Βικιπαίδεια

Χάρολντ Γιούρυ

Αμερικανός φυσικοχημικός βραβευμένος με Νόμπελ Χημείας

Ο Χάρολντ Κλέυτον Γιούρυ (Harold Clayton Urey, 29 Απριλίου 1893 – 5 Ιανουαρίου 1981) ήταν Αμερικανός φυσικοχημικός, του οποίου η πρωτοποριακή έρευνα πάνω στα ισότοπα του χάρισε το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1934 για την ανακάλυψη του δευτερίου. Επίσης διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του πρώτου πυρηνικού όπλου («ατομική βόμβα»), αλλά και στις θεωρίες της εμφανίσεως της πρώτης ζωής από ανόργανη ύλη, με το περίφημο Πείραμα Miller-Urey.[21]

Χάρολντ Γιούρυ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Harold Clayton Urey (Αγγλικά Αμερικής)
Γέννηση29  Απριλίου 1893[1][2][3]
Walkerton
Θάνατος5  Ιανουαρίου 1981[1][2][3]
Λα Χόγια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[4]
ΣπουδέςEarlham College
Πανεπιστήμιο της Μοντάνα
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ
Πανεπιστήμιο Κολούμπια
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστρονόμος
χημικός
physical chemist
φυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου
συγγραφέας[5]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Σικάγου
Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης
Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς
Πανεπιστήμιο Κολούμπια
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Σαν Ντιέγκο[6]
Lunar and Planetary Institute (από 1969)[7]
Οικογένεια
ΣύζυγοςFrieda Urey (1926–1981)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Νόμπελ Χημείας (1934)[8][9]
μετάλλιο Φράνκλιν (1943)
Μετάλλιο Αξίας
J. Lawrence Smith Medal (1962)
Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (1966)
Μετάλλιο Πρίστλυ (1973)[10]
Arthur L. Day Medal (1969)[11]
μετάλλιο Γουίλαρντ Γκιμπς (1934)[12]
Εθνικό Μετάλλιο των Επιστημών (1964)
V. M. Goldschmidt Award (1975)
συνεργάτης της Αμερικανικής Εταιρείας Φυσικής
μετάλλιο Ντέιβι (1940)[13]
Liversidge Award (1946)[14]
Guthrie Lecture (1957)
αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (1  Μαΐου 1947)[15]
Leonard Medal (1969)[16]
Linus Pauling Award (1970)[17]
Silliman Memorial Lectures (1950)
American Institute of Chemists Gold Medal (1972)[18]
Chemical Pioneer Award (1969)[19]
Βραβείο Ρέμσεν (1963)[20]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Οικογένεια και σπουδές Επεξεργασία

Ο Χάρολντ Κ. Γιούρυ γεννήθηκε στο χωριό Γουόκερτον (Walkerton), στο βόρειο μέρος της πολιτείας Ιντιάνα, και ήταν γιος του δημοδιδασκάλου και πάστορα των Αναβαπτιστών Σάμιουελ Κλέυτον Γιούρυ[22][23][24] και της συζύγου του Κόρα Ρεμπέκα, το γένος Ράινελ (Reinoehl).[25] Είχε έναν μικρότερο αδελφό, τον Κλάρενς, και μια μικρότερη αδελφή, τη Μάρθα. Η οικογένεια μετεγκαταστάθηκε στην Γκλεντόρα της Καλιφόρνια, μετά τη νόσηση του Σάμιουελ από φυματίωση, ελπίζοντας ότι το κλίμα θα βελτίωνε την υγεία του. Αλλά τελικώς ο Σάμιουελ πέθανε όταν ο Χάρολντ ήταν μόλις 6 ετών και η οικογένεια επέστρεψε στην Ιντιάνα προκειμένου να ζήσει μαζί με τη χήρα μητέρα της Κόρα.[26][23]

Ο Χάρολντ πήγε σε σχολείο των Άμις μέχρι την ηλικία των 14 ετών. Κατόπιν φοίτησε στο γυμνάσιο της μικρής πόλεως Κένταλβιλ της Ιντιάνα[25]. Αφού τελείωσε τη μέση εκπαίδευση, πήρε ένα δίπλωμα δασκάλου από το Κολέγιο Έρλχαμ[27] και δίδαξε σε ένα μικρό σχολείο στην Ιντιάνα. Αργότερα εγκαταστάθηκε στη Μοντάνα, όπου ζούσε τότε η μητέρα του, και συνέχισε να διδάσκει εκεί.[24]

Επιθυμώντας ωστόσο ανώτερες σπουδές, ο Γιούρυ εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Μοντάνα στη Μισούλα[28] το φθινόπωρο το 1914 και πήρε από εκεί πτυχίο ζωολογίας[29] το 1917.

Ως αποτέλεσμα της συμμετοχής των ΗΠΑ στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το ίδιο έτος, υπήρχε ισχυρή πίεση να υποστηριχθεί η πολεμική προσπάθεια. Ο Γιούρυ είχε ανατραφεί σε μια θρησκευτική πίστη που ήταν αντίθετη με τον πόλεμο. Τότε κάποιος από τους καθηγητές του του πρότεινε να υποστηρίξει την πολεμική προσπάθεια της χώρας του εργαζόμενος ως χημικός. Ο Γιούρυ ανέλαβε έτσι μια θέση στη Χημική Εταιρεία Barrett, στη Φιλαδέλφεια, κατασκευάζοντας TNT αντί να καταταγεί στον στρατό ως στρατιώτης.[23] Μεταπολεμικώς επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο της Μοντάνα ως βοηθός διδασκαλίας στη χημεία.[30][27]

Προκειμένου να παραμείνει εκεί ακολουθώντας ακαδημαϊκή σταδιοδρομία, το 1921 ο Γιούρυ εγγράφηκε στο πρόγραμμα διδακτορικού στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ, όπου σπούδασε θερμοδυναμική υπό τον Γκίλμπερτ Λιούις.[31] Η αρχική του διδακτορική διατριβή είχε ως θέμα τον ιονισμό των ατμών καισίου. Περιέπεσε ωστόσο σε δυσκολίες και ο Μεγκνάντ Σάχα δημοσίευσε μια καλύτερη εργασία πάνω στο ίδιο θέμα.[32][33] Τότε ο Γιούρυ άλλαξε θέμα και έγραψε διατριβή επί των καταστάσεων ιονισμού ενός ιδανικού αερίου, η οποία στη συνέχεια δημοσιεύθηκε στο Astrophysical Journal.[34] Μετά την απονομή του διδακτορικού του το 1923, ο Γιούρυ πήρε μια υποτροφία από το Αμερικανο-σκανδιναβικό Ίδρυμα, ώστε να μελετήσει στο Ινστιτούτο Νιλς Μπορ στην Κοπεγχάγη. Εκεί γνώρισε από κοντά τους Βέρνερ Χάιζενμπεργκ, Χανς Κράμερς, Βόλφγκανγκ Πάουλι, Γκέοργκ φον Χέβεσυ και Τζων Κλαρκ Σλέιτερ. Στο τέλος της παραμονής του εκεί, ο Γιούρυ ταξίδεψε στη Γερμανία, όπου συναντήθηκε με τους Άλμπερτ Αϊνστάιν και Τζέιμς Φρανκ.[35]

Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, ο Γιούρυ αποδέχθηκε μια υποτροφία του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνών των ΗΠΑ για μεταδιδακτορική έρευνα στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, αλλά και μια προσφορά θέσεως ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς. Επέλεξε τη δεύτερη. Στο Τζονς Χόπκινς οι Γιούρυ και Άρθουρ Ρούαρκ (Arthur Ruark, 1899-1979) συνέγραψαν το Atoms, Quanta and Molecules (1930), ένα από τα πρώτα κείμενα στην αγγλική γλώσσα με θέμα την κβαντομηχανική και τις εφαρμογές της πάνω σε συστήματα ατόμων και μορίων.[35] Το 1929 ο Γιούρυ έγινε αναπληρωτής καθηγητής της χημείας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη.[36]

Η έρευνα επί του δευτερίου Επεξεργασία

Τη δεκαετία του 1920 οι Γουίλιαμ Τζιόουκ και Χέρικ Λ. Τζόνστον ανεκάλυψαν τα σταθερά ισότοπα του οξυγόνου. Η φύση των ισοτόπων δεν ήταν τεκμηριωμένη εκείνη την εποχή, καθώς η ανακάλυψη του νετρονίου έγινε μόλις το 1932. Τότε οι επιστήμονες είχαν δύο συστήματα για την ταξινόμησή τους, με βάση τις χημικές και τις φυσικές ιδιότητές τους. Για το δεύτερο είδος ταξινομήσεως χρησιμοποιούσαν τον φασματογράφο μάζας. Επειδή ήταν γνωστό ότι το ατομικό βάρος του οξυγόνου ήταν σχεδόν ακριβώς 16πλάσιο εκείνου του υδρογόνου, οι Ρέυμοντ Μπιρτζ και Ντόναλντ Μένζελ υπέθεσαν ότι το υδρογόνο είχε και αυτό περισσότερα του ενός ισότοπα. Με βάση τη διαφορά μεταξύ των αποτελεσμάτων που έδιναν οι δύο μέθοδοι, προέβλεψαν ότι μόνο ένα στα 4500 άτομα υδρογόνου ήταν το βαρύ ισότοπο.[37]

Το 1931 ο Γιούρυ βάλθηκε να το ανακαλύψει. Μαζί με τον Τζωρτζ Μέρφυ υπολόγισαν από τη σειρά Balmer ότι το βαρύ ισότοπο έπρεπε να έχει φασματικές γραμμές με μήκος κύματος μικρότερο από ό,τι οι γραμμές του ελαφρού ισοτόπου κατά 1,1 έως 1,8 Å. Ο Γιούρυ είχε πρόσβαση σε έναν μεγάλο φασματογράφο, μια ευαίσθητη συσκευή που είχε προσφάτως εγκατασταθεί στο Κολούμπια και μπορούσε να επιτύχει διακριτική ικανότητα 1 Å ανά χιλιοστόμετρο.[38] Αλλά επειδή μόνο ένα άτομο στις 4,5 χιλιάδες θα ήταν βαρύ, η φασματική γραμμή που έδινε ο φασματογράφος ήταν πολύ αμυδρή και μόλις διακρινόταν. Για τον λόγο αυτόν ο Γιούρυ καθυστέρησε τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων τους μέχρι που είχε πιο βάσιμες ενδείξεις ότι επρόκειτο για βαρύ υδρογόνο[37]: Οι Γιούρυ και Μέρφυ υπολόγισαν από το μοντέλο Debye ότι το βαρύ ισότοπο θα είχε λίγο υψηλότερο σημείο βρασμού από ό,τι το ελαφρό. Με προσεκτική θέρμανση υγρού υδρογόνου, 5 λίτρα αυτού μπορούσαν να αποσταχθούν μέχρι που να παραμείνει 1 χιλιοστό του λίτρου, το οποίο θα ήταν εμπλουτισμένο στο βαρύ ισότοπο κατά 100 έως 200 φορές. Πήγαν έτσι στο εργαστήριο κρυογονικής στο Εθνικό Γραφείο Προτύπων στην πρωτεύουσα Ουάσινγκτον, όπου τους βοήθησε ο Φέρντιναντ Μπρίκγουεντ (Brickwedde), τον οποίο ο Γιούρυ είχε γνωρίσει στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς.[38]

Το πρώτο δείγμα που τους απέστειλε ο Μπρίκγουεντ είχε εξατμισθεί στους −253,2 °C σε πίεση 1 ατμόσφαιρας (100 kPa). Προς δυσάρεστη έκπληξή τους, δεν έδειξε ίχνη εμπλουτισμού. Τότε ο Μπρίκγουεντ είχε την υπομονή να τους ετοιμάσει ένα δεύτερο δείγμα, το οποίο είχε εξατμισθεί στους −25,1 °C και πίεση μόλις 7,1 kPa. Στο δείγμα αυτό, οι γραμμές Balmer που αντιστοιχούσαν στο βαρύ υδρογόνο ήταν επτά φορές εντονότερες.[37] Η εργασία που ανεκοίνωνε την ανακάλυψη του βαρέος υδρογόνου, το οποίο αργότερα ονομάσθηκε δευτέριο, δημοσιεύθηκε με τις υπογραφές των Γιούρυ, Μέρφυ και Μπρίκγουεντ[39] το 1932. Το 1934 ο Γιούρυ τιμήθηκε «για την ανακάλυψη του βαρέος υδρογόνου» με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας.[40]

Εργαζόμενος με τον Έντουαρντ Γουόσμπερν (Edward Wight Washburn, 1881-1934) από το Εθνικό Γραφείο Προτύπων, ο Γιούρυ ανεκάλυψε κατόπιν τον λόγο για τη μη ανίχνευση στο πρώτο δείγμα. Το υδρογόνο εκείνο είχε διαχωρισθεί από νερό με ηλεκτρόλυση, με αποτέλεσμα δείγμα με μειωμένη αναλογία σε δευτέριο. Επιπλέον, ο Φράνσις Γουίλιαμ Άστον ανέφερε ότι η τιμή που είχε υπολογίσει για το ατομικό βάρος του υδρογόνου ήταν λανθασμένη, ακυρώνοντας έτσι την αρχική συλλογιστική των Μπιρτζ και Μένζελ.[37]

Οι Γιούρυ και Γουόσμπερν επεχείρησαν με χρήση ηλεκτρολύσεως να δημιουργήσουν καθαρό βαρύ ύδωρ. Η τεχνική τους ήταν σωστή, αλλά τους πρόλαβε το 1933 ο Λιούις, ο οποίος είχε στη διάθεσή του τα μέσα του Μπέρκλεϋ.[41] Με χρήση της προσεγγίσεως Born-Oppenheimer, ο Γιούρυ και ο βιοχημικός Ντέιβιντ Ρίτενμπεργκ υπελόγισαν τις ιδιότητες αερίων που περιείχαν υδρογόνο και δευτέριο. Επεξέτειναν το ίδιο στον εμπλουτισμό ενώσεων του άνθρακα, του αζώτου και του οξυγόνου. Αυτές μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως ιχνηθέτες στη βιοχημεία, με αποτέλεσμα την επινόηση ενός εντελώς νέου τρόπου εξετάσεως των βιοχημικών αντιδράσεων.[42]

Ο Γιούρυ ίδρυσε το περιοδικό Journal of Chemical Physics in 1932 και υπήρξε ο πρώτος αρχισυντάκτης του[43], μέχρι το 1940.

Στο Πρόγραμμα Μανχάταν Επεξεργασία

 
Η «Εκτελεστική Επιτροπή S-1» στην Καλιφόρνια στις 13 Σεπτεμβρίου 1942. Από τα αριστερά στα δεξιά είναι οι Γιούρυ, Έρνεστ Λώρενς, Τζέιμς Κόναντ, Λύμαν Μπριγκς, Ε.Β. Μέρφρη και Άρθουρ Χ. Κόμπτον.

Την εποχή που ξέσπασε στην Ευρώπη ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, το 1939, ο Γιούρυ αναγνωριζόταν ως ένας από τους ειδικούς στον διαχωρισμό ισοτόπων. Μέχρι τότε διαχωρισμός ισοτόπων είχε γίνει μόνο σε ελαφρά στοιχεία. Το 1939 και το 1940 ο Γιούρυ δημοσίευσε δύο εργασίες επί του διαχωρισμού βαρύτερων ισοτόπων, όπου πρότεινε τον διαχωρισμό με φυγοκέντριση. Αυτό έλαβε μεγάλη σημασία εξαιτίας της εικασίας του Νιλς Μπορ ότι το ουράνιο 235 ήταν σχάσιμο.[44] Επειδή θεωρείτο «πολύ αμφίβολο το εάν μια αλυσιδωτή αντίδραση μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς τον διαχωρισμό του ουρανίου-235 από την υπόλοιπη ποσότητα ουρανίου»[45], ο Γιούρυ άρχισε εντατικές μελέτες τού πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί ο εμπλουτισμός του ουρανίου.[46] Εκτός από τον φυγοκεντρικό διαχωρισμό, ο Τζωρτζ Κιστιακόφσκι πρότεινε ότι η διαπίδυση αερίου ίσως να αποτελούσε μια πιθανή μέθοδο. Μια τρίτη δυνατότητα ήταν η θερμική διάχυση.[47] Ο Γιούρυ συντόνισε όλες τις ερευνητικές προσπάθειες διαχωρισμού ισοτόπων του ουρανίου, όσο και την προσπάθεια παραγωγής βαρέος ύδατος, το οποίο μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως επιβραδυντικό νετρονίων σε πυρηνικούς αντιδραστήρες.[48][49]

Τον Μάιο του 1941 ο Γιούρυ διορίσθηκε μέλος της «Επιτροπής ουρανίου», που επέβλεπε το πρόγραμμα του ουρανίου στα πλαίσια της Εθνικής Επιτροπής Αμυντικών Ερευνών (NDRC).[50] Το ίδιο έτος οι Γιούρυ και ο Τζωρτζ Πέγκραμ ηγήθηκαν μιας διπλωματικής αποστολής στην Αγγλία προκειμένου να αρχίσει συνεργασία πάνω στην ανάπτυξη της ατομικής βόμβας. Οι Βρετανοί ήταν αισιόδοξοι για τη διαπίδυση αερίων[51], αλλά ήταν σαφές ότι αμφότερες οι μέθοδοι αντιμετώπιζαν δυσθεώρητα τεχνικά εμπόδια.[52] Τον Μάιο του 1943, καθώς το Πρόγραμμα Μανχάταν μεγάλωνε, ο Γιούρυ τέθηκε επικεφαλής των πολεμικών Εργαστηρίων Υποκατάστατων Κραμάτων (SAM) στο Κολούμπια, που ήταν υπεύθυνο για το βαρύ ύδωρ και όλες τις διαδικασίες ισοτοπικού εμπλουτισμού εκτός από την ηλεκτρομαγνητική μέθοδο του Έρνεστ Λόρενς.[53]

Οι πρώτες αναφορές πάνω στον φυγοκεντρικό διαχωρισμό υπεδείκνυαν ότι δεν ήταν τόσο αποτελεσματικός όσο προβλεπόταν. Ο Γιούρυ πρότεινε να χρησιμοποιηθεί ένα αποτελεσματικότερο αλλά τεχνικώς πολυπλοκότερο σύστημα. Τον Νοέμβριο του 1941 τα τεχνικά εμπόδια φαίνονταν αρκετά ανυπέρβλητα ώστε να εγκαταλειφθεί η μέθοδος αυτή.[54] Ωστόσο οι αντίρροποι φυγοκεντριστές που πρότεινε ο Γιούρυ αναπτύχθηκαν μεταπολεμικώς και σήμερα η φυγοκέντριση αποτελεί την προτιμώμενη μέθοδο σε πολλές χώρες.[55]

Η διαπίδυση ως μέθοδος παρέμεινε πιο ελπιδοφόρα, αν και υπήρχαν και εδώ τεχνικά εμπόδια που έπρεπε να υπερπηδηθούν.[56] Στα τέλη του 1943 ο Γιούρυ είχε πάνω από 700 ανθρώπους να εργάζονται πειραματιζόμενοι στη μέθοδο αυτή.[57] Σε αυτή η μοναδική αέρια χημική ένωση του ουρανίου, το διαβρωτικό εξαφθοριούχο ουράνιο, περνούσε μέσα από εκατοντάδες πορώδεις φραγμούς, εμπλουτιζόμενο σταδιακά ως προς το ελαφρότερο ισότοπο (U-235).[56] Μεγάλο πρόβλημα ήταν η εξεύρεση κατάλληλων στεγανωτικών για τις αντλίες, όμως η πολύ μεγαλύτερη δυσκολία έγκειτο στην κατασκευή κατάλληλων φραγμών διαπιδύσεως.[58] Ως εναλλακτική μέθοδο ο Γιούρυ προτιμούσε τη θερμική διάχυση.[59]

Εξαντλημένος από την προσπάθεια, ο Γιούρυ παραιτήθηκε από το πρόγραμμα τον Φεβρουάριο του 1945, παραδίδοντας τις ευθύνες του στον R.H. Crist.[60] Το εργοστάσιο διαπιδύσεως (K-25), που ήταν τότε το μεγαλύτερο κτήριο του κόσμου, ολοκληρώθηκε και άρχισε να λειτουργεί τον Μάρτιο του 1945. Βαθμιαία, με την αντιμετώπιση διάφορων μικρότερων προβλημάτων, λειτούργησε με αξιοσημείωτη αποτελεσματικότητα και οικονομία. Μαζί με το δίδυμό του K-27, που κατασκευάσθηκε το 1946, ήταν η κυριότερη εγκατάσταση διαχωρισμού ισοτόπων κατά την πρώτη μεταπολεμική περίοδο.[61][59] Για το έργο του στο Πρόγραμμα Μανχάταν, ο Γιούρυ τιμήθηκε με το Μετάλλιο της Αξίας από τον επικεφαλής του όλου Προγράμματος, αρχιστράτηγο Λέσλι Γκρόουβς[60]

Μεταπολεμικά Επεξεργασία

Μετά τον πόλεμο ο Γιούρυ έγινε καθηγητής της χημείας στο Ινστιτούτο Πυρηνικών Μελετών (το σημερινό Ινστιτούτο Ενρίκο Φέρμι στο Σικάγο) και αργότερα, το 1952, πήρε την έδρα χημείας Ryerson στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου.[27] Δεν συνέχισε την προπολεμική του έρευνα στα ισότοπα. Ωστόσο, εφαρμόζοντας τις γνώσεις που κερδήθηκαν στο οξυγόνο, αντιλήφθηκε ότι ο λόγος των ισοτόπων οξυγόνου-18 και οξυγόνου-16 κατά τον σχηματισμό ανθρακικών αλάτων από το υδατικό οξυγόνο θα μειωνόταν με την αύξηση της θερμοκρασίας. Επομένως ο λόγος των δύο ισοτόπων θα μπορούσε να χρησιμεύσει στον προσδιορισμό μέσων θερμοκρασιών κατά την προϊστορική εποχή με επαρκώς ευαίσθητο εξοπλισμό. Μαζί με τον βιολόγο Ralph Buchsbaum, ο Γιούρυ εξέτασε απολιθώματα βελεμνίτη ηλικίας 100 εκατομμυρίων ετών και εκτίμησαν έτσι τις θερινές και χειμερινές θερμοκρασίες στις οποίες είχε ζήσει το ζώο σε μια περίοδο τεσσάρων ετών. Για αυτή την πρωτοποριακή έρευνα παλαιοκλιματολογίας ο Γιούρυ τιμήθηκε με το Μετάλλιο Άρθουρ Ντέυ (Arthur L. Day Medal) από τη Γεωλογική Εταιρεία Αμερικής και με το Μετάλλιο Goldschmidt της Γεωχημικής Εταιρείας.[62]

Ο Γιούρυ διεκήρυξε την αντίθεσή του στην «Πράξη Ατομικής Ενέργειας του 1946» (νομοσχέδιο May-Johnson) επειδή φοβόταν ότι θα οδηγούσε στον στρατιωτικό έλεγχο της πυρηνικής ενέργειας, αλλά υπεστήριξε το νομοσχέδιο McMahon που το αντικατέστησε και οδήγησε στην ίδρυση της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας των ΗΠΑ. Η αφοσίωσή του στο ιδανικό μιας παγκόσμιας κυβερνήσεως ήταν προπολεμική, αλλά το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού πολέμου την κατέστησε εντονότερη στο μυαλό του. Περιόδευσε δίνοντας διαλέξεις κατά του πολέμου και συμμετείχε σε συζητήσεις στο Κογκρέσο επί πυρηνικών θεμάτων. Επιχειρηματολόγησε δημόσια υπέρ των Τζούλιους και Έθελ Ρόζενμπεργκ, και κλήθηκε να καταθέσει στην Επιτροπή Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων.[63]

Κοσμοχημικές έρευνες και το Πείραμα Miller-Urey Επεξεργασία

Μεταγενέστερα ο Γιούρυ βοήθησε στην ανάπτυξη του πεδίου της κοσμοχημείας και μάλιστα πιστώνεται με την επινόηση του όρου. Οι έρευνές του πάνω στο στα ισότοπα του οξυγόνου τον οδήγησαν στο να αναπτύξει θεωρίες σχετικώς με τη σχετική αφθονία των χημικών στοιχείων στη Γη, όπως και στους αστέρες. Συνόψισε τη σχετική δουλειά του στο βιβλίο The Planets: Their Origin and Development (1952). Υπέθεσε ότι η πρώιμη γήινη ατμόσφαιρα ήταν αναγωγική, αποτελούμενη από αμμωνία, μεθάνιο και υδρογόνο. Ο Στάνλεϋ Μίλερ, ένας από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές του Γιούρυ στο Σικάγο, κατέδειξε με το περίφημο Πείραμα Miller-Urey ότι, αν ένα τέτοιο μίγμα εκτεθεί σε ηλεκτρικές εκκενώσεις και νερό, τότε μπορεί να συνθέσει αμινοξέα, τους δομικούς λίθους της ζωής.[64]

Τα ύστερα χρόνια Επεξεργασία

Το 1956-1957 ο Γιούρεϋ ερεύνησε στη Μεγάλη Βρετανία, ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.[65] Το 1958 έφθασε στην υποχρεωτική ηλικία αποχωρήσεως για το Πανεπιστήμιο του Σικάγου, τα 65 έτη, αλλά δέχθηκε μια ελεύθερη καθηγητική θέση στο νεοϊδυθέν τότε Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο και εγκαταστάθηκε στο προάστιο Λα Χόγια. Αργότερα, το 1970, έγινε ομότιμος καθηγητής εκεί, έχοντας βοηθήσει να «στηθεί» η Σχολή Θετικών Επιστημών εκεί[66][67][27] και το Τμήμα Χημείας με τη βοήθεια μεταξύ άλλων και του Στάνλεϋ Μίλερ, που τον ακολούθησε εκεί.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 η διαστημική επιστήμη έγινε θέμα έντονων ερευνών με την είσοδο στη διαστημική εποχή. Ο Γιούρυ βοήθησε στο να πεισθεί η NASA να θέσει προτεραιότητα τις μη επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη. Αργότερα, όταν η αποστολή Απόλλων 11 επέστρεψε με δείγματα σεληνιακών πετρωμάτων, ο Γιούρυ τα εξέτασε στο «Εργαστήριο Υποδοχής από τη Σελήνη» στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον. Η εξέταση στήριξε τη θεωρία ότι η Σελήνη και η Γη είχαν κοινή προέλευση.[66][68] Κατά τη θητεία του στο Σαν Ντιέγκο ο Γιούρυ δημοσίευσε 105 επιστημονικές εργασίες, 47 από τις οποίες σχετίζονταν με σεληνιακά θέματα.[69]

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Προτού αναλάβει τη θέση στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς τη δεκαετία του 1920, ο Γιούρυ ταξίδεψε μέχρι το Σιάτλ για να επισκεφθεί τη μητέρα του. Σταμάτησε στην κοντινή πόλη Έβερετ για να χαιρετήσει τη δρα. Κέιτ Ντωμ (Daum), συνάδελφό του από το Πανεπιστήμιο της Μοντάνα.[70] Η Ντωμ του γνώρισε την αδελφή της, τη Φρήντα. Ο Γιούρυ και η Φρήντα σύντομα αρραβωνιάστηκαν και παντρεύτηκαν στο σπίτι του πατέρα της στο Λώρενς του Κάνσας[30] το 1926. Απέκτησαν μαζί τέσσερα τέκνα:

  • Την Γκέρτρουντ Μπέσι, αργότερα Ελίζαμπεθ Μπάρανγκερ, που γεννήθηκε το 1927 και έγινε πυρηνική φυσικός.[71]
  • Τη Φρήντα Ρεμπέκα, που γεννήθηκε το 1929.
  • Τη Μαίρυ Άλις, που γεννήθηκε το 1934.
  • Τον Τζων Κλέυτον, που γεννήθηκε το 1939.[72]

Ο Γιούρυ αρνήθηκε να παρακολουθήσει την τελετή απονομής των Βραβείων Νόμπελ στη Στοκχόλμη το 1934, όπου ήταν ένας από τους βραβευόμενους, προκειμένου να είναι παρών στη γέννηση της Μαίρυ Άλις.[73]

Ο Γιούρυ απολάμβανε να ασχολείται με την κηπουρική και να καλλιεργεί ορχιδέες.[74] Απεβίωσε σε ηλικία 87 ετών στη Λα Χόγια της Καλιφόρνια, αλλά τάφηκε στη γενέτειρά του πολιτεία Ιντιάνα.[27]

Τιμητικές διακρίσεις Επεξεργασία

Εκτός από το Βραβείο Νόμπελ Χημείας, ο Γιούρυ τιμήθηκε και με αρκετές άλλες διακρίσεις, όπως τις παρακάτω:

Ονομάσθηκαν προς τιμή του Επεξεργασία


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb126434422. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Harold-Urey. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6kd204s. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb126434422. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. ↑ «Indiana Authors and their Books, 1917-1966» (Αγγλικά) Wabash College. 1974.
  6. ↑ Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  7. ↑ www.lpi.usra.edu/science/staff/register/. Ανακτήθηκε στις 12  Οκτωβρίου 2022.
  8. ↑ «The Nobel Prize in Chemistry 1934». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 4  Φεβρουαρίου 2021.
  9. ↑ «Table showing prize amounts». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4  Φεβρουαρίου 2021.
  10. ↑ «Priestley Medal». Priestley Medal. Αμερικανική Εταιρεία Χημείας.
  11. ↑ Geological Society of America.
  12. ↑ chicagoacs.org/Willard_Gibbs_Award.
  13. ↑ «Award winners : Davy Medal». (Αγγλικά) Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2018.
  14. ↑ www.rsc.org/prizes-funding/prizes/archives/liversidge-award/.
  15. ↑ «List of Royal Society Fellows 1660-2007». Complete List of Royal Society Fellows 1660-2007. Βασιλική Εταιρεία. σελ. 362.
  16. ↑ meteoritical.org/awards/leonard-medalists.
  17. ↑ acspss.org/pauling-medal-award/.
  18. ↑ www.theaic.org/award_winners/goldmedal.html.
  19. ↑ www.theaic.org/award_winners/chem_pioneer.html.
  20. ↑ acsmaryland.org/remsen-award/.
  21. ↑ Miller, S.L.; Oró, J. (1981). «Harold C. Urey 1893–1981». Journal of Molecular Evolution 17 (5): 263-264. doi:10.1007/BF01795747. PMID 7024560. Bibcode: 1981JMolE..17..263M. 
  22. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελ. 7.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 Shindell, Matthew (2019). The Life and Science of Harold C. Urey. Σικάγο: University of Chicago Press. 
  24. ↑ 24,0 24,1 Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 365.
  25. ↑ 25,0 25,1 Housholder, Terry. «Kendallville graduate worked on Manhattan Project in World War II – Drr. Harold C. Urey was Noble Prize Winner in Chemistry». KPC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2013. 
  26. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελ. 8.
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 27,5 «Harold C. Urey». Soylent Communications. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2013. 
  28. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελ. 15.
  29. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελ. 72.
  30. ↑ 30,0 30,1 Silverstein & Silverstein 1970, σελίδες 19–20.
  31. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 366.
  32. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελ. 26.
  33. ↑ «Harold Urey - Session I». American Institute of Physics. 24 Μαρτίου 1964. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2018. 
  34. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 367.
  35. ↑ 35,0 35,1 Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 368.
  36. ↑ «The Priestley Medal – 1973: Harold C. Urey (1893–1981)». Chemical and Engineering News 86 (14). April 7, 2008. http://pubs.acs.org/cen/priestley/recipients/1973urey.html. Ανακτήθηκε στις August 7, 2013. 
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 37,3 Brickwedde, Ferdinand G. (Σεπτέμβριος 1982). «Harold Urey and the discovery of deuterium». Physics Today 34 (9): 34-39. doi:10.1063/1.2915259. ISSN 0031-9228. Bibcode: 1982PhT....35i..34B. 
  38. ↑ 38,0 38,1 Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 370–371.
  39. ↑ Urey, H.; Brickwedde, F.; Murphy, G. (1932). «A Hydrogen Isotope of Mass 2». Physical Review 39 (1): 164-165. doi:10.1103/PhysRev.39.164. Bibcode: 1932PhRv...39..164U. 
  40. ↑ «The Nobel Prize in Chemistry 1934». Nobel Foundation. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2013. 
  41. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελ. 45.
  42. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 373–375.
  43. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 392.
  44. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 377–378.
  45. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελ. 22.
  46. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 21–22.
  47. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 30–32.
  48. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 379.
  49. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 45, 50.
  50. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελ. 75.
  51. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελ. 44.
  52. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 63–64.
  53. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 128–129.
  54. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 97, 108.
  55. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 381.
  56. ↑ 56,0 56,1 Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 97–101.
  57. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 382.
  58. ↑ Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 124–129.
  59. ↑ 59,0 59,1 Hewlett & Anderson 1962, σελίδες 629–630.
  60. ↑ 60,0 60,1 Silverstein & Silverstein 1970, σελίδες 51–52.
  61. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 383.
  62. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 376–377.
  63. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 389–390.
  64. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 385–386.
  65. ↑ «Harold C. Urey – Biographical». Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2014. 
  66. ↑ 66,0 66,1 Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 386–387.
  67. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελίδες 62–64.
  68. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελίδες 66–68.
  69. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 393.
  70. ↑ Langton, Diane. «Time Machine: How nutritionist Kate Daum left her mark at the University of Iowa». The Gazette. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2021. 
  71. ↑ Carpenter, Mackenzie (May 30, 2004), «Newsmaker: Elizabeth Baranger / Pioneering woman professor at Pitt shuns spotlight», Pittsburgh Post-Gazette, https://www.post-gazette.com/uncategorized/2004/05/31/NEWSMAKER-Elizabeth-Baranger-Pioneering-woman-professor-at-Pitt-shuns-spotlight/stories/200405310108 
  72. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελίδες 37, 47–48, 72.
  73. ↑ Silverstein & Silverstein 1970, σελ. 47.
  74. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελ. 394.
  75. ↑ Arnold, Bigeleisen & Hutchison 1995, σελίδες 395–398.
  76. ↑ «Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement». www.achievement.org. American Academy of Achievement. 
  77. ↑ Cohen, K.P.; Runcorn, S.K.; Suess, H.E.; Thode, H.G. (1983). «Harold Clayton Urey 29 April 1893-5 January 1981». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 29: 622-659. doi:10.1098/rsbm.1983.0022. 
  78. ↑ «4716 Urey (1989 UL5)». NASA. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2013. 
  79. ↑ «Harold C. Urey Prize in Planetary Science». Division for Planetary Sciences of the American Astronomical Society. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2013. 
  80. ↑ «Harold C. Urey Middle School». USA.com. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2013. 
  81. ↑ «Urey Hall». Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2013. 
  82. ↑ «UM's Urey Lecture Hall Transformation Nears Completion». University of Montana. 7 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2021. Urey Hall was named after UM alumni and instructor Harold C. Urey, who was awarded the Nobel Prize for Chemistry in 1934 for his discovery of deuterium, the heavy form of hydrogen. 
  83. ↑ «Dr James R. Arnold». Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2013. 

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χάρολντ_Γιούρυ&oldid=10356240"