Κλεισούρα (Αλβανία)
Η Κλεισούρα (αλβανικά: Këlcyrë) είναι πόλη και δήμος στη Βόρεια Ήπειρο, στη νότια Αλβανία και δίπλα στις όχθες του ποταμού Αώου.
Κλεισούρα | ||
---|---|---|
Άποψη του κέντρου της Κλεισούρας | ||
| ||
40°18′47″N 20°11′31″E | ||
Χώρα | Αλβανία[1] | |
Διοικητική υπαγωγή | Δήμος της Κλεισούρας | |
Υψόμετρο | 205 μέτρα | |
Πληθυσμός | 4.900 (26 Αυγούστου 2015)[1] | |
Ταχ. κωδ. | 6402 | |
Τηλ. κωδ. | 0355 | |
Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | |
Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | |
Σχετικά πολυμέσα | ||
Ο δήμος σχηματίστηκε με τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης το 2015 με τη συγχώνευση των πρώην δήμων Κλεισούρας, Μπαλαμπάν, Ντισνίτσα και Σούκα, που έγιναν δημοτικές ενότητες. Η έδρα του δήμου είναι η πόλη Κλεισούρα.[2] Η έκταση του είναι 304,65 τ.χλμ. και συνολικός πληθυσμός είναι 6.111 κάτοικοι (απογραφή 2011)[3]. Ο πληθυσμός του πρώην δήμου κατά την απογραφή του 2011 ήταν 2.651 κάτοικοι.[4]
Ο Αώος σχηματίζει φαράγγι κοντά στην πόλη, γνωστό ως φαράγγι της Κλεισούρας.
Όνομα
ΕπεξεργασίαΈνα μεσαιωνικό χρονικό από το 1272 αναφέρει την τοποθεσία με το λατινικό όνομα Clausura (μια λέξη που σημαίνει «κοντά», «κάστρο», «οχυρό»[5]). Το βυζαντινό λεξικό της Σούδας, γράφει ότι οι Ρωμαίοι ονόμαζαν τα οχυρά στα περάσματα (Κλεισοῦραι).[6] Κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου η πόλη ονομαζόταν επίσης Κλεισούρα.[7]
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΣτην αρχαιότητα η περιοχή ήταν μέρος της Ηπείρου και στη συνέχεια ενσωματώθηκε στην Άνω Μακεδονία. Αργότερα έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Κατά τη διάρκεια[8] του Β΄ Μακεδονικού Πολέμου κατά των Ρωμαίων, τα στρατεύματα του Φιλίππου του Ε΄ και του Αθηναγόρας του Μακεδόνα προσπάθησαν να καθυστερήσουν τον Ρωμαίο ύπατο, Τίτο Κουίνκτιο Φλαμινίνο. Οι Μακεδόνες είχαν εξασφαλίσει το πέρασμα και στη συνέχεια αναχαίτισαν τη ρωμαϊκή πρόοδο το 198 π.Χ. Ένας βοσκός λέγεται πως οδήγησε τα ρωμαϊκά στρατεύματα μέσα από τα βουνά, ώστε να μπορέσουν να επιτεθούν στους Μακεδόνες στο στενό φαράγγι από δύο πλευρές και να διαλύσουν τα στρατεύματά τους.[9] Οι Μακεδόνες είχαν αρχικά επικρατήσει αποφασιστικά. Αργότερα, οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν τη διαδρομή μέσα από το φαράγγι της σύγχρονης Κλεισούρας και έχτισαν έναν μικρό οικισμό.
Για να ελέγξουν αυτό το πέρασμα, κατασκεύασαν ένα κάστρο τον 13ο αιώνα. Όταν η πόλη ενσωματώθηκε στο Βασίλειο της Αλβανίας στα τέλη του 13ου αιώνα κυβερνήθηκε από την οικογένεια Μουζάκα. Η αλληλογραφία της Ρωμαϊκής Κουρίας με την αλβανική αριστοκρατία δείχνει ότι το 1319 κυβερνήθηκε από τον κόμη Μεντούλ Μουζάκα.[10] Μετά την κατάληψή του από τον βυζαντινό στρατό, ο αλβανικός πληθυσμός επαναστάτησε κατά της βυζαντινής κυριαρχίας το 1335 και κατέλαβε το φρούριο της πόλης.[7][11]
Οι Τούρκοι προέλασαν και έχτισαν στην περιοχή ένα σεράλιο κατά τον 19ο αιώνα. Εκείνη την περίοδο η Κλεισούρα γνώρισε την άνθιση του ως βασικό εμπορικό κέντρο μεταξύ Μπερατίου, Κορυτσάς και Αργυροκάστρου.
Η Κατάληψη της Κλεισούρας (6–11 Ιανουαρίου 1941) ήταν μία από τις σημαντικότερες νίκες του ελληνικού στρατού κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου.
Στην Κλεισούρα υπάρχει στρατιωτικό κοιμητήριο όπου έχουν ενταφιαστεί πολλοί σωροί Ελλήνων πεσόντων του Έπους του ’40, που έχουν βρεθεί τα τελευταία χρόνια στην εκεί και στις γύρω περιοχές.
Σήμερα
ΕπεξεργασίαΑκόμα και σήμερα, ο δρόμος είναι ο κύριος τρόπος πρόσβασης μέσα από το φαράγγι που συνδέει την Κλεισούρα με το Τεπελένι και άλλα κέντρα της Αλβανίας. Προς το νότο, ο δρόμος συνεχίζει στην Πρεμετή, πρωτεύουσα της επαρχίας, και στη συνέχεια στην Ελλάδα. Ο δρόμος που οδηγεί προς τα βόρεια προς την κατεύθυνση του Μπεράτ είναι ασφαλτοστρωμένος μόνο για μερικά χιλιόμετρα. Γύρω από την Κλεισούρα υπάρχουν μερικές παλιές ορθόδοξες εκκλησίες.
Αξιοσημείωτοι κάτοικοι
Επεξεργασία- Αλί Κελτσίρα, πολιτικός
- Σεφγιούλα Μαλέσοβα, συγγραφέας και πολιτικός, ιδρυτής της Αλβανικής Ένωσης Συγγραφέων και Καλλιτεχνών το 1945.
- Βελί Κελτσίρα, εκ των υπογραφόντων την Αλβανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) GeoNames. 2005. 782843.
- ↑ Νόμος 115/2014 Αρχειοθετήθηκε 2015-09-24 στο Wayback Machine.
- ↑ «Albania: Division (Municipalities and Municipal Units) - Population Statistics, Charts and Map». www.citypopulation.de. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2019.
- ↑ Αποτελέσματα απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.
- ↑ «Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary, clausūra». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2019.
- ↑ Σούδα, λήμμα Κλεισούραι
- ↑ 7,0 7,1 Fine, John V. A.· Fine, John Van Antwerp (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor: University of Michigan Press. σελ. 253. ISBN 9780472082605.
- ↑ Dictionary of Greek and Roman Geography (1854), William Smith, LLD, ed.
- ↑ Phang, Sara E.· Spence, Iain (2016). Conflict in Ancient Greece and Rome: The Definitive Political, Social, and Military Encyclopedia. Santa Barbara: ABC-CLIO. σελ. 352. ISBN 9781610690201.
- ↑ Lala, Etleva· Gerhard Jaritz (2008). «Regnum Albaniae and the Papal Curia» (PDF). Central European University. σελ. 32. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2019.
- ↑ Nicol, Donald M. (2010). The Despotate of Epiros 1267-1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 108–9. ISBN 978-0-521-13089-9.