Βικιπαίδεια

South Stream

Προτεινόμενος αγωγός φυσικού αερίου

Ο South Stream (ρωσικά: Южный Поток, βουλγαρικά: Южен поток, σερβικά/σλοβενικά: Jужни ток/Južni tok, ουγγρικά: Déli Áramlat) είναι προτεινόμενος αγωγός αερίου για τη μεταφορά φυσικού αερίου της Ρωσίας μέσω της Μαύρης θάλασσας στη Βουλγαρία, τη Σερβία, την Ουγγαρία, την Ιταλία και την Αυστρία. Το εν λόγω εγχείρημα σχεδιάστηκε εν μέρει για την αντικατάσταση της σχεδιαζόμενης επέκτασης του Blue Stream από την Τουρκία μέσω Βουλγαρίας και Σερβίας στην Ουγγαρία και την Αυστρία, και θεωρείται ανταγωνιστικό σε σχέση με τον αγωγό Ναμπούκο.[1][2]. Η ολοκλήρωσή του αναμενόταν το 2015. Τελικά λόγω οικονομικών και πολιτικών παραγόντων, σχετικών με τον έλεγχο του κοιτάσματος προμήθειας του αερίου, δηλαδή του πεδίου Σαχ Ντενίζ του Αζερμπαϊτζάν, σταδιακά απεκλείσθησαν οι Nabucco και ITGI προς επικράτηση του Διαδριατικού Αγωγού TAP.[3][4]

South Stream
Προτεινόμενη διαδρομή του South Stream
Προτεινόμενη διαδρομή του South Stream
Τοποθεσία
ΧώραΡωσία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ιταλία, Σερβία, Ουγγαρία, Κροατία, Σλοβενία, Αυστρία
Γενική κατεύθυνσηανατολικά - δυτικά
ΔιασχίζειΜαύρη Θάλασσα
Γενικές πληροφορίες
ΤύποςΦυσικό αέριο
ΣυνέταιροιGazprom, Eni
ΧειριστήςSouth Stream AG
Αναμένεται2018
Καταχώριση18 Ιανουαρίου 2008 Ελβετία
Τεχνικές πληροφορίες
Μήκος2,380 km (1,480 mi)
Μέγιστη εκφόρτιση63 billion cubic metres per annum (2,2×10^12 cu ft/a)
Αρ. σταθμών συμπίεσης10
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ιστορία

Επεξεργασία
 
Ο Σέρβος και ο Ρώσος πρόεδρος, Μπόρις Τάντιτς και Ντμίτρι Μεντβέντεφ, υπογράφουν τη συμφωνία για τον South Stream τον Δεκέμβριο του 2008

Ο αγωγός South Stream αναγγέλθηκε στις 23 Ιουνίου 2007, όταν Πάολο Σκαρόνι της ιταλικής ενεργειακής εταιρείας Eni και ο αντιπρόεδρος της ρωσικής Gazprom Αλεξάντερ Μεντβέντεφ υπέγραψαν στη Ρώμη μνημόνιο για την κατασκευή του South Stream.[5] Στις 22 Νοεμβρίου 2007, η Gazprom και η Eni υπέγραψαν στη Μόσχα συμφωνία για τη δημιουργία κοινού εταιρικού εγχειρήματος για την ανάθεση του marketing και σχετικών τεχνικών μελετών του εγχειρήματος.[6] Ο συνεταιρισμός South Stream AG, με ίσα μερίδια της Gazprom και της Eni, καταχωρίστηκε στις 18 Ιανουαρίου 2008 στην Ελβετία.[7]

Η πρωταρχική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Βουλγαρίας, για τη συμμετοχή της Βουλγαρίας στο εγχείρημα υπογράφτηκε στις 18 Ιανουαρίου 2008. Συμφωνήθηκε η ίδρυση εταιρείας για την κατασκευή και λειτουργία του βουλγαρικού τμήματος του αγωγού. Η συμφωνία εγκρίθηκε από το βουλγαρικό κοινοβούλιο στις 25 Ιουλίου 2008.[8] Η πρώτη συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Σερβίας υπογράφηκε πριν ακόμα και από την ανακοίνωση του εγχειρήματος South Stream. Στις 20 Δεκεμβρίου 2006, η Gazprom και η σερβική κρατική εταιρεία αερίου Srbijagas συμφώνησαν στη διενέργεια μελέτης για την κατασκευή αγωγού αερίου από τη Βουλγαρία στη Σερβία.[9] Στις 25 Ιανουαρίου 2008, Η Ρωσία και η Σερβία υπέγραψαν συμφωνία για τη δρομολόγηση ενός αγωγού βορειότερου του South Stream μέσω της Σερβίας και τη δημιουργία κοινής εταιρείας για την κατασκευή του σερβικού τομέα του αγωγού και μεγάλων εγκαταστάσεων αποθήκευσης, κοντά στο Μπανάτσκι Ντβορ στη Σερβία.[10][11] Την ίδια ημέρα, η Ρωσια και η Ουγγαρία συμφώνησαν να ιδρύσουν από κοινού εταιρεία για την κατασκευή και τη λειτουργία του ουγγρικού τμήματος του αγωγού.[12][13] Στις 29 Απριλίου 2008, η Ρωσία και η Ελλάδα συνυπέγραψαν μια διακυβερνητική συμφωνία για συνεργασία στην κατασκευή και λειτουργία του ελληνικού τμήματος του South Stream.[14]

Στις 15 Μαΐου 2009, στο Σότσι, παρουσία των τότε πρωθυπουργών της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι, οι εταιρείες αερίου της Ρωσίας, της Ιταλίας, της Βουλγαρίας, της Σερβίας και της Ελλάδας υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού South Stream.[15][16] Στις 6 Αυγούστου 2009, ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με την παρουσία του πρωθυπουργού της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι υπέγραψαν πρωτόκολλο για τη δρομολόγηση του αγωγού μέσω των τουρκικών χωρικών υδάτων.[17] Στις 14 Νοεμβρίου 2009, μετά από συνομιλίες μεταξύ του Σλοβένου πρωθυπουργού Μπόρουτ Πάχορ και του Ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν, υπεγράφη συμφωνία στη Μόσχα, σύμφωνα με τους όρους της οποίας ένα τμήμα του αγωγού διατρέχοντας τη Σλοβενία θα καταλήξει στη βόρεια Ιταλία, από τον Ρώσο υπουργό ενέργειας Σεργκέι Σμάτκο και τον Σλοβένο υπουργό οικονομικών Ματέι Λαχόβνικ.[18][19] Σύμφωνα με τη μεταξύ τους συμφωνία του 2008, στις 17 Νοεμβρίου 2009, η ρωσική Gazprom και η σερβική Srbijagas δημιούργησαν τη South Stream Serbia AG στη Βέρνη της Ελβετίας. Η εταιρεία θα έπρεπε να ετοιμάσει αναλογιστική μελέτη για τον σερβικό τομέα του εγχειρήματος. Με την εκπλώρωση των όρων της επένδυσης, η νέα κοινή επιχείρηση θα ήταν υπεύθυνη για τον σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, την κατασκευή και λειτουργία του αγωγού στη Σερβία.[20]

Στις 2 Μαρτίου 2010, ο Σεργκέι Σμάτκο Ρώσος υπουργός ενέργειας και ο Κροάτης υπουργός οικονομικών Ντιούρο Πρόπιγιακ (Djuro Popijac) παρουσία των πρωθυπουργών της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και της Κροατίας Γιάντρανκα Κόσορ (Jadranka Kosor) υπέγραψαν συμφωνία για τον κροατικό τομέα του South Stream.[21][22]

Στις 19 Ιουνίου 2010, η Gazprom, η Eni και η Électricité de France δημοσίευσαν κοινή ανακοίνωση τύπου επιβεβαιώνοντας ότι η EDF (ΔΕΗ) θα ενωθεί με το εγχείρημα.[23]

Διαδρομή

Επεξεργασία
 
Μείζονες υπάρχοντες και σχεδιασμένοι αγωγοί φυσικού αερίου που μεταφέρουν το ρωσικό αέριο στην Ευρώπη

Ο ρωσικός χερσαίος τομέας θα εκκινήσει από τον σταθμό συμπίεσης Ποτσίνκι διατρέχοντας τη χώρα έως τον σταθμό συμπίεσης κοντά στην Ανάπα.[24]. Ο 900 χιλιομέτρων υπεράκτιος τομέας εκκινεί από τον σταθμό συμπίεσης Μπερεγκόβαγια στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας έως τη βουλγαρική Βάρνα.[25] Εξαιτίας των διαφορών Ρωσίας και Ουκρανίας στο ζήτημα του φυσικού αερίου, ο αγωγός δρομολογήθηκε μέσω των τουρκικών υδάτων για να αποφευχθεί η αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Ουκρανίας.[17][26][27] Σύμφωνα με τη συμφωνία του Ο.Η.Ε. για τον Νόμο της Θάλασσας, ο σχεδιασμός της πορείας για την εγκατάσταση τέτοιων αγωγών σε ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα υπόκειται στη συμφωνία των παραλιακών κρατών.[28] Ταυτόχρονα, η προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία επιτρέπει μια αμεσότερη διαδρομή μέσα από τα χωρικά ύδατα της Κριμαίας.[29]

Στη Βουλγαρία η Gazprom επιθυμούσε να συμπεριλάβει το παρόν δίκτυο αγωγών της χώρας στο εγχείρημα South Stream, αν και τα αρχικά σχέδια προέβλεπαν την κατασκευή ξεχωριστού αγωγού.[30] Ωστόσο, τον Απρίλιο του 2009 ο Βλαντίμιρ Πούτιν αποδέχτηκε το αίτημα της Βουλγαρίας για ξεχωριστό αγωγό[31] Από τη Βάρνα, ο αγωγός διατρέχει τη Βουλγαρία ως το Πλέβεν. Από εκεί, η νοτιοδυτική διαδρομή του συνεχίζει μέσω της Ελλάδας και του Ιονίου πελάγους στη νότια Ιταλία.[32] Η Ελλάδα έχει προτείνει να εφοδιάζει ο South Stream με τον νότιο αγωγό του τον ελληνοϊταλικό αγωγό.[33] Ο βορειοδυτικός αγωγός προσεγγίζει από το ΠΛέβεν τη Σερβία. Στη Σερβία ακολουθεί τη διαδρομή Ζάγετσαρ, Βελιγράδι και Σουμπότιτσα. Από τη Σουμπότιτσα, η μία διακλάδωση συνεχίζει μέσω της Ουγγαρίας στην Αυστρία ολοκληρώνοντας τη διαδρομή του στον κόμβο Μπαουμγκάρτεν.[34][35] Μια άλλη διακλάδωση μέσω της Ουγγαρίας και της Σλοβενίας οδηγεί στο Άρνολντσταϊν στην Αυστρία κοντά στα ιταλικά σύνορα, προκειμένου να εφοδιάσει τη βόρεια Ιταλία.[35][36][37] Πέραν της συγκεκριμένης διαδρομής έχει εξεταστεί και η πιθανότητα αναδρομολόγησης της διακλάδωσης μεσω της Κροατίας, αντί της Ουγγαρίας.[38] Η Srbijagas σχεδιάζει, επίσης, να κατασκευάσει κατά μήκος του ποταμού Σάβα αγωγό μήκους 480 χλμ από τον South Stream στη Μπάνια Λούκα και το Σαράγιεβο στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη.[39]

Τεχνική περιγραφή

Επεξεργασία

Ο παράκτιος αγωγός σχεδιάζεται έτσι ώστε να μπορεί να μεταφέρει 63 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου ανά έτος.[2] Τμήματα του αγωγού στη Σερβία, την Ουγγαρία και τη Σλοβενία θα έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς 10 bcm ανά έτος.[19] Έχουν σχεδιαστεί, επίσης, εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου, η μία από τις οποίες είναι υπόγεια στην Ουγγαρία με χωρητικότητα 1 bcm και άλλη μία στο Μπανάτσκι Ντβορ, στη Σερβία, με χωρητικότητα 3.2 bcm.[40][41] Η ουγγρική εταιρεία αερίου και πετρελαιοειδών MOL Group πρόσφερε στην κοινοπραξία τις άδειες εγκαταστάσεις της φυσικού αερίου στο Πουζταφολντβάρ με δυνατότητα αποθήκευσης 9 bcm. Η MOL είναι, επίσης, έτοιμη να προσφέρει τους αχρησιμοποίητους αγωγούς αερίου που έχει στην κατοχή της στη δυτική Ουγγαρία ως συνδέσμους μεταξύ της Σερβίας και της Αυστρίας. Αν η Αυστρία δε συμμετάσχει στον South Stream και συμμετάσχει η Σλοβενία, η MOL θα αντικαταστήσει το σημείο διακλάδωσης Μπαουμγκάρτεν με εγκαταστάσεις της MOL στο Βάροσφολντ (Városföld).[42] Η βρετανική Melrose Resources σχεδιάζει να μετατρέψει τις παράκτιες εγκαταστάσεις στη Βουλγαρία σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου με αρχική δυνατότητα of 1.7 bcm από το 2009.[43]

Η αναλογιστική μελέτη του υπεράκτιου τμήματος διενεργήθηκε από τη Saipem το 2008, θυγατρική της Eni, και αναμενόταν να ολοκληρωθεί το 2009.[44][45] Η κατασκευή αναμενόταν να εκκινήσει το 2010 και η ολοκλήρωσή του αγωγού στις 31 Δεκεμβρίου 2015.[17][46] ημερομηνία που έχει ήδη μετατοπιστεί. Η κατασκευή του σερβικού δικτύου αναμενόταν να ξεκινήσει το 2012.[12][47] Ο αγωγός αναμένεται να κοστίσει €19—24 δισεκατομμύρια και στο συνολικό κόστος περιλαμβάνεται η κατασκευή του υπεράκτιου τομέα, το κόστος του οποίου ανέρχεται στα €8.6 δισεκατομμύρια.[17][27][48] Το κόστος του χερσαίου τμήματος θα εξαρτηθεί εν τέλει από την ακριβή διαδρομή του αγωγού. Έχει ανακοινωθεί ότι ο ουγγρικός τομέας θα κοστίσει US$2 δισεκατομμύρια.[40]

Εταιρείες που συμμετέχουν στο εγχείρημα

Επεξεργασία

Ο αγωγός θα κατασκευαστεί και θα τεθεί σε λειτουργία από αρκετές εταιρείες. Το υπεράκτιο τμήμα του αγωγού θα κατασκευάσει και θα θέσει σε λειτουργία η South Stream AG, κοινοπραξία της Gazprom και της Eni.[7] Η South Stream AG καταχωρίστηκε ως νόμιμη εταιρεία στις 18 January 2008 στη Ζουγκ της Ελβετίας με μετοχικό κεφάλαιο 100.000 CHF.[49] Η Électricité de France θα κατέχει μερίδιο 10% στη South Stream AG.[23] Πρόεδρος της εταιρείας είναι ο Marcel Kramer, πρώην διοικητικός της εταιρείας μεταφοράς αερίου Gasunie.[50] Τον Νοέμβριο του 2012, αποφασίστηκε η ενσωμάτωση της South Stream Transport B.V., με έδρα το Άμστερνταμ.[51] Νωρίτερα η Eni είχε καταχωρίσει στο Άμστερνταμ εταιρεία με την επωνυμία South Stream BV, αλλά τον Φεβρουάριο του 2012 μετονομάστηκε σε Eni JPDA 11-106 BV.[52][53]

Ο βουλγαρικός τομέας του αγωγού θα κατασκευαστεί και θα τεθεί σε λειτουργία από κοινοπραξία της Gazprom και της Bulgargaz και ο σερβικός τομέας από κοινοπραξία της Gazprom και της Srbijagas.[11][47][54] [55] Ο ουγγρικός τομέας του αγωγού θα κατασκευαστεί και θα τεθεί σε λειτουργία από κοινοπραξία της Gazprom και της κρατικής Hungarian Development Bank MFB, η οποία θα αγοράσει την αναλογιστική μελέτη του ουγγρικού τομέα από τη SEP Co., κοινοπραξία της Gazprom και της MOL.[40][56] Ο σλοβενικός τομέας του αγωγού θα κατασκευαστεί και θα τεθεί σε λειτουργία από κοινοπραξία της Gazprom και της Geoplin Plinovodi.[19] Για την κατασκευή του κροατικού τομέα θα ιδρυθεί ρωσοκροατική κοινοραξία με ίσα μερίδια.[22]

Επιπλοκές

Επεξεργασία

Εγχείρημα αγωγός Ναμπούκο

Επεξεργασία
 
Χάρτης των αγωγών Nabucco και South Stream

Το εγχείρημα South Stream θεωρήθηκε ανταγωνιστικό ως προς τον σχεδιασμένο αγωγό Ναμπούκο.[57] Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εκφράστηκαν αμφιβολίες για τη σκοπιμότητα ύπαρξης του South Stream, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις θα κοστίσει τα διπλάσια έξοδα από τον Ναμπούκο, δηλ. €7.9 δις.[58][59] Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι ο αγωγός South Stream είναι πολιτικό σχέδιο αντιμετώπισης του Ναμπούκο, και επέκτασης της ρωσικής παρουσίας στην περιοχή.[58]

Ο τότε Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ και ο πρώην πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Φέρεντς Γκιουρτσάνι επιβεβαίωσαν ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε εναντίωση μεταξύ του South Stream και του εγχειρήματος για τον αγωγό Ναμπούκο, ο οποίος σχεδιάστηκε για να μεταφέρει το αέριο της Κασπίας στη νότια και κεντρική Ευρώπη μέσωτης Τουρκίας. Ο "South Stream δε θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στον Ναμπούκο, όπως ο Ναμπούκο δε θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στον South Stream", δήλωσε ο Μενβέντεφ κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ουγγαρία στις 25 Φεβρουαρίου 2008.[12]

Στις 10 Μαρτίου 2010, ο πρόεδρος της Eni Πάολο Σκαρόνι πρότεινε τη συγχώνευση του Nabucco και του South Stream «για τη μείωση του λειτουργικού κόστους και την αύξηση των εσόδων».[60][61] Η πρόταση απορρίφθηκε από τον υπουργό ενέργειας της Ρωσίας Σεργκέι Σμάτκο, ο οποίος δήλωσε ότι ο "South Stream είναι αποδοτικότερος του Nabucco"[62] Επιλέον, η OMV, συνέταιρος του εγχειρήματος Nabucco, δήλωσε ότι δεν υπάρχουν συζητήσεις για τη συγχώνευση των δύο εγχειρημάτων.[63]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ . Kostis Geropoulos (2007-11-03). «Russia prefers South Stream over Blue Stream II». New Europe. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-06-28. https://web.archive.org/web/20080628042521/http://www.neurope.eu/articles/79576.php. Ανακτήθηκε στις 2009-05-16. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Gazprom Agrees To Boost Pipeline Capacity». Downstream Today. 2009-05-15. http://downstreamtoday.com/news/article.aspx?a_id=16386. Ανακτήθηκε στις 2009-05-16. 
  3. ↑ Καζάνας Γεώργιος, Διαδριατικός Αγωγός (TAP): Προβλεπόμενη χάραξη και χωροθέτηση του συμπιεστή. Αξιολόγηση επιπτώσεων και εναλλακτικές - The Transadriatic Pipeline (TAP): Route and compressor’s location planned. Evaluation of impacts and alternatives, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, 2015
  4. ↑ O Νότιος Διάδρομος Δεν Εξαντλείται στον TAP - energia.gr 25 Μαΐου 2016
  5. ↑ «Eni and Gazprom sign gas pipeline accord for EU». Energy Publisher. 2007-06-23. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-09-28. https://web.archive.org/web/20070928181649/http://www.energypublisher.com/article.asp?id=10031. Ανακτήθηκε στις 2007-06-26. 
  6. ↑ «Eni and Gazprom sign the agreement for the South Stream Project». Scandinavian Oil-Gas Magazine. 2007-11-23. http://www.scandoil.com/moxie-bm2/news/eni-and-gazprom-sign-the-agreement-for-the-south-s.shtml. Ανακτήθηκε στις 2008-02-24. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Eni, Gazprom set up company for South Stream gas pipeline». Forbes. 2008-01-18. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-06-04. https://web.archive.org/web/20110604004138/http://www.forbes.com/feeds/afx/2008/01/18/afx4548113.html. Ανακτήθηκε στις 2008-02-24. 
  8. ↑ «Bulgarian Parliament Ratifies South Stream Deal». Downstream Today. 2008-07-25. http://www.downstreamtoday.com/News/Articles/200807/Bulgarian_Parliament_Ratifies_South_Stre_12070.aspx. Ανακτήθηκε στις 2008-07-26. 
  9. ↑ «Serbia signs up for gas pipe study». Upstream Online (NHST Media Group). 2006-12-20. http://www.upstreamonline.com/live/article125148.ece. Ανακτήθηκε στις 2008-02-26. 
  10. ↑ «Serbia signs strategic energy deal with Russia». Reuters. 2008-01-25. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-01-04. https://archive.today/20130104185216/http://uk.reuters.com/article/worldNews/idUKL2515142420080125?sp=true. Ανακτήθηκε στις 2008-01-25. 
  11. ↑ 11,0 11,1 «Russia, Serbia Sign Gas Pipeline Deal». Downstream Today. 2008-02-25. http://www.downstreamtoday.com/News/Articles/200802/Russia_Serbia_Sign_Gas_Pipeline_Deal_8896.aspx. Ανακτήθηκε στις 2008-02-25. 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Oleg Shchedrov, Dmitry Solovyov (2008-02-25). «Russia wins Hungary for South Stream gas project». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-04-27. https://archive.today/20130427201443/http://uk.reuters.com/article/oilRpt/idUKL2530997220080225?sp=true. Ανακτήθηκε στις 2008-02-25. 
  13. ↑ «Hungary officially joins South Stream project». RIA. 2008-02-18. http://en.rian.ru/russia/20080228/100273874.html. Ανακτήθηκε στις 2008-02-28. 
  14. ↑ «Russia, Greece Sign South Stream Deal». Downstream Today. 2008-04-29. http://www.downstreamtoday.com/News/Articles/200804/Russia_Greece_Sign_South_Stream_Deal_10495.aspx. Ανακτήθηκε στις 2008-05-10. 
  15. ↑ Dmitry Zhdannikov (2009-05-15). «Russia seeks to speed up South Stream with new deals». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-02-01. https://archive.today/20130201132603/http://uk.reuters.com/article/businessNews/idUKTRE54E1ZL20090515?sp=true. Ανακτήθηκε στις 2009-05-16. 
  16. ↑ «South Stream Flows out of Sochi with New Pipes Cutting through Bulgaria». Standart. 2009-05-15. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-16. https://web.archive.org/web/20110716123117/http://paper.standartnews.com/en/article.php?d=2009-05-16&article=27520. Ανακτήθηκε στις 2009-05-16. 
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 Lyubov Pronina, Ali Berat Meric (6 August 2009). «Turkey Offers Route for Gazprom's South Stream Gas Pipeline». Bloomberg L.P.. http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601100&sid=a.TM4QijmIMk. Ανακτήθηκε στις 6 August 2009. 
  18. ↑ Marja Novak (2009-11-09). «Slovenia to sign South Stream deal on Saturday». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-02-01. https://archive.today/20130201122915/http://uk.reuters.com/article/idUKL941099920091109. Ανακτήθηκε στις 2009-11-09. 
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Stephen Bierman, Anna Shiryaevskaya (2009-11-14). «Russia, Slovenia Sign South Stream Gas Pipe Accord». Bloomberg. http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601085&sid=aKJI8Ras.5l8. Ανακτήθηκε στις 2009-11-14. 
  20. ↑ Gasprom (2009-11-17). Gazprom and Srbijagas Create South Stream Serbia AG Joint Venture. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 2009-11-18. Αρχειοθετήθηκε 2009-11-21 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2009. 
  21. ↑ Dasha Korsunskaya; Vladimir Soldatkin (2010-03-02). «Slovenia to sign South Stream deal on Saturday». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-02-01. https://archive.today/20130201070911/http://uk.reuters.com/article/idUKLDE6211TR20100302. Ανακτήθηκε στις 2010-03-03. 
  22. ↑ 22,0 22,1 Anatoly Medetsky (2010-03-02). «Croatia Agrees to Join South Stream». The Moscow Times. http://www.themoscowtimes.com/business/article/croatia-agrees-to-join-south-stream/400828.html. Ανακτήθηκε στις 2010-03-03. 
  23. ↑ 23,0 23,1 Soldatkin, Vladimir (2010-06-19). «France's EDF to get South Stream stake from ENI». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-02-01. https://archive.today/20130201121841/http://uk.reuters.com/article/idUKLDE65I0DV20100619. Ανακτήθηκε στις 2010-07-07. 
  24. ↑ «Gazprom starts work on South Stream». Upstream Online (NHST Media Group). 2012-12-07. http://www.upstreamonline.com/live/article1300410.ece. Ανακτήθηκε στις 2012-12-10. 
  25. ↑ «South Stream's Russian gas for Europe». RIA Novosti. 2009-01-29. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-11-20. https://web.archive.org/web/20111120175044/http://en.rian.ru/analysis/20090129/119794780.html. Ανακτήθηκε στις 2009-02-13. 
  26. ↑ «Russia seeks Turkey's permission for South Stream studies». Today's Zaman. 2009-02-11. http://www.todayszaman.com/tz-web/detaylar.do?load=detay&link=166596. Ανακτήθηκε στις 2009-02-13. [νεκρός σύνδεσμος]
  27. ↑ 27,0 27,1 Vladimir Socor (2009-02-12). «Gazprom Reveals Unaffordable Costs of South Stream Project». Eurasia Daily Monitor. http://www.jamestown.org/single/?no_cache=1&tx_ttnews%5Bswords%5D=8fd5893941d69d0be3f378576261ae3e&tx_ttnews%5Bany_of_the_words%5D=South%20Stream&tx_ttnews%5Btt_news%5D=34495&tx_ttnews%5BbackPid%5D=7&cHash=9422e92d79. Ανακτήθηκε στις 2009-02-13. 
  28. ↑ «Gazprom's, ENI's South Stream pipeline could be in trouble - report». Forbes. 2008-02-29. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-05-09. https://web.archive.org/web/20080509104146/http://www.forbes.com/afxnewslimited/feeds/afx/2008/02/29/afx4713602.html. Ανακτήθηκε στις 2008-03-02. 
  29. ↑ Broad, William J. (2014-05-17). «In taking Crimea, Putin gains a sea of fuel reserves». The New York Times. http://www.nytimes.com/2014/05/18/world/europe/in-taking-crimea-putin-gains-a-sea-of-fuel-reserves.html?_r=0. Ανακτήθηκε στις 2014-06-24. 
  30. ↑ «Trading pipe dreams». The Sofia Echo. 2009-02-13. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-02-16. https://web.archive.org/web/20090216192827/http://sofiaecho.com/2009/02/13/674317_trading-pipe-dreams. Ανακτήθηκε στις 2009-02-13. 
  31. ↑ «Договорихме се в Москва за "Южен поток" (We Struck a Deal with Moscow on South Stream)». Vesti.bg. 2009-04-28. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-08-09. https://web.archive.org/web/20090809154356/http://www.vesti.bg/index.phtml?tid=40&oid=2119711. Ανακτήθηκε στις 2009-05-25. 
  32. ↑ «Greece steps up for South Stream». Upstream Online (NHST Media Group). 2008-04-15. http://www.upstreamonline.com/live/article152432.ece. Ανακτήθηκε στις 2008-04-19. 
  33. ↑ Kostis Geropoulos (2008-02-25). «After Bourgas-Alexandroupolis Greece eyes South Stream». New Europe. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-03-11. https://web.archive.org/web/20080311004112/http://www.neurope.eu/articles/83300.php. Ανακτήθηκε στις 2008-02-25. 
  34. ↑ Clare Nuttall (2009-02-13). «Gazprom's plans for South Stream gas pipeline become more ambitious». business new europe. http://businessneweurope.eu/storyf1451/Gazproms_plans_for_South_Stream_gas_pipeline_become_more_ambitious. Ανακτήθηκε στις 2009-02-13. [νεκρός σύνδεσμος]
  35. ↑ 35,0 35,1 «OMV calls for South Stream through Austria». Upstream Online (NHST Media Group). 2008-04-17. http://www.upstreamonline.com/live/article152593.ece. Ανακτήθηκε στις 2008-04-19. 
  36. ↑ «Slovenia eyes South Stream berth». Upstream Online (NHST Media Group). 2008-04-11. http://www.upstreamonline.com/live/article152282.ece. Ανακτήθηκε στις 2008-04-19. 
  37. ↑ «Gazprom: South Stream To Cross Slovenia». Downstream Today. 2008-06-11. http://www.downstreamtoday.com/News/Articles/200806/Gazprom_South_Stream_To_Cross_Slovenia_11314.aspx. Ανακτήθηκε στις 2008-06-12. 
  38. ↑ Vladimir Socor (2009-10-02). «Moscow juggling South Stream pipe dreams». Asia Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-10-04. https://web.archive.org/web/20091004013208/http://www.atimes.com/atimes/Central_Asia/KJ02Ag01.html. Ανακτήθηκε στις 2009-10-04. 
  39. ↑ Ivana Sekularac (2009-10-15). «Serbia's gas monopoly eyes pipeline in Bosnia». Reuters. http://www.reuters.com/article/companyNews/idUKLF61641220091015. Ανακτήθηκε στις 2009-10-28. 
  40. ↑ 40,0 40,1 40,2 «Ukraine Surfaced in South Stream Project». Kommersant. 2008-02-29. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-03-06. https://web.archive.org/web/20080306004204/http://www.kommersant.com/p859205/South_Stream/. Ανακτήθηκε στις 2008-03-02. 
  41. ↑ Vladimir Socor (2008-01-09). «Gazprom set to pounce on Serbia as Putin moves into the Balkans». Eurasia Daily Monitor. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-03-13. https://web.archive.org/web/20080313041331/http://jamestown.org/edm/article.php?article_id=2372701. Ανακτήθηκε στις 2008-06-01. 
  42. ↑ «MOL offers reserve for South Stream». Hungary Around the Clock. 2008-05-05. http://www.hatc.hu/enter.php?aid=45691. Ανακτήθηκε στις 2008-05-18. 
  43. ↑ «Melrose leaps on Bulgarian gas storage news». ShareCast. 2008-06-25. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-16. https://web.archive.org/web/20110716051419/http://www.sharecast.com/cgi-bin/sharecast/story.cgi?story_id=2180770. Ανακτήθηκε στις 2008-07-25. 
  44. ↑ «Bulgaria signs up for Russian natural gas project». Reuters. 2008-01-18. http://www.reuters.com/article/sphereNews/idUSL1871461920080118?sp=true&view=sphere. Ανακτήθηκε στις 2008-01-19. 
  45. ↑ «South Stream price tag hits $20bn». Upstream Online (NHST Media Group). 2008-07-30. http://www.upstreamonline.com/live/article160100.ece. Ανακτήθηκε στις 2008-07-30. 
  46. ↑ «South Stream to be commissioned by Dec 31, 2015 – Miller». ITAR-TASS. 2009-05-15. http://www.itar-tass.com/eng/level2.html?NewsID=13944611&PageNum=0. Ανακτήθηκε στις 2009-05-16. 
  47. ↑ 47,0 47,1 Oleg Shchedrov, Ellie Tzortzi (2008-02-25). «Russia and Serbia firm up gas pipeline deal». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-03-09. https://web.archive.org/web/20080309121156/http://uk.reuters.com/article/topNews/idUKL2534673120080225. Ανακτήθηκε στις 2008-02-25. 
  48. ↑ «South Stream to boost Europe's energy security». RIA Novosti. 2009-02-10. http://en.rian.ru/analysis/20090210/120071766.html. Ανακτήθηκε στις 2009-02-13. 
  49. ↑ «South Stream AG, Zug» (στα German). itonex ag. http://www.moneyhouse.ch/u/south_stream_ag_CH-170.3.031.763-0.htm. Ανακτήθηκε στις 2008-02-27. 
  50. ↑ Gazprom (2010-10-15). Marcel Kramer: I am absolutely confident in South Stream's future. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 2010-10-28. Αρχειοθετήθηκε 2010-10-24 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2010. 
  51. ↑ Gazprom (2012-11-15). Final investment decision adopted for South Stream offshore section. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 2012-11-17. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2014. 
  52. ↑ «South Stream might move from Switzerland to Holland». Interfax. 2012-08-06. (Απαιτείται εγγραφή). http://www.interfax.co.uk/russia-energy-news/south-stream-might-move-from-switzerland-to-holland/. Ανακτήθηκε στις 2012-09-15. 
  53. ↑ Socor, Vladimir (2012-08-15). «Moscow Can Use West-European Partners in South Stream Project». Eurasia Daily Monitor (Jamestown Foundation) 9 (156). http://www.jamestown.org/single/?no_cache=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=39769&tx_ttnews%5BbackPid%5D=13&cHash=c41ec0e4a84725a2707d22e6d9e1366c. Ανακτήθηκε στις 2012-09-15. 
  54. ↑ «South Stream project gets new momentum in Bulgaria». The Southeast European Times. 2010-10-18. http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2010/10/18/feature-02. Ανακτήθηκε στις 2010-10-18. 
  55. ↑ MacDonald, Neil (2008-02-25). «Medvedev shows support for Serbia». Financial Times. http://www.ft.com/cms/s/0/de8f95e0-e3ae-11dc-8799-0000779fd2ac.html. Ανακτήθηκε στις 2008-02-26. 
  56. ↑ «Budapest does South Stream sums». Upstream Online (NHST Media Group). 2008-02-28. (απαιτείται συνδρομή). http://www.upstreamonline.com/live/article149592.ece. Ανακτήθηκε στις 2008-03-01. 
  57. ↑ Neil MacDonald (2008-02-25). «Balkan boost for Russian gas plan». BBC. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7195522.stm. Ανακτήθηκε στις 2008-02-26. 
  58. ↑ 58,0 58,1 «Energy security: South Stream vs. Nabucco gas pipelines». Southeast European Times. 2008-02-14. http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2008/02/14/feature-02. Ανακτήθηκε στις 2008-02-27. 
  59. ↑ Christian Gutlederer (2008-05-29). «Nabucco pipeline cost rises to 7.9 bln euros». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-07-18. https://web.archive.org/web/20090718224345/http://uk.reuters.com/article/idUKL2911967120080529?sp=true. Ανακτήθηκε στις 2009-06-27. 
  60. ↑ «ENI calls for South Stream, Nabucco links». United Press International. 2010-03-11. http://www.upi.com/Science_News/Resource-Wars/2010/03/11/ENI-calls-for-South-Stream-Nabucco-links/UPI-96591268317232/. Ανακτήθηκε στις 2010-03-20. 
  61. ↑ Andres R. Martinez; Jessica Resnick-Ault (2010-03-10). «Europe Needs to Push Gas Infrastructure Spending, Scaroni Says». Bloomberg L.P.. http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=avHMERVnSuec. Ανακτήθηκε στις 2010-03-20. 
  62. ↑ Anna Shiryaevskaya (2010-03-15). «Russia Rejects Eni Call to Merge Europe Gas Pipelines». Bloomberg L.P.. http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=ae4.eb4lPqjk. Ανακτήθηκε στις 2010-03-20. 
  63. ↑ Thomas Grove (2010-03-18). «OMV says no ongoing talks to merge rival pipelines». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-01-04. https://archive.today/20130104150859/http://uk.reuters.com/article/idUKLDE62H16Z20100318?sp=true. Ανακτήθηκε στις 2010-03-20. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=South_Stream&oldid=10751358"