Φολόη

οροπέδιο της Ελλάδας

Το οροπέδιο της Φολόης βρίσκεται στις νοτιοδυτικές κάτω απολήξεις του όρους Ερυμάνθου επί των οροπεδίων Φολόης και Πηνείας. Εμπίπτει διοικητικά στους Δήμους Λασιώνος και Φολόης και στα όρια των Δήμων Λαμπείας και Ωλένης. Στο οροπέδιο απαντάται ένα από τα μεγαλύτερα δάση βελανιδιών. Καλύπτει μια έκταση 42 χιλιάδων στρεμμάτων και είναι από τα λίγα αμιγώς σπερμοφυή σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Συντεταγμένες: 37°45′N 21°45′E / 37.750°N 21.750°E / 37.750; 21.750

Φολόη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Φολόη
37°45′0″N 21°45′0″E
ΧώραΕλλάδα
Γεωγραφική υπαγωγήΠελοπόννησος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Σχετικά με την ονομασία Κάπελη, δείτε: Κάπελη
Άποψη του δρυοδάσους της Φολόης.

Το δάσος της Φολόης ή αλλιώς της Κάπελης βρίσκεται μέσα στις λεκάνες απορροής των ποταμών Ερυμάνθου και Πηνειού. Οι δυσμενείς κλιματικές και εδαφικές συνθήκες προσδίδουν στο δάσος προστατευτικό χαρακτήρα τόσο στο έδαφος όσο στις καλλιέργειες και στα έργα πολιτισμού, από τα οποία διέρχονται οι ποταμοί Αλφειός και Πηνειός. Το δασικό σύμπλεγμα Κάπελης-Φολόης[1] με μέσο ύψος 600 μέτρα είναι ένα πλούσιο οικοσύστημα με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Το κυνήγι επιτρέπεται στην περιοχή από 20 Αυγούστου έως τα τέλη Φεβρουαρίου ύστερα από απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, η οποία καθορίζει τα είδη ζώων που επιτρέπεται το κυνήγι τους. Υπάρχουν ζώνες που επιτρέπεται το κυνήγι και σε κάποιες περιοχές που απαγορεύεται για να μπορούν τα ζώα και τα πουλιά να πολλαπλασιάζονται. Τα αναπαραγόμενα είδη είναι ο φιδαετός Circaetus gallicus, ο χρυσαετός Aquila chrysaetos, ο πετρίτης Falco peregrinus, ο μπούφος Bubo bubo, η αλκυόνη Alcedo atthis, ο λευκονώτης Dendrocopos leucotos και ο μουστακοτσιροβάκος Sylvia rueppelli. Τα επιτρεπόμενα είδη κυνηγιού είναι ο λαγός, η ορεινή πέρδικα, τα αγριογούρουνα στην περιοχή του Ερυμάνθου, αποδημητικά πουλιά, αγριοπερίστερα, φάσες μπεκάτσες, τρυγόνια κ.ά.

Από το δάσος σήμερα καλύπτονται μερικώς οι ατομικές ανάγκες σε καυσόξυλα και οι μικροεπαγγελματικές ανάγκες σε στρογγυλή ξυλεία των κατοίκων της περιοχής Δασαρχείου Πύργου, πλην όμως η ετήσια παραγωγή δεν καλύπτει επαρκώς τις ανάγκες.

Οροπέδιο Φολόη-Κάπελη Επεξεργασία

 
Άποψη του δρυοδάσους της Φολόης.

Βρίσκεται στην ορεινή Ηλεία, στα σύνορα Αρκαδίας-Αχαΐας, στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του όρους Ερυμάνθου. Διοικητικά ανήκει στους Δήμους Λασιώνος και Φολόης και στα όρια των Δήμων Λαμπείας και Ωλένης σε υψόμετρο 600-630 μέτρων καλύπτοντας έκταση 42.000 στρεμμάτων. Πήρε το όνομά του από την μυθολογία και τον βασιλιά των Κενταύρων Φόλο, φίλο του Ηρακλή.

Σε όλο το οροπέδιο κυριαρχεί η ευθύκορμη βελανιδιά (δρυς), την οποία ο λαός της περιοχής ονόμασε Κάπελη[1], που σημαίνει πυκνό δάσος ή άφθονο δάσος. Η Κάπελη λέγεται και «μπαλκόνι της Ηλείας». Από τα ψηλότερα βουνά φαίνεται σαν μεγάλο αλώνι με ακτίνα δέκα χιλιομέτρων, ενώ από τα χαμηλότερα σαν δρεπάνι. Είναι ένα από τα σπανιότερα δάση, μοναδικό στα Βαλκάνια. Οι βελανιδιές του είναι ψηλές, άλλες ευθείς σαν κυπαρίσσια και άλλες χοντρές πολύκλωνες. Κάτω από τον ίσκιο τους ευδοκιμεί μόνο η φτερίνα και τα σφερδούκλια.

Η Κάπελη παλαιότερα ήταν όλη ενωμένη. Τώρα πλέον αποτελείται από την λεγόμενη από τούς ντόπιους Αντρωνέικη, την οποία χωρίζει μεγάλη χαράδρα με την Κουμανέικη και την Γιαρμενέικη. Εδώ πηγάζει ο Πηνειός ποταμός ή Πηνειακός Λάδωνας και σχηματίζεται το φαράγγι γύρω από το Αντρώνι, που χαρακτηρίζεται ως οικότοπος μεγάλης ιστορικής και οικολογικής αξίας. Λέγεται ότι εδώ ο Ηρακλής έριξε δίχτυ για να πιάσει τον Ερυμάνθιο Κάπρο. Ο περίπατος στο φαράγγι καθώς και στο δάσος ζωντανεύει τους μύθους για τους Κενταύρους.

Το οροπέδιο Φολόης είναι προστατευόμενος βιότοπος του Natura 2000 κατά μία έκταση 97,49 τ.χλμ.[2][3]

 
Φύλλα και καρποί δρυός

Χλωρίδα Επεξεργασία

Κοντά στις κατοικημένες περιοχές και στις χαράδρες συναντώνται καστανιές, οξιές, πλατάνια, πουρνάρια, αριές, κουμαριές, ρείκια, σπάρτα, καρυδιές, οπωροφόρα δέντρα και ορεινότερα σφάκα. Ωστόσο, μεγάλα κομμάτια του δάσους κόπηκαν και εκχερσώθηκαν από καταπατητές για να γίνουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις και για να εκμεταλλευτούν την ξυλεία.

 
Γάιδαρος στο οροπέδιο Φολόης

Πανίδα Επεξεργασία

Στην πλούσια πανίδα της κατά την αρχαιότητα και μέχρι το 1950, είχε αγριογούρουνα, ζαρκάδια, ελάφια, ρήσους, ικτίνους. Σήμερα συναντάμε λαγούς, κουνάβια, αλεπούδες, τσακάλια, νυφίτσες, σκαντζόχοιρους και χελώνες. Από ορνιθοπανίδα συναντάμε πέρδικες, μπεκάτσες, φάσες, κίσσες, κούκους, τρυγόνια, τσαλαπετεινούς, κορυδαλλούς, δρυοκολάπτες, αετούς, αετομάχια, ξεφτέρια και κουκουβάγιες.

Έχει ποικιλία ζωυφίων και μάλιστα από τις κατώτερες συνομοταξίες των εντόμων και ερπετών όπως οχιές, αστρίτες, δεντρογαλιές, αστριτοχιές, σαΐτες, σαύρες, γαϊδουρομουστέλες και χελώνες.

Κλίμα Επεξεργασία

Η Κάπελη είναι άνυδρη και ξηρή το καλοκαίρι. Διατηρείται μόνο από την υγρασία, η οποία συντηρείται στο έδαφος λόγω της πυκνότητας των δέντρων που δεν αφήνουν τον ήλιο να περάσει.

Πολλοί αριθμημένοι δασικοί δρόμοι διασχίζουν την Κάπελη που προσφέρεται για ιππασία και ποδηλατοδρομία. Στην περιοχή «Λάκα-πούσι» δεντροφυτεύτηκε έκταση 100 στρεμμάτων πριν 20 χρόνια ώστε να χρησιμεύσει για παραγωγή νέων φυτών.

Η περιβαλλοντική ποιότητα του δάσους επιβεβαιώνεται από την αξιολόγηση ως σημαντική περιοχή για τα πουλιά της Ελλάδος (ΣΠΠΕ). Έχει απογραφεί με την Οδηγία των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ) του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την διατήρηση των φυσικών οικοτόπων της άγριας πανίδας και της αυτοφυούς χλωρίδας και είναι επιλέξιμο να ενταχθεί στο κοινοτικό δίκτυο Natura 2000.

Τοπικά προϊόντα Επεξεργασία

Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ασχολείται με την κτηνοτροφία. Από το γάλα των αιγοπροβάτων οι κάτοικοι παράγουν τυρί (φέτα και μυζήθρα) και γιαούρτι και να καλύψουν τις ανάγκες τους σε γαλακτοκομικά. Το κρέας είναι εξαιρετικής ποιότητας. Το έδαφος και οι κλιματολογικές συνθήκες ευνοούν την παραγωγή καρυδιών, κερασιών και κρασιού από τα ντόπια αμπέλια. Επίσης, εξαιρετικής ποιότητας είναι και το μέλι που παράγεται στην περιοχή. Πρόκειται για μέλι από άνθη κυρίως καστανιάς και βελανιδιάς που του δίνουν και το χαρακτηριστικό σκούρο χρώμα του[4].

Φωτοθήκη Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 http://www.antroni.gr/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=20&Itemid=47
  2. votaniki (11 Ιανουαρίου 2019). «Οροπέδιο Φολόης (GR2330002) - Βοτανική» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2019. 
  3. «Oropedio Folois». Protected Planet. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2019. 
  4. «VisitFoloi: Τοπικά Προϊόντα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία