Καλλιθέα Αττικής

προάστιο της Αθήνας

Η Καλλιθέα είναι πολυπληθές προάστιο των Αθηνών και δήμος του Νοτίου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Διαθέτει μόνιμο πληθυσμό 96.118 κατοίκους και έχει πυκνότητα πληθυσμού 20.240 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, αποτελώντας έτσι τον πιο πυκνοκατοικημένο δήμο της Ελλάδας.[1] Ο οικιστικός πυρήνας της Καλλιθέας είναι η πλατεία Δαβάκη, που βρίσκεται περί τα 3 χιλιόμετρα νότια του κέντρου της Αθήνας.

Καλλιθέα
Kallithea-collage-c.jpg
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Καλλιθέα Αττικής
37°57′0″N 23°42′0″E
2011 Dimos Kallitheas.png
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Καλλιθέας
 • ΔήμαρχοςΔημήτριος Κάρναβος (2014-σήμερα)
Έκταση4,75 km²
Υψόμετρο25 μέτρα
Πληθυσμός96.118 (2021)
Ταχ. κωδ.176 xx
Τηλ. κωδ.210
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

ΟριοθέτησηΕπεξεργασία

Η Καλλιθέα καταλαμβάνει μία μακρόστενη εν γένει έκταση: εκτείνεται από τις οδούς Λαγουμιτζή και Καλλιρρόης στα βόρεια ως τον φαληρικό όρμο στα νότια. Από βορρά προς νότο, διατρέχεται από την κεντρική της λεωφόρο, τη Λεωφόρο Θησέως, λεωφόρο Ελευθερίου Βενιζέλου πλέον, συνολικού μήκους τεσσάρων χιλιομέτρων. Στα ανατολικά οριοθετείται από τη λεωφόρο Ανδρέα Συγγρού η οποία τη χωρίζει από τον Νέο Κόσμο, τη Νέα Σμύρνη και το Παλαιό Φάληρο. Στα δυτικά, η τεχνητή κοίτη του Ιλισού και οι γραμμές του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου (Γραμμής 1 του Μετρό) τη χωρίζουν από το Μοσχάτο και τον Ταύρο. Σημειώνεται ότι από την περιοχή δυτικά των σιδηροδρομικών γραμμών, μόνο το οικοδομικό τετράγωνο που περιλαμβάνει το κτίριο της Σιβιτανιδείου Σχολής εντάσσεται στα όρια του Δήμου Καλλιθέας.

ΙστορίαΕπεξεργασία

Ο οικισμός της Καλλιθέας κατοικήθηκε τον 19ο αιώνα, από την δεκαετία του 1870 και εντεύθεν.[2] Ο έμπορος Λάσκαρις Λασκαρίδης, ο πανεπιστημιακός και συγγραφέας Γεώργιος Π. Κρέμος και ο νομικός Γεώργιος Φιλάρετος ήταν ανάμεσα στους πρώτους οικιστές (1884-1885) της Καλλιθέας.[3] Από το 1922 εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες, ύστερα από την Μικρασιατική Καταστροφή. Η κοινότητα της Καλλιθέας ιδρύθηκε το 1925,[4] οπότε ο οικισμός αποσπάσθηκε από τον Δήμο Αθηναίων και το 1933 ανακηρύχθηκε ανεξάρτητος δήμος.[5]

Στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Καλλιθέα συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση (ΕΛΑΣ). Μεταξύ των κυριοτέρων γεγονότων της περιόδου υπήρξε η Μάχη της Οδού Μπιζανίου, μεταξύ 10 ΕΠΟΝιτών και κατοχικών δυνάμεων, τον Ιούλιο του 1944, καθώς και το Μπλόκο του Αυγούστου του ιδίου έτους.[3]

Την δεκαετία του 1990, μετά τη διάλυση της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, ο δήμος υποδέχθηκε Πόντιους παλιννοστούντες.

Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011, ουδεμία μεταβολή επήλθε σύμφωνα με το άρθρο 1,§ 5.1.Β αυτού.

ΕκπαίδευσηΕπεξεργασία

Στην Καλλιθέα εδρεύουν δύο πανεπιστήμια, το Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, καθώς και η ιστορική Σιβιτανίδειος Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων.

Στον δήμο υπάρχουν 11 παιδικοί δημοτικοί σταθμοί, 25 δημόσια νηπιαγωγεία, 22 δημόσια δημοτικά σχολεία, 14 δημόσια γυμνάσια, 7 δημόσια λύκεια, παράλληλα λειτουργεί και 1 εσπερινό γυμνάσιο-λύκειο και 1 ιδιωτικό.

ΑθλητισμόςΕπεξεργασία

 
Γήπεδο Καλλιθέας

Γνωστά αθλητικά σωματεία του δήμου είναι:

Το ποδοσφαιρικό τμήμα του Γ.Σ. Καλλιθέας αγωνίζεται στη Β΄ Εθνική, στο Δημοτικό Στάδιο Καλλιθέας «Γρηγόρης Λαμπράκης». Επίσης ο Γ.Σ. Καλλιθέας διατηρεί και τμήματα ενόργανης γυμναστικής και στίβου. Ο Παντζιτζιφιακός Α.Ο. διατηρεί τμήμα ποδοσφαίρου και αγωνίζεται στις τοπικές ερασιτεχνικές κατηγορίες. Ο Ίκαρος Καλλιθέας, ο Α.Ο. Αετός Καλλιθέας, ο Π.Ο.Κ. Έσπερος και η Α.Ε. Καλλιθέας[6] διατηρούν τμήματα καλαθοσφαίρισης και αγωνίζονται η πρώτη στη Β΄ Εθνική, και οι υπόλοιπες στην Α΄ ΕΣΚΑΝΑ. Όμως από το 2009 ο Ίκαρος συγχωνεύθηκε με τον Έσπερο και η νέα ομάδα που δημιουργήθηκε αγωνίζεται στην Α2. Ο Α.Ο. Φοίνικας Καλλιθέας με έτος ίδρυσης το 1947 διατηρεί σωματείο κλασικού ποδοσφαίρου (11Χ11) της ΕΠΣ Αθηνών. Ο Ολυμπιακός Καλλιθέας με έτος ίδρυσης το 1993 διατηρεί σωματείο ποδοσφαίρου σάλας (5Χ5) της Πανελλήνιας Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Σάλας. Επίσης ο Ίκαρος Καλλιθέας διατηρεί τμήμα ποδοσφαίρου και αγωνίζεται στη ΕΠΣ Πειραιά.

ΜνημείαΕπεξεργασία

 
Ωδείο
 
Οικία Λασκαρίδου

Στην Καλλιθέα υπάρχουν πολλά κτίρια και μνημεία όπως:

  • Μνημείο Εκτελεσθέντων Αντιστασιακών 1944 (24/8/1944), επί της οδού Περικλέους.
  • Η «Οικία Λασκαρίδου» (σήμερα Δημοτική Πινακοθήκη «Σοφία Λασκαρίδου» στη συμβολή των οδών Λασκαρίδου και Φιλαρέτου).
  • «τα Πέτρινα στου Χαροκόπου».

Το 1909, η «Ανώνυμη Μετοχική Εταιρεία Οικοδομικών Επιχειρήσεων», κατασκευάστρια εταιρεία και των πρώτων οικιών του νεοϊδρυθέντος (1884) οικισμού και μετέπειτα δήμου, κατασκεύασε στην περιοχή του Χαροκόπου, 50 πανομοιότυπες πέτρινες διώροφες οικίες, εξαιρετικής αρχιτεκτονικής, βασισμένες σε σχέδια του γνωστού Γερμανού αρχιτέκτονα, Ερνέστου Τσίλερ.

Από την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου υπάρχουν πολλά ιστορικά κτίρια όπως το «Διατηρητέο κτίριο ΠΕΑΝ», κτίριο της εποχής του Μεσοπόλεμου (φέρεται κατασκευασμένο μεταξύ των ετών 1935-1940), κηρυγμένο ως Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο. Σήμερα στεγάζει το «Μουσείο Π.Ε.Α.Ν» (Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων).

ΠροσωπικότητεςΕπεξεργασία

Δήμος ΚαλλιθέαςΕπεξεργασία

Δήμος Καλλιθέας
Δήμος

 

Χώρα Ελλάδα
Διοίκηση  
 • Δήμαρχος Δημήτριος Κάρναβος (2019)
Διοικητική υπαγωγή  
 • Αποκ. διοίκηση Αττικής
 • Περιφέρεια Αττικής
 • Περιφ. ενότητα Νότιου Τομέα Αθηνών
Διαμέρισμα Στερεά Ελλάδα
Νομός Αττικής
Έκταση 4,749 km2
Ιστότοπος kallithea.gr

Ο δήμος Καλλιθέας βρίσκεται στην Περιφερειακή Ενότητα Νοτίου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής.

ΈμβλημαΕπεξεργασία

Ο δήμος Καλλιθέας έχει ως έμβλημά του τον Θησέα, γιο του Αιγέα, ο οποίος σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, όταν επέστρεψε από την Κρήτη όπου είχε σκοτώσει τον Μινώταυρο, αποβιβάστηκε στις ακτές της σημερινής Καλλιθέας.[8]

Συνοικίες και περιοχέςΕπεξεργασία

ΚοινοτάρχεςΕπεξεργασία

Η Καλλιθέα αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα το 1925. Πρόεδροι[9] διετέλεσαν οι:

  • Νικόλαος Χατζόπουλος (1925-1928)
  • Δημήτριος Αναγνώστου (1928-1933)
  • Ιωάννης Αραπάκης (1933-1934)

ΔήμαρχοιΕπεξεργασία

Δήμαρχοι διετέλεσαν τα ακόλουθα πρόσωπα[9]:

  • Ιωάννης Αραπάκης, πρώτος αιρετός δήμαρχος Καλλιθέας (1934-1941)
  • Γεώργιος Κατσιμαγκλής (1941-1945)
  • Νικόλαος Ζερβός (1945-1946)
  • Τηλέμαχος Κοσμίδης (1946-1949)
  • Γεώργιος Ιατρίδης (1949-1950)
  • Νικόλαος Σκανδαλάκης (1951-1961)
  • Χάρης Παυλόπουλος (1961-1964). Αρχιτέκτων-μηχανικός, απεβίωσε το 1999 και κηδεύτηκε στις 18 Οκτωβρίου από τον ιερό ναό Αγίου Λαζάρου του Α΄ Νεκροταφείου Αθηνών.[10]
  • Γιάννης Γάλλος (1964-1967) - Απεβίωσε τον Οκτώβριο του 1995.[11]
  • Θεόδωρος Καφίρης (διορισμένος από τη χούντα, 1967-1974), με αναπληρωτή τον Παναγιώτη Κ. Παπαδόπουλο.[12]
  • Εμμανουήλ Σεργάκης (διορισμένος από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας, 1974-1975)
  • Γιάννης Γάλλος (1975-1985)
  • Γιώργος Ψαλιδόπουλος (1985-1990) (1924-2008)
  • Γιώργος Κυριόπουλος (1991-1998)
  • Κώστας Ασκούνης, οικονομολόγος (1999-2014)
  • Δημήτρης Κάρναβος, οικονομολόγος (2014-σήμερα)

Μέσα ενημέρωσηςΕπεξεργασία

Το KallitheaCity.com είναι ένα ανεξάρτητο τοπικό μέσο ενημέρωσης, με κυρίως περιεχόμενο τα πολιτιστικά και τα δημοτικά νέα της πόλης. Δημιουργήθηκε μετά τις δημοτικές εκλογές του Μαΐου του 2014. Επίσης εντός Καλλιθέας στεγάζονται οι τηλεοπτικοί σταθμοί MEGA (με κεντρικά γραφεία στην Αθήνα), ΑΡΤ και Alert TV, ο ραδιοφωνικός σταθμός ΑΡΤ FM 90.6 (με κεντρικά γραφεία στην Αθήνα), οι εφημερίδες του πρώην ΔΟΛ Τα Νέα και το Το Βήμα της Κυριακής και η ιστοσελίδα in.gr.

ΕικόνεςΕπεξεργασία

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

  1. «Ανακοίνωση αποτελεσμάτων Απογραφής Πληθυσμού - Κατοικιών 2021 (19/07/2022)» (PDF). Ελληνική Στατιστική Αρχή. 19 Ιουλίου 2022. 
  2. Καλλιθέα - Όψεις της ιστορίας του δήμου και της πόλης, σ. 22
  3. 3,0 3,1 «Ιστότοπος του Δήμου Καλλιθέας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2013. 
  4. Καλλιθέα - Όψεις της ιστορίας του δήμου και της πόλης, σ. 44
  5. «Διοικητικές μεταβολές της Τ.Α. - Καλλιθέα Αττικής». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2019. 
  6. 6,0 6,1 «Αθλητική Ένωση Καλλιθέας». www.kallitheabc.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2019. 
  7. «Περικλής Γιαννόπουλος – Σοφία Λασκαρίδου: Μια τραγική ιστορία αγάπης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021. 
  8. Καλλιθέα - Όψεις της ιστορίας του δήμου και της πόλης, σ. 26
  9. 9,0 9,1 Βύρων Πολύδωρας, "Η Μείζων Αθήνα", Καστανιώτης 2002, σελ. 401-402.
  10. Τα Νέα, "Κοινωνικά", φύλλο 18ης Οκτωβρίου 1999, σελ. 57.
  11. "Στερνό αντίο στον Γάλλο", Ελευθεροτυπία, φύλλο 31ης Οκτωβρίου 1995, σελ. 51.
  12. Επιθεώρησις Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τεύχος ΙΒ΄, Δεκέμβριος 1967, σελ. 1121.

ΠηγέςΕπεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία