Συντεταγμένες: 53°15′28.9″N 19°24′19.5″E / 53.258028°N 19.405417°E / 53.258028; 19.405417

Η Μπροντνίτσα (πολωνικά: Brodnica, γερμανικά: Strasburg in Westpreußen ή Strasburg an der Drewenz‎‎) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Μπροντνίτσα, στο Βοεβοδάτο Κουγιαβίας-Πομερανίας της βόρειας Πολωνίας. Ο πληθυσμός της είναι 28.659 κάτοικοι (2020).[2] Τα έτη 1975 έως 1998, ήταν μέρος του Βοεβοδάτου Τόρουν. Το κοντινό Πάρκο Τοπίου Μπροντνίτσα, μια προστατευόμενη περιοχή, πήρε το όνομά του από τη Μπροντνίτσα.

Μπροντνίτσα

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπροντνίτσα
53°15′29″N 19°24′20″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΠόβιατ Μπροντνίτσα
Έκταση23,15 km²
Πληθυσμός28.865 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Μπροντνίτσα είναι η πρωτεύουσα της περιοχής της οποίας η σημερινή συνοικία Μιχαουόβο (Michałowo), ένας οικισμός που αναφέρεται ήδη από το 1138 και στη συνέχεια το 1240 ως Γη του Μιχαουόβο, κρύβει λείψανα από τη νεολιθική εποχή. Όπως επιβεβαιώνεται σε παλιά έγγραφα, το Μιχαουόβο ήταν η πρωτεύουσα του Καστελανάτου της Μασοβίας. Η πόλη επιλέχθηκε λόγω της καλής της θέσης στον ποταμό Ντρβέντσα (στον εμπορικό δρόμο που οδηγεί από τη Μασοβία στην Πρωσία) και σε ένα τελωνείο μεταξύ Ντόμπζιν και Γης του Χέουμνο (αναφέρεται το 1252).

Ιστορία Επεξεργασία

 
Γοτθική Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, όπως φαίνεται από την Πλατεία Αγοράς

Η πρώτη αναφορά στην πόλη Μπροντνίτσα χρονολογείται από το 1263. Το 1285–1370, έγινε η ανέγερση της γοτθικής Εκκλησίας της Αγίας Αικατερίνης. Η Μπροντνίτσα έλαβε προνόμια πόλης το 1298. Το 1440, η πόλη ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Πρωσικής Συνομοσπονδίας, η οποία αντιτάχθηκε στην τευτονική κυριαρχία[3] και κατόπιν αιτήματος της οποίας ο Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας επανενσωμάτωσε την επικράτεια στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας το 1454. Τον Μάιο του 1454, η πόλη ορκίστηκε πίστη στον Πολωνό Βασιλιά στο Τόρουν.[4] Μετά το τέλος του Δεκατριετούς Πολέμου (1454-1466), οι Τεύτονες Ιππότες απαρνήθηκαν τις αξιώσεις στην πόλη και την αναγνώρισαν ως μέρος της Πολωνίας.[5] Έγινε μια βασιλική πόλη του Πολωνικού Στέμματος,[6] που βρισκόταν διοικητικά στο Βοεβοδάτο Χέουμνο. Στο Τευτονικό Κράτος, η Μπροντνίτσα ήταν η έδρα του Διοικητή, στο Πολωνικό Βασίλειο ήταν η πρωτεύουσα της περιφέρειας του σταρόστα και τα εδάφη του πρώην Διοικητή ήταν τότε βασιλική ιδιοκτησία.

 
Πύργος του Κάστρου της Μπροντνίτσα, ο υψηλότερος γοτθικός πύργος στην Πολωνία ανατολικά του Βιστούλα, σήμερα μουσείο

Μια ευνοϊκή τοποθεσία στη διασταύρωση σημαντικών διαδρομών που χρησιμοποιούταν για τη μεταφορά διαφορετικών εμπορευμάτων (ξύλο, ψάρι, γούνες, δέρμα ζώων, σιτηρά, μαλλί) επιτάχυνε την ανάπτυξη της πόλης, καθιστώντας την ένα σημαντικό κέντρο εμπορίου, με την κατάσταση να εξακολουθεί να αντανακλάται στον αριθμό των καλοδιατηρημένων σιταποθηκών κατά μήκος του Ντρβέντσα. Μεταξύ 1486 και 1604, η πόλη ανήκε στην οικογένεια Ντζιαουίνσκι και στη συνέχεια, μεταξύ 1604 και 1625, στην Άννα της Σουηδίας, η οποία ήταν η βασιλική αδελφή του Σιγισμούνδου Γ΄ της Πολωνίας, βασιλιά της Πολωνίας, της Λιθουανίας και της Σουηδίας. Τα μετέπειτα χρόνια ήταν η ιδιοκτησία της Βασίλισσας Καικιλία Ρενάτα της Αυστρίας, του Καγκελάριου Γέζι Οσολίνσκι, της Βασίλισσας Μαρία Καζιμίρα Λουίζα ντε Λα Γκρανζ ντ'Αρκιάν και του Στρατάρχη Φραντσίσεκ Μπιελίνσκι.

Η Μπροντνίτσα προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας το 1772, κατά τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας, αλλά το 1807, κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, έγινε μέρος του βραχύβιου Δουκάτου της Βαρσοβίας. Το 1815, η Μπροντνίτσα, γνωστή ως Strasburg (Στράσμπουργκ) στα γερμανικά, προσαρτήθηκε ξανά από την Πρωσία. Το 1871, έγινε επίσης μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Μετά το 1785, οι Πρώσοι διέλυσαν το Κάστρο της Μπροντνίτσα, διατηρώντας μόνο τον πύργο, ο οποίος είναι σήμερα ο υψηλότερος γοτθικός πύργος στην Πολωνία ανατολικά του Βιστούλα, και λειτουργεί ως μουσείο και παρατηρητήριο. Η πόλη είχε μια προτεσταντική εκκλησία, μια καθολική εκκλησία, μια συναγωγή, ένα γυμνάσιο, ένα περιφερειακό δικαστήριο, ένα κεντρικό τελωνείο και πολλές εμπορικές επιχειρήσεις.

Ο 19ος αιώνας είδε 20 χιλιάδες Πολωνούς στρατιώτες να φυλακίζονται μετά την αποτυχία της Νοεμβριανής Εξέγερσης (1830–1831) και πολλούς κατοίκους της πόλης και ευγενείς που συμμετείχαν στην Ιανουαριανή Εξέγερση (1863). Στην περιοχή της Μπροντνίτσα, επίσης, οι Μασόβιοι αντάρτες αναζήτησαν καταφύγιο από τη ρωσική δίωξη μετά την αποτυχία της Ιανουαριανής Εξέγερσης. Η Bank Spółdzielczy w Brodnicy («Συνεταιριστική Τράπεζα της Μπροντνίτσα»), η οποία είναι η παλαιότερη πολωνική τράπεζα που λειτουργεί συνεχώς, ιδρύθηκε το 1862.[6] Το 1873, ιδρύθηκε μια πολωνική φιλομαθητική οργάνωση στο τοπικό γυμνάσιο, η δραστηριότητα της οποίας έληξε το 1901 λόγω της αντιπολωνικής πολιτικής της Γερμανίας.[6]

Μεταξύ 1886 και 1910, η Μπροντνίτσα απέκτησε σιδηροδρομικές συνδέσεις με τις Ντζιαουντόβο, Γκρούντζιοντς, Ιουάβα, Σιερπτς και Γιαμπουονόβο Πομόρσκιε, γεγονός που την κατέστησε σημαντικό σιδηροδρομικό κόμβο και προκάλεσε βιομηχανική πρόοδο. Τον 19ο αιώνα, η Γη του Χέουμνο (και συγκεκριμένα η Μπροντνίτσα) ήταν καταφύγιο για Πολωνούς πατριώτες που συνέβαλαν τα μέγιστα στην κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή της περιοχής, όπως ο Ιγκνάτσι Γουισκόφσκι.

 
Παρεκκλήσι αφιερωμένο στους πεσόντες Πολωνούς υπερασπιστές της Μπροντνίτσα του 1920

Τον Ιανουάριο του 1920, μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, η Μπροντνίτσα επανενσωματώθηκε με την Πολωνία, η οποία είχε πρόσφατα ανακτήσει την ανεξαρτησία της.[6] Στις 18 Αυγούστου 1920, η πόλη ήταν ο τόπος της νίκης της Πολωνίας επί των εισβολέων Σοβιετικών στη Μάχη της Μπροντνίτσα κατά τον Πολωνο-Σοβιετικό Πόλεμο. Στη δεκαετία του 1920, την πόλη επισκέφθηκαν ανώτατοι Πολωνοί αξιωματούχοι: ο Πρωθυπουργός Βιντσέτι Βίτος, ο Στρατάρχης Γιούζεφ Πιουσούτσκι και ο Πρόεδρος Στανίσουαφ Βοϊτσεχόφσκι.[6]

Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Πολωνίας (Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος), το 1939, οι Γερμανοί πραγματοποίησαν μαζικές συλλήψεις ντόπιων Πολωνών, οι οποίοι αργότερα δολοφονήθηκαν στην περιοχή ή απελάθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.[6][7] Μερικοί από αυτούς τους Πολωνούς δολοφονήθηκαν στο Σκρβίλνο μεταξύ 15 Οκτωβρίου και 15 Νοεμβρίου 1939 και στο Μπζεζίνκι τον Οκτώβριο του 1939.[8] Ο διευθυντής του τοπικού γυμνασίου του μεσοπολέμου, Κλέμεςν Μαλίτσκι, ήταν μεταξύ των Πολωνών διευθυντών και δασκάλων που δολοφονήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Οράνιενμπουργκ στο πλαίσιο του Intelligenzaktion Pommern.[9] Το 1940-1941, οι Γερμανοί πραγματοποίησαν απελάσεις Πολωνών, των οποίων τα σπίτια, τα καταστήματα και τα εργαστήρια παραδόθηκαν στη συνέχεια σε Γερμανούς αποίκους ως μέρος της πολιτικής Lebensraum (Ζωτικός χώρος).[10] Ένα σωφρονιστικό στρατόπεδο της Einsatzgruppen λειτουργούσε στην πόλη κατά τη διάρκεια της κατοχής,[11] και το 1944, οι Γερμανοί δημιούργησαν επίσης ένα υποστρατόπεδο του στρατόπεδο συγκέντρωσης Στούτχοφ, που προοριζόταν για γυναίκες κρατούμενες.[12] Η γερμανική κατοχή έληξε τον Ιανουάριο του 1945.

Κλίμα Επεξεργασία

Το κλίμα στην περιοχή έχει ήπιες διαφορές μεταξύ υψηλών και χαμηλών και υπάρχουν επαρκείς βροχοπτώσεις όλο το χρόνο. Ο υποτύπος της κλιματικής ταξινόμησης Κέππεν για αυτό το κλίμα είναι "Cfb". (Κλίμα Θαλάσσιας Δυτικής Ακτής).[13]

Κλιματικά δεδομένα Μπροντνίτσα
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 15.0 16.6 24.1 30.0 34.0 36.2 38.2 37.7 34.1 27.3 20.2 16.8 38,2
Μέση Μέγιστη °C (°F) 2.3 2.9 8.3 13.6 19.4 22.1 24.6 24.5 19.3 13.9 6.7 3.2 13,4
Μέση Μηνιαία °C (°F) −1.2 −0.7 4.0 9.8 14.9 18.2 20.1 19.8 15.3 9.9 4.4 0.2 9,6
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −4.6 −4.3 −0.3 6.0 10.3 14.3 15.5 15.1 11.3 5.9 2.1 −2.8 5,7
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −28.5 −27.6 −21.3 −6.8 −3 1.1 4.7 3.0 −3.8 −6.9 −15.2 −22.4 −28,5
Υετός mm (ίντσες) 25 23 30 38 45 62 70 58 35 39 37 30 492
υγρασίας 81 82 75 68 63 68 70 72 74 77 80 82 74
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων 14 12 11 9 11 12 13 13 9 12 14 12 142
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 56 67 118 179 230 237 236 229 171 122 55 40 1.740
Πηγή: Πολωνική Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία (πλησιέστερη πόλη που έχει καταγραφεί)

Διεθνείς σχέσεις Επεξεργασία

Αδελφοποιημένες πόλεις Επεξεργασία

Η Μπροντνίτσα είναι αδελφοποιημένη με τις:

Εικόνες Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/040410702011-0982954?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 3  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  3. Κάρολ Γκούρσκι, Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce: zbiór tekstów źródłowych, Instytut Zachodni, Πόζναν, 1949, σελ. 11 (πολωνικά)
  4. Γκούρσκι, σελ. 76
  5. Γκούρσκι, σελ. 88-90, 206-207
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 «Historia». Urząd Miejski w Brodnicy (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  7. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2009). Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 173. 
  8. Wardzyńska (2009), σελ. 174-175
  9. Wardzyńska (2009), σελ. 180
  10. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2017). Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελίδες 77, 101, 104. ISBN 978-83-8098-174-4. 
  11. «Einsatzgruppen-Straflager Strasburg (Westpreußen)». Bundesarchiv.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020. 
  12. «Strassburg (Brodnica)» (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  13. Climate Summary for Poznan, Poland (nearest city on record)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία