Αλίντα Βάλι
Η .(ιταλικά: Αλίντα Μαρία Λόρα, Αλτενμπούργκερ φον Μάρκενσταϊν-Φράουενμπεργκ 31 Μαΐου 1921 – 22 Απριλίου 2006), περισσότερο γνωστή με το καλλιτεχνικό της όνομα Αλίντα Βάλι (ιταλικά: Alida Valli), ήταν Ιταλίδα ηθοποιός που εμφανίστηκε σε περισσότερες από 100 ταινίες σε μια 70χρονη καριέρα, από τη δεκαετία του 1930 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα αστέρια του ιταλικού κινηματογράφου κατά τη διάρκεια της φασιστικής εποχής, κάποτε ονομάστηκε «η πιο όμορφη γυναίκα στον κόσμο» από τον Μπενίτο Μουσολίνι, αλλά κατάφερε να συνεχίσει να έχει διεθνή επιτυχία μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.[9][10] Σύμφωνα με τον Φρεντερίκ Μιτεράν, η Βάλι ήταν η μόνη ηθοποιός στην Ευρώπη που συναγωνιζόταν τη Μαρλέν Ντίτριχ και την Γκρέτα Γκάρμπο.
| Αλίντα Βάλι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Alida Valli (Ιταλικά) |
| Γέννηση | 31 Μαΐου 1921[1][2][3] Πούλα |
| Θάνατος | 22 Απριλίου 2006[4][1][2] Ρώμη[5][6] |
| Τόπος ταφής | Κάμπο Βεράνο |
| Κατοικία | Ρώμη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ιταλία (1946–2006) Βασίλειο της Ιταλίας (1921–1946) |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ιταλικά[2][7] |
| Σπουδές | Πειραματικό Κέντρο Κινηματογράφου |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | τραγουδίστρια ηθοποιός θεάτρου ηθοποιός ταινιών σκηνοθέτρια ταινιών κινηματογράφου ηθοποιός |
| Περίοδος ακμής | 1934 - 2002 |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Giancarlo Zagni (έως 1969) Oscar De Mejo (1944–1952) |
| Τέκνα | Carlo De Mejo |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | David di Donatello Award for Lifetime Achievement (1991) Gamajun International Award (1990)[8] Golden Lion for Lifetime Achievement (1997) Νάστρο ντ' Αρτζέντο Α' Γυναικείου Ρόλου Premio Eleonora Duse |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Βάλι συνεργάστηκε με πολλούς σημαντικούς σκηνοθέτες τόσο στην Ιταλία όσο και στο εξωτερικό, όπως οι Άλφρεντ Χίτσκοκ (Υπόθεση Παραντάιν, 1947), Κάρολ Ριντ (Ο τρίτος άνθρωπος, 1949), Λουκίνο Βισκόντι (Έτσι τελείωσε μια μεγάλη αγάπη, 1954), Μικελάντζελο Αντονιόνι (Η κραυγή, 1957) Πιερ Πάολο Παζολίνι (Βασιλεύς Οιδίπους, ο γιις της μοίρας, 1967), Μάριο Μπάβα (Η Λίζα και ο Σατανάς, 1974), Μπερνάρντο Μπερτολούτσι (1900, 1976, Το φεγγάρι, 1979) και Ντάριο Αρτζέντο (Suspiria, 1977). Όσο ήταν εν ζωή, η Βάλι αναγορεύτηκε Ιππότης του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας και έλαβε Χρυσό Λέοντα για τη συνολική της συνεισφορά στον κινηματογράφο στο Φεστιβάλ Βενετίας το 1997.
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΗ Βάλι γεννήθηκε στην Πόλα της Ίστριας στην Ιταλία (σημερινή Πούλα της Κροατίας και μέχρι το 1918 μέρος της Αυστροουγγαρίας). Ήταν αυστριακής, σλοβενικής και ιταλικής καταγωγής, αν και «ποτέ δεν θεωρήθηκε οτιδήποτε άλλο εκτός από Ιταλίδα».[11] Ο παππούς της από την πλευρά του πατέρα της ήταν ο βαρόνος Λουίτζι Αλτενμπούργκερ, Ιταλοαυστριακός από το Τρέντο, ευγενούς καταγωγής. Η γιαγιά της από την πλευρά του πατέρα της ήταν η Ελίζα Τομάζι από το Τρέντο, ξαδέρφη του γερουσιαστή Έτορε Τολομέι από τη Ρώμη. Η μητέρα της Βάλι, Σίλβια Ομπερέκερ Ντελαμαρτίνα, γεννημένη στην Πόλα, ήταν μια «πολιτιστικά εκλεπτυσμένη» νοικοκυρά μισής σλοβενοϊταλικής καταγωγής.[11][12] Η μητέρα της Βάλι ήταν η κόρη του Φέλιξ Ομπερέκερ από το Λάιμπαχ της Αυστρίας (σημερινή Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας) και της Βιρτζίνια Ντελαμαρτίνα από την Πόλα της Ίστριας (τότε μέρος της Αυστροουγγαρίας). Ο θείος της μητέρας της Βάλι από, Ροντόλφο, ήταν στενός φίλος του Γκαμπριέλε Ντ' Ανούντσιο.
Η Βάλι ήταν πολύγλωσση. Μεγάλωσε μιλώντας σλοβενικά, ιταλικά και γερμανικά και μιλούσε επίσης άπταιστα σερβοκροατικά, γαλλικά και αγγλικά. Σε ευρωπαϊκές ταινίες με διεθνή καστ ηχογραφούσε τακτικά τους διαλόγους της στη γλώσσα των ηθοποιών που έπαιζαν απέναντί της και στη συνέχεια μεταγλωττιζόταν (συνήθως στα ιταλικά).
Καριέρα
Επεξεργασία
Πνευματικά προικισμένη, στα δεκαπέντε της η Βάλι πήγε στη Ρώμη, όπου παρακολούθησε το Centro Sperimentale di Cinematografia, την παλαιότερη σχολή για ηθοποιούς και σκηνοθέτες κινηματογράφου στη Δυτική Ευρώπη και μια από τις πιο διάσημες σχολές μέχρι σήμερα. Εκείνη την εποχή ζούσε με τον θείο της, Έτορε Τολομέι. Η Βάλι ξεκίνησε την κινηματογραφική της καριέρα το 1934, με την ταινία Il cappello a tre punte. Η πρώτη της μεγάλη επιτυχία ήρθε με την ταινία Mille lire al mese (1939). Μετά από πολλούς ρόλους σε κωμωδίες, βρήκε την επιτυχία ως δραματική ηθοποιός στο Θανάσιμο μίσος (1941), σε σκηνοθεσία Μάριο Σολντάτι, για το οποίο κέρδισε ειδικό βραβείο καλύτερης ερμηνείας στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες, μεταξύ των οποίων τα Απόψε ουδέν νεότερο (1942) και το δίπτυχο Noi Vivi / Addio Kira! (1942) (βασισμένο σε ένα μυθιστόρημα της Άιν Ραντ). Αυτές οι δύο τελευταίες ταινίες παραλίγο να λογοκριθούν από την ιταλική κυβέρνηση του Μπενίτο Μουσολίνι, αλλά τελικά επιτράπηκαν επειδή το μυθιστόρημα στο οποίο βασίστηκαν ήταν αντισοβιετικό. Οι ταινίες ήταν επιτυχημένες και το κοινό συνειδητοποίησε εύκολα ότι ήταν τόσο ενάντια στον φασισμό όσο και στον κομμουνισμό. Αρκετές εβδομάδες αργότερα, ωστόσο, οι ταινίες αποσύρθηκαν από τις αίθουσες καθώς οι κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Ιταλίας, που αποστρέφονταν τον κομμουνισμό, ανακάλυψαν ότι η ιστορία έκρυβε και αντιφασιστικό μήνυμα.
Μετά τα 20 χρόνια της, ήδη θεωρούμενη ευρέως ως η «πιο όμορφη γυναίκα στον κόσμο», η Βάλι έκανε καριέρα σε αγγλόφωνες ταινίες μέσω του Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ, ο οποίος έσπευσε να υπογράψει μαζί της συμβόλαιο, νομίζοντας ότι είχε βρει μια δεύτερη Ίνγκριντ Μπέργκμαν. Στο Χόλιγουντ έπαιξε σε μεγάλες επιτυχίες και αξέχαστες ταινίες, όπως Υπόθεση Παραντάιν (1947) του Άλφρεντ Χίτσκοκ με τον Γκρέγκορι Πεκ, Φρεντ Μακμάρεϊ και Φρανκ Σινάτρα (στον πρώτο του μη μουσικό ρόλο), Χαμένος άγγελος (1948) δίπλα στους Όρσον Γουέλς και Τζόζεφ Κότεν και Ο τρίτος άνθρωπος (1949) του Κάρολ Ριντ, που θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες που γυρίστηκεν ποτέ παγκοσμίως και η επιλογή του Βρετανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου ως η καλύτερη βρετανική ταινία όλων των εποχών. Η ηθοποιός δεν μπορούσε να ανεχθεί τους αυστηρούς κανόνες του Σέλζνικ, ο οποίος επέβαλε απόλυτο έλεγχο στους ηθοποιούς του και κατάφερε να σπάσει το συμβόλαιό της, αν και με υψηλή ρήτρα.
Η Βάλι επέστρεψε στην Ευρώπη στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και πρωταγωνίστησε σε πολλές γαλλικές και ιταλικές ταινίες. Το 1954 γνώρισε μεγάλη επιτυχία στο μελόδραμα Έτσι τελείωσε μια μεγάλη αγάπη, σε σκηνοθεσία του Λουκίνο Βισκόντι. Σε εκείνη την ταινία, που διαδραματίζεται στα μέσα του 19ου αιώνα στη Βενετία κατά τη διάρκεια του ιταλικής ενοποίησης, υποδυόταν μια Βενετσιάνα κόμισσα διχασμένη ανάμεσα στα πατριωτικά ιδανικά και στον εξωσυζυγικό έρωτα για έναν αξιωματικό (Φάρλεϊ Γκρέιντζερ) των αυστρουγγρικών δυνάμεων κατοχής.
Το 1956, η Βάλι αποφάσισε να σταματήσει να γυρίζει ταινίες, δίνοντας το βάρος της στο θέατρο. Ήταν επικεφαλής ενός θιάσου που ανέβαζε έργα του Μπρόντγουεϊ στην Ιταλία.
Αργότερα, η Βάλι εμφανίστηκε στην ταινία τρόμου Μάτια χωρίς πρόσωπο (Les Yeux sans visage, 1959). Από τη δεκαετία του 1960, δούλεψε σε πολλές ταινίες με διακεκριμένους σκηνοθέτες, όπως Βασιλεύς Οιδίπους, ο γιος της μοίρας του Πιερ Πάολο Παζολίνι (1967), Η στρατηγική της αράχνης (1970) και 1900 (1976) του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, και Suspiria του Ντάριο Αρτζέντο (1977). Ο τελευταίος της ρόλος στον κινηματογράφο ήταν στο Semana Santa (2001), με Μίρα Σορβίνο. Στην Ιταλία, ήταν επίσης γνωστή για τις θεατρικές της εμφανίσεις σε έργα των Χένρικ Ίψεν, Λουίτζι Πιραντέλλο, Τζον Όσμπορν, Άρθουρ Μίλερ και άλλων. Στο 54ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας το 1997 η Βάλι κέρδισε Χρυσό Λέοντα για το σύνολο της καριέρας της.
Προσωπική ζωή
Επεξεργασία
Ο εφηβικός έρωτας της Βάλι, Κάρλο Κουνιάσκα, ήταν διάσημος Ιταλός πιλότος ακροβατικών. Υπηρέτησε ως πιλότος μαχητικών στη Regia Aeronautica και σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια μιας αποστολής πάνω από το βρετανοκρατούμενο Τομπρούκ στις 14 Απριλίου 1941.[13][14]
Η Βάλι παντρεύτηκε τον σουρεαλιστή ζωγράφο Όσκαρ ντε Μέχο [15] το 1943 και υπέβαλε αίτηση διαζυγίου από αυτόν το 1949, αλλά τελικά το ζευγάρι συμφιλιώθηκε. Απέκτησαν δύο γιους, πριν ο γάμος τους καταλήξει σε διαζύγιο το 1952 και εκείνη επιστρέψει στην Ιταλία.[16] Εκεί, παντρεύτηκε τον Ιταλό σκηνοθέτη Τζιανκάρλο Ζάνι στις αρχές της δεκαετίας του 1960, χωρίζοντας το 1970.[16]
Η κινηματογραφική καριέρα της Βάλι υπέφερε το 1953 μετά από ένα σκάνδαλο γύρω από το θάνατο της Βίλμα Μοντέζι, η σορός της οποίας βρέθηκε σε δημόσια παραλία κοντά στην Όστια. Ακολούθησαν παρατεταμένες έρευνες, που αφορούσαν υπόνοιες για ναρκωτικά και σεξουαλικά όργια στην "καλή κοινωνία" της Ρώμης. Μεταξύ των κατηγορουμένων –οι οποίοι αθωώθηκαν όλοι, αφήνοντας την υπόθεση ανεξιχνίαστη– ήταν ο εραστής της Βάλι, μουσικός της τζαζ Πιέρο Πιτσιόνι (γιος του τότε Ιταλού υπουργού εξωτερικών).
Θάνατος
ΕπεξεργασίαΟ θάνατος της Βάλι στο σπίτι της στις 22 Απριλίου 2006 ανακοινώθηκε από το γραφείο του δημάρχου της Ρώμης, Βάλτερ Βελτρόνι.
Ο Γάλλος κριτικός Φρεντερίκ Μιτεράν έγραψε: «[Ήταν] η μόνη ηθοποιός στην Ευρώπη που συναγωνιζόταν τη Μαρλέν Ντίτριχ και την Γκρέτα Γκάρμπο».
Φιλμογραφία
Επεξεργασία| Έτος | Πρωτότυπος τίτλος | Ελληνικός τίτλος | Ρόλος |
|---|---|---|---|
| Δεκαετία 1930 | |||
| 1935 | The Three-Cornered Hat | ||
| 1936 | I due sergenti | Οι δύο λοχίες | πωλήτρια καταστήματος |
| 1937 | Sono stato io! | Λορέτα | |
| Il feroce Saladino | Ντόρα Φλόριντα | ||
| 1938 | L'ha fatto una signora | Μαρία Σάρντο | |
| L'amor mio non muore! | Μαρία Ντάλμπα | ||
| La casa del peccato | κοπέλα | ||
| 1939 | Mille lire al mese | Μάγκντα | |
| Assenza ingiustificata | Αδικαιολόγητη απουσία | Βέρα Φάμπρι | |
| Ballo al castello | Ο πύργος της αγάπης | Γκρέτα Λάρσεν | |
| Δεκαετία 1940 | |||
| 1940 | Manon Lescaut | Μανόν Λεσκό | Μανόν Λεσκό |
| Taverna rossa | Σουζάνα Σορμάνι | ||
| L'ultima nemica | φίλη της Άννας | ||
| Oltre l'amore | Βανίνα Βανίνι | ||
| La prima donna che passa | Γκαμπριέλ ντε Βερβάν | ||
| 1941 | Piccolo mondo antico | Θανάσιμο μίσος | Λουίζα Ρίγκεϊ Μαϊρόνι |
| Luce nelle tenebre | Κρυφός έρως | Μαρίνα Φέρι | |
| Ore 9: Lezione di chimica | Ώρα 9: Μάθημα χημείας | Άννα Καμπόλμι | |
| L'amante segreta | Αμαρτωλός πόθος | Ρενάτα Κρότσι | |
| 1942 | Catene invisibili | Ο νόθος | Έλενα Σιλβάνι |
| Noi vivi | Εμείς οι ζωντανοί | Κίρα Αργκούνοβα | |
| Le due orfanelle | Αι δύο ορφαναί | Ενρικέτα | |
| Addio Kira! | Κίρα Αργκούνοβα | ||
| Stasera niente di nuovo | Απόψε ουδέν νεότερο | Μαρία | |
| 1943 | I pagliacci | Γέλα παλιάτσο | Τζιούλια |
| T'amerò sempre | Αντριάνα | ||
| Apparizione | Αντρεΐνα | ||
| 1944 | Circo equestre Za-bum | ||
| 1945 | La vita ricomincia | Μας ενώνει η αγάπη του παιδιού μας | Πατρίτσια Μαρτίνι |
| Il canto della vita | Σκλάβοι της αμαρτίας | Τζοβάνα | |
| 1946 | Eugenia Grandet | Ευγενία Γκραντέ | Ευγενία Γκραντέ |
| 1947 | The Paradine Case | Υπόθεση Παραντάιν | Μανταλένα Άννα Παραντάιν |
| 1948 | The Miracle of the Bells | Χαμένος άγγελος | Όλγα |
| 1949 | The Third Man | Ο τρίτος άνθρωπος | Άννα Σμιτ |
| Δεκαετία 1950 | |||
| 1950 | The White Tower | Ο λευκός πύργος | Κάρλα Άλτον |
| Walk Softly, Stranger | Ο ξένος | Ιλέιν Κορέλι | |
| 1951 | Les Miracles n'ont lieu qu'une fois | Κλαούντια | |
| Ultimo incontro | Γιατί υπέκυψα | Λίνα Καστέλι | |
| 1953 | Les amants de Tolède | Εραστές του Τολέδο | δόνα Ινές ντε Αρέβαλο Μπλας |
| Il mondo le condanna | Ο κόσμος με καταδίκασε | Ρενάτα Τζουστίνι | |
| Siamo donne | Εμείς οι γυναίκες | Αλίντα | |
| 1954 | La mano dello straniero | Ρομπέρτα Γκλούκοβιτς | |
| Senso | Έτσι τελείωσε μια μεγάλη αγάπη | κοντέσα Λίβια Σερπιέρι | |
| 1957 | Il Grido | Η κραυγή | Ίρμα |
| This Angry Age | Το αντάλλαγμα της ντροπής | Κλοντ | |
| La grande strada azzurra | Ο δρόμος της οργής | Ροζέτα | |
| 1958 | Les bijoutiers du clair de lune | Ξεκίνησα 17 Χρονών | Φλορεντίν |
| L'uomo dai calzoni corti | Carolina | ||
| 1959 | Signé Arsène Lupin | Αρσέν Λουπέν, ο αριστοκράτης λωποδύτης | Αουρέλια Βαλεάνο |
| Δεκαετία 1960 | |||
| 1960 | Treno di Natale | ||
| Les yeux sans visage | Μάτια χωρίς πρόσωπο | Λουίζ | |
| Le dialogue des Carmélites | Διάλογοι καρμελιτισσών | μητέρα Τερέζα ντε Σεντ Ογκιστέν | |
| Le gigolo | Άγκαθε | ||
| Il peccato degli anni verdi | μητέρα της Έλενας | ||
| 1961 | Une aussi longue absence | Όσα έσβησε ο άνεμος | Τερέζ Λανγκλουά |
| The Happy Thieves | Κοσμικοί απατεώνες | δούκισσα Μπλάνκα | |
| La fille du torrent | Συνένοχοι βιασμού | Λίβια Μπουασιέρ | |
| 1962 | Il disordine | Επαναστατημένη ζωή | μητέρα του Κάρλο |
| Al otro lado de la ciudad | |||
| Homenaje a la hora de la siesta | Κονστάνς Φίσερ | ||
| 1963 | Ophélia | Κλόντια Λεσούρφ | |
| El valle de las espadas | Ο λέων της Καστίλλης | βασίλισσα Θηρεσία | |
| El hombre de papel | Ιταλίδα | ||
| Una cara para escapar | |||
| 1964 | L'Autre Femme | Αναμπέλ | |
| 1965 | Umorismo in nero | χήρα | |
| 1967 | Edipo re | Βασιλεύς Οιδίπους, ο γιος της μοίρας | Μερόπη |
| Δεκαετία 1970 | |||
| 1970 | Le champignon | Λίντα Μπένσον | |
| Strategia del ragno | Η στρατηγική της αράχνης | Ντράιφα | |
| 1972 | Eye in the Labyrinth | Ο μυστικός επισκέπτης | Γκέρντα |
| La prima notte di quiete | Καυτό καλοκαίρι | Μαρτσέλα Αμπάτι, μητέρα της Βανίνα | |
| 1973 | Lisa and the Devil | Η Λίζα και ο Σατανάς | κοντέσα |
| Diario di un italiano | Όλγα | ||
| 1974 | No es nada, mamá, sólo un juego | Λουίζ | |
| Tendre Dracula | Ελοΐζ | ||
| L'anticristo | Ο αντίχριστος | Ιρένε | |
| 1975 | La chair de l'orchidée | Η γυναίκα με το κόκκινο λουλούδι | τρελή στον σταθμό |
| Ce cher Victor | Αν | ||
| Il caso Raoul | Έλσα | ||
| 1976 | 1000 | 1000 | κυρία Πιόπι |
| Le jeu du solitaire | Ζερμέν | ||
| The Cassandra Crossing | Το πέρασμα της Κασσάνδρας | γκουβερνάντα | |
| 1977 | Suspiria | Suspiria | κυρία Τάνερ |
| Un cuore semplice | κυρία Όμπιν | ||
| Berlinguer ti voglio bene | κυρία Τσιόνι | ||
| 1978 | Porco mondo | Τερεζίνα | |
| Indagine su un delitto perfetto | Το τέλειο έγκλημα | λαίδη Κλεμεντέν ντε Ρεβέρ | |
| 1979 | Zoo zéro | Ιβόν, μητέρα | |
| Suor Omicidi | Δολοφονώντας του πεθαμένους | ηγουμένη | |
| La luna | Το φεγγάρι | μητέρα του Τζουζέπε | |
| Licanthropus, il figlio della notte | |||
| Δεκαετία 1980 | |||
| 1980 | Inferno | Οι 3 πύλες της κολάσεως | Κάρολ |
| Aquella casa en las afueras | Ίζαμπελ | ||
| Puppenspiel mit toten Augen | |||
| 1981 | Sezona mira u Parizu | ||
| La caduta degli angeli ribelli | Η πτώση των γυμνών αγγέλων | Μπετίνα | |
| 1982 | Aspern | Άσπερν | Τζουλιάνα Μπάρτες |
| Sogni mostruosamente proibiti | μητέρα της Μαρίνας | ||
| 1985 | Segreti segreti | Τζίνα | |
| 1987 | Le jupon rouge | Μπάκα | |
| 1988 | À notre regrettable époux | Καταρίνα | |
| Δεκαετία 1990 | |||
| 1991 | La bocca | κοντέσα Μπιάνκα Ροσπιλιόζι | |
| Zitti e mosca | Κλάρα | ||
| 1993 | Il lungo silenzio | μητέρα της Κλάρας | |
| Bugie rosse | Κατερίνα | ||
| 1995 | A Month by the Lake | Ένας μήνας στη λίμνη | κυρία Φασιόλι |
| 1996 | Fotogrammi mortali | κοντέσα Αλεσάντρα Μιραφιόρι | |
| 1999 | Il dolce rumore della vita | γιαγιά της Σοφίας | |
| Δεκαετία 2000 | |||
| 2001 | L'amore probabilmente | Αλίντα Βάλι | |
| Semana santa | ντόνα Καταλίνα | ||
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 135689096. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Alida-Valli. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ news
.bbc .co .uk /1 /hi /entertainment /4935322 .stm. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2015.
- ↑ lifeinlegacy
.com /display .php?weekof=2006-04-22. - ↑ CONOR.SI. 67249507.
- ↑ www
.labonline .it /en /gamajun-international-award /winners-gamajun .php. - ↑ Adam Bernstein (24 Απριλίου 2006). «'The Third Man' Actress Alida Valli, 84». Washington Post. Washington, D.C. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2008.
- ↑ «VALLI, Alida in "Enciclopedia del Cinema"». www.treccani.it (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ 11,0 11,1 Gundle, Stephen (2013). Mussolini's Dream Factory: Film Stardom in Fascist Italy. Berghahn Books. σελ. 230. ISBN 978-1-782-38245-4.
- ↑ Spoto, Donald (2012). Spellbound by Beauty: Alfred Hitchcock and His Leading Ladies. Random House. σελ. 111. ISBN 978-1-448-16601-5.
- ↑ Lyman, Robert. The Longest Siege: Tobruk- The Battle that Saved North Africa 2009, p. 152.
- ↑ Giovanni Pesce. «Famiglia Pesce».
- ↑ «Απεβίωσε η Ιταλίδα ηθοποιός Αλίντα Βάλι». in.gr.
- ↑ 16,0 16,1 Lane, John Francis (2006-04-26). «Alida Valli: Italian film star idolised by Mussolini and betrayed by Harry Lime». The Guardian. https://www.theguardian.com/news/2006/apr/24/guardianobituaries.film. Ανακτήθηκε στις 2019-11-18.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Προσωπικός ιστότοπος
- Φιλμ νουάρ
- Επιφανείς Ίστριοι
- Αλίντα Βάλι στην IMDb
- Η Αλίντα Βάλι στο Reel Classics
- Νεκρολογία στο The Telegraph. 24 Απριλίου 2006.
- Νεκρολογία στους New York Times. 25 Απριλίου 2006.
- Φωτογραφίες της Αλίντα Βάλι