Η μελιτζανοσαλάτα είναι σαλάτα που βασίζεται σε μελιτζάνα ψιλοκομμένη ή πολτοποιημένη και ψημένη στα κάρβουνα ή στο φούρνο. Στο μείγμα προστίθενται αλάτι, ξίδι, ελαιόλαδο και πολτοποιημένο ή πολύ ψιλοκομμένο σκόρδο. Για γαρνίρισμα προτείνονται ψιλοκομμένα φύλλα δυόσμου και κυβάκια από τυρί φέτα.[1] Αποτελεί καλό ορεκτικό πιάτο.[2][3][4]

Μελιτζανοσαλάτα
Πληροφορίες
ΕίδοςΣαλάτα
Κύρια συστατικάΜελιτζάνα
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π)

Η νοστιμιά της μελιτζανοσαλάτας ορίζεται από την ποιότητα των υλικών και την τεχνογνωσία του μάγειρα. Για την παρασκευή της ελληνικής μελιτζανοσαλάτας χρησιμοποιούνται μελιτζάνες και συστατικά ελληνικής προέλευσης.[5] Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην καπνιστή μελιτζανοσαλάτα[6][7] στην οποία οι μελιτζάνες, αντί να ψηθούν στο φούρνο, καπνίζονται σε σχάρα με κάρβουνα από τζάκι ή γκάζι, με φλόγιστρο ή άλλη ανοιχτή φλόγα (π.χ. γκαζάκι),[6] έτσι η μελιτζανοσαλάτα αποκτά ιδιαίτερο καπνιστό άρωμα. Η αγιορείτικη[8] μελιτζανοσαλάτα περιλαμβάνει πιπεριές Φλωρίνης, ψημένες ή καπνισμένες. Λεμόνι και ξίδι στη σαλάτα απογειώνουν τη γεύση. Καλή προσθήκη είναι και το σκόρδο είτε σε πολτοποιημένη μορφή ή σε μορφή σκορδόλαδου. Η νηστίσιμη μελιτζανοσαλάτα παρασκευάζεται με μελιτζάνες, ταχίνι, ελαιόλαδο, χυμό από λεμόνι, αλάτι, πιπέρι και μπορεί να γαρνιριστεί με ψιλοκομμένα φιστίκια Αιγίνης.[9]

Λίστα με μελιτζανοσαλάτες από όλον τον κόσμο

Επεξεργασία
Ονομασία Εικόνα Περιγραφή
Μπάμπα γκανούς (baba ghanoush, بابا غنوج)   Είναι δημοφιλές πιάτο της λεβαντίνικης κουζίνας και περιλαμβάνει πουρέ μελιτζάνας και μυρωδικά εποχής. Η μελιτζάνα ψήνεται στο φούρνο ή σε σχάρα πριν ξεφλουδιστεί, ώστε το ψαχνό της να έχει μαλακή υφή και γεύση καπνού.[10] Η μπάμπα γκανούς μπορεί να συνοδεύεται από κομμάτια πίτας ή να συνοδεύει άλλα πιάτα. Είναι ανοιχτή καστανιά στο χρώμα. Στην Αιθιοπία το πιάτο ονομάζεται μπλαγκαντούς.
Μουταμπάλ (mutabbal, متبل)   Είναι πιάτο της λεβαντίνικης κουζίνας και η ονομασία μουταμπάλ σημαίνει «πικάντικη». Περιλαμβάνει πουρέ από μαγειρεμένες μελιτζάνες και ταχίνι, στο μείγμα προστίθενται αλάτι, πιπέρι, ελαιόλαδο και καρποί από ρόδι.[10]
Σακσούκα (şakşuka)   Είναι τούρκικο πιάτο που περιλαμβάνει σοταρισμένα κυβάκια μελιτζάνας, πατάτες, πράσινες πιπεριές και κολοκύθι, σεβίρεται με σάλτσα τομάτας και σκόρδου και γαρνίρεται με γιαούρτι.[11]
Πατλίκαν σαλατάσι   Είναι τούρκικος μεζές και η ονομασία του σημαίνει μελιτζανοσαλάτα.[12] Περιλαμβάνει πουρέ ψημένης μελιτζάνας, ελαιόλαδο, χυμό λεμονιού και σκόρδο· μερικές φορές ταχίνι, ψιλοκομμένη τομάτα και πιπεριά. Συχνά αναμιγνύεται με γιαούρτι, ελαιόλαδο και σκόρδο. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην περιοχή Αντάκια.
Κιόπολου (кьопоолу, köpoğlu)   Είναι πιάτο της βουλγαρικής και τουρκικής κουζίνας. Περιλαμβάνει ψημένες μελιτζάνες, σκόρδο, ψημένες κόκκινες πιπεριές, κρεμμύδια, μαύρο πιπέρι και φύλλα δάφνης. Μπορούν να προστεθούν και καυτερές πιπεριές. Η γεύση της είναι ήπια γλυκιά έως και καυτερή πικάντικη.[13]
Ισραηλιτική μελιτζανοσαλάτα (salat ḥatzilim)   Είναι πιάτο της ισραηλίτικης κουζίνας που περιλαμβάνει ψημένες ή τηγανισμένες μελιτζάνες που αναμιγνύονται με μαγιονέζα, αλάτι, χυμό από λεμόνι, και ψιλοκομμένο τσιγαρισμένο κρεμμύδι.[14][15]
Ζααλούκ (زعلوك)   Είναι πιάτο της μαροκινής κουζίνας και περιλαμβάνει μαγειρεμένες μελιτζάνες και τομάτες, σκόρδο, ελαιόλαδο, κύμινο και πάπρικα.[16][17][18][19]
Κασκ ε μπαντεμτζάν (کشک بادمجان)   Είναι πιάτο της ιρανικής, Αζερμπαϊτζίνικης και τουρκικής κουζίνας, και η ονομασία του σημαίνει κασκ και μελιτζάνα, όπου κασκ είναι γαλακτοκομικό προϊόν που μοιάζει με τυρόγαλο. Μπορεί να περιλαμβάνει και καραμελωμένα κρεμμύδια, καβουρδισμένους καρπούς, βότανα και καρυκεύματα.[20][21][22][23][24]
Ελληνική μελιτζανοσαλάτα   Είναι πιάτο της ελληνικής και κυπριακής κουζίνας. Περιλαμβάνει μελιτζάνες, κρεμμύδια, σκόρδο, μαϊντανό, κάππαρη και ξίδι. Η αγιορείτικη συνταγή περιλαμβάνει και πιπεριές.[25][26]
Μπατρίτζνις κχιζιλάλα (badrijnis khizilala)   Είναι Γεωργιανή μελιτζανοσαλάτα. Φτιάχνεται με τηγανισμένες ψιλοκομμένες μελιτζάνες, κρεμμύδια, σκόρδο, ρόδι, καυτερή κόκκινη πιπεριά, φυτικό έλαιο και φρέσκο πράσινο κολίαντρο.[27]
Σαλάτα ντε βινετέ (salată de vinete)   Είναι πιάτο της ρουμανικής και ουγγρικής κουζίνας. Περιλαμβάνει πουρέ μαγειρεμένης μελιτζάνας, ηλιέλαιο και κρεμμύδια. Γαρνίρεται με ξύσμα λεμονιού.
Μπαινγκάν μπάρτα (baingan bharta, বেগুন ভর্তা)   Είναι πιάτο της ινδικής και πακιστανικής κουζίνας ιδιαίτερα δημοφιλές στις περιοχές Παντζάμπ, Μαχαράστρα, Μπιχάρ, Δυτική Βεγγάλη και Καρνάτακα.
Χαβιάρι μελιτζάνας (caviar d'aubergine)   Είναι ορεκτικό πιάτο της γαλλικής κουζίνας. Ψημένη και ξεφλουδισμένη μελιτζάνα αναμιγνύεται με σκόρδο, τομάτα, μαϊντανό, χυμό από λεμόνι και ελαιόλαδο. Σερβίρεται με γαλλικό ψωμί και πάστα ελιάς.
Καπονάτα   Είναι πιάτο της σικελιανής κουζίνας και φτιάχνεται με τηγανητές μελιτζάνες, σέλινο, ελιές και κάππαρη σε μια γλυκόξινη σάλτσα. Μπορούν να προστεθούν, επίσης, κουκουνάρια, καρότα, σταφίδες και πατάτες.[28][29][30]

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  1. «μελιτζανοσαλάτα». Βικιλεξικό. 2023-10-27. https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B1&oldid=6395381. 
  2. David, Elizabeth (1950). A Book of Mediterranean Food. Alfred A. Knopf. ISBN 0-394-49153-X. 
  3. Levy, F. (2003). Feast from the Mideast . Harper Collins. ISBN 0-06-009361-7. 
  4. Trépanier, Nicolas (30 Νοεμβρίου 2014). Foodways and Daily Life in Medieval Anatolia: A New Social History. University of Texas Press. ISBN 978-0-292-75929-9. 
  5. «Ποικιλίες μελιτζάνας - GAIApedia». www.gaiapedia.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2018. 
  6. 6,0 6,1 Μπαρμπαρίγου, Αργυρώ. «Μελιτζανοσαλάτα | Συνταγή | Argiro.gr - Argiro Barbarigou». Argiro.gr. https://www.argiro.gr/recipe/melitzanosalata/. Ανακτήθηκε στις 2018-07-20. 
  7. Πετρετζίκης, Άκης. «Μελιτζανοσαλάτα». Άκης Πετρετζίκης. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2018. 
  8. Μπαρμπαρίγου, Αργυρώ. «Αγιορείτικη μελιτζανοσαλάτα | Συνταγή | Argiro.gr - Argiro Barbarigou». Argiro.gr. https://www.argiro.gr/recipe/agioreitiki-melitzanosalata/. Ανακτήθηκε στις 2018-07-20. 
  9. Μπαρμπαρίγου, Αργυρώ. «Μελιτζανοσαλάτα µε ταχίνι και φιστίκια Αιγίνης | Συνταγή | Argiro.gr - Argiro Barbarigou». Argiro.gr. https://www.argiro.gr/recipe/melitzanosalata-me-taxini-kai-fistikia-aiginis/. Ανακτήθηκε στις 2018-07-20. 
  10. 10,0 10,1 Khayat, Marie Karam and Keatinge, Margaret Clark. Food from the Arab World, Khayats, Beirut, Lebanon.
  11. «If You Love Eggplant And Tomato, Try 'Şakşuka'». turkishfood.about.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2016. 
  12. Nicolas Trépanier (30 Νοεμβρίου 2014). Foodways and Daily Life in Medieval Anatolia: A New Social History. University of Texas Press. σελίδες 129–. ISBN 978-0-292-75929-9. 
  13. In Turkey this dish is colloquially called köpoğlu and in meze-serving fish restaurants it is a cold eggplant dish with tomato-red pepper paste in olive oil which gives it the red color. Речник на чуждите думи в българския език, Ал. Милев, Б. Николов, Й. Братков, Издателство Наука и изкуство, София, 1978.
  14. Nathan, J. (2011). Joan Nathan's Jewish Holiday Cookbook. Knopf Doubleday Publishing Group. σελίδες 57–58. ISBN 978-0-307-77785-0. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2016. 
  15. Levy, F. Feast from the Mideast, Harper Collins (2003) (ISBN 0-06-009361-7), p.41.
  16. Acevedo, C. (23 April 2015). «Little Morocco wows with pop-up dinner». The Des Moines Register. http://www.desmoinesregister.com/story/entertainment/dining/2015/04/20/datebook-diner-little-morocco-pop-dinner/25947129/. Ανακτήθηκε στις 15 May 2015. 
  17. Sampson, Susan (February 27, 2009). «Zaalouk (Moroccan eggplant salad)». Toronto Star. https://www.thestar.com/life/food_wine/recipes/2009/02/27/zaalouk_moroccan_eggplant_salad.html. Ανακτήθηκε στις 10 May 2015. 
  18. Stevie Parle (26 August 2011). «The Daily Telegraph - 26 August 2011 - Stevie Parle Zaalouk recipe». The Daily Telegraph (Telegraph Media Group). https://www.telegraph.co.uk/foodanddrink/recipes/8722940/Zaalouk-recipe.html. Ανακτήθηκε στις 4 June 2015. 
  19. Christine Benlafquih. «Moroccan Zaalouk (Cooked Eggplant & Tomato Salad) Recipe». About.com Food. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2015. 
  20. Batmanglij, Najmieh (2011). Food of Life: Ancient Persian and Modern Iranian Cooking and Ceremonies. Mage Publishers. ISBN 193382347X. 
  21. Sarah Hull. 'The Rough Guide to Boston Rough Guides UK, 1 mrt. 2011 (ISBN 1405382465) p 153
  22. «Kashke Bademjan». Persian Mama. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2016. 
  23. «Kashk-E Bademjan (Persian Eggplant Spread)». Gourmet Magazine. Condé Nast. 1 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2016. 
  24. Ashpazi. «Kashk Bademjan». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2013. 
  25. Milona, M. Culinaria Greece Könemann (2004) (ISBN 3-8331-1053-8)
  26. Salaman, R. The Complete Book of Greek Cooking Anness (2006) (ISBN 0-681-18670-4)
  27. Eggplant "caviar" with pomegranate. GeorgianRecipes by Georgia About, 2013
  28. Gangi, Roberta (2006). «Caponata». Best of Sicily Magazine. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2008. 
  29. Phillips, Kyle. «Caponata alla Siciliana-The Baroness of Carni's Caponata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2008. 
  30. Wright, Clifford A. (2008). «A History of the Sicilian Caponata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία