Ιωάννα του Αρτουά, κόμισσα της Φουά
Η Ιωάννα, γαλλικά: Jeanne d'Artois, (1289 - μετά τις 24 Μαρτίου 1350) από τον Οίκο του Αρτουά, ήταν Γαλλίδα ευγενής, κόρη του κυρίου του Κονς και με τον γάμο της έγινε κόμισσα του Φουά και υποκόμισσα του Μπερν. Από το 1331 έως το 1347 φυλακίστηκε από τον μεγαλύτερο γιο της με την κατηγορία της σκανδαλώδους συμπεριφοράς, της διαφθοράς και της ασυδοσίας.
| Ιωάννα του Αρτουά, κόμισσα της Φουά | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1289[1] Conches-en-Ouche |
| Θάνατος | 24 Μαρτίου 1350 Καρμπόν |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αριστοκράτης |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Γκαστόν Α΄ της Φουά (από 1301)[2] |
| Τέκνα | Γκαστόν Β΄ της Φουά Ρογήρος Βερνάρδος Δ΄ της Φουά-Καστελμπόν Jeanne de Foix[3] Robert de Foix Blanca de Foix |
| Γονείς | Φίλιππος του Αρτουά και Λευκή της Βρετάνης |
| Αδέλφια | Ροβέρτος Γ' του Αρτουά Ισαβέλλα του Αρτουά Μαρία του Αρτουά Μαργαρίτα του Αρτουά |
| Οικογένεια | Οίκος του Αρτουά |
Οικογένεια Επεξεργασία
Η Ιωάννα γεννήθηκε το 1289 στο Κονς της Γαλλίας ως η τρίτη κόρη του Φιλίππου κυρίου των Κονς, Νονανκούρ & Ντομφρόν και της Λευκής των Ντρε, κόρης του Ιωάννη Β΄ δούκα της Βρετάνης. [4] Η Ιωάννα είχε αδελφούς τον Ροβέρτο Γ΄ κόμη του Αρτουά και τον Όθωνα· και αδελφές τη Mαργαρίτα σύζ. του κόμη του Εβρέ, την Iσαβέλα μοναχή, τη Mαρία σύζ. του μαρκησίου του Ναμύρ και την Αικατερίνη σύζ. του κόμη του Ωμάλ.
Το 1298, όταν η Ιωάννα ήταν 9 ετών, ο πατέρας της απεβίωσε από τα τραύματα, που είχε δεχτεί στη μάχη του Φυρν, στην οποία είχε πολεμήσει έναν χρόνο νωρίτερα.
Θεία της Ιωάννας ήταν η Μαώ του Αρτουά, με την οποία ο αδελφός της Ροβέρτος θα διαφωνούσε για να αποκτήσει την κατοχή της κομητείας του Αρτουά, την οποία η Μαώ είχε κληρονομήσει ιδίω δικαιώματι (suo jure), παρά την αμφισβήτηση από τον Ροβέρτο, ο οποίος πίστευε ότι ο τίτλος και τα κτήματα τού ανήκαν δικαιωματικά μετά το τέλος του πάππου του Ροβέρτου Β΄ το 1302 στη μάχη των Χρυσών Σπειρουνιών. [5] Ωστόσο τα δικαιώματα της Μαώς ως suo jure κόμισσας της Αρτουά υποστηρίχθηκαν από τον βασιλιά Φίλιππο Δ΄ και μετά το τέλος της το 1329, ο τίτλος πέρασε στην κόρη της Ιωάννα Β΄ κόμισσα της Βουργουνδίας και σύζυγο του Φίλιππου Ε΄ της Γαλλίας. [5]
Οικογένεια Επεξεργασία
Οι επιστολές του βασιλιά Φιλίππου Δ΄ της 7ης Απριλίου 1299 αφηγούνται τις ιδιωτικές συμφωνίες μεταξύ του βασιλιά και του Ρογήρου-Βερνάρδου Γ΄ κόμη του Φουά σχετικά με τον προτεινόμενο γάμο της Ιωάννας (η οποία ήταν 10 ετών τότε) με τον μεγαλύτερο γιο του κόμη, τον Γκαστόν (γενν. 1287). Τον Οκτώβριο του 1301 στο Σανλί υπογράφηκε το συμβόλαιο γάμου και η Ιωάννα στη συνέχεια παντρεύτηκε τον Γκαστόν της Φουά. [6] Πέντε μήνες αργότερα, στις 3 Μαρτίου 1302, μετά το τέλος του πατέρα του, ο Γκαστόν έγινε κόμης της Φουά και υποκόμης του Μπεάρν. Ωστόσο η μητέρα του Mαργαρίτα του Μπεάρν ενήργησε ως αντιβασιλιάς του, μέχρι εκείνος να φτάσει στην ενηλικίωσή του.
Είχε τέκνα:
- Γκαστόν Β΄ (1308 - 26 Σεπτεμβρίου 1343), κόμης της Φουά, υποκόμης του Μπεάρν [7]. Νυμφεύτηκε το 1327 την Ελεονώρα ντε Κομένζ (απεβ. μετά τις 16 Μαΐου 1365), κόρη του Μπερνάρ Ζ΄ κόμη του Κομένζ και της Λάουρας ντε Μονφόρ, από τον οποίο απέκτησε έναν γιο, τον Γκαστόν Γ΄ κόμη του Φουά, υποκόμη του Μπεάρν. Απέκτησε επίσης πολλά νόθα παιδιά από την αγαπημένη του ερωμένη Mαρί ντε Σαν ντε Ρονσεβάλ, καθώς και από άλλες γυναίκες, των οποίων τα ονόματα δεν έχουν καταγραφεί.
- Ροζέρ-Μπερνάρ Δ΄ (1310 - μετά τις 24 Μαρτίου 1350), [7] νυμφεύτηκε την Κονστάνθα δε Λούνα (1310 - Ιανουάριος 1353), [8] κόρη του Αρτάλ δε Λούνα και της Κονστάνθα Πέρεθ της Αραγονίας, από την οποία απέκτησε τρία παιδιά.
- Ροβέρτος, επίσκοπος του Λαβόρ.
- Μαργαρίτα.
- Λευκή, παντρεύτηκε το 1328 τον Ζαν ντε Γκραγύ, υποκόμη του Καστιγιόν, καπτάλ του Μπους, από τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, συμπεριλαμβανομένου του Ιωάννη Γ΄ του Γκραγύ καπτάλ του Μπους.
- Ιωάννα (απεβ. 1358), παντρεύτηκε τον Πέτρο πρίγκιπα (infante) της Αραγονίας, κόμη της Ριβαγόρθα, Αμπούριας και Πράδες (γιο του Ιακώβου Β΄ της Αραγονίας) από τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά, συμπεριλαμβανομένης της Ελεονώρας της Αραγονίας, συζύγου τού Πέτρου Α΄ της Κύπρου.
Φυλάκιση Επεξεργασία
Η ισχυρή επιρροή της Ιωάννας στον σύζυγό της Γκαστόν Α΄ δημιούργησε μόνιμη σύγκρουση, τόσο με την τοπική αριστοκρατία, όσο και με τη διοίκηση, η οποία το 1317 υπέβαλε αίτημα στη Συνέλευση ευγενών, για να την απαλλάξει από την κηδεμονία των παιδιών της, κατηγορώντας την για σκανδαλώδη συμπεριφορά, διαφθορά και ασέβεια. Ένα καταστατικό του 1317 την εμπόδισε νομικά να έχει την κηδεμονία των παιδιών της. Ο σύζυγος της Ιωάννας είχε αποβιώσει από ασθένεια δύο χρόνια νωρίτερα, στις 13 Δεκεμβρίου 1315 στο Ποντουάζ. Παρά τον συμβιβασμό που υπογράφηκε το 1325 στο Μπωζενσύ, οι σκληρές διαφωνίες έγιναν πιο συχνές μεταξύ της Ιωάννας και του μεγαλύτερου γιου της Γκαστόν, που είχε διαδεχτεί τον πατέρα του ως κόμης της Φουά. Το 1331 ο Φίλιππος ΣΤ΄ εξουσιοδότησε τον Γκαστόν να φυλακίσει την Ιωάννα στο Κάστρο της Φουά. Αργότερα αυτή μεταφέρθηκε στο Oρτέζ και μετά στη Λούρδη. Τελικά το 1347 ο τρίτος γιος της, ο επίσκοπος του Λαβώρ, εξασφάλισε την απελευθέρωσή της και η Ιωάννα αποσύρθηκε στην Καρμπόν. Ο Γάλλος ιστορικός Ζυλ Μισελέ πρότεινε μία σχέση μεταξύ της φυλάκισης της Ιωάννας το 1331 και του γεγονότος ότι ο αδελφός της Ροβέρτος είχε εκείνη την εποχή μηνυθεί για πλαστογραφία και κατηγορηθεί ότι άσκησε μαγεία κατά της ζωής του βασιλιά Φιλίππου ΣΤ΄. [9]
Η Ιωάννα απεβίωσε σε άγνωστη ημερομηνία, λίγο μετά τις 24 Μαρτίου 1350.
Πρόγονοι Επεξεργασία
Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p52065.htm#i520645. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ p52065.htm#i520645. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ de Lage 1976, σελ. 29.
- ↑ 5,0 5,1 Wagner 2006, σελ. 270-271.
- ↑ Vale 1996, σελ. 90.
- ↑ 7,0 7,1 Lodge 1926, σελ. 15.
- ↑ Viader 2003, σελ. 128.
- ↑ Michelet 1971, σελ. 172.
Πηγές Επεξεργασία
- de Lage, Guy Raynaud (1976). Les premiers romans français et autres études littéraires et linguistiques (στα French). Librairie Droz.
- Lodge, Eleanor C. (1926). Gascony under English Rule. Methuen & Co. Ltd.
- Michelet, Jules (1971). Viallaneix, Paul, επιμ. Histoire de France (στα French). V. Flammarion.
- Vale, Malcolm Graham Allan (1996). The Origins of the Hundred Years War: The Angevin Legacy, 1250-1340. Clarendon Press.
- Viader, Roland (2003). L'Andorre du IXe au XIVe siècle: montagne, féodalité et communautés (στα French). Presses Universitaire du Mirail.
- «Robert of Artois (1287-1342)». Robert of Artois (1287-1342). Greenwood Press. 2006.