

Στις 15 Νοεμβρίου του 2000 παραδόθηκε το υπόλοιπο τμήμα της πρώτης φάσης κατασκευής της Γραμμής 2, από το Σύνταγμα προς τα νότια, ως τη Δάφνη, με πέντε σταθμούς: Ακρόπολη, Συγγρού - Φιξ, Νέος Κόσμος, Άγιος Ιωάννης και Δάφνη.[2][7] Τα εγκαίνια ξεκίνησαν στις 12:00 το μεσημέρι και η εξυπηρέτηση του κοινού ξεκίνησε στις 18:00 την ίδια ημέρα.[8]

Επέκταση προς Άγιο Δημήτριο

Επεξεργασία

Στις 5 Ιουνίου του 2004, έφθασε λίγο πιο νότια, στον Άγιο Δημήτριο, με τη λειτουργία ενός νέου σταθμού, με το όνομα Άγιος Δημήτριος - Αλέξανδρος Παναγούλης.[2][9] Αυτός ο σταθμός είναι ο μοναδικός σε όλη τη Γραμμή 2 που διαθέτει κεντρική αποβάθρα (οι άλλοι σταθμοί της Γραμμής 2 έχουν δύο πλευρικές πλατφόρμες), ενώ στη Γραμμή 3 υπάρχουν 3 σταθμοί (Αιγάλεω, Μοναστηράκι, Εθνική Άμυνα) που έχουν κεντρική αποβάθρα.

Επέκταση προς Ανθούπολη

Επεξεργασία

Η επέκταση προς Ανθούπολη έγινε σε δύο φάσεις.[10] Το πρώτο τμήμα παραδόθηκε τον Αύγουστο του 2004, όταν το βόρειο άκρο της γραμμής επεκτάθηκε δυτικά με έναν σταθμό στο Περιστέρι, με το όνομα Άγιος Αντώνιος.[7]

Το 1997 διερευνήθηκε η προοπτική, η επέκταση από Άγιο Αντώνιο να γίνει αντί προς την Ανθούπολη, προς Αττικό Νοσοκομείο, μέσω των οδών Βασιλέως Αλεξάνδρου και Πελοπίδα, με ενδιάμεσους σταθμούς στην Πελασγίας (Πελασγίας και Θηβών) και Πάρκο Σπαστήρα (Πελοπίδα και Στράβωνος).[11]

Τελικώς, στις 5 Απριλίου του 2013, επεκτάθηκε η γραμμή από Άγιο Αντώνιο μέσα στο Περιστέρι με δύο ακόμη σταθμούς: Περιστέρι και Ανθούπολη.[12]

Επέκταση προς Ελληνικό

Επεξεργασία

Ο αρχικός σχεδιασμός του έργου της επέκτασης του μετρό της Αθήνας προς το Ελληνικό, μετά τον σταθμό Άγιος Δημήτριος, όπως διαμορφώθηκε το διάστημα 1999 - 2000, προέβλεπε την κατασκευή γέφυρας κατά μήκος της κεντρικής νησίδας της λεωφόρου Βουλιαγμένης, με τους σταθμούς Ηλιούπολη και Άλιμο υπέργειους επί της γέφυρας, τον σταθμό Αργυρούπολη επίγειο (με τη γέφυρα σε χαμηλό ύψος) και μόνο τον σταθμό Ελληνικό υπόγειο, και με αυτόν τον σχεδιασμό είχε ξεκινήσει η δημοπράτηση του έργου λίγο πριν από τις εκλογές του 2004.[13] Ωστόσο, ο σχεδιασμός αυτός άλλαξε τον Φεβρουάριο του 2005, μετά από έντονες τοπικές αντιδράσεις και διαμαρτυρίες των κατοίκων, καθώς θεωρήθηκε πως θα δημιουργούνταν σημαντική ηχητική και οπτική διατάραξη, καθώς θα καταστρεφόταν η βλάστηση στην κεντρική πράσινη νησίδα της λεωφόρου Βουλιαγμένης και θα δημιουργείτο σημαντική κυκλοφοριακή επιβάρυνση επί της λεωφόρου. Κατά συνέπεια, αποφασίστηκε οι σταθμοί της νέας επέκτασης να είναι όλοι υπόγειοι και να διαθέτουν δύο εισόδους/εξόδους με αναγνωρίσιμα στέγαστρα επί της λεωφόρου Βουλιαγμένης.

Η επέκταση θα περιελάμβανε 5,5 χιλιόμετρα νέας γραμμής, 4 σταθμούς και αμαξοστάσιο 8 συρμών.[14] Η τελική παράδοση όλων των σταθμών αυτής της επέκτασης έγινε στις 26 Ιουλίου 2013.

Επέκταση προς Ίλιον

Επεξεργασία

Το έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία της επέκτασης της Γραμμής 2 προς την περιοχή του Ιλίου και τη λεωφόρο Αγίου Νικολάου. Η Επέκταση της Γραμμής 2 προς το Ίλιον αρχίζει από τη σήραγγα του επίσταθμου του Σταθμού Ανθούπολη και ολοκληρώνεται με το πέρας της σήραγγας του επίσταθμου του Σταθμού “Άγιος Νικόλαος”.

Η επέκταση θα είναι συνολικού μήκους 4,18 χλμ. και περιλαμβάνει τρεις νέους σταθμούς και τα αντίστοιχα φρέατα αερισμού αυτών. Οι τρεις σταθμοί θα έχουν πλαϊνές αποβάθρες πλάτους 4,50 μ. και μήκους 110 μ. και είναι οι εξής:

  • Σταθμός “Παλατιανή”, στη διασταύρωση των οδών Θηβών και Ανδρέα Παπανδρέου. Θα διαθέτει δύο εισόδους εκατέρωθεν της οδού Θηβών.
  • Σταθμός “Ίλιον”, στη διασταύρωση των οδών Θηβών και Ελαιών. Θα διαθέτει δύο εισόδους εκατέρωθεν της οδού Θηβών ενώ θα υπάρχει πρόβλεψη για σύνδεση με τον μελλοντικό ομώνυμο σταθμό της επέκτασης της γραμμής 4 προς Πετρούπολη.
  • Σταθμός “Άγιος Νικόλαος”, κάτω από τη λεωφόρο Αγίου Νικολάου και τμήμα της διαμορφωμένης πλατείας και χώρου πρασίνου, που βρίσκεται μεταξύ των οδών Παραμυθιάς, Ολύνθου, Ζίτσας και Αγ. Νικολάου. Το όρυγμα του σταθμού θα χρησιμοποιηθεί και ως ο χώρος εκκίνησης του TBM (μετροπόντικα) που θα πραγματοποιήσει την εκσκαφή με κατεύθυνση προς τον σταθμό της Ανθούπολης.

Αρχικά προβλεπόταν επέκταση της γραμμής 2 από Ανθούπολη προς Ίλιον μέσω των σταθμών Άγιος Ιερόθεος (εκκλησία Άγιος Ιερόθεος, Κυκλάμινων 2, Περιστέρι) και Κηπούπολη (πλατεία Γοργόνα, Παλατιανή). Λόγω όμως των παλαιών λιγνιτωρυχείων που εντοπίστηκαν στην περιοχή και φόβων ότι θα επέφεραν δομική αστάθεια στους σταθμούς, ο σχεδιασμός αναθεωρήθηκε και η χάραξη της επέκτασης έγινε προς τα βόρεια - βορειοανατολικά, κατά μήκος της οδού Θηβών και της οδού Αγίου Νικολάου.[15] Παραδόξως όμως, ο σταθμός Άγιος Νικόλαος, αν και τυπικά είναι μεταξύ των συνοικιών Άγιος Νικόλαος (από αυτήν προήλθε το όνομα της οδού Αγίου Νικολάου) και Μιχελή, βρίσκεται μέσα στη συνοικία Μιχελή. Το 2026 θα ξεκινήσουν τα έργα για την επέκταση και θα ολοκληρωθούν το 2031.[16]

Σε δεύτερο στάδιο, προβλέπεται επέκταση της Γραμμής 2 από Μιχελή προς Άνω Λιόσια (δείτε παρακάτω), προκειμένου να ολοκληρωθεί η επέκταση της Γραμμής 2 προς τα βόρεια.

Στην παρακάτω σχεδιαστική απεικόνιση της γραμμής, περιλαμβάνονται διαδοχικά όλοι οι σταθμοί της Γραμμής 2. Αναφέρονται επίσης οι ανταποκρίσεις με άλλες γραμμές του δικτύου Μετρό, καθώς και οι συνδέσεις με άλλα μέσα σταθερής τροχιάς.[2][17]

Σταθμοί Γραμμής 2
Όνομα Εγκαίνια Συνδέσεις Απόσταση (σε χλμ.) Περιοχή
Από προηγ. Συνολική Δήμος Π. Ενότητα
Ανθούπολη 5 Απριλίου 2013 Καμία 0 0 Περιστέρι Δυτικός Τομέας Αθηνών
Περιστέρι 0,56 0,56
Άγιος Αντώνιος 9 Αυγούστου 2004 0,81 1,37
Σεπόλια 28 Ιανουαρίου 2000 1,34 2,71 Αθήνα Κεντρικός Τομέας Αθηνών
Αττική   1,13 3,84
Σταθμός Λαρίσης   0,77 4,61
Μεταξουργείο Καμία 0,8 5,41
Ομόνοια   0,65 6,06
Πανεπιστήμιο Καμία 0,63 6,69
Σύνταγμα     0,62 7,31
Ακρόπολη 15 Νοεμβρίου 2000[18] Καμία 0,97 8.28
Συγγρού-Φιξ   0,55 8,83
Νέος Κόσμος 1,16 9,99
Άγιος Ιωάννης Καμία 0,54 10,53
Δάφνη 0,87 11,4 Δάφνη
Άγιος Δημήτριος •
Αλέξανδρος Παναγούλης
5 Ιουνίου 2004 1,1 12,5 Άγιος
Δημήτριος
Ηλιούπολη Νότιος
Τομέας
Αθηνών
Κεντρικός
Τομέας
Αθηνών
Ηλιούπολη •
Γρηγόρης Λαμπράκης
26 Ιουλίου 2013 1,25 13,75
Άλιμος 1,28 15,03 Άλιμος Νότιος Τομέας Αθηνών
Ελληνικό-Αργυρούπολη
Αργυρούπολη 1,7 16,73
Ελληνικό 1,15 17,88

Στο χάρτη, απεικονίζεται με κόκκινο χρώμα η Γραμμή 2 (Ανθούπολη - Ελληνικό) ως τμήμα του Δικτύου Μετρό της Αθήνας.

 

Μελλοντικός σχεδιασμός

Επεξεργασία

Στον χάρτη προβλεπόμενων επεκτάσεων του Ιουλίου 2020 της Αττικό Μετρό, προγραμματίζεται η αύξηση των σταθμών της Γραμμής 2 από 20 σε 25 σταθμούς, από Άνω Λιόσια έως Ελληνικό, ωστόσο ο τρέχων κυβερνητικός προγραμματισμός προβλέπει η γραμμή να λάβει την διαδρομή Αχαρνές - Γλυφάδα. Αναλυτικά:

Επέκταση προς Αχαρνές

Επεξεργασία

Η επέκταση θα γίνει σε δύο φάσεις. Η πρώτη, που είναι στη φάση της δημοπράτησης θα είναι προς Ανθούπολη - λεωφόρο Αγίου Νικολάου.

Από την Ανθούπολη προβλέπεται σε πρώτο στάδιο επέκταση προς το Ίλιον, με τους σταθμούς:

  • Παλατιανή (Θηβών, Α.Παπανδρέου και Καππαδοκίας, Λακιώτης, Ίλιον)
  • Ίλιον (Θηβών και Ελαιών, Νέα Λιόσια)[19]
  • Άγιος Νικόλαος (Αγίου Νικολάου και Παραμυθίας, Ίλιον, Μιχελή)[20]

Υπήρξε σκέψη της Αττικό Μετρό, να παρεμβληθεί ενδιάμεσος σταθμός μεταξύ Ιλίου και Μιχελή στο πάρκο Τρίτση, όπου και θα διασταυρώνεται μελλοντικά με τη Γραμμή 4.[21]

Ο χρόνος κατασκευής της επέκτασης από Ανθούπολη προς Mιχελή υπολογίζεται στα 5 χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο.[22] Οι τοπογραφικές έρευνες έχουν ολοκληρωθεί, ενώ σε εξέλιξη είναι οι γεωτεχνικές έρευνες. Το κόστος της επέκτασης εκτιμάται σε 350 εκατομμύρια ευρώ. Η επέκταση θα προσθέσει 50.000 με 60.000 κατοίκους στο επιβατικό κοινό του μετρό.[23]

Η δεύτερη φάση της επέκτασης θα είναι έως τις Αχαρνές με τους σταθμούς:

  • Καματερό: Θεσσαλονίκης και Ζορμπά, πλατεία Δημοκρατίας.
  • Άνω Λιόσια: ανταπόκριση με τον προαστιακό σιδηρόδρομο.[24]
  • Πλατεία Καράβου Αχαρνών. Έχει τεθεί θέμα επέκτασης της γραμμής από ομάδα μηχανικών από Άνω Λιόσια προς την πλατεία Καράβου[25] στην περιοχή Παλαιό Μενίδι του Δήμου Αχαρνών που είναι ο τέταρτος πιο πολυπληθής δήμος στο Λεκανοπέδιο.

Τον Σεπτέμβριο του 2022 προκρίθηκε η ανταπόκριση με τον Προαστιακό να γίνει στο Ζεφύρι.

Επέκταση προς Γλυφάδα

Επεξεργασία

Από το Ελληνικό προβλέπεται επέκταση προς:

  • Άνω Γλυφάδα (Πλατεία Μακεδονίας), που είχε αρχική χωροθέτηση τη συμβολή των οδών Βουλιαγμένης και Βέμπο
  • Λεωφ. Βουλιαγμένης/Γρ. Λαμπράκη (Βουλιαγμένης και Λαμπράκη, Πυρνάρι)
  • Γλυφάδα (Πλατεία Αγίου Κωνσταντίνου), όπου θα ανταποκρίνεται με το τραμ στην στάση Πλατεία Κατράκη Βάσως.

Η αρχική ιδέα της κατασκευής σταθμού μετρό στο Γκολφ Γλυφάδας (Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου) μεταξύ Άνω Γλυφάδας και Γλυφάδας έχει εγκαταλειφθεί.[26]

Οι διαδικασίες εκπόνησης και υλοποίησης των απαραίτητων προκαταρκτικών μελετών ξεκίνησαν το 2020.[27]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Γενέθλια: Σαν σήμερα η Αθήνα απέκτησε Μετρό πριν από 13 χρόνια». iefimerida. 28 Ιανουαρίου 2013. http://www.iefimerida.gr/news/87987/%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CF%83%CE%AE%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CE%B7-%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CE%AD%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CF%8C-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-13-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2013. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Χάρτης Δικτύου Μέσων Σταθερής Τροχιάς». ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2013. 
  3. 3,0 3,1 Galis, Vasilis (2006). From Shrieks to Technical Reports: Technology, Disability, and Political Processes in building Athens Metro. Λινσέπινγκ, Σουηδία: Linköping University. σελ. 89. ISBN 91-85643-68-8. 
  4. 4,0 4,1 Μπάτσος, ∆. Β.(1993), ‘’Τα συγκοινωνιακά έργα και οι αστικές ρυθµίσεις (το υπό κατασκευή Μετρό Αθηνών και η επιρροή του στο αστικό περιβάλλον)’’. Παρουσίαση στο Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδος, Αθήνα.
  5. Pagoulatos, G. 2002. “Greece, the European Union, and the 2003 Presidency”. In Research and European Issues, No. 21, December 2002. Available at: http://www.aueb.gr/users/pagoulatos/Notre%20Europe%20Greek%20Presidency-EN.pdf
  6. Περιοδικό Autotriti, 28 Δεκεμβρίου 1999.
  7. 7,0 7,1 «Τα έργα σε λειτουργία». Κατασκευή Μετρό Αθήνας. Αττικό Μετρό Α.Ε. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2013. 
  8. «Στις… Δάφνες το Μετρό». Εφημερίδα «Τα Νέα», 14/11/2000.
  9. «Γραμμή 2». Τα έργα σε λειτουργία. Αττικό Μετρό Α.Ε. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2013. 
  10. «Μετρό: έτοιμη η σήραγγα στον Αγ. Αντώνιο». kathimerini.gr. 5 Ιουλίου 2003. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2016. 
  11. «Η προϊστορία του Μετρό στο Περιστέρι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2019. 
  12. «ΜΕΤΡΟ ΑΘΗΝΑΣ - ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ «ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ-ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ»». Δελτία Τύπου. Αττικό Μετρό Α.Ε. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2013. 
  13. «Το μετρό επεκτείνεται στο Ελληνικό». kathimerini.gr. 22 Φεβρουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2016. 
  14. «Ελληνικό». Αττικό Μετρό. Αττικό Μετρό Α.Ε. 12 Αυγούστου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2022. 
  15. «RFP-226/12 – "ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ, ΓΕΩΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ "ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ – ΙΛΙΟΝ" ΤΗΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ 2 ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ" – ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε». Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2022. 
  16. Συγκοινωνιακή “ανάσα” στην Αθήνα από τις επεκτάσεις του Μετρό σε Ίλιον και Γλυφάδα. Τα μελλοντικά σχέδια
  17. «Πίνακες Διάρκειας Διαδρομής». ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2013. 
  18. Ντελέζος, Κώστας; Ρενιέρης, Αντώνης (14 Νοεμβρίου 2000). «Στις… Δάφνες το Μετρό». Τα Νέα (Αθήνα: Alter Ego Επιχείρηση Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 October 2022. https://web.archive.org/web/20221019231123/https://www.tanea.gr/2000/11/14/greece/stis-dafnes-to-metro/. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2022. 
  19. Καραγιάννης, Νίκος (9 Δεκεμβρίου 2020). «Καραμανλής: Τέλη του 2021 δημοπρατείται η επέκταση του Μετρό προς Ίλιον». Ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2022. 
  20. Νίκος Κουρέτας: Η γραμμή 4 του μετρό θα εισαγάγει καινοτόμους τεχνολογίες στο δίκτυο - Η Θεσσαλονίκη στα τέλη του 2024 θα έχει ένα σύστημα δημοσίων συγκοινωνιών πλήρως αναβαθμισμένο.
  21. «Σταθμό στη Γεωπονική Σχολή σχεδιάζει η Αττικό Μετρό». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  22. Καραγιάννης: το φθινόπωρο η δημοπράτηση της Γραμμής 2 του Μετρό προς Ίλιον
  23. To Μετρό αλλάζει τη Δυτική Αττική: Ίλιον-Αθήνα σε 15 λεπτά
  24. «RFP-368/19 – «ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ 4 ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ «ΑΛΣΟΣ ΒΕΪΚΟΥ – ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ» ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ 2 ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ «ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ (ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ) – ΣΤΑΘΜΟΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΥ ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΩΝ»»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2019. 
  25. Καραγιάννης, Νίκος (12 Φεβρουαρίου 2021). «Πρόταση για διπλή σύνδεση του Μενιδίου με το Μετρό». Ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2022. 
  26. Newsroom. «Δύο επεκτάσεις προς Γλυφάδα και Ίλιον σχεδιάζει το μετρό | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2022. 
  27. Το μετρό πάει Γλυφάδα.