Διοικητική ιστορία νομού Βοιωτίας
Ιστορία Επεξεργασία
1833-1909 Επεξεργασία
Ο Νομός Βοιωτίας ιδρύθηκε αρχικά ως Νομός Αττικής και Βοιωτίας στις 3/15 Απριλίου του 1833 ύστερα από την εφαρμογή της Διοικητικής διαίρεσης του 1833 που καθορίστηκε από την Κυβέρνηση Μαυροκορδάτου. Ο Νομός για το διάστημα 1833 έως 1836 αποτελούνταν από πέντε επαρχίες και ; δήμους και πρωτεύουσα είχε οριστεί η Αθήνα. Οι επαρχίες ήταν: η Επαρχία Αττικής με έδρα την Αθήνα, η Επαρχία Αίγινας με έδρα την πόλη της Αίγινας, η Επαρχία Μεγαρίδας με έδρα τα Μέγαρα, η Επαρχία Λιβαδειάς με έδρα τη Λιβαδειά και η Επαρχία Θηβών με έδρα τη Θήβα.
Με τη Διοικητική διαίρεση του 1836 που όρισε η Κυβέρνηση Άρμανσπεργκ του 1835 στις 21 Ιουνίου 1836, ο Νομός χωρίστηκε σε τρεις διοικήσεις και ; (μία μάλλον) υποδιοίκηση για την περίοδο 1936 έως 1945. Οι επαρχίες αντικαταστάθηκαν από τις διοικήσεις με αποτέλεσμα η Επαρχία Αττικής, η Επαρχία Αίγινας και η Επαρχία Μεγαρίδας να δημιουργήσουν τη Διοίκηση Αττικής με έδρα την Αθήνα, η Επαρχία Λιβαδειάς τη Διοίκηση Βοιωτίας με έδρα τη Λιβαδειά και η Επαρχία Θηβών τη Διοίκηση Θηβών με έδρα τη Θήβα. Πρωτεύουσα είχε οριστεί η ;.
Η Κυβέρνηση Κωλέττη του 1844 με τη Διοικητική διαίρεση του 1845 που εφαρμόστηκε στις 8 Δεκεμβρίου 1845[1][2] και διήρκεσε από το 1845 έως το 1899, επανέφερε τον προγενέστερο Νομό Αττικής και Βοιωτίας που είχε δημιουργηθεί με τη Διοικητική διαίρεση του 1833 και αποτελούνταν από πέντε επαρχίες (Αττικής, Αίγινας, Μεγαρίδας, Λιβαδειάς και Θηβών) και ; δήμους με πρωτεύουσα την Αθήνα .
Το διάστημα 1899 έως 1909 ύστερα από τη Διοικητική διαίρεση του 1899 που τέθηκε σε εφαρμογή στις 6 Ιουλίου 1899[3], ο νομός διασπάστηκε και έτσι για πρώτη φορά ιδρύθηκαν δύο ξεχωριστοί νομοί, ο Νομός Βοιωτίας με πρωτεύουσα τη Λιβαδειά αποτελούμενος από τις επαρχίες Λιβαδειά και Θηβών και ο Νομός Αττικής με πρωτεύουσα την Αθήνα αποτελούμενος από τις επαρχίες Αττικής, Αιγίνης και Μεγαρίδας.
1909-1997 Επεξεργασία
Με τη Διοικητική διαίρεση του 1909 που ορίστηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1909[4] και διήρκεσε από το 1909 έως το 1912, καταργήθηκαν οι προηγούμενοι νομοί Βοιωτίας και Αττικής και ανασυστάθηκε ο Νομός Αττικής και Βοιωτίας με πρωτεύουσα την Αθήνα και επαρχίες την Αττική, την Αίγινα, την Μεγαρίδα, τη Λιβαδειά και τη Θήβα.
Η Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου του 1910 που έθεσε σε εφαρμογή τη Διοικητική διαίρεση του 1912 για την περίοδο 1912 έως 1971 έφερε σημαντικές αλλαγές στους δήμους και τις κοινότητες. Ο Νομός Αττικής και Βοιωτίας αποτελούνταν από ; δήμους και ; κοινότητες και πρωτεύουσα είχε οριστεί η ;. Το 1943 ο νομός διασπάστηκε ξανά σε Νομό Βοιωτίας με πρωτεύουσα τη Λιβαδειά και επαρχίες τη Λιβαδειά και τη Θήβα και Νομό Αττικής με πρωτεύουσα την Αθήνα και επαρχίες την Αττική, την Αιγίνη και την Μεγαρίδα.
Με τη Διοικητική διαίρεση του 1971 που τέθηκε σε εφαρμογή στις 26 Αυγούστου 1971 από τη Χούντα των Συνταγματαρχών, ο Νομός Βοιωτίας παρέμεινε αμετάβλητος. Το 1974 ο Νομός απέκτησε τη σημερινή του μορφή σε θέματα συνόρων όταν ένα τμήμα της που γειτνίαζε με την Εύβοια δόθηκε στην Επαρχία Χαλκίδας[5].
1997-Σήμερα Επεξεργασία
Η Διοικητική διαίρεση του 1997 που προέκυψε με την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, και ορίστηκε στις 1 Ιανουαρίου 1999[6], διήρκησε από το 1997 έως το 2011. Ο νομός διαιρούνταν σε δεκαοχτώ δήμους και δύο κοινότητες και σε εβδομήντα δύο (72) δημοτικά και δύο κοινοτικά διαμερίσματα. Οι δύο επαρχίες καταργήθηκαν.
Στις 1 Ιανουαρίου 2011 με την Διοικητική διαίρεση του 2011 που διαμορφώθηκε από το Πρόγραμμα Καλλικράτης ο Νομός ή η Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας διαιρείται σε έξι δήμους, σε ; δημοτικές ενότητες και ; δημοτικές και ; τοπικές κοινότητες.
Διοικητικές διαιρέσεις Επεξεργασία
Διοικητική διαίρεση 1833 Επεξεργασία
- Κύρια λήμματα: Διοικητική διαίρεση επαρχίας Αττικής (1833), Διοικητική διαίρεση επαρχίας Αίγινας (1833), Διοικητική διαίρεση επαρχίας Μεγαρίδας (1833), Διοικητική διαίρεση επαρχίας Λιβαδειάς (1833) και Διοικητική διαίρεση επαρχίας Θηβών (1833)
Ο Νομός Αττικής και Βοιωτίας από το 1833 έως το 1836 διαιρούνταν σε πέντε επαρχίες και ; δήμους ύστερα από την εφαρμογή της Διοικητικής διαίρεσης του 1833. Οι Επαρχίες Αττικής και Λιβαδειάς με το Βασιλικό Διάταγμα της 1/13 Οκτωβρίου 1835 αποτελούνταν από 7 δήμους,[7] και 12 δήμους αντίστοιχα.[8]
| Επαρχία | Δήμος | Έδρα | Πληθυσμός (Απογραφή 1834) |
Έκταση (χλμ²) | Πυκνότητα (/χλμ²) |
|---|---|---|---|---|---|
| Επαρχία Αττικής | Δήμος Αχαρνών | Αχαρναί (Μενίδι) | 2.542 | ||
| Δήμος Αμαρουσίου | Αμαρύσιον | 722 | |||
| Δήμος Μαραθώνος | Μαραθών | 1.026 | |||
| Δήμος Περαίας | Περαία (Κάλαμος) | 1.011 | |||
| Δήμος Μυρρινούντος | Μυρρινούς (Λιόπεσι) | 431 | |||
| Δήμος Αραφήνος | Αραφήν (Μαρκόπουλον) | 1.344 | |||
| Δήμος Λαυρίου | Λαύριον (Κερατέα) | 1.238 | |||
| Επαρχία Αίγινας | |||||
| Επαρχία Μεγαρίδας | |||||
| Επαρχία Λιβαδειάς | Δήμος Λεβαδείας | Λεβάδεια | 3.821 | ||
| Δήμος Κορωνείας | Κορώνεια, Άγιος Γεώργιος | 1.906 | |||
| Δήμος Αλιάρτου | Αλίαρτος (Μάζι) | 1.044 | |||
| Δήμος Άσκρης | Άσκρη (Παλαιοπαναγιά) | 708 | |||
| Δήμος Θίσβης | Θίσβη (Χώστια) | 1.500 | |||
| Δήμος Αραχώβης | Δεν αναφέρει Αράχωβα (μάλλον) |
1.904 | |||
| Δήμος Διστόμου | Δίστομον | 1.248 | |||
| Δήμος Δαυλίδος | Δαυλίς | 774 | |||
| Δήμος Χαιρωνείας | Χαιρώνεια (Κάπραινα) | 828 | |||
| Δήμος Ορχομενού | Ορχομενός (Σκριπού) | 1.348 | |||
| Δήμος Τιθωραίας | Τιθωραία (Βελίτσα) | 1.268 | |||
| Δήμος Δριμύας | Δριμύα (Δαδί) | 1.670 | |||
| Επαρχία Θηβών |
Διοικητική διαίρεση 1836 Επεξεργασία
| Επαρχία | Δήμος | Έδρα | Πληθυσμός (Απογραφή 1837-1840) |
Έκταση (χλμ²) | Πυκνότητα (/χλμ²) |
|---|---|---|---|---|---|
| Διοίκηση Αττικής | |||||
| Διοίκηση Βοιωτίας | |||||
| Διοίκηση Θηβών |
Διοικητική διαίρεση 1845 Επεξεργασία
Διοικητική διαίρεση 1899 Επεξεργασία
Διοικητική διαίρεση 1909 Επεξεργασία
Διοικητική διαίρεση 1912 Επεξεργασία
1912-1943 Επεξεργασία
1943-1971 Επεξεργασία
Διοικητική διαίρεση 1971 Επεξεργασία
- Κύριο λήμμα: Διοικητική διαίρεση νομού Βοιωτίας 1971
1971-1974 Επεξεργασία
1974-1997 Επεξεργασία
Διοικητική διαίρεση 1997 Επεξεργασία
| Αρ. | Όνομα | Έδρα | Πληθυσμός (Απογραφή 2001) |
Έκταση (χλμ²) | Πυκνότητα (/χλμ²) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Δήμος Λεβαδέων | Λιβαδειά | 21.492 | ||
| 2 | Δήμος Ακραιφνίας | Ακραίφνιο | 3.230 | ||
| 3 | Δήμος Αλιάρτου | Αλίαρτος | 6.351 | ||
| 4 | Δήμος Αράχοβας | Αράχωβα | 4.180 | ||
| 5 | Δήμος Βαγίων | Βάγια | 4.509 | ||
| 6 | Δήμος Δαύλειας | Δαύλεια | 2.397 | ||
| 7 | Δήμος Δερβενοχωρίων | Πύλη | 2.191 | ||
| 8 | Δήμος Διστόμου | Δίστομο | 4.368 | ||
| 9 | Δήμος Θεσπιέων | Θεσπιές | 5.949 | ||
| 10 | Δήμος Θηβαίων | Θήβα | 23.820 | ||
| 11 | Δήμος Θίσβης | Δομβραίνα | 4.480 | ||
| 12 | Δήμος Κορώνειας | Άγιος Γεώργιος | 4.625 | ||
| 13 | Δήμος Οινοφύτων | Οινόφυτα | 8.195 | ||
| 14 | Δήμος Ορχομενού | Ορχομενός | 10.732 | ||
| 15 | Δήμος Πλαταιών | Καπαρέλλι | 4.715 | ||
| 16 | Δήμος Σχηματαρίου | Σχηματάρι | 8.095 | ||
| 17 | Δήμος Τανάγρας | Τανάγρα | 4.134 | ||
| 18 | Δήμος Χαιρώνειας | Χαιρώνεια | 2.218 | ||
| 19 | Κοινότητα Αντικύρας | Αντίκυρα | 2.984 | ||
| 20 | Κοινότητα Κυριακίου | Κυριάκι | 2.420 | ||
| Σύνολο | 131.085 | ' | ' | ||
Διοικητική διαίρεση 2011 Επεξεργασία
- Κύριο λήμμα: Διοικητική διαίρεση νομού Βοιωτίας
Η Βοιωτία από την 1η Ιανουαρίου 2011 που τέθηκε σε ισχύ το Πρόγραμμα Καλλικράτης διαιρείται σε έξι δήμους (ΟΤΑ):[9]
| Αρ. | Όνομα | Έδρα | Πληθυσμός (Απογραφή 2011)[10] |
Έκταση (χλμ²) | Πυκνότητα (/χλμ²) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Δήμος Λεβαδέων | Λιβαδειά | 31.230 | 698,79 | 45,00 |
| 2 | Δήμος Αλιάρτου | Αλίαρτος | 10.850 | 256,89 | 42,30 |
| 3 | Δήμος Διστόμου - Αράχοβας - Αντίκυρας | Δίστομο | 8.200 | 292,7 | 27,89 |
| 4 | Δήμος Θηβαίων | Θήβα | 36.540 | 822,92 | 44,02 |
| 5 | Δήμος Ορχομενού | Ορχομενός | 11.570 | 436,41 | 27,82 |
| 6 | Δήμος Τανάγρας | Σχηματάρι | 19.340 | 554,01 | 41,95 |
| Σύνολο | 117.730 | 2.952 | 39,89 | ||
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ ΦΕΚ A 32/1845, 8 Δεκεμβρίου 1845
- ↑ Λήμμα «Επαρχία», Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη, 1929
- ↑ «Δήμος Καλλιέων, διοικητικές διαιρέσεις». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2012.
- ↑ «ΦΕΚ A 282/1909». Εθνικό Τυπογραφείο. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2012.
- ↑ «Servitoros, Δημοτικό διαμέρισμα Λουκισίων δήμος Ανθηδώνος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2012.
- ↑ ΦΕΚ 244/τ.Α'/1997, Νόμος 2539/1997, «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης», Εθνικό Τυπογραφείο, σελ. 8834, Μέρος δεύτερο, Διοίκηση και Λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Κεφάλαιο Α', Άρθρο 2, Εκλογές αρχών και λειτουργία Ο.Τ.Α. Διοικητική Περιφέρεια, παράγραφος 4: «Οι νέοι δήμοι και οι κοινότητες που συνιστώνται με το άρθρο 1, αρχίζουν να λειτουργούν από την εγκατάσταση των αρχών τους που θα προκύψουν από τις γενικές και δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου 1998. Η εγκατάσταση γίνεται την 1.1.1999...»
- ↑ ΦΕΚ 17/1835 11 Νοεμβρίου 1835, Διάταγμα περί σχηματισμού των Δήμων της Επαρχίας Αττικής, Ανακτήθηκε 10-07-12
- ↑ Γεώργιος Δ. Τσεβάς, Ιστορία της Θήβας και της Βοιωτίας από τα αρχαιότατα χρόνια μέχρι σήμερα, σελ. 553-555, Ανακτήθηκε 10-07-12
- ↑ Απόφαση 45892 του Υπουργού Εσωτερικών - ΦΕΚ Β΄1292, Ανακτήθηκε 08-07-2012
- ↑ «Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2017.
Πηγές Επεξεργασία
- Εφετηρίς του Βασιλείου της Ελλάδας δια το έτος 1837. 1837. σελ. 178-180.
- ΦΕΚ 28/1836, 21 Ιουνίου 1836, Διάταγμα περί διοικητικού οργανισμού (Εθνικό Τυπογραφείο)
- ΦΕΚ A 32/1845, 8 Δεκεμβρίου 1845
- ΦΕΚ A 136/1899 Νόμος ΒΔΧ' περί διοικητικής διαιρέσεως
- ΦΕΚ A 282/1909" Εθνικό Τυπογραφείο
- ΦΕΚ 244/τ.Α'/1997, Νόμος 2539/1997, «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης», Εθνικό Τυπογραφείο, σελ. 8834
- Ν.3852/10