Ιερά Μητρόπολις Ηρακλείας
Η Μητρόπολη Ηρακλείας ήταν αρχαία Μητρόπολη της Ανατολικής Θράκης, με έδρα τη Ραιδεστό.
Πριν τη μεταφορά της πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη, ο επίσκοπος Βυζαντίου υπαγόταν διοικητικά στη Μητρόπολη Ηρακλείας. Αργότερα, περί τον 4ο αιώνα[1], αποδεσμεύτηκε[2] και ανυψώθηκε και σε Πατριάρχη.
Εξαιτίας αυτών των ιστορικών λόγων, η Μητρόπολη Ηρακλείας ήταν από τις σημαντικότερες μητροπόλεις του Οικουμενικού Θρόνου, και ο μητροπολίτης της είχε το προνόμιο να χειροτονεί τον Πατριάρχη και να του επιδίδει την ποιμαντορική ράβδο[3].
Σήμερα η Μητρόπολη δεν υφίσταται πλέον, ελλείψει ποιμνίου μετά την ανταλλαγή πληθυσμών. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο συνεχίζει μέχρι και σήμερα να απονέμει σε Επίσκοπό του τον τίτλο του Γέροντος Μητροπολίτου Ηρακλείας.
Επισκοπικός κατάλογοςΕπεξεργασία
Όνομα | Έτη | Σχόλια |
---|---|---|
Απελλής | ~ 100 | εκ των Εβδομήκοντα |
Δομέτιος | 138 – 161 | |
Φίλιππος | 264—305 | |
Πέτρος | 325 – 342 | |
Θεόδωρος Α΄ | 342 – 358 | Αρειανιστής[4] |
Υπάτιος | 358 | |
Δωρόθεος | 369 | |
Παύλος | 382 – 402 | |
Σεραπίων | 402 | |
Ευγένιος | ||
Φριτίλος | 431 | |
Σαβίνος | 449 | Μακεδονιανιστής |
Κυριακός | 451 | |
Ιωάννης Α΄ | 459 | |
Θεόφιλος Α΄ | ~ 518[5] | |
Ιωάννης Β΄ | 520 | |
Κωνσταντίνος | 536[6] – 552 | |
Μεγέθιος | 553 | |
Θεόφιλος Β΄ | 680 | |
Σισίνιος | πριν το 680[7] – μετά το 692[8] | |
Λέων Α΄ | 783 – 806 | |
Ιωάννης Γ΄ | 879 – 886[9] | |
Νικόλαος | ~ 886[10]-; | |
Δημήτριος | 905 – 912[11] | |
Φώτιος | 912[11]-; | |
Αναστάσιος | 933 ~ 944[11] | |
Νικηφόρος | 959 | |
Ιγνάτιος | ;[11] | |
Βασίλειος | ;[11] | |
Ιωάννης Δ΄ | ~ 997[12] | |
Μελέτιος | ~ 1030 ~ 1032[11] | |
Γεράσιμος | αρχές 12ου αιώνα[11] | |
Πέτρος Γ΄ | μέσα 12ου αιώνα[11] | |
Μιχαήλ | ~ 1160[11] | |
Μανουήλ | ~ 1170[11] | |
Θεόδωρος Β΄ (Κριτόπουλος) | ; – Φεβρουάριος 1189 | παραιτήθηκε[13] |
Θωμάς Β΄ | ~ 1190[11] | |
Μανουήλ Β΄ | ~ 1192 ~ 1204[14] | |
Νικήτας | ~ 1259/60[14] | |
Λέων Πινακάς | 1265 – 1267[15] | |
Γεράσιμος | 1283 – 1285[14] | ή Γερμανός;[16] |
Ανδρέας | ~ 1290 – 1297[14] | |
Ιωάννης | αρχές 14ου αιώνα[14] | Το 1315 συνυπογράφει συνοδική απόφαση επί Πατριάρχου Ιωάννου ΙΓ'[17] |
Φιλόθεος Κόκκινος | 1347[18] – 1353 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Μητροφάνης | 1355/56[19] | |
Φιλόθεος Κόκκινος | 1357 – 1364 | β΄ θητεία[19] |
Ιωσήφ | πριν το 1389[20] – μετά το 1390[21] | |
Θεοφάνης | 1399[22] - 1403[23] | προηγουμένως ηγούμενος της Μονής Παμμακαρίστου[24] |
Αντώνιος | ~ 1409[25] | |
Κύριλλος | πριν το 1431[25] | |
Αντώνιος | ~ 1438/9[25] | συμμετείχε στη Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας[26] |
Κάλλιστος | 1483 – 1484[24] | |
Ματθαίος | ~ 1541[27] | |
Κύριλλος | ~ 1565 | υπογράφει την καθαίρεση του Πατριάρχη Ιωάσαφ Β΄ (Ιαν. 1565)[28] |
Γεράσιμος | πριν το 1575[29] – μετά το 1583[30] | |
Γαβριήλ | ~ 1614[31] | |
Νεόφυτος | ; – 1636 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Ιερεμίας | ~ ψ1636 | καθαιρέθηκε[32] |
Ιωαννίκιος | 1636[32] – 1646 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Μεθόδιος | 1646 – 1668 | μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Βαρθολομαίος | πριν το 1672[33] – μετά τον Οκτώβριο 1686[34] | |
Νεόφυτος | 15 Μαΐου 1689[35] – 1711 † | εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης χωρίς να παραιτηθεί από Μητροπολίτης. Εκθρονίστηκε και υπογράφει ξανά ως Ηρακλείας και επί Πατριαρχίας του διαδόχου του[36] |
Γεννάδιος ο Λέριος | 25 Φεβρουαρίου 1714 – 19 Οκτωβρίου 1718 † | από Νικαίας |
Καλλίνικος | 1718 – 1726 | από Φιλιππουπόλεως[37], εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης το 1726, αλλά στο άκουσμα της εκλογής πέθανε |
Μελέτιος | πριν το 1728[38] – 1741[39] | |
Γεράσιμος | 1741[40] – μετά το 1761[41] | |
Μεθόδιος | πριν τον Ιούλιο 1772[42] – μετά τον Οκτώβριο 1798[43] | |
Μελέτιος | μετά τον Οκτώβριο 1798 – 19 Σεπτεμβρίου 1821 | από Μυριοφύτου και Περιστάσεως, παραιτήθηκε[44] |
Ιγνάτιος Σταραβέρος | Σεπτέμβριος 1821 – Ιούλιος 1830 † | |
Διονύσιος | Ιούλιος 1830 – Ιούλιος 1848 † | από Τυρολόης καί Σερεντίου |
Ιγνάτιος | περί το 1840 – 1841 | υπογράφει συνοδική πράξη επί Πατριάρχου Ανθίμου τον Δεκέμβριο του 1840[45] |
Πανάρετος | πριν τις 23 Ιουλίου 1848[46] – 9 Μαΐου 1878 † | από Τυρνόβου |
Ιωαννίκιος | 12 Μαΐου 1878 – 25 Ιανουαρίου 1879 † | από Νικαίας |
Γρηγόριος Παυλίδης | 27 Ιανουαρίου 1879 – 6 Φεβρουαρίου 1888 † | από Σερρών |
Γερμανός | 8 Φεβρουαρίου 1888 – 10 Μαΐου 1897 | από Ρόδου, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Ιερώνυμος Γοργίας | 13 Μαΐου 1897 – 22 Μαΐου 1902 | από Νικαίας, κατόπιν ξανά Νικαίας |
Γρηγόριος Καλλίδης | 22 Μαΐου 1902 – 25 Ιουλίου 1925 † | από Ιωαννίνων, άγιος |
Φιλάρετος Βαφείδης | 21 Φεβρουαρίου 1928 – 11 Οκτωβρίου 1933 † | από Διδυμοτείχου |
Βενιαμίν Κυριακού | 21 Οκτωβρίου 1933 – 18 Ιανουαρίου 1936 | από Νικαίας, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Φώτιος Σαββαΐδης | 5 Σεπτεμβρίου 2002 – 24 Ιουνίου 2007[47] † | από Ίμβρου και Τενέδου |
Δείτε επίσηςΕπεξεργασία
- Ραιδεστός
- Νέα Ραιδεστός Θεσσαλονίκης
- Νέα Ηράκλεια Χαλκιδικής
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ Παπαδόπουλος 1895, σελ. 49.
- ↑ Δρ. Χρίστος Κυριαζόπουλος, Η εκκλησιαστική οργάνωση της Θράκης κατά την πρωτοβυζαντινή και μεσοβυζαντινή εποχή, Θρακικά, 12ος τόμος[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Βιβλιοπαρουσίαση: Π. Γεωργαντζή: «Η Εκκλησία κατά το 1821»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2007.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 118.
- ↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta. Παρίσι. 1671. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021.
- ↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta. Παρίσι. 1671. σελ. 257. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta. Παρίσι. 1671. σελ. 711. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021.
- ↑ Külzer & A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis 2011, σελ. 444.
- ↑ Külzer & A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis 2011, σελ. 445.
- ↑ Külzer & A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis 2011, σελ. 445-446.
- ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 Külzer & A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis 2011, σελ. 446.
- ↑ «Εἰς τὴν ἐπ' ὀλέθρῳ τοῦ κόσμου ἐπεισφέρεσαν ἤδη τῆς τοῦ Χριστοῦ ποίμνῃ ἀθεμιτογαμίαν». Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel Handschriftendatenbank. σελ. 203. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2020.
- ↑ Ιβηρίτης, Ιωακείμ (Απρίλιος 1917). «Παραίτησις του αγιωτάτου Μητροπολίτου Ηρακλείας κυρού Θεοδώρου του Κριτοπούλου». Γρηγόριος ο Παλαμάς Α: 350-351. http://digital.lib.auth.gr/record/139963/files/5073_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2022.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Külzer & A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis 2011, σελ. 447.
- ↑ Βυζάντιος, Σκαρλάτος (1869). Η Κωνσταντινούπολις - Περιγραφή τοπογραφική, αρχαιολογική και ιστορική. Αθήνα: Τυπογραφείον Χ.Ν.Φιλαδελφέως. σελ. 84.
- ↑ Μήτσιου, Αικατερίνη (2010). «Η περιοχή της Πρέβεζας από την οπτική γωνία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως,13ος ως 15ος αι.». Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συμποσίου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας: 35. https://www.academia.edu/656063/The_region_of_Preveza_from_the_point_of_view_of_the_Patriarchate_of_Constantinople_13th_15th_centuries_in_Modern_Greek_. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2021.
- ↑ Καλέκα, Μανουήλ (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. Παρίσι: Jacques-Paul Migne. σελ. 1090.
- ↑ Зборник радова Византолошког института. Научно дело. 1963. σελ. 225. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- ↑ 19,0 19,1 Külzer & A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis 2011, σελ. 448.
- ↑ Preiser-Kapeller, Johannes (2007). «Die hauptstädtische Synode von Konstantinopel (Synodos endemusa). Zur Geschichte und Funktion einer zentralen Institution der (spät)byzantinischen Kirche». Historicum 96: 28. https://www.academia.edu/512045/Die_hauptst%C3%A4dtische_Synode_von_Konstantinopel_Synodos_endemusa_Zur_Geschichte_und_Funktion_einer_zentralen_Institution_der_sp%C3%A4t_byzantinischen_Kirche_The_Synod_of_Constantinopel_On_the_History_and_Function_of_a_central_Institution_of_the_Late_Byzantine_Church_. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 448.
- ↑ Kapsalis, Athanasius G. (1994). Matthew I, Patriarch of Constantinople (1397 - 1410), his life, his patriarchal acts, his written works. Durham University. σελ. 144.
- ↑ Külzer 2011, σελ. 449.
- ↑ 24,0 24,1 Ζαχαριάδου 1996, σελ. 119.
- ↑ 25,0 25,1 25,2 Külzer & A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis 2011, σελ. 449.
- ↑ Η Αγία και Οικουμενική εν Φλωρεντία Σύνοδος. σελ. 18.
- ↑ «Έγγραφον συνοδικόν 68 Μητροπολιτών (...)». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 225. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022.
- ↑ Bekker 1849, σελ. 184.
- ↑ Περιγραφή ιερά του αγίου και θεοβαδίστου Όρους Σινά. Βενετία: Παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων. 1817. σελ. 160.
- ↑ Πάρδος, Αντώνης (1998). Ἀθωνικὰ Σύμμεικτα 5. Ἀρχεῖο τῆς Ἱ. Μ. Παντοκράτορος. Ἐπιτομὲς ἐγγράφων. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. σελ. 122. ISBN 960-90911-0-5.
- ↑ «Σιγίλλιον του Πατριάρχου Τιμοθέου». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 741. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2022.
- ↑ 32,0 32,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 575.
- ↑ Κουρίλας, σελ. 45.
- ↑ «Απόφαση επί Πατριάρχου Διονυσίου Δ΄ (Οκτώβριος 1686)». Εκκλησιαστική Αλήθεια. Κ (5): 38. 4. https://books.google.de/books?id=sIwXAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA38#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2022.
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 40, 174.
- ↑ Κατάλογος χειρογράφων κωδίκων της βιβλιοθήκης της κατά το αγιώνυμων όρος του Άθω ιεράς και μεγαλώνυμου Σκήτης της αγίας Θεομήτορος Άννης (μέρος Α') (PDF). σελ. 95.
- ↑ Ζερλέντης, Περικλής (Ιανουάριος 1920). «Καλλίνικος ο από Φιλιππουπόλεως Ηρακλείας». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 731-738. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2022.
- ↑ Παναγιωτίδης, Δ.Α. (1894). «Ανέκδοτον σιγιλλιώδες γράμμα της παρά το Δέλβινον Σταυροπηγιακής Μονής Ιωάννου του Θεολόγου». Εβδομαδιαία Επιθεώρησις. http://pleias.lis.upatras.gr/index.php/neologou/article/download/27566/27549. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2021.
- ↑ Κτιτορικόν ή προσκυνητήριον της ιεράς και βασιλικής μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, σελ. 97
- ↑ Κουρίλας, σελ. 50.
- ↑ Δελιάλης 2017, σελ. 122.
- ↑ Κατάλογος χειρογράφων κωδίκων της βιβλιοθήκης της κατά το αγιώνυμων όρος του Άθω ιεράς και μεγαλώνυμου Σκήτης της αγίας Θεομήτορος Άννης (μέρος Α') (PDF). σελ. 99.
- ↑ Δρ. Βασίλειος Σπανός, Ένα συνοδικό γράμμα για τη μη ξύλευση στον λόγγο της Μονής του Αγίου Βησσαρίωνος (Οκτώβριος 1798), σελ. 173
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 58.
- ↑ Μητροπολίτης Γρεβενών, Σέργιος Σιγάλας (1991). Ιερά Μονή του Οσίου Νικάνορος (Ζάβορδας) και το κειμηλιοφυλάκιον αυτής. Γρεβενά. σελ. 60.
- ↑ εξ Οικονόμων, Κωνσταντίνος (1849). Περί των Ο΄ Ερμηνευτών της Παλαιάς Θείας Γραφής. Αθήνα: Τύποις Φ. Καραμπίνου και Κ. Βάφα. σελίδες 5–6. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020.
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 59.
ΠηγέςΕπεξεργασία
- Γεδεών, Μανουήλ (1886). Πατριαρχικοί πίνακες ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως από Ανδρέου του πρωτόκλητου µέχρις Ιωακείµ του από Θεσσαλονίκης 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Otto Keil Librairie Internationale. σελίδες 439 κ.ε.
- Παπαδόπουλος, Γεώργιος (1895). Η σύγχρονος Ιεραρχία της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας. Αθήνα.
- Külzer, Andreas; A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis (2011). «Die Metropolis Von Herakleia in Ostthrakien (Marmaraereğlisi). Notizen Zur Kirchengeschichte in Byzantinischer Zeit.». ΣΚΕΥΟΣ ΤΙΜΗΣ. Festschrift zum 25-jährigen Jubiläum der Bischofsweihe und 20-jährigen Jubiläum der Inthronisation zum Metropoliten von Austria und Exarchen von Ungarn und Mitteleuropa Dr. Michael Staikos. Athen. https://www.academia.edu/1759960/Die_Metropolis_von_Herakleia_in_Ostthrakien_Marmaraere%C4%9Flisi_Notizen_zur_Kirchengeschichte_in_byzantinischer_Zeit. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021.
- Ζαχαριάδου, Ελισάβετ Α. (1996). Δέκα τουρκικά έγγραφα για την Μεγάλη Εκκλησία (1483-1567) (PDF). Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών. ISBN 960-7094-69-7.
- Kiminas, Demetrius (31 Μαρτίου 2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs. Wildside Press LLC. ISBN 978-1434458766. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2014.
- Δελιάλης, Ν. (2017). «Δύο Πατριαρχικά Σιγίλλια Διονυσίου του Δ' και Γρηγορίου του Ε'». Μακεδονικά (1): 120. doi: .
- Κουρίλας, Ευλόγιος. Κώδιξ επισήμων εγγράφων Μεγίστης Λαύρας, καταρτισθείς υπό του Ευλογίου Κουρίλα από του 1910-1951 (PDF). Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων.
- Bekker, August Immanuel (1849). Historia Politica et Patriarchica Constantinopoleos; Epirotica. Bonn.