Άγιος Νικόλαος Σταροχωρίου Αχαΐας

Συντεταγμένες: 38°04′44″N 21°45′46″E / 38.07889°N 21.76278°E / 38.07889; 21.76278

Για οικισμούς με ίδιο όνομα στην Αχαΐα, δείτε: Άγιος Νικόλαος Αχαΐας

Ο Άγιος Νικόλαος, γνωστότερος ως Λαλιωταίικα[2] ή και ως Λαλιώτη[3], είναι πεδινός παραποτάμιος οικισμός του Νομού Αχαΐας, που ανήκει διοικητικά ως οικιστική θέση στην Τοπική Κοινότητα Σταροχωρίου[4] του «καλλικρατικού» Δήμου Ερυμάνθου.

Άγιος Νικόλαος
Διοίκηση
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΕρυμάνθου
Δημοτική ΕνότηταΦαρρών
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑχαΐας
Υψόμετρο190 μ.[1]

Τοποθεσία Επεξεργασία

Βρίσκεται κτισμένος σε πεδινή περιοχή, στη δυτική άκρη του κάμπου των Φαρρών, στις απαρχές των βόρειων απολήξεων του Ερυμάνθου, σε υψόμετρο 190 μ. περίπου, κατάντη του ποταμού Πείρου[3][4] σε σημείο συμβολής του και με άλλους μικρούς παραπόταμούς του.

Η περιοχή στην οποία βρίσκεται ο οικισμός αποτελεί σύνορο των Τοπικών Κοινοτήτων Σταροχωρίου και Ελληνικού[4].

Ο οικισμός βρίσκεται ανάμεσα στους πολύ κοντινούς οικισμούς των Κωτσολαίικων, που βρίσκονται στα νοτιοδυτικά του, της Αγίας Ελεούσας και των Μπακαλαραίικων, που βρίσκονται στα ανατολικά του. Σε λίγο μεγαλύτερη απόσταση από τον Άγιο Νικόλαο βρίσκονται στα δυτικά οι οικισμοί της Δαφνούλας και του Πρέβεδου, στα νότια οι οικισμοί του Σταροχωρίου και η Χρυσαυγή, στα νοτιοανατολικά οι οικιστικές περιοχές της Τοπικής Κοινότητας Ελληνικού Γκολφιναίικα, Καθίσματα, Μουρίνες, Νιαχαίικα καθώς και η ίδια η έδρα της Τοπικής Κοινότητας, στα ανατολικά του η Βαλμαντούρα και οι Χαμοκέλες, και στα βόρεια η κωμόπολη της Χαλανδρίτσας. Απέχει από την πόλη της Πάτρας περί τα 23 χιλιόμετρα.

Στην περιοχή του Αγίου Νικολάου υπάρχει, πέρα από τον κοιμητηριακό ναό του Αγίου Νικολάου[5] και το ξωκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία -η λεγόμενη «Παναγία Λαλιώτη»[3]-, παραδοσιακό πέτρινο γεφύρι με καμάρα στον Πείρο ποταμό[6].

Ονομασίες «Λαλιωταίικα», «Λαλιώτη» Επεξεργασία

Οι ονομασίες Λαλιωταίικα και Λαλιώτη, που αποτελούν τη συνηθέστερη ονομασία για τη συνοικία στην καθημερινή πρακτική των κατοίκων της αλλά και αυτών της ευρύτερης περιοχής της Πάτρας και των Φαρρών, είναι ανθρωπωνυμικά και δηλώνουν το επίθετο της οικογένειας Λαλιώτη, που κατοικεί στην περιοχή ή και πρωτοκατοίκησε την περιοχή.

Διοικητική εξέλιξη Επεξεργασία

Ο Άγιος Νικόλαος αναγνωρίστηκε επίσημα ως οικισμός στις 20 Απριλίου 1835 και υπήχθη στον τότε Δήμο Φαρών[7][8][9]. Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912, και τη διάλυση των δήμων, προσαρτήθηκε στην τότε Κοινότητα Λαλουσίου[7][8][9][10]. Στις 19/03/1961 έπαψε να αποτελεί ανεξάρτητο οικισμό και απορροφήθηκε ως συνοικία πλέον της τότε Κοινότητας Σταροχωρίου[7][11][12][13].

Δημογραφική εξέλιξη Επεξεργασία

Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[14][15][16] είναι η εξής:

1830 1835 1844 1848-1851 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951
5 οικογ.[17][18] Δ/Α[19] Δ/Α[17] Δ/Α[17] Δ/Α[17] Δ/Α[17] Δ/Α[17] 24[17][20] 33[17] 25[17] 34[17] 59[17] 80[17][18][21]

Παραπομπές και υποσημειώσεις Επεξεργασία

  1. Ο ιστορικός Κώστας Τριανταφύλλου αναφέρεται σε υψόμετρο 350 μ. Τριανταφύλλου, λήμμα Άγιος Νικόλαος.
  2. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Λαλιωταίικα.
  3. 3,0 3,1 3,2 Ο Άγιος Νικόλαος Σταροχωρίου στο χάρτη. topoguide.gr. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  4. 4,0 4,1 4,2 Ο Άγιος Νικόλαος Σταροχωρίου στο χάρτη. openstreetmap.org. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  5. Λουλούδης 2010, σελ. 288.
  6. Δήμος Ερυμάνθου: Σταροχώρι. visit-erymanthos.gr. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  7. 7,0 7,1 7,2 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Αγίου Νικολάου Σταροχωρίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  8. 8,0 8,1 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Φαρών (1835-1912). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  9. 9,0 9,1 Λουλούδης 2010, σελ. 286.
  10. ΚΕΔΚΕ-ΕΕΤΑΑ, Λεξικό, τ.Β΄, σελ. 9.
  11. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Σταροχωρίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  12. ΚΕΔΚΕ-ΕΕΤΑΑ, Λεξικό, τ.Β΄, σελ. 457.
  13. Η τότε Κοινότητα Λαλουσίου μετονομάστηκε σε Κοινότητα Σταροχωρίου με το ΦΕΚ 156Α της 08/08/1928. Λουλούδης 2010, σελ. 286.
  14. Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ.. dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  15. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 16/06/2018.
  16. Λουλούδης 2010, σελ. 286, 287.
  17. 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 Λουλούδης 2010, σελ. 287.
  18. 18,0 18,1 Τριανταφύλλου, λήμμα Άγιος Νικόλαος.
  19. Αναφέρεται οικισμός Hagios Nikolaos χωρίς ένδειξη πληθυσμού, με τη σημείωση ότι απείχε 45 λεπτά από τη Χαλανδρίτσα. Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 7].
  20. Ο ιστορικός Κώστας Τριανταφύλλου αναφέρει λανθασμένα ως απογραφή αυτήν του 1889. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Λάλουσι.
  21. Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, μετά την απογραφή του 1951 ο πληθυσμός του οικισμού συμπεριλαμβάνεται σε αυτόν της γειτονικής Δαφνούλας (χωρίς να προσδιορίζεται για ποιές απογραφές γίνεται λόγος). Λουλούδης 2010, σελ. 286.

Πηγές Επεξεργασία

  • Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ) - Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ), Λεξικό Διοικητικών Μεταβολών των Δήμων και Κοινοτήτων (1912-2001), Τόμοι Α΄-Β΄, Επιμέλεια έκδοσης: Γιάννης Μπαχάρας, Εκδόσεις ΕΕΤΑΑ, Αθήνα 2002. ISBN 960-7509-47-1. ISBN (SET) 960-7509-46-3.

Βιβιογραφία Επεξεργασία

  • Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
  • Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμοι Α΄-Β΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Άγιος Νικόλαος, λήμμα Λάλουσι, λήμμα Σταροχώρι.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία