Τρέντο

Το Τρέντο (ιταλικά: Trento listen , γερμανικά: Trient) είναι ιταλικός δήμος στην Αυτόνομη Επαρχία του Τρέντο, στην περιφέρεια ειδικού καθεστώτος του Τρεντίνο-Άλτο Άντιτζε (ιταλικά: Trentino-Alto Adige, γερμανικά: Trentino-Südtirol) και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας.

Τρέντο
Σημαία Έμβλημα
Τρέντο 46°4′0″N 11°7′0″E
Χώρα	Ιταλία
Διοικητική υπαγωγή	Αυτόνομη Επαρχία του Τρέντο
Προστάτης	Βιργίλιος του Τρέντο
Διοίκηση
• mayor of Trento	Alessandro Andreatta
• Μέλος του/της	Κλιματική Συμμαχία
Έκταση	157,88 km²
Υψόμετρο	190 μέτρα
Πληθυσμός	117.997 (1  Ιανουαρίου 2018)
Ταχ. κωδ.	38121, 38122 και 38123
Τηλ. κωδ.	0461
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) ώρα Κεντρικής Ευρώπης
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής ήταν Ετρουσκικής καταγωγής, οι οποίοι από νωρίς κατανόησαν τη στρατηγική της θέση. Τον 1ο π.Χ. αιώνα η πόλη κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους, οι οποίοι την οχύρωσαν και έκαναν σημαντικά έργα υποδομής. Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, το Τρέντο συνέχισε να διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην περιοχή κυρίως χάρη στο φυσικό πλούτο που διέθετε.

Η ίδρυση της επισκοπής του Τρέντο, τον 4ο μ.Χ. αιώνα αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την πόλη. Γότθοι και Λογγοβάρδοι κατέκτησαν διαδοχικά την πόλη και άφησαν τα δικά τους σημάδια στη μακρόχρονη ιστορία της. Σημαντική περίοδος για το Τρέντο αποτέλεσε η ίδρυση του Επισκοπικού Πριγκιπάτου και η παρουσία των Αψβούργων, το όνομα των οποίων συνδέθηκε στενά με την ιστορία της περιοχής του Τρεντίνο.

Η πόλη θα γνωρίσει παγκόσμια προβολή με τη Σύνοδο του Τρέντο, τον 16ο αιώνα, η οποία αποτέλεσε σημείο καμπής στην ιστορία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Τον 19ο αιώνα, αναπτύχθηκαν στην περιοχή, διάφορα κινήματα τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τη διαμάχη ανάμεσα στους ιταλόφωνους και τους γερμανόφωνους κατοίκους της περιοχής.

Με την ένταξή της στον κορμό του Ιταλικού Κράτους το 1919, αλλά κυρίως με το καθεστώς της αυτονομίας το 1948, η πόλη γνώρισε ραγδαία οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη και σήμερα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πόλεις με το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο σε όλη την Ιταλία. Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται σε 116.663 κατοίκους.

Τοποθεσία και πληθυσμός

Η πόλη του Τρέντο βρίσκεται στο τέλος της κοιλάδας του ποταμού Άντιτζε, 55 χλμ. νότια του Μπολτσάνο και 100 χλμ. βόρεια της Βερόνας. Δυτικά της πόλης, βρίσκεται το όρος Μπονντόνε (2.098 μ.) το οποίο έχει το προσωνύμιο "Άλπεις του Τρέντο", στα βορειοδυτικά, η κορυφή Παγκανέλα (2.125 μ.), βορειοανατολικά, η κορυφή Καλίζιο (1.096 μ.), ανατολικά, η κορυφή Μαρτζόλα (1.738 μ.) και στα βορειοανατολικά, η κορυφή Βιγκολάνα (2.150 μ.).

Η πόλη του Τρέντο, μαζί με τα περίχωρα, αριθμεί περίπου 150.000 κατοίκους. Το διαμέρισμα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό, το Γκαρντόλο, βρίσκεται στα βόρεια της πόλης και αριθμεί περίπου 12.000 κατοίκους. Η Σαρντάνια είναι το διαμέρισμα με το μικρότερο αριθμό, μόλις 1.106 κατοίκους. Η πυκνότητα του πληθυσμού είναι 741,32 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.

Τα 15.803 εκτάρια του δήμου του Τρέντο, είναι κατανεμημένα ως εξής: Το 50,62% αντιστοιχεί σε εκτάσεις με λιβάδια, το 20,09% σε αγροτικές εκτάσεις, το 7,70% σε εκτάσεις με κατοικίες, το 3,33% σε βοσκοτόπια, το 3,23% σε βραχώδεις εκτάσεις, το 3,00% σε εκτάσεις που καλύπτει το οδικό δίκτυο, το 2,63% σε εκτάσεις που εξυπηρετούν διάφορες ανάγκες της πόλης, το 2,48% στην έκταση που καλύπτουν τα πάρκα, το 2,48% αντιστοιχεί στη βιομηχανική ζώνη, το 2,02% στην έκταση που καλύπτουν τα ποτάμια και οι λίμνες, το 0,89% σε εκτάσεις που καλύπτει το σιδηροδρομικό δίκτυο, το 0,70% αντιστοιχεί στη ζώνη που καλύπτουν τα ορυχεία, το 0,61% στις εκτάσεις που καλύπτουν οι πίστες του σκι, το 0,12% στην έκταση που καλύπτουν τα πάρκινγκ και το 0,09% αντιστοιχεί σε άλλες εκτάσεις.

Ο ποταμός Άντιτζε διασχίζει την πόλη του Τρέντο μαζί με τον μικρό χείμαρρο Φερσίνα. Ο Άντιτζε είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ιταλίας μετά τον Πάδο. Δίπλα στον ποταμό Άντιτζε, εκτείνεται παράλληλα ένα μικρό ρέμα που ονομάζεται "Αντιτζέτο". Στα νότια βρίσκεται ένα άλλο μικρό ρέμα που προέρχεται από τον λόφο του Πόβο, το Ρίο Σαλέ και εκβάλλει στο χείμαρρο Φερσίνα, λίγο πριν αυτός καταλήξει στον Άντιτζε.

Πανόραμα του Τρέντο με τον ποταμό Άντιτζε

Ιστορία

Αρχαϊκή και Ρωμαϊκή περίοδος

Ρωμαϊκή επιγραφή στο Τρέντο

Η γέφυρα στον ποταμό Ινν από την οποία περνούσε η Via Claudia Augusta

Το σημερινό Τρέντο βρίσκεται σε μια περιοχή, η οποία κατά την αρχαιότητα, είχε κατοικηθεί από λαό ετρουσκικής καταγωγής. Σύμφωνα με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, ο λαός αυτός ζούσε στην περιοχή ανάμεσα στο σημερινό Τρεντίνο και το νότιο τμήμα της Ελβετίας. Τον 1ο αιώνα π.Χ. το Τρέντο πέφτει στα χέρια των Ρωμαίων, οι οποίοι θα του δώσουν το όνομα "Tridentum", εξαιτίας των τριών λόφων (Doss Trent, Dosso Sant'Agata και Dosso di San Rocco) που περιβάλλουν την πόλη.Στην πραγματικότητα, το όνομα είναι πολύ αρχαιότερο. Το όνομα πιθανόν να προέρχεται από τη λέξη "trent" δηλαδή το διαχωρισμό σε τρία μέρη (λόγω των διακλαδώσεων της κοίτης του ποταμού Άντιτζε). Παρόλα αυτά η λατινική εκδοχή επικράτησε, γεγονός που πιστοποιεί η ύπαρξη χάλκινου αετού και επιγραφής στο παλιό δημαρχείο όπου κανείς μπορεί να διαβάσει στα λατινικά τη φράση "Argentum Montes Mihi dant nomenque Tridentum" (Τα βουνά μου δίνουν το ασήμι και το όνομα του Τρέντο).

Είναι πιθανό, η περιοχή του Τρέντο να είχε εισέλθει στην σφαίρα επιρροής της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, πολύ πριν πέσει οριστικά στα χέρια της Ρώμης, μέσω των εμπορικών συναλλαγών. Τα πρώτα στοιχεία αυτών των συναλλαγών, στα τέλη του δεύτερου αλλά και τρίτου αιώνα. π.Χ. βασίζονται στο πλήθος των νομισμάτων(ρωμαϊκά, ελληνικά και Καρχηδονιακά νομίσματα), τα οποία βρέθηκαν στην περιοχή και αποδεικνύουν την ύπαρξη μικρών εμπορικών συναλλαγών αλλά πιστοποιούν και το πιθανό ενδιαφέρον των Ρωμαίων για στρατολόγηση νέων αντρών από την περιοχή του Τρέντο.

Την περίοδο κατά την οποία αυτοκράτορας ήταν ο Οκταβιανός Αύγουστος, το Τρέντο απέκτησε σημαντικό στρατιωτικό ρόλο. Η πόλη είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας ρωμαϊκής πόλης, με ισχυρή οχύρωση, θέατρο, λουτρά, νεκροταφείο και υδραγωγείο. Επίσης, από το Τρέντο περνούσε ο σημαντικότερος οδικός άξονας των Ρωμαίων, προς τη βόρεια Ευρώπη, η Via Claudia Augusta, έργο του αυτοκράτορα Κλαύδιου(41-54 µ.Χ.) που συνέδεσε τον ∆ούναβη µε την κοιλάδα του Πάδου. Ξεκινούσε από την Βερόνα και ανέβαινε την κοιλάδα του Άντιτζε, περνούσε από το Τρέντο, από το Μπολτσάνο και κατέβαινε την κοιλάδα του ποταµού Ίνν,ανέβαινε το δεύτερο αλπικό πέρασµα Φερν Πας, κατέβαινε την κοιλάδα του ποταµού Λεχ και κατέληγε στο Άουγκσμπουργκ.

Μετά την παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το Τρέντο συνέχισε να αποτελεί ένα σημαντικό πολιτικό, οικονομικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, εξαιτίας της θέσης του και των ορυχείων αργύρου.

Μεσαιωνική περίοδος

Ο Άγιος Βιγίλιος και οι Άγιοι Μάρτυρες, Σισίνιος, Μαρτύριος και Αλέξανδρος

Τον 4ο μ.Χ. αιώνα, εγκαθιδρύθηκε επισκοπική έδρα στην πόλη του Τρέντο και ο πρώτος επίσκοπος ονομαζόταν Ιοβίνος. Η ίδρυση της επισκοπής του Τρέντο αποτέλεσε ένα πολύ σημαντικό βήμα, διότι η φιγούρα του επισκόπου συμβόλιζε την ασφάλεια και την ενότητα της πόλης. Ο 3ος επίσκοπος ήταν ο Ρωμαίος πατρίκιος, Βιγίλιος, μετέπειτα προστάτης της πόλης. Ο Βιγίλιος προσπάθησε να επιταχύνει τη διάδοση του Ευαγγελίου στην περιοχή του Τρεντίνο και να δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με το εξωτερικό αλλά κυρίως με τον Αμβρόσιο και την Εκκλησία του Μιλάνου. Ο Βιγίλιος ήταν ο πρώτος μεγάλος ηγέτης της Εκκλησίας του Τριδέντο και έδωσε σκληρό αγώνα για την καταπολέμηση της ειδωλολατρίας. Αυτή του η δράση ήταν και η αφορμή για τη δολοφονία του στη Βαλ Ρενντένα, όπου κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας, έκανε μια κίνηση έντονου συμβολισμού, πετώντας στο ποτάμι ένα άγαλμα του Κρόνου. Αυτό προκάλεσε την οργή των ειδωλολατρών, οι οποίοι τον σκότωσαν με πέτρες και με ξύλα.

Τον 6ο μ.Χ. αιώνα,οι Γότθοι με τον Θεοδώριχο τον Μέγα, καταλαμβάνουν την πόλη. Σε μία επιστολή, ο βασιλιάς των Γότθων, όπως αναφέρει ο Κασσιόδωρος, προσκάλεσε τη βενετσιάνικη πόλη του Φέλτρε να συνεργαστεί με το Τρέντο για την κατασκευή ενός νέου αστικού κέντρου, κατά πάσα πιθανότητα στην περιοχή της Βαλσουγκάνα, το οποίο τελικά δεν υλοποιήθηκε. Σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς, το επεισόδιο αυτό, χρονολογείται γύρω στο 523-526 μ.Χ.

Το 568 μ.Χ. η πόλη πέφτει στα χέρια των Λογγοβάρδων, οι οποίοι δημιούργησαν το Δουκάτο του Τρέντο. Η περιοχή, δεχόταν συχνές επιθέσεις από τους Φράγκους και για το λόγο αυτό, ο επίσκοπος του Τρέντο, Ανιέλο (577-591), μεσολάβησε ώστε να βρεθεί μια λύση ανάμεσα σε Φράγκους και Λογγοβάρδους και να επιστρέψει η ειρήνη στην περιοχή. Τελικά, το 774 μ.Χ., ο Καρλομάγνος, βασιλιάς των Φράγκων, βάδισε εναντίον των Λομβαρδών στην Ιταλία και καθαίρεσε τον βασιλιά τους και στέφθηκε ο ίδιος βασιλιάς, ενώνοντας το βασίλειο της Ιταλίας με το φραγκικό στέμμα, με αποτέλεσμα η περιοχή του Τρέντο να περάσει στην κατοχή των Φράγκων. Το 982 μ.Χ., το Τρέντο έγινε τμήμα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους και το 993 μ.Χ., μαζί με τη Βερόνα, συμπεριλήφθηκε στο Δουκάτο της Καραντανία, από τον Όθωνα τον Β΄.

Το Επισκοπικό Πριγκιπάτο

Η Σύνοδος του Τριδέντου.

Το 1027 ο αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κορράντο ο Β' ίδρυσε το Επισκοπικό Πριγκιπάτο του Τρέντο, το οποίο συνέχισε να υπάρχει μαζί με την κομητεία του Τιρόλου έως την περίοδο του Ναπολέοντα. Το Επισκοπικό Πριγκιπάτο ήταν στενά συνδεδεμένο με την κομητεία μέσω του "Foederatus Tyrolensis". Η περιοχή του πριγκιπάτου δεν ταυτιζόταν με εκείνη της σημερινής επαρχίας του Τρέντο. Το 1363, η πόλη πέρασε στην κατοχή του Οίκου των Αψβούργων. Το Επισκοπικό Πριγκιπάτο σημάδεψε την ιστορία της πόλης για περίπου 8 αιώνες, με μικρότερη ή μεγαλύτερη αυτονομία ανάλογα με την περίοδο.Στο τιμόνι του πριγκιπάτου ανέβηκαν 51 επίσκοποι, οι οποίοι συνήθως ήταν επιλογή του Οίκου των Αψβούργων.Το 1407 ο Ροδόλφος Μπελεντσάνι χρίστηκε επικεφαλής μιας εξέγερσης πολιτών, που είχαν επαναστατήσει απέναντι στην καταπίεση του Πρίγκιπα Γεωργίου του Λίχτενσταϊν. Η πόλη του Τρέντο έγινε παγκοσμίως γνωστή μετά τη Σύνοδο του Τριδέντου (1545-1563), η οποία έθεσε τις βάσεις για την Αντιμεταρρύθμιση. Η Σύνοδος του Τριδέντου υπήρξε η πλέον μακροχρόνια σύνοδος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Διήρκεσε δεκαοκτώ έτη (13 Δεκεμβρίου 1545 – 4 Δεκεμβρίου 1563) υπό πέντε Πάπες (Παύλος Γ΄, Ιούλιος Γ΄, Μαρκέλλος Β΄, Παύλος Δ΄, Πίος Δ΄) και ως κύριο αντικείμενο είχε τις προτεσταντικές διδασκαλίες. Αναθεματίστηκαν, ως αιρετικοί, ο Μαρτίνος Λούθηρος και ο Ιωάννης Καλβίνος και θεσπίστηκε πλήθος κανόνων για τα Μυστήρια της Εκκλησίας.

19ος και 20ός αιώνας

Πορτραίτο του Αντρέας Χόφερ

Η περίοδος της κατοχής από το στρατό του Ναπολέοντα και των Βαυαρών, βρήκε τους Τιρολέζους, να πολεμούν για την ελευθερία τους, με αρχηγό τον Αντρέας Χόφερ. Οι Τιρολέζοι διεξήγαγαν ένα συνεχή ανταρτοπόλεμο ενάντια στο στρατό του Ναπολέοντα, δίχως να λάβουν καμία βοήθεια από το στρατό των Αψβούργων. Τελικά, μετά από μια επική μάχη στο Μπέργκισελ του Ίνσμπρουκ, τα τιρολέζικα στρατεύματα νικήθηκαν και ο Αντρέας Χόφερ εκτελέστηκε στη Μάντοβα.

Τo συνέδριο της Βιέννης του 1815 διευθέτησε και έβαλε μια τάξη στο θέμα των εκτάσεων της περιοχής. Η αυτόνομη κυβέρνηση του Επισκοπικού Πριγκηπάτου, η οποία είχε ήδη καταργηθεί από τον Ναπολέοντα, δεν αποκαταστάθηκε αλλά επετράπη στον επίσκοπο του Τρέντο να διατηρήσει τον τίτλο του πρίγκιπα και της "Αυτού Υψηλότης" μέχρι το 1953, όταν ο Πάπας Πίος ΙΒ΄ αποφάσισε να καταργηθούν όλοι οι τίτλοι ευγενείας των ιερωμένων. Το 1816, το Τρέντο επέστρεψε ξανά στην κυριαρχία του Οίκου των Αψβούργων.

Σημαντικές αλλαγές έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Μερικές από αυτές ήταν η κατασκευή του σιδηροδρόμου του Μπρέννερο, της Βάλσουγκάνα και του Τρέντο-Μαλέ, όπως επίσης και η εκτροπή της ροής του ποταμού Άντιτζε. Κατασκευάστηκαν επίσης σχολεία, στρατόπεδα, το δικαστικό μέγαρο (ιταλικά: Palazzo di Giustizia), έδρα των δικαστηρίων και των φυλακών.

Μνημείο του ποιητή Δάντη Αλιγκέρι στο Τρέντο

Στις αρχές του 1870, αναπτύχθηκαν διάφορα κινήματα, τα οποία είχαν ως στόχο να διαφυλάξουν τον ιταλικό χαρακτήρα της πόλης και να αντισταθούν στις τάσεις γερμανοποίησης, τις οποίες προωθούσαν εθνικιστικοί κύκλοι του γερμανικού Τιρόλου, όπως το Tiroler Volksbund(ιδρύθηκε στο Βιπιτένο, το 1905).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της έντασης, ήταν η ανέγερση μνημείου του ποιητή Ντάντε Αλιγκιέρι, στο Τρέντο και η ταυτόχρονη ανέγερση μνημείου του ποιητή Βάλτερ φον ντερ Φόγκελβαϊντε, στο Μπολτσάνο.

Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι χώροι που εξέφραζαν αλυτρωτικές ιδέες, υποστήριζαν το διαχωρισμό του Τρεντίνο από το Τιρόλο και από την αυτοκρατορία των Αψβούργων και την προσάρτησή στο Βασίλειο της Ιταλίας, η πλειοψηφία του πληθυσμού παρέμενε πιστή στην αυτοκρατορία.Όπως αναφέρεται στα πρακτικά των συνομιλιών που είχε στη Ρώμη το 1915 με τον Σονίνο, Υπουργό των Εξωτερικών του Βασιλείου της Ιταλίας, ο Αλτσίντε ντε Γκάσπερι, εκπρόσωπος των Καθολικών του Τρεντίνο, στο αυτοκρατορικό κοινοβούλιο της Βιέννης, αναγνώρισε ότι η πλειοψηφία των κατοίκων του Τρεντίνο δεν επιθυμούσε την προσάρτηση της περιοχής στην Ιταλία.

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η πόλη του Τρέντο ανακηρύχθηκε σε πόλη-φρούριο. Χιλιάδες στρατιώτες από το Τρεντίνο (10.001 σε όλη την επαρχία, εκ των οποίων 1.000 από την πόλη του Τρέντο), έπεσαν στις διάφορες μάχες κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Η ένωση του Τρέντο με την Ιταλία, έλαβε χώρα το 1919 με τη συνθήκη του Αγίου Γερμανού. Η προσάρτηση στην Ιταλία ήταν μια πολύ δύσκολη στιγμή για την πόλη και τους ιταλόφωνους κατοίκους του Τιρόλου, ιδίως όσον αφορά την οικονομική ενσωμάτωση στο Βασίλειο της Ιταλίας. Ο φασισμός έβαλε τέλος στην αυτονομία που είχε η πόλη για αιώνες:το 1923 το δημοτικό συμβούλιο διαλύθηκε μετά από εντολή της κυβέρνησης της Ρώμης. Το Τρεντίνο, για να αποκτήσει ξανά τη διοικητική και οικονομική αυτονομία, θα έπρεπε να περιμένει μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και συγκεκριμένα έως τις 26 Φεβρουαρίου 1948, ημερομηνία κατα την οποία θεσπίστηκε το καθεστώς της Αυτόνομης Περιφέρειας του Τρεντίνο-Άνω Αδίγης/Νότιο Τυρόλο.

Χρυσό μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας

Το Τρέντο βρίσκεται ανάμεσα στις πόλεις που έχουν τιμηθεί με Παράσημο Στρατιωτικής Αξίας για τον Αγώνα υπέρ της Απελευθέρωσης, χάρη στο χρυσό μετάλλιο, το οποίο απονεμήθηκε στις 16 Απριλίου 1976 για τις θυσίες των πολιτών και την αντίσταση τους κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 1943, οι συμμαχικές δυνάμεις με 91 αεροπλάνα της «Mediterranean Allied Air Forces» βομβάρδισαν το Τρέντο και προκάλεσαν το θάνατο σε περισσότερους από 200 ανθρώπους και τεράστιες υλικές ζημιές. Το Σεπτέμβριο του 1943, μετά την ανακωχή της Ιταλίας, σχεδόν ολόκληρη η περιοχή του Τρεντίνο-Άνω Αδίγης/Νότιο Τιρόλο, καταλαμβάνεται από τους Γερμανούς. Η πόλη του Τρέντο με την ομώνυμη επαρχία και τις επαρχίες του Μπολτσάνο και του Μπελούνο, εντάχθηκαν στην Επιχειρησιακή ζώνη των Προάλπεων, υπό την καθοδήγηση του Φραντς Χόφερ, πολιτικού αυστριακής καταγωγής.

Το 1946 και συγκεκριμένα, στις 5 Σεπτεμβρίου, ο Αλτσίντε ντε Γκάσπερι υπέγραψε στο Παρίσι με τον υπουργό εξωτερικών της Αυστρίας, Καρλ Γκρούμπερ, το σύμφωνο «Ντε Γκάσπερι-Γκρούμπερ», το οποίο είχε ως στόχο να προστατεύσει τα δικαιώματα της γερμανόφωνης μειονότητας και έθεσε τις βάσεις για την αυτόνομη άσκηση της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, στις επαρχίες του Μπολτσάνο και του Τρέντο. Με τις καταστατικές αλλαγές του 1971 και τους εφαρμοστικούς νόμους που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια, η αυτονομία επεκτάθηκε σε σημαντικό βαθμό, αλλά οι αρμοδιότητες της περιφέρειας σχεδόν καταργήθηκαν μετά την ανάθεση όλων σχεδόν των εξουσιών στις επαρχίες του Τρέντο και του Μπολτσάνο, τις μόνες αυτόνομες επαρχίες σε όλη την Ιταλία.

Με τη μεταρρύθμιση του του Ιταλικού συντάγματος το 2001, έγιναν ορισμένες αλλαγές στο καθεστώς της αυτονομίας. Κατοχυρώθηκε η προτεραιότητα των επαρχιών του Τρέντο και του Μπολτσάνο σε σχέση με την περιφέρεια του Τρεντίνο-Άνω Αδίγης/Νότιο Τυρόλο: πρίν τη μεταρρύθμιση, ήταν η περιφέρεια που «συμπεριελάμβανε» τις δύο επαρχίες, ενώ μετά τη μεταρρύθμιση, είναι οι επαρχίες που "αποτελούν" την περιφέρεια.

Έμβλημα

Το έμβλημα του Τρέντο, το οποίο καθιερώθηκε το 1930, είναι ένας μαύρος αετός (αετός του Αγίου Βεγκέσλαου), ο οποίος παρουσιάζει δύο χρυσούς μίσχους τριφυλλιού, στο ύψος των φτερών και κόκκινες φλόγες στο σώμα.Ο αετός του Αγίου Βεγκέσλαου, είναι το επίσημο έμβλημα της πόλης από το 1407, παρόλο που ο βασιλιάς Ιωάννης του Λουξεμβούργου δώρισε το σύμβολο στην πόλη πολύ νωρίτερα, δηλαδή το 1339, στη Μπρατισλάβα. Μόλις τρία χρόνια νωρίτερα, το 1336, ο Κάρολος της Βοημίας, πρωτότοκος γιος του βασιλιά Ιωάννη του Λουξεμβούργου, εγκαταστάθηκε στο κάστρο του Τυρόλου ως αντιβασιλέας στη θέση του νεώτερου αδελφού του, ο οποίος το 1330 είχε παντρευτεί τη Μαργκαρέτ Μάουλτας, δούκισσα της Καρινθίας, κόμισα του Τυρόλου. Ο Κάρολος της Βοημίας έφερε μαζί του, τον καγκελάριο Νικολό ντα Μπρούνα το 1338 και χάρη στην ουσιαστική υποστήριξη του βασιλιά Ιωάννη, τον διόρισε επίσκοπο του Τρέντο. Με αυτόν τον τρόπο, ο οίκος της Βοημίας εξασφάλισε την απόλυτη προσύλωση και υποταγή του Πριγκιπάτου του Τρεντίνο. Στις 9 Αυγούστου 1339, για να ανταμείψει τον επίσκοπο Νικολό ντα Μπρούνα, ο βασιλιάς Ιωάννης δώρισε στην πόλη, τον αετό του Αγίου Βεγκέσλαου.

Οικονομία

Μήλο Golden Delicious.

Η οικονομία της πόλης του Τρέντο, βασίζεται στη βιομηχανία και την αγροτική πραγωγή.Τα μήλα της περιοχής του Τρεντίνο, είναι διάσημα σε όλη την Ιταλία. Η επαρχία του Τρεντίνο είναι δεύτερη σε παραγωγή μήλων σε όλη την Ιταλία, πίσω από την επαρχία του Μπολτσάνο.Τα μήλα είναι της ποικιλίας Golden Delicious, Red Delicious, Gala και Fuji. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η καλλιέργεια σταφυλιών και η παραγωγή κρασιού υψηλής ποιότητας.

Περισσότεροι από τους μισούς εργαζομένους στην πόλη του Τρέντο, απασχολούνται άμεσα ή έμμεσα, στον δημόσιο τομέα.

Περίπου το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού βρίσκει απασχόληση στο τομέα της βιομηχανίας. Οι επιχειρήσεις, είναι συνήθως μικρού και μεσαίου μεγέθους και δραστηριοποιούνται στους τομείς της κλωστοϋφαντουργίας, των κατασκευών και επεξεργασίας ξύλου και χαρτιού. Η αφθονία του νερού και το σχήμα της περιοχής ευνοούν την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας.

Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχει παίξει ζωτικό ρόλο στην οικονομία της πόλης, η ισχυρή μάζα των πόρων που διατίθενται από την επαρχία του Τρέντο για την ανάπτυξη, η οποία μπορεί να συγκριθεί μόνο με εκείνη της γειτονικής επαρχίας του Μπολτσάνο και της Κοιλάδας της Αόστα.

Σημαντική θέση στην τοπική κοινωνία κατέχει ο τουρισμός και το εμπόριο.Τη χειμερινή τουριστική περίοδο του 2011/2012 επισκέφθηκαν την περιοχή του Τρεντίνο, 1.324.701 τουρίστες, εκ των οποίων 872.921 Ιταλοί και 451.780 ξένοι.

Πρόσβαση και μεταφορές

Το τελεφερίκ του Τρέντο.

Ο αυτοκινητόδρομος A22-E45, συνδέει το Τρέντο με τη Βερόνα, το Μπολτσάνο, το Ίνσμπρουκ και το Μόναχο.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Τρέντο, ο οποίος ιδρύθηκε το 1859, αποτελεί τμήμα της γραμμής του Μπρέννερο, η οποία συνδέει τη Βερόνα με το Ίνσμπρουκ και της γραμμής της Βάλσουγκάνα, η οποία συνδέει το Τρέντο με τη Βενετία. Επίσης, ο σταθμός του Τρέντο, είναι η αφετηρία της γραμμής Τρέντο-Μαλέ-Μαριλέβα.

Το αεροδρόμιο του Τρέντο G. Caproni βρίσκεται στην περιοχή Ματαρέλο, 5 χλμ. από την πόλη. Κοντινό αεροδρόμιο στην πόλη του Τρέντο είναι αυτό της Βερόνα. Η πόλη του Τρέντο διαθέτει εκτεταμένο δίκτυο 23 λεωφορειακών γραμμών, που εξυπηρετούν ολόκληρη την περιοχή. Τη διαχείρισή τους έχει ο οργανισμός Trentino Trasporti. Το τελεφερίκ του Τρέντο συνδέει την πόλη με την περιοχή της Σαρντάνια.

Κλίμα

Το Τρέντο διαθέτει μετεωρολογικό σταθμό.Ο πιο κρύος μήνας είναι ο Ιανουάριος και ο πιο ζεστός, ο Ιούλιος.Η πόλη είχε πληγεί έντονα από μια μεγάλη χιονοθύελλα, γνωστή ως "Χιονοθύελλα του αιώνα", το 1985.

Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μαρ	Απρ	Μάι	Ιουν	Ιουλ	Αυγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ
Μέγιστη θερμοκρασία (°C)	5,1	7,9	12,8	17,3	21,2	25,5	28,2	27,0	23,0	16,5	9,9	5,8
Ελάχιστη θερμοκρασία (°C)	-1,8	0,0	3,6	7,1	10,7	14,4	16,6	16,1	13,1	7,8	3,0	0,9
Βροχόπτωση (mm)	58	45	74	68	106	96	76	94	79	83	107	59

Μνημεία και αξιοθέατα

Εκκλησίες

Ο Καθεδρικός ναός του Αγίου Βιγιλίου.

Γλυπτό στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας, απ´όπου ξεκίνησε η πομπή για το άνοιγμα των εργασιών της Συνόδου του Τρέντο.

• Καθεδρικός ναός του Αγίου Βιγιλίου (ιταλικά: San Vigilio) -Ο Καθεδρικός ναός του Αγίου Βιγιλίου βρίσκεται στην πλατεία Duomo. Είναι η κύρια εκκλησία της πόλης και χτίστηκε τον δέκατο τρίτο αιώνα στην ίδια τοποθεσία όπου αρχικά προυπήρχε μια αρχαία βασιλική αφιερωμένη στον Άγιο Βιγίλιο, πολιούχου και προστάτη της πόλης, από την οποία πήρε το όνομά του ο σημερινός καθεδρικός ναός. Αυτή η αρχαία βασιλική είχε χτιστεί έξω από τα τείχη της πόλης, διότι λειτουργούσε ως εκκλησία νεκροταφείου: εκεί ενταφιάστηκαν ο Άγιος Βιγίλιος και τα λείψανα των τριών μαρτύρων Σισίνιου, Μαρτύριου και Αλέξανδρου. Ο Μαξιμιλιανός ο 1ος, στέφθηκε αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στον Καθεδρικό Ναό της πόλης την 4η Φεβρουαρίου του 1508 από τον Επίσκοπο του Γκούρκ, Ματίας Λάνγκ. Στον καθεδρικό ναό βρίσκονται ενταφιασμένοι, οι περισσότεροι από τους επισκόπους του Τρέντο, συμπεριλαμβανομένων και των πιο πρόσφατων.
• Αββαείο του Αγίου Λορέντζου(ιταλικά: San Lorenzo)-Κτίριο που χρονολογείται από το δωδέκατο αιώνα και χτίστηκε από τους Βενεδικτίνους μοναχούς από το Μπέργκαμο, τους οποίους κάλεσε στο Τρέντο, ο επίσκοπος Αλτεμάνο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αψίδα σε ρωμαϊκό στυλ και το πρεσβυτέριο.
• Εκκλησία της Σάντα Μαρία Ματζόρε(ιταλικά: Santa Maria Maggiore)-Χτίστηκε τον δέκατο τέταρτο αιώνα από τον Αντόνιο Μεντάλια, ύστερα από επιθυμία του καρδιναλίου Μπερνάρντο Κλες, σε αναγέννησιακό στυλ, αλλά με έντονα τα γοτθικά στοιχεία. Στην πρόσοψη υπάρχει μια πύλη του δεκάτου έκτου αιώνα. Η εκκλησία φιλοξένησε την τρίτη περίοδο της Συνόδου του Τριδέντου (Απρίλιος του 1562 έως το Δεκέμβριο του 1563). Ο εξωτερικός χώρος έχει καθαριστεί πλήρως και αναστηλώθηκε στην αρχική του κατάσταση το 2007. Η εκκλησία χτίστηκε πάνω σε παλαιότερο ναό, η οποία με τη σειρά της είχε κατασκευαστεί πάνω σε μια παλαιοχριστιανική εκκλησία η οποία χρησίμευε ως έδρα επισκόπου και τόπο λατρείας κατά τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού. Αυτή η εκκλησία,είχε κτιστεί πάνω σε αρχαίο ρωμαϊκό ναό. Εδώ κατά πάσα πιθανότητα, βρισκόταν το κοινό του Tridentum.
• Εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου(ιταλικά: Santi Pietro e Paolo)-Χτίστηκε το δωδέκατο αιώνα, κοντά στην πλατεία Αμφιθεάτρου. Η νεο-γοτθική πρόσοψη επεξεργάστηκε εκ νέου από τον Pietro Estense Selvatico μεταξύ 1848 και 1850.Χαρακτηριστικό είναι το άγαλμα του Αγίου Πέτρου.
• Εκκλησία του Αγίου Απολλινάριου(ιταλικά: Sant'Apollinare).-Ανεγέρθη το δέκατο τρίτο αιώνα στους πρόποδες του λόφου Ντός Τρέντο, στις όχθες του ποταμού Άντιτζε. Είναι αφιερωμένη στον επίσκοπο της Ραβένας.
• Εκκλησία της Αγίας Κιάρας(ιταλικά: Santa Chiara).-Η εκκλησία διατηρεί το ρωμαϊκό χαρακτήρα της μαζί με κάποια στοιχεία μπαρόκ, αν και είχε υποστεί κάποιες αλλαγές κατα τη διάρκεια του Μεσαίωνα και τον 18ο αιώνα.Αρχικά ήταν αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ.
• Εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου Σαβέριο(ιταλικά: San Francesco Saverio).-Ναός του 1711, σχεδιάστηκε από τον Αντρέα Πότσο σε ρυθμό μπαρόκ.
• Εκκλησία Σάντα Κρότσε(ιταλικά: Santa Croce).-Ναός των Καπουτσίνων του 1840-1842.
• Εκκλησία της Αγίας Τριάδας(ιταλικά: Santissima Trinità).-Απο αυτή την εκκλησία, άρχισε η πομπή για το άνοιγμα των εργασιών της Συνόδου του Τριδέντο, στις 13 Δεκεμβρίου 1545.
• Εκκλησία της Αγίας Μαργαρίτας(ιταλικά: Santa Margherita).-Ναός χτισμένος την αρχαϊκή περίοδο, ξαναχτίστηκε το δέκατο όγδοο αιώνα, σε νεοκλασική μορφή.
• Παρεκκλήσι της Παναγίας ντέλε Λάστε(ιταλικά: Madonna delle Laste).-Παρεκκλήσι, του 1618 σε ρυθμό μπαρόκ.

Κτίρια

Οικίες Cazuffi-Rella

• Οικίες Κατζούφι-Ρέλα (ιταλικά: Cazuffi-Rella.)- Οι τοιχογραφίες είναι έργο του Τομάσο Κατζούφι επ´ευκαιρία της επίσκεψης, το 1535, του Φερδινάνδου του 1ου της Αυστρίας.
• Παλάτσο ντελέ Άλμπερε (ιταλικά: Palazzo delle Albere)- Κτίριο σε Αναγεννησιακό στυλ, χτίστηκε γύρω στο 1550 με εντολή της οικογένειας Μαντρούτζο, η οποία κυβέρνησε το Επισκοπικό Πριγκιπάτο του Τρέντο για έναν περίπου αιώνα. Παρά το γεγονός ότι δεν εξυπηρετούσε αμυντικούς σκοπούς, χαρακτηριστικά είναι τα οχυρώματικά έργα και οι τέσσερις πύργοι στις γωνίες του οικοδομήματος. Αποτέλεσε την εξοχική βίλα των Επισκόπων. Τη δεκαετία του '70, αγοράστηκε από την αυτόνομη επαρχία του Τρέντο και σήμερα στεγάζει την έδρα του Μουσείου Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης του Τρέντο και του Ροβερέτο.
• Παλάτσο Τουν (ιταλικά: Palazzo Thun)- Το σημερινό Δημαρχείο. Βρίσκεται στην οδό Belenzani 19 και ανήκε στην οικογένεια Thun, με καταγωγή από τη Βαλ ντι Νον, η οποία συγκέντρωσε στα μισά του δέκατου πέμπτου αιώνα μια σειρά κτιρίων, σε ένα ενιαίο οικοδομικό συγκρότημα. Υπέστη μια σημαντική μεταμόρφωση το 1830, όταν ανακαινίστηκε σε νεοκλασικό στιλ, σύμφωνα με την επιθυμία του κόμη Ματέο Τουν.
• Παλάτσο Πραιτώριο (ιταλικά: Palazzo Pretorio)- Ήταν η πρώτη κατοικία των επισκόπων (μέχρι και το μισά του δέκατου τρίτου αιώνα). Χτίστηκε δίπλα στον πύργο Τόρε Τσίβικα (ιταλικά: Torre Civica). Σήμερα στεγάζει το Επισκοπικά Μουσείο του Τρέντο.
• Παλάτσο Τζερεμία (ιταλικά: Palazzo Geremia)- Στην οδό Belenzani 22. Χτίστηκε στα τέλη του 1400 σε αναγεννησιακό ρυθμό στο εξωτερικό και γοτθικό ρυθμό στο εσωτερικό. Πλέον ανήκει στο δήμο και στεγάζει το γραφείο του Δημάρχου και διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Παλάτσο Σαρντάνια

• Παλάτσο Σαρντάνια (ιταλικά: Palazzo Sardagna)- Στην οδό Calepina 14. Ανήκει στην αυτόνομη επαρχία του Τρέντο, χτίστηκε τον δέκατο έκτο αιώνα και ανακαινίστηκε τον δέκατο όγδοο αιώνα, ύστερα από επιθυμία της οικογένειας Σαρντάνια, της οποίας το οικόσημο είναι ζωγραφισμένο στο ταβάνι. Στεγάζει την έδρα του Μουσείου Φυσικών Επιστημών.
• Παλάτσο Λοντρόν (ιταλικά: Palazzo Lodron)- Χτίστηκε την εποχή της Συνόδου του Τριδέντου (περίπου το 1570) από τον Λουίς Λοντρόν και φιλοξενεί μια συλλογή από πίνακες που καλύπτουν τις πιο σημαντικές αίθουσες του κτηρίου. Έδρα του Περιφερειακού Διοικητικού Δικαστηρίου του Τρέντο.
• Παλάτσο Σαλβαντόρι (ιταλικά: Palazzo Salvadori)- Στην οδό Μanci 119. Είναι ένα από τα πρώτα δείγματα της αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής στο Τρέντο. Χτίστηκε από τον Λούτσιο Τοζάνι, περίπου το 1515. Γύρω στα μέσα του δέκατου όγδοου αιώνα, τοποθετήθηκαν δύο διακοσμητικά στοιχεία από πέτρα στην πρόσοψη, προς τιμήν του μαρτυρίου του Αγίου Σιμωνάκου του Τρέντο, του παιδιού που πιστευόταν λανθασμένα ότι ήταν το θύμα ενός εβραϊκού τελετουργικού, το Πάσχα του 1475. Αυτό το επεισόδιο ήταν ίσως το πιο αρνητικό στην ιστορία της πόλης διότι προκάλεσε τον διωγμό της μικρής εβραϊκής κοινότητας του Τρέντο.
• Παλάτσο Ντελ Ντιάβολο (ιταλικά: Palazzo Del Diavolo)- Στην οδό Μanci 99. Χτίστηκε το 1602 από έναν απόγονο μιας ισχυρής οικογένειας τραπεζιτών.
• Παλάτσο Ροκαμπρούνα (ιταλικά: Palazzo Roccabruna).
• Επισκοπικό Ανάκτορο (ιταλικά: Palazzo Vescovile).
• Μαυσωλείο του Τσέζαρε Μπατίστι.

Κρήνες

Κρήνη ντελ Άκουιλα.

Κρήνη του Ποσειδώνα και Torre Civica.

• Κρήνη των Ναϊάδων- Σιντριβάνι κυκλικού σχήματος με 150 πίδακες νερού, στο κέντρο του οποίου έχει τοποθετηθεί ένα γλυπτό του Εράλντο Φότζερ(1908-1995), το οποίο απεικονίζει δύο άλογα που κοιτάζουν προς τον ουρανό. Η κρήνη πήρε το όνομά της από ένα άλλο γλυπτό του Εράλντο Φότζερ, το οποίο είχε τοποθετηθεί το 1956 και απεικόνιζε δύο γυμνά κορμιά Ναϊάδων, τα οποία αφαιρέθηκαν αργότερα. Το συγκεκριμένο γλυπτό που αφαιρέθηκε, αγοράστηκε το 1960 από την πόλη του Μπολτσάνο.
• Κρήνη του ερωτευμένου Φαύνου- Κρήνη του δέκατου ένατου αιώνα, η οποία βρίσκεται στη δυτική πλευρά της πλατείας Πάσι. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε την κατασκευή αγάλματος που θα απεικόνιζε τη μυθική μορφή του Νάρκισσου, αντ´αυτού όμως, το σχέδιο άλλαξε διότι ο γλύπτης Αντρέα Μαλφάτι ερωτεύτηκε ένα κορίτσι, τη Μαριολίνα, που εργαζόταν σε ένα διπλανό ραφείο.
• Κρήνη του Ποσειδώνα (ιταλικά: Fontana del Nettuno)- Ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία του δέκατου ογδόου αιώνα (κατασκευάστηκε μεταξύ του 1767 και του 1768, κατά τη διάρκεια του Διαφωτισμού για την "υγεία και το γόητρο της πόλης" και σχεδιάστηκε από τον Φραντζέσκο Αντόνιο Τσιόνγκο). Στην αυλή του Δημαρχείου βρίσκεται το πρωτότυπο άγαλμα του Ποσειδώνα. Το 1940, πάνω από το σιντριβάνι,τοποθετήθηκε ένα χάλκινο αντίγραφο.
• Κρήνη στην πλατεία ντελε Έρμπε (ιταλικά: piazza delle Erbe)- Σχεδιάστηκε το 1867 από τον Στέφεν Βάρνερ και τον Ταμανίνι και αρχικά βρισκόταν στο κέντρο της πλατείας Alessandro Vittoria από την οποία αφαιρέθηκε αργότερα για να γίνει η ανέγερση μνημείου προς τιμήν του Αλεσάντρο Βιτόρια, το 1908.
• Κρήνη ντελ Άκουιλα (ιταλικά: Fontana dell'aquila )- Μικρό σιντριβάνι στην πλατεία Ντουόμο, πάνω στο οποίο υπάρχει ένας πέτρινος αετός.
• Κρήνη των δύο δελφινιών- Βρίσκεται στην πλατεία της Αγίας Κιάρας, κοντά στην ομώνυμη εκκλησία.

Κάστρα

• Κάστρο του Μπουονκονσίλιο (ιταλικά: Buonconsiglio.)-Χτισμένο το δέκατο τρίτο αιώνα, φιλοξένησε για πέντε αιώνες τους επισκόπους της πόλης. Το παλαιότερο τμήμα είναι το Καστελβέκιο(13ος αιώνας) (ιταλικά: Castelvecchio). Αργότερα χτίστηκε από τον Βερνάρδο Κλέσιο, το Μέγα Παλάτσο, το οποίο διακόσμησαν ο Ρομανίνο και ο Ντόσο Ντόσι. Ο πύργος Άκουιλα, διατηρεί μια σημαντική τοιχογραφία, γοτθικού ρυθμού, τον Κύκλο με τους Μήνες. Σημαντικοί πύργοι του κάστρου είναι ο πύργος του Αυγούστου και ο πύργος του γερακιού. Απέναντι από την κύρια είσοδο του κάστρου, βρίσκεται μια λίθινη σαρκοφάγος. Σύμφωνα με το μύθο, το Κάστρο του Μπουονκονσίλιο, παλαιότερα ονομαζόταν Κάστρο του Μάλκονσίλιο, εξαιτίας των μαγισσών που στοίχειωναν τον Πύργο του Αυγούστου και εκδιώχθηκαν μετά τη Σύνοδο του Τριδέντου. Σύμφωνα με το μύθο επίσης, οι μάγισσες όταν εγκατέλειψαν το κάστρο, βρήκαν καταφύγιο στη Βαλ ντι Σολ.

Πύργοι

• Δημοτικός πύργος (ιταλικά: Torre Civica.)- Κατασκευάστηκε πριν το έτος 1000 μ.Χ., κοντά στο Παλάτσο Pretorio. Ο πύργος έχει ένα μεγάλο ρολόι και στο εσωτερικό βρίσκεται μια καμπάνα, η καμπάνα ντέλα Ρένγκα, η οποία κατά την περίοδο του Μεσαίωνα, χτυπούσε για να ειδοποιήσει τους κατοίκους της πόλης, να συγκεντρωθούν στην πλατεία.
• Πύργος Βάνγκα (ιταλικά: Vanga.)- Πύργος, ο οποίος χτίστηκε το 1210 από τον πρίγκιπα-επίσκοπο Φεντερίκο Bάνγκα και είχε ως στόχο τον έλεγχο της πρόσβασης στο λόφο του Ντος Τρέντο.
• Πύργος Βέρντε (ιταλικά: Verde.)- Ανεγέρθηκε το 1450 κοντά στην όχθη της αρχαίας κοίτης του ποταμού Άντιτζε. Η εκτροπή του ποταμού έγινε το δέκατο ένατο αιώνα, για να ανοίξει ο δρόμος για την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής.
• Πύργος Τρόμμπα (ιταλικά: Tromba.)- Χτίστηκε το 1210, κοντά στην πλατεία Ντουόμο.
• Πύργος Μότσα (ιταλικά: Mozza.)- Πύργος του δεκάτου τρίτου αιώνα, στην οδό Belenzani, και σε κοντινή απόσταση από τον πύργο Tromba.
• Πύργος Μαντρουτσιάνο (ιταλικά: Madruzziano.)- Ο πύργος χτίστηκε τον δέκατο έκτο αιώνα, με διαταγή του Λουντοβίκο Μαντρούτζο και ήταν εξοπλισμένος με ένα σώμα φρουράς που παρακολουθούσε τη νότια είσοδο της πόλης.
• Πύργος του Μασσαρέλο (ιταλικά: Massarello.)- Ένα μεσαιωνικό κτίριο, έδρα των Αρχιδιακόνων τα χρόνια της Συνόδου του Τριδέντου (1545-1563). Το σημερινό της όνομα προέρχεται από τον Άντζελο Μασσαρέλο, γενικό γραμματέα της Συνόδου του Τριδέντου. Ο πύργος αυτός βρίσκεται στην οδό SS. Trinità.
• Πύργος του Τζιόνγκι (ιταλικά: Gionghi.)- Είναι ο μοναδικός πύργος που έχει απομείνει στο κάστρο Πιετραπιάνα (ιταλικά: Pietrapiana.) και έλεγχε την πόλη του Τρέντο από την κορυφή του λόφου.

To φρούριο Bus de Vela.

Φρούρια

Στην επαρχία του Τρέντο υπάρχουν πολυάριθμα φρούρια και οχυρώσεις τα οποία χρονολογούνται από τον 17ο και 19ο αιώνα.Από τις πολλές οχυρώσεις του Τρεντίνο, ορισμένες από αυτές αποτελούσαν μέρος του οχωρωματικού συμπλέγματος του Τρέντο, το οποίο περιελάμβανε μερικά φρούρια όπως το φρούριο Bus de Vela και το φρούριο Doss di Sponde. Το φρούριο Bus de Vela είναι ένα από τα οχυρά αυστριακής κατασκευής και αποτελεί τμήμα της οχύρωσης του Τρέντο. Το φρούριο βρίσκεται στην περιοχή του Κάντινε (ιταλικά: Cadine), 4 χλμ. από την πόλη του Τρέντο και η κατασκευή του άρχισε το 1861 και ολοκληρώθηκε το 1862. Το φρούριο Doss di Sponde βρίσκεται κοντά στο όρος Μποντόνε, 6 χλμ. από την πόλη του Τρέντο και η κατασκευή του ξεκίνησε το 1862.

Γέφυρες

Η γέφυρα του Σαν Λορέτζο, στον ποταμό Άντιτζε.

Η ρωμαϊκή κατοχή του Τρέντο και η στρατηγική του θέση, οδήγησε στην κατασκευή πολλών γεφυριών στον ποταμό Άντιτζε και τον χείμαρρο Φερσίνα. Η αρχική ροή του χειμάρρου Φερσίνα βρισκόταν σε διαφορετική θέση από τη σημερινή και μόλις τον δέκατο έκτο αιώνα, έγινε η εκτροπή της κοίτης, μετά από αλλεπάλληλες καταστροφές που προκάλεσε ο χείμαρρος στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Η κατασκευή ισχυρών αναχωμάτων κατάφερε να δώσει οριστική λύση στο πρόβλημα.

Από τις διάφορες γέφυρες δεν έχει βρεθεί κανένα ίχνος και δεν υπάρχουν πληροφορίες εάν ήταν κατασκευασμένες από πέτρα, ξύλα ή βάρκες. Παρόμοιες υποθέσεις έχουν γίνει και για τις γέφυρες μεσαιωνικής προέλευσης. Σε ορισμένους παλιούς χάρτες της πόλης, απεικονίζεται η ύπαρξη μιας σκεπαστής γέφυρας στον ποταμό Άντιτζε. Η γέφυρα καταστράφηκε όταν έγινε η εκτροπή του Άντιτζε για να ανοίξει ο δρόμος για το σιδηρόδρομο.

Μερικές από τις νέες γέφυρες στον ποταμό Άντιτζε, είναι η γέφυρα του Σαν Λορέτζο, η γέφυρα Σαν Τζόρτζιο, η γέφυρα της Ραβίνα, η γέφυρα του Σαν Νικολό και η γέφυρα της εθνικής οδού.

Δημογραφικά στοιχεία

Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 116.663 μόνιμους κατοίκους (απογραφή του 2009). Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.

Μεταβολές του πληθυσμού

Πληθυσμιακή μεταβολή.

Χρονολογία	1921	1931	1936	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2009
Πληθυσμός	51.174	55.054	56.656	62.887	75.753	91.768	99.179	101.545	104.946	116.663

Στην πόλη του Τρέντο ζουν 13.039 αλλοδαποί πολίτες.

Χώρα
Πληθυσμός	1575	1484	1133	994	853	838	596

Ποιότητα ζωής

Ο Κύκλος με τους Μήνες.

Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου La Sapienza της Ρώμης, για λογαριασμό της εφημερίδας ItaliaOggi, το Τρέντο ήταν η πόλη με την καλύτερη ποιότητα ζωής σε όλη την Ιταλία για το έτος 2011, θέση που είχε καταλάβει και το 2010. Σύμφωνα με νεότερη έρευνα του 2012, η οποία πραγματοποιήθηκε από την ένωση καταναλωτών Altroconsumo, μέσω ενός ερωτηματολογίου που απαντήθηκε από 5.865 ανθρώπους σε όλες τις Ιταλικές περιφέρειες, το Τρέντο, παραμένει στην πρώτη θέση, ανάμεσα στις πόλεις με την καλύτερη ποιότητα ζωής. Τέλος, σύμφωνα με έρευνα της εφημερίδας Il Sole 24ore, η επαρχία του Τρέντο συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 15 πιο ασφαλείς περιοχές της Ιταλίας και βρίσκεται στη 2η θέση όσον αφορά τη δυνατότητα εύρεσης εργασίας και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας.

Πολιτισμός

Το Τρέντο παρουσιάζει πλούσια πολιτιστική ζωή και κάθε χρόνο λαμβάνουν χώρα στην πόλη, εκθέσεις, φεστιβάλ και επιστημονικά συνέδρια.

Βιβλιοθήκες

• Δημοτική Βιβλιοθήκη του Τρέντο, η οποία άνοιξε τις πόρτες της για το κοινό, το 1856 και δημιουργήθηκε μετά από επιθυμία του επισκόπου Ιωάννη Βενέδικτου Τζεντιλότι.

Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα

Σχολή Φυσικών και Μαθηματικών επιστημών, Τρέντο.

• Πανεπιστήμιο του Τρέντο- Ιδρύθηκε το 1962 ως "Ανώτατο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών" από τον Μπρούνο Κέσλερ και διαθέτει σχολές Οικονομικών επιστημών, Νομικής, Κοινωνιολογίας, Φυσικών και Μαθηματικών επιστημών, Φιλοσοφίας όπως επίσης και Πολυτεχνικές σχολές. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιταλικού υπουργείου για τα πανεπιστήμια και την έρευνα(MIUR), το πανεπιστήμιο του Τρέντο βρίσκεται στην 1η θέση με βάση την ποιότητα της έρευνας και της διδασκαλίας και στην 4η θέση με βάση τις υπηρεσίες που προσφέρει στους φοιτητές και την ποιότητα της επίσημης ιστοσελίδας(οδηγός Censis της εφημερίδας La Repubblica). Επίσης στην κατάταξη που δημοσιεύεται κάθε χρόνο από την εφημερίδα Il Sole 24 ore, το πανεπιστήμιο καταλαμβάνει την 7η θέση ανάμεσα σε όλα τα κρατικά Ιταλικά πανεπιστήμια.

Το Τρέντο διαθέτει επίσης τα εξής ερευνητικά κέντρα:

• Ινστιτούτο πολιτισμού του Τρέντο- Ιδρύθηκε το 1962. Έχει ως κύριο σκοπό την έρευνα γύρω από τις ανθρωπιστικές επιστήμες αλλά και τις επιστήμες τεχνολογίας. Το αμφιθέατρο βρίσκεται σε μια αρχαία εκκλησία. Το Μάρτιο του 2007,το ινστιτούτο μετονομάστηκε σε Ίδρυμα Μπρούνο Κέσλερ (FBK).
• Centre for Computational and Systems Biology- Δημιουργήθηκε μετά από συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Ιταλικής κυβέρνησης, της αυτόνομης επαρχίας του Τρέντο, του πανεπιστημίου και της Microsoft.
• CREATE-NET- Διεθνές ερευνητικό κέντρο, το οποίο ιδρύθηκε το 2003 με την υποστήριξη της αυτόνομης επαρχίας του Τρέντο και μετά από πρωτοβουλία του Ινστιτούτου πολιτισμού του Τρέντο και του πανεπιστημίου του Τρέντο. Η Create-NET επικεντρώνει τις έρευνες πάνω στις διάφορες υπηρεσίες και τεχνολογίες επικοινωνίας.
• Κέντρο Αλπικής Οικολογίας- Ίδρυμα που χρηματοδοτείται από την αυτόνομη επαρχία του Τρέντο και έχει ως στόχο τη μελέτη και την έρευνα των Αλπικών οικοσυστημάτων. Το 2004, το Τρέντο είχε ανακηρυχθεί σε "Αλπική πόλη της χρονιάς".
• Business Innovation Centre (BIC)- Ιδρύθηκε το 1984 και είναι υπεύθυνο για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων.

Μουσεία

Τοιχογραφίες στο Κάστρο του Μπουονκονσίλιο.

• Μουσείο του Κάστρου του Μπουονκονσίλιο.- Το μουσείο φιλοξενεί σημαντικά έργα τέχνης όπως επίσης και μια αξιόλογη συλλογή νομισμάτων. Οι διάφορες αίθουσες του κάστρου φιλοξενούν διάφορες συλλογές τέχνης και χωρίζονται σε διάφορα τμήματα όπως εκείνο της αρχαιολογίας, της αρχαίας τέχνης, της μεσαιωνικής τέχνης και της μοντέρνας τέχνης.
• Μουσείο σύγχρονης τέχνης του Τρέντο και του Ροβερέτο.- Το μουσείο ιδρύθηκε το 1987. Μέχρι το 2002 είχε την έδρα του στο Παλάτσο ντελε Άλμπερε, στο Τρέντο. Στις 15 Δεκεμβρίου του 2002, το μουσείο εγκαινίασε το παράρτημά του στο Ροβερέτο. Η μόνιμη συλλογή περιλαμβάνει πάνω από 15.000 έργα.
• Μουσείο Φυσικών επιστημών.- Ιδρύθηκε το 1922 και είχε ως έδρα ένα κτίριο στην οδό Τζουζέπε Βέρντι, σημερινή έδρα της σχολής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Τρέντο. Το 1982 μεταφέρθηκε στη σημερινή του έδρα, στο Παλάτσο Σαρντάνια. Το μουσείο παρουσιάζει σχεδόν κάθε πτυχή του φυσικού περιβάλλοντος του Τρεντίνο. Οι 21 αίθουσες, φιλοξενούν εκθέματα Ορυκτολογίας, Πετρογραφίας, Παλαιοντολογίας, Ζωολογίας, Ορνιθολογίας(με δείγματα όλων των μεγάλων πουλιών της περιοχής των Άλπεων), Εντομολογίας, Βοτανικής, Ερπετών και Ιχθυολογίας.
• Μουσείο της S.A.T(Società degli Alpinisti Tridentini).- Μουσείο αφιερωμένο στην ιστορία του Ορειβατικού Συλλόγου του Τρέντο. Συγκεντρώνει μια μεγάλη συλλογή φωτογραφιών και εγγράφων, καθώς και πολλά κειμήλια που σχετίζονται με το βουνό και την ιστορία του Τρεντίνο.
• Το Επισκοπικό μουσείο του Τρέντο.- Βρίσκεται στην πλατεία Ντουόμο. Συγκεντρώνει όλη την ιερή κληρονομιά της Αρχιεπισκοπής του Τρέντο και έχει μια ενότητα αφιερωμένη αποκλειστικά στη Σύνοδο του Τριδέντο.
• Το μουσείο "Gianni Caproni", δίπλα στο αεροδρόμιο.- Ιδρύθηκε το 1922 από τον αεροναυπηγό Τζιάνι Καπρόνι και είναι το παλαιότερο μουσείο αφιερωμένο αποκλειστικά στην αεροναυπηγική. Στο μουσείο υπάρχει μια συλλογή αεροσκαφών που κατασκευάστηκαν μεταξύ του 1910 και του 1980, 9 εκ των οποίων είναι μοναδικά στον κόσμο.

Θέατρα

• Κοινωνικό Θέατρο, το οποίο ιδρύθηκε το 1819.
• Θέατρο Auditorium, το πιο μεγάλο θέατρο της πόλης.
• Θέατρο Κουμινέτι.
• Θέατρο Σαν Μάρκο, 249 θέσεων στην οδό Σαν Μπερναρντίνο.

Μουσική

Στο Τρέντο, εδρεύει το Ωδείο "FA Bonporti", μια κρατική σχολή, η οποία προσφέρει μουσικές σπουδές υψηλού επιπέδου. Πρωταρχικός στόχος είναι η εκπαίδευση ικανών συνθετών, τραγουδιστών και δασκάλων μουσικής. Από το 1987-88 συνεργάζεται στενά με το πενταετές πειραματικό σχολείο του Τρέντο. Στο Τρέντο έχουν έδρα, δύο από τις διασημότερες ιταλικές χορωδίες, η χορωδία SAT και η χορωδία SOSAT.

Εκδηλώσεις

Φεστιβάλ Οικονομίας.

• Φεστιβάλ Οικονομίας- Ετήσια εκδήλωση, η οποία ξεκίνησε το 2006, με θέμα την Ιταλική και παγκόσμια οικονομία.
• Religion Today Film Festival Trento- Ξεκίνησε στο Τρέντο το 1997, ως το πρώτο φεστιβάλ κινηματογράφου στον κόσμο, αφιερωμένο αποκλειστικά στην προώθηση του διαλόγου μεταξύ των θρησκειών.
• Trento Film Festival-Διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου αφιερωμένο στα βουνά.
• Χριστουγεννιάτικη αγορά- Η χριστουγεννιάτικη αγορά είναι μια εκδήλωση, η οποία συνήθως λαμβάνει χώρα στο κέντρο της πόλης και περιλαμβάνει οτιδήποτε σχετίζεται με τα Χριστούγεννα. Συνήθως υπάρχουν μικρά περίπτερα, τα οποία πωλούν χριστουγεννιάτικα στολίδια, γλυκά, είδη χειροτεχνίας, αναμνηστικά, μικρά δώρα.
• Γιορτές του Αγίου Βιγίλιου- 26 Ιουνίου, ημέρα εορτασμού του προστάτη Αγίου της πόλης.

Προσωπικότητες

• Αλτσίντε ντε Γκάσπερι, (1881 - 1954), πολιτικός
• Τσέζαρε Μπατίστι, (1875 - 1919), πολιτικός
• Αντριάνα Βόλπε, (1973), μοντέλο
• Αλντο Μπερτολούτζα, (1920 - 2007), ιστορικός
• Αλέσια Μερτζ, (1974), μοντέλο
• Αντόνιο Πεντρότι, (1901-1975), διευθυντής ορχήστρας
• Άννα Προκλεμέρ, (1923), ηθοποιός
• Κιάρα Λούμπιχ, (1920 - 2008), ιδρύτρια του κινήματος των Φοκολαρίνι.
• Κλάουντια Αντρεάτι, (1987), μοντέλο, Μις Ιτάλια 2006
• Κλαόυντιο Ντονάτι, (1950 - 2008), ιστορικός
• Φραντζέσκα Νέρι, (1964), ηθοποιός
• Φερούτσο Στεφανέλι, (1898 - 1980), διπλωμάτης
• Τζιαναντόνιο Πρινέτι Καστελέτι, αλπινιστής και παρτιζάνος.
• Βιτόριο Τζίπελ (1860 - 1937), πολιτικός

Η ομάδα του Τρεντίνο Βόλεϊ.

Αθλητισμός

Ο πιο γνωστός σύλλογος της πόλης είναι η ομάδα του Τρεντίνο Βόλεϊ (ιταλ. Trentino Volley), η οποία αγωνίζεται στην Α1 κατηγορία. Η ομάδα, την περίοδο 2007-2008 κέρδισε το εθνικό πρωτάθλημα. Συνολικά έχει κατακτήσει 2 εθνικά πρωταθλήματα και 2 κύπελλα Ιταλίας. Η Τρεντίνο Βόλεϊ, την 1 Νοεμβρίου 2011 κατέκτησε το Σούπερ Καπ πετοσφαίρισης ανδρών, στο Κάλιαρι της Σαρδηνίας. Στις 9 Απριλίου 2009, η ομάδα κατέκτησε το κύπελλο Πρωταθλητριών (Champions League), νικώντας στην Πράγα, τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης. Τις επόμενες 2 χρονιές (2010,2011), ξανακέρδισε τον τίτλο, νικώντας στο Λοτζ της Πολωνίας, τη Δυναμό Μόσχας(2/5/2010) και τη Ζενίτ Καζάν, στο Μπολτσάνο(27/3/2011). Η ομάδα έχει καταλάβει 3 φορές την πρώτη θέση στο Παγκόσμιο κύπελλο συλλόγων πετοσφαίρισης, το 2009, το 2010 και το 2011.

Ο αθλητικός σύλλογος "Μπουόνκονσίλιο" (ιταλικά: Buonconsiglio nuoto-tuffi) είναι το πιο σημαντικό σωματείο της πόλης. Η ποδοσφαιρική ομάδα του Τρέντο, ονομάζεται "Τρέντο Κάλτσιο 1921" (ιταλ. Trento Calcio 1921) και τη νέα αγωνιστική περίοδο 2012/2013 θα αγωνίζεται στη Δ' Εθνική κατηγορία. Την περίοδο 2010/2011, είχε υποβιβαστεί στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα.

Γήπεδα

Στάδιο Μπριαμάσκο.

• Στάδιο Μπριαμάσκο-ποδόσφαιρο: To Στάδιο Μπριαμάσκο είναι το μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου στην πόλη του Τρέντο. Θεμελιώθηκε το Σεπτέμβριο του 1922 υπό την επωνυμία "Stadium" και διαθέτει στίβο 6 γραμμών (ο δεύτερος μεγαλύτερος στην Ιταλία) και κερκίδες μήκους 43 μέτρων. Συχνά το στάδιο χρησιμοποιείται για μουσικές συναυλίες. Στις 7 Ιουλίου 2007 φιλοξένησε μια συναυλία του βρετανικού ροκ συγκροτήματος Deep Purple.
• ΠαλαΤρέντο-πετοσφαίριση:Το PalaTrento είναι το κύριο αθλητικό κέντρο του Τρέντο. Έχει σχεδιαστεί κυρίως για διεξαγωγή αγώνων βόλεϊ, όμως είναι κατάλληλο και για αγώνες μπάσκετ.

Γήπεδο ΠαλαΤρέντο.

• Κολυμβητήριο G. Manazzon: Το σκεπαστό τμήμα του κολυμβητηρίου, διαθέτει μία μεγάλη πισίνα διαστάσεων 25x15 μ. και μια μικρότερη, διαστάσεων 12x8 μ. για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Το ανοιχτό τμήμα του κολυμβητηρίου διαθέτει μια πισίνα Ολυμπιακών διαστάσεων, μια πισίνα για καταδύσεις, μια πισίνα διαστάσεων 12x12 μ. και μία πισίνα για παιδιά.
• Αθλητικό κέντρο Trento Nord-κολύμβηση, καταδύσεις: Διαθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις πολλαπλών χρήσεων, άρτια εξοπλισμένες. Το αθλητικό κέντρο περιλαμβάνει μια εσωτερική σκεπαστή πισίνα 25 μέτρων και μία πισίνα για διδακτικούς σκοπούς διαστάσεων 12 x 8 μ.
• Παγοδρόμιο Stadio del Ghiaccio di Trento: Λειτουργεί όλο το χρόνο.

Αθλητές

Ματέο Ανέζι,χρυσός Ολυμπιονίκης στο Τορίνο, το 2006.

• Φραντσέσκα Νταλαπέ (1986), καταδύσεις
• Ματέο Ανέζι (1984), πατινάζ
• Λορένζο Μπερνάρντι (1968), βόλλευ
• Αλεσάντρο Μπονέτι (1985), αγώνες ταχύτητας
• Τόμας Ντεγκάσπερι (1981), θαλάσσιο σκι
• Φραντζέσκο Μόζερ (1951), ποδηλασία
• Μαριάνο Πίκολι (1970), ποδηλασία
• Ντένις Σαλάτι (1973), διαιτητής ποδοσφαίρου
• Ρομπέρτο Σιγκέλ (1967), πατινάζ
• Τζιλμπέρτο Σιμόνι (1971), ποδηλασία
• Ρενάτο Τραβάλια (1965), αγώνες ταχύτητας

Μέσα ενημέρωσης

Ραδιόφωνο

Μεταξύ των μεγαλύτερων ραδιοφωνικών σταθμών σε επαρχιακό επίπεδο είναι: το Radio Dolomiti, το Radio Tele Trentino (RTTR) και το Radio Studio Sette.

Τηλεόραση

Στο Τρέντο, βρίσκεται η περιφερειακή έδρα της RAI για το Τρεντίνο. Στο Τρέντο υπάρχουν δύο ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια, τα οποία μεταδίδουν τα προγράμματά τους σε όλο το Τρεντίνο-Άλτο Αντίτζε:Radio Tele Trentino Regionale (RTTR) και Tele Commerciale Alpina (TCA). Με την έλευση της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης δημιουργήθηκε το πρώτο περιφερειακό ειδησεογραφικό κανάλι, το TvAlpi.

Εφημερίδες

Στο Τρέντο υπάρχουν οι εξής εφημερίδες:

• Η Adige, ανεξάρτητη εφημερίδα του Τρεντίνο-Άνω Αδίγη/Νότιο Τυρόλο, η οποία ιδρύθηκε το 1945,
• Το Trentino, περιφερειακή εφημερίδα, η οποία ανήκει στον εκδοτικό όμιλο L'Espresso και κυκλοφορεί από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
• Η Corriere del Trentino, η οποία κυκλοφορεί μαζί με την εθνική έκδοση της Corriere della Sera, από το Νοέμβριο του 2003.

Αδελφοποιημένες πόλεις

Η σημαία της πόλης του Τρέντο

Σαρλοτένμπουργκ - Bίλμερσντόρφ, Βερολίνο, Γερμανία Σαν Σεμπαστιάν, Ισπανία Κέμπτεν, Βαυαρία, Γερμανία Ρεζιστένσια, Αργεντινή Πράγα, Τσεχία Ταρτούκα, Σιένα, Ιταλία Μπαρτολίνο, Βένετο, Ιταλία Κιέτι, Αμπρούτσο, Ιταλία

Φωτογραφίες

• 

  Το Τρέντο και ο λόφος Σαν Άγκατα.

• 

  Πανοραμική άποψη του Ματαρέλο, Τρέντο.

• 

  Παλάτσο ντελε Άλμπερε.

• 

  Κάστρο του Buonconsiglio.

• 

  Εκκλησία του San Lorenzo.

• 

  Ο πύργος στην πλατεία Duomo.

• 

  Πανοραμική άποψη του Τρέντο από τη Σαρντάνια.

• 

  Εκκλησία του Αγίου Απολλινάριου.

• 

  Η πλατεία Duomo.

• 

  Άποψη του Τρέντο.

Βιβλιογραφία

• AA:VV., (2000-2005) Storia del Trentino, 6 voll., Bologna, Il Mulino (Collana promossa dall'Istituto Trentino di Cultura):
  • 1 La preistoria e la protostoria / a cura di Michele Lanzinger, Franco Marzatico, Annaluisa Pedrotti. - 2001. - 655 p.
  • 2 L'età romana / a cura di Ezio Buchi. - 2000. - 643 p.
  • 3 L'età medievale / a cura di Andrea Castagnetti, Gian Maria Varanini. - 2004. - 915 p.
  • 4 L'età moderna / a cura di Marco Bellabarba, Giuseppe Olmi. - 2002. - 1048 p.
  • 5 L'età contemporanea: 1803-1918 / a cura di Maria Garbari, Andrea Leonardi. - 2003. - 999 p.
  • 6 L'età contemporanea: il Novecento / a cura di Andrea Leonardi, Paolo Pombeni. - 2005. - 876, [1] p. - Bibliogr.: p. 795-852
• AA. VV., (1996) Storia del Trentino, Associazione culturale "Antonio Rosmini", Trento.
• AVANCINI A. (1932), Terre redente e adriatico, Milano, Availardi. coll.: t-T II d 993
• BARATTER L. (2005), Le Dolomiti del Terzo Reich, Mursia, Milano.
• BERTOLDI F. (1958) Vecchia Trento, Monauni, Trento. Coll.: t-T II d 1882
• BERTOLUZZA A. (1990) Aria di Trento, Dossi, Trento. Coll.: t-T 914 BERT 1
• BOCCHI R., ORADINI C. (1983) Le città nella storia d'Italia, Bari, Laterza.
• BOLOGNINI N. (1997), Le leggende del Trentino, Forni.
• BORZAGA G. (1982), Le più belle leggende del Trentino, Editori Manfrini, Trento.
• DAL MONTE R. (1994), Musica e Società nella Storia del Trentino, Trento, Edizioni U.C.T.
• FOX E. (1984) Trento: aspetti e immagini di ieri, Trento, Temi.
• FRANCESCOTTI R. (2006), Lo spazzacamino e il duce, LoGisma, Trento.
• GORFER A., (1995) Trento. Città del Concilio. Ambiente, storia e arte di Trento e dintorni, Arca, Milano.
• LORENZI D., (1993) Le chiese di Trento, Publilux, Trento. coll.: t-T II b 2484
• NICOLETTI G.(2003), Guida ai musei di Trento, Nicolodi, Rovereto.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• (Ιταλικά) Επίσημος ιστότοπος