Ο πρίγκιπας της Αιγύπτου (ταινία)

Ο πρίγκιπας της Αιγύπτου (αγγλ. The Prince of Egypt) είναι επική ταινία κινουμένων σχεδίων-μιούζικαλ αμερικάνικης παραγωγής του 1998 και η πρώτη κλασική ταινία κινουμένων σχεδίων που εκδόθηκε από τη DreamWorks Studios. Η ταινία είναι προσαρμογή της βιβλικής ιστορίας της Εξόδου, παρακολουθώντας τη ζωή του προφήτη Μωυσή από το παλάτι του Φαραώ όπου ζει ως πρίγκιπας μέχρι την εκπλήρωση του πεπρωμένου του: να οδηγήσει τα παιδιά του Ισραήλ εκτός της Αιγύπτου. Η ταινία σκηνοθετήθηκε από τους Μπρέντα Τσάπμαν, Σάιμον Γουέλς και Στίβεν Χάινκερ. Τα τραγούδια της ταινίας συνδέθηκαν από τον Στέφεν Σκουάρτζ και η μουσική απο τον Χανς Ζίμμερ. Τις φωνές τους δάνεισαν πλήθος γνωστών ηθοποιών του Χόλιγουντ όπως οι Βαλ Κίλμερ, Ρέιφ Φάινς, Στιβ Μάρτιν, Μισέλ Φάιφερ, Σάντρα Μπούλοκ κ.ά. Επίσης επαγγελματίες τραγουδιστές ερμήνευσαν τα κομμάτια τους εκτός από τους Ρέιφ Φάινς, Στιβ Μάρτιν, Μισέλ Φάιφερ, οι οποίοι ερμήνευσαν τα δικά τους κομμάτια: "Οι Πληγές",("The Plagues"),"Παίζεις με τα Μεγάλα Αγόρια" ("Playing with the Big Boys"), "Όταν Πιστεύεις"("When you Believe") και την Όφρα Χάζα, η οποία ερμήνευσε το "Deliver Us" ("Λύτρωσέ Μας").

Ο πρίγκιπας της Αιγύπτου (ταινία)
Σκηνοθεσία	Simon Wells, Brenda Chapman και Steve Hickner
Παραγωγή	Τζέφρι Κάτζενμπεργκ
Σενάριο	Philip LaZebnik και Νίκολας Μεϊερ
Βασισμένο σε	Έξοδος
Ηθοποιοί φωνής	Βαλ Κίλμερ, Ρέιφ Φάινς, Μισέλ Φάιφερ, Σάντρα Μπούλοκ, Τζεφ Γκόλντμπλουμ, Πάτρικ Στιούαρτ, Ντάνι Γκλόβερ, Στιβ Μάρτιν, Μάρτιν Σορτ, Όφρα Χάζα, Έλεν Μίρεν, Sally Dworsky και Anne Lockhart
Μουσική	Χανς Ζίμμερ
Φωτογραφία	Άντριαν Μπίντλ
Μοντάζ	Nick Fletcher
Εταιρεία παραγωγής	Dreamworks Animation και Dreamworks S.K.G.
Πρώτη προβολή	4  Ιουλίου 1997 και 3  Ιουλίου 1997
Διάρκεια	99 λεπτά
Προέλευση	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Γλώσσα	Αγγλικά και Εβραϊκά
δεδομένα ()

Η αρχή & Η επιτυχία

Ο Τζέφρι Κάτζενμπεργκ (γνωστός για τις κινηματογραφικές ταινίες κινουμένων σχεδίων Η μικρή γοργόνα, Η πεντάμορφη και το τέρας, Αλαντίν και Ο βασιλιάς των λιονταριών) είχε την ιδέα για την προσαρμογή μιας ταινίας με θέμα τις Δέκα Εντολές από τον καιρό που εργαζόταν στην Ντίσνεϊ, η ιδέα πραγματοποιήθηκε όταν ιδρύθηκε η DreamWorks Studios το 1994. Για τη δημιουργία της ταινίας το προσωπικό της DreamWorks επανδρώθηκε και από τεχνικούς που δούλευαν στην Ντίσνεϊ. Ο Πρίγκιπας της Αιγύπτου προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 18 Δεκεμβρίου 1998 και σε Home-Video στις 14 Σεπτεμβρίου 1999. Το τραγούδι της ταινίας "When you Believe" ερμηνεύθηκε από τις Γουίτνεϊ Χιούστον και Μαράια Κάρεϊ και κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού στα Academy Awards του 1999. Η Όφρα Χάζα ερμήνευσε το τραγούδι "Deliver Us" σε 18 γλώσσες.

Πλοκή

Στην αρχαία Αίγυπτο, οι απόγονοι του Ιακώβ έχουν υποδουλωθεί από τους Αιγύπτιους Φαραώ, οι οποίοι τους χρησιμοποιούν για την κατασκευή ναών. Επί βασιλείας Σέτι Α΄, οι Εβραίοι είναι πληθυσμιακά περισσότεροι από τους Αιγύπτιους κι υπό το φόβο εξέγερσης, ο Σέτι διατάζει να θανατωθούν όλα τα αρσενικά μωρά των Εβραίων στον Νείλο. Ενώ οι σκλάβοι προσεύχονται στον Θεό να τους λυτρώσει από τα δεσμά τους και να οδηγήσει στη Γη της Επαγγελίας, η Ιωχαβέδ (Όφρα Χάζα), θέλοντας να προστατέψει τον νεογέννητο γιο της από τον θάνατο, με τη βοήθεια των μεγαλύτερων παιδιών της, Μαριάμ και Ααρών, ξεφεύγει από τους στρατιώτες και αφήνει το μωρό στον Νείλο μέσα σε ένα καλάθι από πάπυρο. Η Μαριάμ παρακολουθεί το καλάθι το οποίο φτάνει στο παλάτι του Φαραώ και ανακαλύπτεται από τη βασίλισσα Τία (Χριστίνα Στόγια) και τον μικρό της γιο, Ραμσή. Η βασίλισσα αποφασίζει να υιοθετήσει το αγοράκι και το ονομάζει Μωυσή.

20 χρόνια μετά, ο Ραμσής Β΄ (Κώστας Αποστολίδης) και ο Μωυσής (Λεωνίδας Κακούρης) επιπλήττονται από τον Σέτι (Δημήτρης Κοντογιάννης) καθώς, κατά λάθος, οι πρίγκιπες προκάλεσαν ζημιές σε έναν υπό κατασκευή ναό, όμως ο δεύτερος είναι ιδιαίτερα αυστηρός με τον πρώτο και τον αποκαλεί "αδύναμο κρίκο". Ο Μωυσής, όμως, πιστεύοντας ότι άδικα ο Σέτι κατηγορεί τον αδελφό του ζητά από τον Φαραώ να δώσει στον Ραμσή μια ευκαιρία να αποδείξει την αξία του. Το ίδιο απόγευμα στο συμπόσιο, ο Σέτι τον ορίζει αντιβασιλέα και οι αρχιερείς του προσφέρουν ως τιμή ένα κορίτσι από τη Μαδιάμ, τη Σεπφώρα (Υρώ Λούπη). Ο Ραμσής την προσφέρει με τη σειρά του στον αδερφό του, αλλά η κοπέλα προσβάλλοντάς τους προσπαθεί να το σκάσει κι ο δεύτερος την πετά στην τεχνητή μικρή λίμνη της αίθουσας. Αργότερα, ο Ραμσής ονομάζει τον αδερφό του "βασιλικό αρχιτέκτονα" δίνοντάς του το δακτυλίδι του. Όταν επιστρέφει στο δωμάτιό του βοηθά τη Σεπφώρα να φύγει από το παλάτι. Καθώς την ακολουθεί, στις εβραϊκές συνοικίες συναντά δυο σκλάβους σε ένα πηγάδι, την Μαριάμ (Βάνα Ζάκα) και τον Ααρών (Γιώργιος Πετρόχειλος). Η Μαριάμ προσπαθεί να τον πείσει για την καταγωγή και το παρελθόν του, όμως εκείνος αρνείται να την ακούσει. Όταν επιστρέφει στο παλάτι, βλέπει έναν εφιάλτη για το παρελθόν του και τη φρικτή μοίρα που τον περίμενε. Στο τέλος κι οι ίδιοι του οι γονείς του φανερώνουν την αλήθεια.

Την επόμενη μέρα, ο Μωυσής πηγαίνει να βρει το Ραμσή στον υποκατασκευή ναό όταν βλέπει ένα Αιγύπτιο να μαστιγώνει βάναυσα έναν γέρο Εβραίο. Προσπαθώντας να υπερασπιστεί τον σκλάβο, σπρώχνει τον Αιγύπτιο και τον ρίχνει από τη σκαλωσιά σκοτώνοντάς τον. Μη μπορώντας να το αντέξει αποφασίζει να φύγει από την Αίγυπτο. Μάταια ο Ραμσής προσπαθεί να τον πείσει να μείνει κι ο Μωυσής με βαριά καρδιά τον αποχαιρετά. Μετά από 40 μέρες περιπλάνησης στην έρημο, ο Μωυσής φτάνει στη Μαδιάμ, όπου σώζει τις κόρες του αρχιερέα Ιοθόρ (Ρένος Μάντης) από δυο ληστές. Ο ιερέας τον υποδέχεται στη φυλή του, κι αφού μυείται στο νέο πολιτισμό, παίρνει τη Σεπφώρα, τη μεγάλη κόρη του Ιοθόρ, ως γυναίκα του. Μια μέρα ακολουθώντας ένα πρόβατο, ο Μωυσής βλέπει μια καιόμενη βάτο και συνομιλεί με τον Θεό του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, ο οποίος του ανακοινώνει την απόφασή του να ελευθερώσει τους Εβραίους από τα δεσμά της δουλείας στην Αίγυπτο και να τους οδηγήσει σε γη "ρέουσα μέλι και γάλα" κι ότι θα στείλει εκείνον στο Φαραώ. Αρχικά ο Μωυσής δυσπιστεί, όμως ο Θεός τον ενθαρρύνει, προειδοποιώντας τον όμως ότι ο Φαραώ δεν θα ακούσει.

Μαζί με τη Σεπφώρα, ο Μωυσής επιστρέφει στην Αίγυπτο ώστε να εκπληρώσει το θέλημα του Θεού και προς έκπληξή του βλέπει ότι ο Ραμσής είναι πια Φαραώ της Αιγύπτου. Όταν ο Μωυσής ζητά την απελευθέρωση των Εβραίων και μεταμορφώνει το ραβδί του σε κόμπρα δείχνοντας τη δύναμη του Θεού, έρχεται αντιμέτωπος με τους αρχιερείς Χότεπ (Τάσος Κωστής) και Χόι (Γιώργος Μικρογιαννάκης), οι οποίοι μεταμορφώνουν τα ραβδιά τους σε κόμπρες. Στην ιδιωτική τους συνομιλία, ο Ραμσής αρνείται κατηγορηματικά να ελευθερώσει τους Εβραίους και διπλασιάζει τον φόρτο εργασίας τους. Με τη βοήθεια της Μαριάμ, ο Μωυσής καταφέρνει να συσπειρώσει τους Εβραίους σκλάβους γύρω του, ενώ οι συνεχείς αρνήσεις του Ραμσή φέρνουν 9 πληγές στην Αίγυπτο. Με το πέρασμα της 9ης πληγής, ο Μωυσής πηγαίνει να τον προειδοποιήσει για κάτι άλλο, χειρότερο από κάθε άλλη πληγή, όμως αρνείται να ακούσει κι απειλεί ότι θα σκοτώσει τα παιδιά των Εβραίων. Ο Μωυσής επιστρέφει στις συνοικίες και προειδοποιεί τους Εβραίους για τη 10η πληγή: τον θάνατο των πρωτότοκων. Εκείνη τη νύχτα, ο άγγελος του θανάτου χτυπά τα πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων μαζί και τον γιο του Ραμσή. Πληγωμένος, δίνει άδεια στο Μωυσή να πάρει το λαό του και να φύγει. Έξω από το παλάτι, ο Μωυσής θρηνεί για τον πόνο που προκλήθηκε στον Ραμσή.

Το χάραμα, ο Μωυσής, η Σεπφώρα, ο Άαρων και η Μαριάμ οδηγούν τους Εβραίους στην Ερυθρά Θάλασσα, όμως ο Ραμσής έχοντας αλλάξει γνώμη ετοιμάζεται να επιτεθεί με τα στρατεύματα του. Ο Μωυσής χτυπά το ραβδί του στη θάλασσα, χωρίζοντάς την στη μέση ώστε να περάσουν από μέσα της. Όταν, όμως η φωτιά που κρατούσε τα στρατεύματα των Αιγυπτίων υποχωρεί, ο Ραμσής διατάζει τους στρατιώτες να σκοτώσουν τους Εβραίους, τότε η θάλασσα κλείνει πνίγοντας τους στρατιώτες και βγάζοντας το Ραμσή στη στεριά. Ο Μωυσής, από την άλλη πλευρά της Ερυθράς, αποχαιρετά τον αδελφό του και οδηγεί τους Εβραίους στο Σινά από όπου λαμβάνει τις Δέκα Εντολές.

Πληροφορίες σχετικά με την ταινία

• Όταν η Όφρα Χάζα κλήθηκε από τον Χανς Ζίμμερ για να ερμηνεύσει την Ιωχαβέδ, οι σχεδιαστές εντυπωσιάστηκαν από την ομορφιά της και έδωσαν στην Ιωχαβέδ τη μορφή της.
• Η Μπρέντα Τσάπμαν δάνεισε τη φωνή της στη Μαριάμ όταν ερμήνευσε το νανούρισμα του ποταμού (η σκηνή της συνάντησης Μωυσή-Μαριάμ-Ααρών).
• Ο Σάιμον Γουέλς δάνεισε τη φωνή του στο σκλάβο που μαστιγώνεται από τον Αιγύπτιο.
• Για τη δημιουργία της ταινίας χρειάστηκαν 4 χρόνια ενώ κλήθηκαν να βοηθήσουν ιστορικοί, αρχαιολόγοι και χριστιανοί, Εβραίοι και μουσουλμάνοι θεολόγοι. Οι συντελεστές ταξίδεψαν μέχρι την Αίγυπτο για να συλλέξουν υλικό.
• Προτεραιότητα στον σχεδιασμό δόθηκε στα φυσικά τοπία.
• Ο σχεδιασμός των χαρακτήρων έγινε με βάση τα φυσικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων ώστε να φαίνεται πιο ρεαλιστικός.
• Για την πιο ρεαλιστική παρουσίαση του κλεισίματος της Ερυθράς Θάλασσας, παρατήρησαν της σκηνές του ναυαγίου της ταινίας Τιτανικός.
• Η ταινία απέσπασε 218,6 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.
• Το Διεθνές Τμήμα (International Department) της Dreamworks εργάστηκε 7 μήνες πάνω στην προβολή, τη διανομή ρόλων και την προώθηση της ταινίας σε 50 χώρες.
• Η προβολή της ταινίας απαγορεύτηκε στις αραβικές χώρες εξαιτίας του ισλαμικού νόμου περί απεικόνισης ιερών προσώπων.

Πληροφορίες σχετικά με την Ελληνική Μεταγλώττιση

• Η ταινία έκανε πρεμιέρα στην Ελλάδα στις 18 Δεκεμβρίου 1998, δύο μέρες μετά την πρεμιέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
• Στη σκηνή της Καιόμενης Βάτου, ο Θεός μιλά στο Μωυσή στην Αρχαία Ελληνική Γλώσσα.
• Η Έλλη Κοκκίνου παρέμεινε καθ' όλη τη διάρκεια της μεταγλώττισης στο στούντιο.

Πρόλογος

Στις 7 Νοεμβρίου 2000, κυκλοφόρησε αποκλειστικά σε DVD η ταινία Ιωσήφ: Ο βασιλιάς των ονείρων (Joseph: The King of Dreams). Πρόκειται για την προσαρμοσμένη ιστορία του Ιωσήφ, από το βιβλίο της Γένεσης, του ενδέκατου και πιο αγαπημένου γιου του Ιακώβ, με το χάρισμα της ερμηνείας ονείρων, που πουλιέται σκλάβος από τα μεγαλύτερα αδέλφια του, ωστόσο θα αναδειχθεί σε ανώτατο άρχοντα της Αιγύπτου. Η συγχώρεση που δίνει στα αδέλφια του συνοδεύεται και από την εγκατάσταση των οικογενειών του Ιακώβ στην Αίγυπτο. Η ταινία αποτελεί πρόλογο στον Πρίγκιπα της Αιγύπτου.

Soundtrack

Την μουσική σύνθεση ανέλαβε ο βραβευμένος με Όσκαρ Χανς Ζίμμερ και τη στιχουργία ανέλαβε ο Στέφαν Σκουάρτζ. Τους ελληνικούς στίχους έγραψε η Άννα Ιωαννίδου.

01. When You Believe (Γουϊτνεϊ Χιούστον, Μαράια Κάρεϊ)

02. Deliver Us

03. Reprimand

04. Following Tzipporah

05. All I Ever Wanted (with Queen's Reprise)

06. Goodbye Brother

07. Through Heaven's Eyes

08. The Burning Bush

09. Playing With the Big Boys Now

10. Rally & The Plagues

11. Cry

12. Death of the First Born

13. When You Believe

14. Red Sea

15. I'll Get There

16. Humanity

(Η λίστα είναι ενδεικτική, κυκλοφορούν κι άλλες εκδόσεις με επιπλέον σάουντρακ της ταινίας όπως Nile of Blood, Goodbye Brother (Finale) και Chariot Race).

Το "Deliver Us" σε άλλες γλώσσες με ερμηνεύτρια την Όφρα Χάζα

Αγγλικά: "Deliver Us"

Γαλλικά: "Délivre nous"

Φινλανδικά: "Johdata"

Νορβηγικά: "Og Fri Oss Ut"

Σουηδικά: "Befria Oss"

Πολωνικά: "Uwolnij Nas"

Ελληνικά: "Ελεύθεροι"

Εβραϊκά: "Hoshi'a Na"

Γερμανικά: "Erlöse uns"

Ιταλικά: "Ascoltaci"

Σλοβάκικα: "Vyslobod' nas" (Σώσε μας)

Ισπανικά (και Λατινικής Αμερικής): "Libéranos"

Τσέχικα: "Tak vyveď nás"

Πορτογαλικά (και Βραζιλιάνικα): "Vem Libertar"

Ολλανδικά: "Verlos ons, Heer"

Ουγγρικά: "Szabadíts"

Τραγούδια (ελληνική απόδοση)

• "Deliver Us" : "Ελεύθεροι" - Όφρα Χάζα, Φραντζέσκα Τσολάκη, Athens Choral Workshop
• All I Ever Wanted" : " 'Ό,τι είχα Ποθήσει" - Ποίμης Πέτρου, Κατερίνα Κυριάκου
• Through Heaven's Eyes" : "Μέσα απ' τα Μάτια του Ουρανού" - Άλεξ Παναγής
• "Playing with the Big Boys Now": " Τα Βάζεις με τους Δυνατούς" - Βαγγέλης Άλκιμος, Γιώργος Μικρογιαννάκης
• "The Plagues" : "Είπε ο Θεός" - Ποίμης Πέτρου, Γιάννης Κούτρας, Athens Choral Workshop
• "When you Believe" : "Την Πίστη Αν Βρεις" - Χριστίνα Αργύρη, Έλλη Κοκκίνου, Athens Choral Workshop

Ηθοποιοί

Ρόλος	Φωνή	Ερμηνεία
Μωυσής/Θεός	Λεωνίδας Κακούρης	Ποίμης Πέτρου (Μωυσής)
Ραμσής Β'	Κώστας Αποστολίδης	Γιάννης Κούτρας
Ιωχαβέδ	Όφρα Χάζα	Όφρα Χάζα
Μαριάμ	Βάνα Ζάκα	Χριστίνα Αργύρη / Βάνα Ζάκα (νανούρισμα)
Σεπφώρα	Υρώ Λούπη	Έλλη Κοκκίνου
Σέτι Α'	Δημήτρης Κοντογιάννης	(Δεν ερμηνεύει τραγούδι)
Βασίλισσα Τια	Χριστίνα Στόγια	Κατερίνα Κυριάκου
Ιοθόρ	Ρένος Μάντης	Άλεξ Παναγής
Χότεπ	Τάσος Κωστής	Βαγγέλης Άλκιμος
Χόι	Γιώργος Μικρογιαννάκης	Γιώργος Μικρογιαννάκης
Άαρων	Γιώργος Πετρόχειλος	(Δεν ερμηνεύει τραγούδι)
μικρή Μαριάμ	Φραντζέσκα Τσολάκη	Φραντζέσκα Τσολάκη