Κύπελλο Ελλάδας καλαθοσφαίρισης ανδρών

Διοργάνωση καλαθοσφαίρισης στην Ελλάδα

Το Κύπελλο Ελλάδας καλαθοσφαίρισης ανδρών αποτελεί τη δεύτερη σημαντικότερη εγχώρια διοργάνωση καλαθοσφαίρισης, μετά το πρωτάθλημα της Α1 Εθνικής Κατηγορίας (Basket League). Η διοργάνωση του ξεκίνησε την αγωνιστική περίοδο 1975–1976 και έκτοτε διεξάγεται με διάφορες μορφές ανελλιπώς. Διοργανώτρια αρχή του θεσμού του κυπέλλου είναι η Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (Ε.Ο.Κ.).

Κύπελλο Ελλάδας
Τρέχουσα διοργάνωση:
Current sports event 2023–2024
ΆθλημαΚαλαθοσφαίριση
Ίδρυση1976, πριν 48 έτη (1976)
Εναρκτήρια σεζόν1975–1976
Αριθμός ομάδων96
ΧώραΕλλάδα Ελλάδα
Τελευταίος κάτοχος Ολυμπιακός
(2023–2024)
Περισ. κατακτήσεις Παναθηναϊκός
(20 Τίτλοι)
Τηλεοπτική κάλυψηΕ.Ρ.Τ.
Σχετικές διοργανώσειςBasket League
Elite League
National League 1
National League 2
Επίσημη ιστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος

Ιστορία και σύστημα διοργάνωσης Επεξεργασία

Στις πρώτες 12 διοργανώσεις (μέχρι την περίοδο 1986–1987) μετείχαν εκτός των ομάδων των εθνικών κατηγοριών και οι σύλλογοι ανά Νομό τοπικών ενώσεων, με αποτέλεσμα να συμμετέχουν ακόμη και εκατοντάδες σύλλογοι. Οι ομάδες της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας εισέρχονταν στη διοργάνωση από τη φάση των «32», ενώ ως την ίδια φάση η κλήρωση των αγώνων γινόταν με γεωγραφικά κριτήρια (οι σύλλογοι της Νότιας Ελλάδας αγωνίζονταν μεταξύ τους ενώ το αντίστοιχο συνέβαινε με τους συλλόγους της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας). Από την περίοδο 1987–88 μετέχουν αποκλειστικά οι ομάδες της Α1, Α2, Β΄ και Γ΄ Εθνικής, με τη διοργάνωση να ξεκινάει με τις ομάδες της Α2 και Β΄ Εθνικής και με τις ομάδες της Α1 να εισέρχονται στη συνέχεια. Από την περίοδο 2012–13, μετέχουν μόνο οι ομάδες της Α1 και Α2 Κατηγορίας.

Σχεδόν σε όλες τις διοργανώσεις, οι αγώνες διεξάγονται μονοί νοκ - άουτ στην έδρα της ομάδας που ορίζεται από την κλήρωση. Εξαίρεση υπήρξε τις χρονιές 1980–81 και 1988–89, όταν οι αγώνες της προημιτελικής και ημιτελικής φάσης έγιναν διπλοί στις έδρες των αντιπάλων ομάδων, ενώ από το 2004–05 ως σήμερα, διπλοί αγώνες έγιναν μόνο στη φάση των ημιτελικών του 2005, 2006, 2007, 2010 και 2011. Επίσης, τα τελευταία χρόνια καθιερώθηκε η υποχρέωση των ομάδων της Α1 σε περίπτωση που κληρωθούν με ομάδες μικρότερων κατηγοριών, να αγωνίζονται πάντα εκτός έδρας.

Σημερινό σύστημα Επεξεργασία

  • Από την περίοδο 2007–08 υπάρχει μια καινοτομία, που έγκειται στο γεγονός ότι στην προημιτελική φάση της διοργάνωσης (στους «8») προκρίνονται αυτόματα οι 6 ομάδες που κατέλαβαν τις 6 πρώτες θέσεις στο πρωτάθλημα της Α1 της προηγούμενης χρονιάς, ενώ για τις δύο θέσεις που απομένουν αγωνίζονται σε διαδοχικούς γύρους οι υπόλοιπες 8 ομάδες της Α1, οι 16 ομάδες της Α2 και οι 16 ομάδες της Β΄ Εθνικής Κατηγορίας.
  • Παρατηρήθηκε το φαινόμενο της απόσυρσης από την διοργάνωση αρκετών ομάδων, κυρίως για οικονομικούς λόγους. Παρ' ότι αναδεικνύονται ζευγάρια από την κλήρωση διαφόρων φάσεων, κάποια από αυτά καταλήγουν σε νίκη του ενός αντιπάλου με σκορ 20–0 χωρίς αγώνα. Την περίοδο 2009–10 υπήρξαν τέσσερα τέτοια ζευγάρια, την περίοδο 2010–11 πέντε ζευγάρια, ενώ την περίοδο 2011–12, τα ζευγάρια αυτά αυξήθηκαν σε 13. Από την περίοδο 2012–13 με την μείωση των αγώνων, δεν παρουσιάστηκε ξανά τέτοιο φαινόμενο.
  • Από την περίοδο 2012–13, και έκτοτε στη διοργάνωση του Κυπέλλου Καλαθοσφαίρισης Ανδρών Ελλάδας συμμετέχουν οι ομάδες των 2 πρώτων κατηγοριών της ελληνικής καλαθοσφαίρισης (για το κύπελλο 2021–22 οι 28 ομάδες των Α1 και Α2, 13 της Α1, 15 της Α2).

Final Four Επεξεργασία

Για 10 χρόνια (1994–95 έως 2003–04) η τελική φάση του κυπέλλου γινόταν σε μορφή φάιναλ φορ (final four), όπου εκτός των ημιτελικών και του τελικού, διεξαγόταν και μικρός τελικός ανάμεσα στις ηττημένες ομάδες των δύο ημιτελικών. Οι 10 αυτές διοργανώσεις διεξήχθησαν στην Αθήνα τέσσερις φορές, στην Θεσσαλονίκη και στην Λαμία από δύο φορές (στη Λαμία η πρώτη και η τελευταία διοργάνωση final four) και από μία φορά σε Πάτρα και Λάρισα. Το final four επανήλθε μετά από 18 χρόνια, την σεζόν 2021-22 με την διεξαγωγή του να πραγματοποιείται στο Ηράκλειο Κρήτης.[1]

Οι Κυπελλούχοι Επεξεργασία

Οι τελικοί αναλυτικά Επεξεργασία

Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρονται τα αποτελέσματα όλων των τελικών συνοπτικά, ενώ πατώντας την επιλογή εμφάνιση, υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για κάθε τελικό ξεχωριστά.[2]

Σύνολο τίτλων και συμμετοχές σε τελικούς Επεξεργασία

Σύλλογος Κυπ. Φιν. Χρονιές κατάκτησης & Χρονιές φιναλίστ
  Παναθηναϊκός 20 7 1979, 1982, 1983, 1985, 1986, 1993, 1996, 2000, 2001, 2003,
2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014,
2015, 2016, 2017, 2019, 2021, 2022, 2024
  Ολυμπιακός 12 9 1976, 1977, 1978, 1979, 1980, 1983, 1986, 1994, 1997, 2002,
2004, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2018, 2022, 2023,
2024
  Άρης 8 6 1984, 1985, 1987, 1988, 1989, 1990, 1992, 1993, 1998, 2003,
2004, 2005, 2014, 2017
  Α.Ε.Κ. 5 7 1976, 1978, 1980, 1981, 1988, 1992, 1998, 1999, 2000, 2001,
2018, 2020
  Π.Α.Ο.Κ. 3 5 1982, 1984, 1989, 1990, 1991, 1995, 1999, 2019
  Πανιώνιος 1 2 1977, 1991, 1995
  Ηρακλής 3 1981, 1994, 1996
  Απόλλων Πάτρας 2 1997, 2015
  Μαρούσι 2 2002, 2006
  Προμηθέας 2 2020, 2021
  Πανελλήνιος 1 1987
  Ρέθυμνο 1 2007
  Φάρος Κερατσινίου 1 2016
  Περιστέρι 1 2023

Οι έδρες των τελικών Επεξεργασία

Γήπεδο Τελικοί Χρονιές διεξαγωγής
Στάδιο Ειρήνης & Φιλίας 11 1985, 1986, 1987, 1988, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1999, 2002
Κλειστό Γυμναστήριο «Δυο Αοράκια» 7 2014, 2018, 2019, 2020, 2022, 2023, 2024
Ολυμπιακό Κλειστό Γυμναστήριο 6 1997, 2001, 2007, 2015, 2016, 2021
Κλειστό Γήπεδο Ελληνικού 6 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013
Αλεξάνδρειο Μέλαθρο 5 1982, 1984, 1989, 1998, 2017
Παναθηναϊκό Στάδιο 4 1977, 1978, 1979, 1980
Κλειστό Γυμναστήριο Γλυφάδας 3 1976, 1981, 1983
Χαλκιοπούλειο Γυμναστήριο 2 1995, 2004
Κλειστό Γυμναστήριο «Δημήτριος Τόφαλος» 1 1996
Κλειστό Γήπεδο Π.Α.Ο.Κ. 1 2000
Κλειστό Γυμναστήριο Νεάπολης 1 2003
Κλειστό Γυμναστήριο Λίντο 1 2005
Ολυμπιακό Γυμναστήριο Γαλατσίου 1 2006

Οι αγώνες από τους προημιτελικούς ως τον τελικό ανά χρονιά Επεξεργασία

Στον πίνακα παρακάτω αναφέρονται όλοι οι αγώνες του Κυπέλλου Ελλάδας από τη φάση των προημιτελικών ως και τον τελικό της διοργάνωσης ανά χρονιά. Από το 1994–95 έως το 2003–04 οι τελικές φάσεις (ημιτελικοί, μικρός τελικός και τελικός) διεξήχθησαν σε μορφή final four.

Στατιστικά Επεξεργασία

Βραβεία Κυπέλλου Ελλάδας Καλαθοσφαίρισης Επεξεργασία

MVP Επεξεργασία

  • Δίνεται από το 1995
Χρονιά MVP τελικού
1995   Μπάνε Πρέλεβιτς (Π.Α.Ο.Κ.)
1996   Ντομινίκ Γουίλκινς (Παναθηναϊκός)
1997   Ντέιβιντ Ρίβερς (Ολυμπιακός)
1998   Παναγιώτης Λιαδέλης (Άρης)
1999   Γουόλτερ Μπέρι (Π.Α.Ο.Κ.)
2000   Ζέλικο Ρέμπρατσα (Παναθηναϊκός)
2001   Ιμπραήμ Κουτλουάι (ΑΕΚ)
2002   Αλφόνσο Φορντ (Ολυμπιακός)
2003   Φραγκίσκος Αλβέρτης (Παναθηναϊκός)
2004   Νέστορας Κόμματος (Άρης)
2005   Γιάκα Λάκοβιτς (Παναθηναϊκός)
2006   Κώστας Τσαρτσαρής (Παναθηναϊκός)
2007   Κώστας Τσαρτσαρής (2) (Παναθηναϊκός)
2008   Κώστας Τσαρτσαρής (3) (Παναθηναϊκός)
2009   Δημήτρης Διαμαντίδης (Παναθηναϊκός)
2010   Μίλος Τεόντοσιτς (Ολυμπιακός)
2011   Μίλος Τεόντοσιτς (2) (Ολυμπιακός)
2012   Σαρούνας Γιασικέβιτσιους (Παναθηναϊκός)
2013   Ρόκο Ούκιτς (Παναθηναϊκός)
2014   Ραμέλ Κάρι (Παναθηναϊκός)
2015   Λουκάς Μαυροκεφαλίδης (Παναθηναϊκός)
2016   Δημήτρης Διαμαντίδης (2) (Παναθηναϊκός)
2017   Τζέιμς Φελντίν (Παναθηναϊκός)
2018   Μάνι Χάρις (ΑΕΚ)
2019   Νικ Καλάθης (Παναθηναϊκός)
2020   Νίκος Ζήσης (ΑΕΚ)
2021   Ιωάννης Παπαπέτρου (Παναθηναϊκός)
2022     Τάιλερ Ντόρσεϊ (Ολυμπιακός)
2023     Αλέξανδρος Βεζένκοφ (Ολυμπιακός)
2024   Μουσταφά Φάλ (Ολυμπιακός)

Πρώτοι σε συνολικούς πόντους σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδας Επεξεργασία

  • Μέχρι τον τελικό του 2024
  • Με έντονο οι εν ενεργεία αθλητές
Θέση Παίκτης Πόντοι
1.   Νίκος Γκάλης 246
2.   Παναγιώτης Γιαννάκης 155
3.   Στηβ Γιατζόγλου 144
4.   Δημήτρης Διαμαντίδης 128
5.   Γιώργος Καστρινάκης 97
6.   Ντέιβιντ Στεργάκος 87
6.   Μάικ Μπατίστ 87
6.   Βασίλης Σπανούλης 87
9.   Παναγιώτης Φασούλας 81
10.   Παύλος Διάκουλας 80
11.   Μηνάς Γκέκος 73
12.   Κώστας Τσαρτσαρής 67
13.     Μπάνε Πρέλεβιτς 64
14.   Αντώνης Φώτσης 63
14.   Νίκος Σταυρόπουλος 63
16.   Μιχάλης Γιαννουζάκος 60
17.   Φραγκίσκος Αλβέρτης 59
18.   Νίκος Φιλίππου 56
19.   Δημήτρης Κοκολάκης 54
20.     Λευτέρης Σούμποτιτς 53
21.   Νικ Καλάθης 52
22.   Τάκης Κορωναίος 51
23.   Λιβέρης Ανδρίτσος 47
24.   Λουκάς Μαυροκεφαλίδης 46
25.     Τζον Κόρφας 45
25.   Ιμπραήμ Κουτλουάι 45
27.   Τζέιμς Γκιστ 44
28.   Γιάκα Λάκοβιτς 42
28.   Γιάννης Μπουρούσης 42
28.   Γιώργος Πρίντεζης 42
28.   Ιωάννης Παπαπέτρου 42
32.   Λιν Γκριρ 39
33.   Βασίλης Γκούμας 38
34.   Πολ Μελίνι 35
35.   Κώστας Παπανικολάου 34
36.   Κώστας Σλούκας 32
36.   Μίλαν Τόμιτς 32
38.   Μιχάλης Ρωμανίδης 31
38.   Τάκης Καρατζουλίδης 31
38.   Μάικ Τζόουνς 31
38.   Ντέγιαν Μποντιρόγκα 31
42.   Γιώργος Μπαρλάς 30
42.     Κυριάκος Βίδας 30
42.   Μιχάλης Μισούνοφ 30
42.   Μέμος Ιωάννου 30
42.   Άριαν Κόμαζετς 30
42.   Ζέλικο Ρέμπρατσα 30
42.     Ράιαν Στακ 30
42.   Σαρούνας Γιασικέβιτσιους 30
42.   Στράτος Περπέρογλου 30

Οι παίκτες με τους περισσότερους έφτασαν τελικό Κυπέλλου Ελλάδας Επεξεργασία

  • Μέχρι τον τελικό του 2024
  • Με έντονο οι εν ενεργεία αθλητές
Θέση Παίκτης Αριθμός τελικούς
1.   Δημήτρης Διαμαντίδης 12
2.   Αντώνης Φώτσης 10
3.   Βασίλης Σπανούλης 9
3.   Μάικ Μπατίστ 9
3.   Κώστας Τσαρτσαρής 9
6.   Φραγκίσκος Αλβέρτης 8
6.   Παναγιώτης Γιαννάκης 8
6.   Νίκος Γκάλης 8
6.   Γιώργος Πρίντεζης 8
10.   Κώστας Παπανικολάου 7
10.   Κίμωνας Κοκορόγιαννης 7
10.   Παναγιώτης Φασούλας 7
13.      Μπάνε Πρέλεβιτς 6
13.   Μιχάλης Ρωμανίδης 6
13.   Μέμος Ιωάννου 6
13.   Στηβ Γιατζόγλου 6
13.   Γιώργος Δοξάκης 6
13.   Γιώργος Καστρινάκης 6
13.   Νίκος Μπουντούρης 6
13.   Στράτος Περπέρογλου 6

Παίκτες με τους περισσότερους τίτλους Επεξεργασία

  • Μέχρι τον τελικό του 2024
  • Με έντονο οι εν ενεργεία αθλητές
Παίκτης Τίτλοι Χρονιά Κατάκτησης
  Δημήτρης Διαμαντίδης 10 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016
  Φραγκίσκος Αλβέρτης 8 1993, 1996, 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009
  Κώστας Τσαρτσαρής 8 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2012, 2013
  Παναγιώτης Γιαννάκης 7 1985, 1987, 1988, 1989, 1990, 1992, 1996
  Νίκος Γκάλης 7 1985, 1987, 1988, 1989, 1990, 1992, 1993
  Μάικ Μπατίστ 7 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2012, 2014
  Αντώνης Φώτσης 6 2003, 2009, 2014, 2015, 2016, 2017
  Μιχάλης Ρωμανίδης 6 1985, 1987, 1988, 1989, 1990, 1992
  Τζέιμς Γκιστ 6 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2019
  Μιχάλης Λούντζης 6 2015, 2016, 2017, 2022, 2023, 2024

Προπονητές με τίτλους Επεξεργασία

  • Μέχρι και τον τελικό του 2024
  • Με έντονο οι εν ενεργεία προπονητές
Προπονητής Τίτλοι Χρονιά Κατάκτησης
  Ζέλικο Ομπράντοβιτς 7 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2012
  Γιάννης Ιωαννίδης 6 1985, 1987, 1988, 1989, 1990, 1994
  Ντούσαν Ίβκοβιτς 4 1997, 2000, 2001, 2011
  Γιώργος Μπαρτζώκας 3 2022, 2023, 2024
  Φαίδων Ματθαίου 2 1976, 1984
  Κώστας Μουρούζης 2 1977, 1978
  Κώστας Πολίτης 2 1979, 1982
  Αργύρης Πεδουλάκης 2 2013, 2014
  Γιώργος Μπαρλάς 1 1980
  Φρεντ Ντέβελι 1 1981
  Χρήστος Κέφαλος 1 1983
  Μιχάλης Κυρίτσης 1 1986
  Βλάντο Τζούροβιτς 1 1991
  Μέμος Ιωάννου 1 1992
  Ζέλικο Παβλίσεβιτς 1 1993
  Σάκης Λάιος 1 1995
  Μπόζινταρ Μάλκοβιτς 1 1996
  Χρήστος Μαγκώτσιος 1 1998
  Κώστας Φλεβαράκης 1 1999
  Λευτέρης Σούμποτιτς 1 2002
  Τσαρλς Μπάρτον 1 2004
  Παναγιώτης Γιαννάκης 1 2010
  Ντούσκο Ιβάνοβιτς 1 2015
  Αλεξάντερ Τζόρτζεβιτς 1 2016
  Τσάβι Πασκουάλ 1 2017
  Ντράγκαν Σάκοτα 1 2018
  Ρικ Πιτίνο 1 2019
  Ηλίας Παπαθεοδώρου 1 2020
  Οντέντ Κάτας 1 2021

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Η ιστορία των Final Four του Κυπέλλου που επανήλθε ως θεσμός έπειτα από 18 χρόνια». www.sport24.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  2. «Κύπελλο Ανδρών: Παναθηναϊκός – Προμηθέας Π. για τον τίτλο». Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης. 9 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2022. 
  3. Στατιστικά Κυπέλλου Ανδρών basket.gr
  4. «Κύπελλο Ανδρών: Οι τίτλοι και οι κορυφαίοι». Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης. 18 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2022. 

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία