Η Νομική Κύρωση του 1713 (λατινικά:Pragmatica sanctio, γερμανικά: Pragmatische Sanktion‎‎) ήταν διάταγμα που εκδόθηκε από τον Κάρολο ΣΤ΄, αυτοκράτορα της Γερμανίας, στις 19 Απριλίου 1713, για να διασφαλιστεί ότι οι κληρονομικές κτήσεις των Αψβούργων, θα μπορούσαν να κληρονομηθούν από μια κόρη.

Το κείμενο της Κύρωσης πράξη του Καρόλου ΣΤ΄ αρχιδούκα της Αυστρίας και αυτοκράτορα της Γερμανίας.

Τον Κάρολο ΣΤ' διαδέχθηκε τελικά η μεγαλύτερη κόρη του, Μαρία-Θηρεσία (γεννημένη το 1717) η οποία κληρονόμησε τις κτήσεις των Αψβούργων, δηλαδή το το αρχιδουκάτο της Αυστρίας, το βασίλειο της Ουγγαρίας, το βασίλειο της Κροατίας, το βασίλειο της Βοημίας, το δουκάτο της Το Μιλάνο, το βασίλειο της Νάπολης, το βασίλειο της Σαρδηνίας και τις Αυστριακές Κάτω Χώρες.

Ο Κάρολος ΣΤ΄ και η σύζυγός του Ελισάβετ-Χριστίνα των Γουέλφων δεν είχαν αποκτήσει παιδιά και από το 1711, ο Κάρολος ΣΤ΄ ήταν ο μόνος επιζών άνδρας του Οίκου των Αψβούργων. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Καρόλου, Ιωσήφ Α΄, είχε αποβιώσει χωρίς άρρενα τέκνα, αφήνοντας την κόρη του Ιωσήφ, Μαρία-Ιωσηφίνα, ως διάδοχο. Αυτό παρουσίαζε δύο προβλήματα.: Πρώτον, σε μια προηγούμενη συμφωνία με τον αδελφό του, γνωστή ως Αμοιβαίο Σύμφωνο της Διαδοχής (1703), είχε συμφωνήσει ότι ελλείψει αρρένων κληρονόμων, οι κόρες του Ιωσήφ θα είχαν προτεραιότητα έναντι των κορών του Καρόλου ΣΤ΄ σε όλες τις χώρες των Αψβούργων. Αν και ο Κάρολος ΣΤ΄ δεν είχε τότε παιδιά, αν αποκτούσε μόνο κόρες, αυτές θα αποκόπτοντο από τη διαδοχή. Δεύτερον, επειδή το Σαλικό δίκαιο απαγόρευε τη διαδοχή σε γυναίκα, ο Κάρολος ΣΤ΄ χρειαζόταν να λάβει έκτακτα μέτρα, για να αποφύγει μια παρατεταμένη διαμάχη διαδοχής, καθώς άλλοι διεκδικητές, θα αμφισβητούσαν σίγουρα μια διαδοχή σε γυναίκα. [1]Η Νομική Κύρωση αναιρούσε όλα αυτά και εξασφάλιζε τη διαδοχή στην κόρη του/

Ωστόσο, παρά τη δημοσίευση της Νομικής Κύρωσης, η ανάρρησή της Μαρίας-Θηρεσίας το 1740 είχε ως αποτέλεσμα την έναρξη του Πολέμου της Αυστριακής Διαδοχής, καθώς ο Κάρολος-Αλβέρτος δούκας της Βαυαρίας, υποστηριζόμενος από τη Γαλλία, αμφισβήτησε (και διεκδίκησε) τη διαδοχή της. Μετά τον πόλεμο, η κληρονομιά της Μαρίας-Θηρεσίας στα εδάφη των Αψβούργων επιβεβαιώθηκε από τη Συνθήκη της Αιξ-λα-Σαπέλ και η εκλογή του συζύγου της, Φραγκίσκου Α΄, ως αυτοκράτορα της Γερμανίας εξασφαλίστηκε με τη Συνθήκη του Φύσεν.

Ιστορικό Επεξεργασία

Το 1700 ο πρεσβύτερος κλάδος του Οίκου των Αψβούργων εξαφανίστηκε με το τέλος του Καρόλου Β΄ της Ισπανίας. Ακολούθησε ο Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής, με τον Λουδοβίκο ΙΔ΄ της Γαλλίας να διεκδικεί το στέμμα της Ισπανίας για τον εγγονό του Φίλιππο (Ε΄) και τον Λεοπόλδο Α΄ αυτοκράτορα της Γερμανίας να το διεκδικεί για τον γιο του Κάρολο (ΣΤ΄). Το 1703, ο Κάρολος και ο Ιωσήφ, οι γιοι του Λεοπόλδου Α΄, υπέγραψαν το Αμοιβαίο Σύμφωνο της Διαδοχής, παραχωρώντας δικαιώματα διαδοχής στις κόρες τού Ιωσήφ και τού Καρόλου σε περίπτωση πλήρους εξάλειψης της εξ αρρενογονίας γραμμής, αλλά ευνοώντας τις κόρες του Ιωσήφ έναντι αυτών του Καρόλου, καθώς ο Ιωσήφ. ήταν μεγαλύτερος.

Το 1705, ο Λεοπόλδος Α΄ απεβίωσε και τον διαδέχθηκε ο μεγαλύτερος γιος του, Ιωσήφ Α΄. Έξι χρόνια αργότερα, ο Ιωσήφ Α΄ απεβίωσε, αφήνοντας πίσω του δύο κόρες: τις αρχιδούκισσες Μαρία-Ιωσηγίνα και Μαρία-Αμαλία. Ο Κάρολος ΣΤ΄ διαδέχθηκε τον Ιωσήφ Α΄, τηρώντας το Σύμφωνο, και η Μαρία-Ιωσηφίνα έγινε η διάδοχός του.

Ωστόσο, ο Κάρολος ΣΤ΄ αποφάσισε να τροποποιήσει το Σύμφωνο, για να δώσει στις δικές του μελλοντικές κόρες το προβάδισμα έναντι των ανιψιών του. Στις 19 Απριλίου 1713, ανακοίνωσε τις αλλαγές σε μια μυστική συνεδρίαση του συμβουλίου. [2]

Η εξασφάλιση του δικαιώματος διαδοχής για τις δικές του κόρες, που δεν είχαν καν γεννηθεί ακόμη, έγινε εμμονή του Καρόλου ΣΤ΄. Οι προηγούμενοι νόμοι της διαδοχής είχαν επίσης απαγορεύσει τη διχοτόμηση των κυριαρχιών των Αψβούργων και προέβλεπαν τη διαδοχή από γυναίκες, αλλά αυτό ήταν ως επί το πλείστον υποθετικό. Η πραγματική κύρωση ήταν το πρώτο τέτοιο έγγραφο, που ανακοινώθηκε δημόσια και έτσι απαιτούσε επίσημη αποδοχή από τις κυβερνήσεις των περιοχών που επηρεάζοντο. [3]

Αναγνώριση από άλλες Βασιλικές Αυλές Επεξεργασία

Για 10 χρόνια, ο Κάρολος ΣΤ΄ προσπαθούσε, με την υποστήριξη του στενότερου συμβούλου του Γιόχαν-Κρίστοφ φον Μπάρτενσταϊν, για να γίνει αποδεκτή η Κύρωσή του από τις ευρωπαϊκές Αυλές. Μόνο το εκλογικό σώμα της Σαξονίας και το εκλογικό σώμα της Βαυαρίας δεν το δέχτηκαν, διότι ήταν επιζήμιο για τα κληρονομικά τους δικαιώματα. (Ο Φρειδερίκος Αύγουστος Β΄, εκλέκτορας της Σαξονίας είχε νυμφευτεί με τη Μαρία-Ιωσηφίνα της Αυστρίας και ο Κάρολος Ζ΄, εκλέκτορας της Βαυαρίας με τη Μαρία-Αμαλία της Αυστρίας, και οι δύο κόρες του αποθανόντος μεγαλύτερου αδελφού του Καρόλου ΣΤ΄, Ιωσήφ Α΄.)

  • Η Γαλλία δέχτηκε ως αντάλλαγμα το δουκάτο της Λωρραίνης, βάσει της Συνθήκης της Βιέννης (1738).
  • Η αποδοχή της Ισπανίας επιτεύχθηκε με την ίδια Συνθήκη της Βιέννης (1738). Το 1731, ο 15χρονος Ισπανός πρίγκιπας Κάρολος είχε γίνει δούκας της Πάρμας και της Πιατσέντσας, ως Κάρολος Α΄, μετά το τέλος του άτεκνου μεγάλου θείου του Αντώνιου Φαρνέζε. Είχε συνεχίσει με την κατάκτηση της Νάπολης και της Σικελίας, και μετά την απόκτησή τους επέστρεψε την Πάρμα στον αυτοκράτορα με τη Συνθήκη της Βιέννης (1738). Το 1759 έγινε βασιλιάς της Ισπανίας ως Κάρολος Γ΄.
  • Η Μεγάλη Βρετανία και η Ολλανδική Δημοκρατία αποδέχθηκαν ως αντάλλαγμα την παύση των εργασιών της Εταιρείας Όστεντ.
  • Ο βασιλιάς Φρειδερίκος Α΄ της Πρωσίας ενέκρινε από πίστη προς τον αυτοκράτορα.

Ο Κάρολος ΣΤ΄ ανέλαβε δεσμεύσεις με τη Ρωσία και τον Αύγουστο της Σαξονίας, βασιλιά της Πολωνίας, που προκάλεσαν δύο πολέμους: τον Πόλεμο της Πολωνικής Διαδοχής κατά της Γαλλίας και της Ισπανίας, που του κόστισε τη Νάπολη και τη Σικελία και τον Αυστρο-Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο, που του στοίχισε τη μικρή Βλαχία και βόρεια Σερβία, συμπεριλαμβανομένου του φρουρίου του Βελιγραδίου.

Εσωτερική αναγνώριση Επεξεργασία

Η Ουγγαρία, η οποία εξέλεγε τον βασιλιά της, είχε αποδεχτεί τον Οίκο των Αψβούργων ως κληρονομικούς βασιλείς στην ανδρική γραμμή, χωρίς εκλογή το 1687, αλλά όχι ημι-Σαλική κληρονομιά. Ο αυτοκράτορας-βασιλιάς είχε συμφωνήσει, ότι εάν η ανδρική γραμμή των Αψβούργων εξαφανιζόταν, η Ουγγαρία θα είχε και πάλι εκλογική μοναρχία και το ίδιο ίσχυε και στο βασίλειο της Βοημίας.

Η Μαρία-Θρεσία, ωστόσο, απέκτησε τον θρόνο της Ουγγαρίας. Το Ουγγρικό κοινοβούλιο ψήφισε τη δική του Πραγματική κύρωση του 1723, στην οποία το βασίλειο της Ουγγαρίας αποδέχτηκε τη διαδοχή σε γυναίκα, υποστηρίζοντάς την να γίνει βασίλισσα της Ουγγαρίας. [4]

 
Το βασίλειο της Κροατίας και άλλα κροατικά εδάφη την εποχή της Νομικής Κύρωσης.

Η Κροατία ήταν μία από τις χώρες του στέμματος, που υποστήριξαν την Νομική Κύρωση του αυτοκράτορα Καρόλου ΣΤ΄ το 1713 [5] και υποστήριξαν την αυτοκράτειρα Μαρία-Θηρεσία στον Πόλεμο της Αυστριακής Διαδοχής του 1741–48. Το Κροατικό Κοινοβούλιο υπέγραψε τη δική του Κύρωση ήδη από το 1712. Στη συνέχεια, η αυτοκράτειρα συνέβαλε σημαντικά στα κροατικά ζητήματα, κάνοντας αρκετές αλλαγές στον διοικητικό έλεγχο των Στρατιωτικών Συνόρων, στο φεουδαρχικό και φορολογικό σύστημα. Έδωσε επίσης το ανεξάρτητο λιμάνι της Ριέκα στην Κροατία το 1776.

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  1.   Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Charles VI. (Roman Emperor)» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 05 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 905; see seven lines from end 
  2. Holborn, 128.
  3. Ingrao, 129.
  4. R. W. SETON -WATSON: The southern Slav question. «Full text of "The southern Slav question and the Habsburg Monarchy"». archive.org. σελ. 22. 
  5. «Hrvatski sabor». sabor.hr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2018. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Crankshaw, Edward : Maria Theresa, Longman εκδότες 1969
  • Holborn, Hajo : A History of Modern Germany: 1648–1840 Princeton University Press 1982(ISBN 0-691-00796-9)
  • Ingrao, Charles W: The Habsburg monarchy, 1618–1815 Cambridge University Press 2000(ISBN 0-521-78505-7)
  • Kann, Robert A.: A history of the Habsburg Empire, 1526–1918 University of California Press . 1980(ISBN 0-520-04206-9)
  • Mahan, J. Alexander: Maria Theresa of Austria READ BOOKS 2007(ISBN 1-4067-3370-9)